پهنه بندی کالبدی خطر آتش سوزی جنگل با روش AHP فازی و GIS (مورد مطالعه: اسالم) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
آتش سوزی در جنگل چه منشأ انسانی و چه منشأ طبیعی داشته باشد به عنوان بحران در سال های اخیر یکی از چالش های مهم است. هدف از انجام پژوهش حاضر تهیه نقشه پتانسیل حریق با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در جنگل های مناطق روستایی شهراسالم به منظور مدیریت این مناطق، برای بخش های اجرایی است. در این مقاله با روش تحلیلی_مکانی و با بهره گیری از روش سلسله مراتبی فازی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS به پهنه بندی خطر آتش سوزی پرداخته شد. با استفاده از مدل رقومی ارتفاع، نقشه های شیب، جهت های جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا آماده و در ادامه نقشه های نوع پوشش گیاهی منطقه، لایه های مناطق مسکونی، کاربری و راه های منطقه نیز در GISتهیه شد. جهت رتبه بندی و وزن دهی معیارهای مؤثر در وقوع آتش سوزی از طریق روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی ابتدا، تعداد 30 پرسشنامه بین کارشناسان آتش سوزی در عرصه مناطق مورد مطالعه توزیع شد. سپس به روش فازی AHP وزن دهی شدند. لایه های وزن دار شده بر اساس دستور calculator Raster در محیط GIS ترکیب وزنی و با استفاده از توابع عضویت فازی ارزش گذاری شد. نقشه پهنه بندی خطر در پنج طبقه از مناطق با پتانسیل خیلی زیاد تا پتانسیل خیلی کم طبقه بندی شدند. از کل مساحت محدوده مطالعاتی، مساحت مناطق با خطر آتش سوزی خیلی زیاد برابر با 7170 هکتار و مساحت مناطق خطرآتش سوزی خیلی کم برابر با 6908 هکتار است. نتایج نشان داد مناطقی که در سال های گذشته دارای سابقه آتش سوزی بودند با نقشه نهایی کاملا مطابقت داشته و 48 درصد از آتش سوزی های به وقوع پیوسته در مناطقی با پتانسیل زیاد و خیلی زیاد قرار گرفتند.Physical Zoning of Forest Fire Risk Using Fuzzy AHP and GIS Methods (Case Study: Asalem)
Forest fires, whether of human or natural origin, are one of the most important challenges in recent years as a crisis. The aim of this study is to prepare a fire potential map using the geographic information system in the forests of rural areas of Asalem city in order to manage these areas for the executive departments. In this paper, zoning of fire hazard was investigated by spatial analysis method and using fuzzy hierarchical process and GIS. Using digital-elevation model, slope, geographical directions, altitude maps were prepared and then type of vegetation, roads, rural settlements and farmlands were mapped. In order to rank and weighting the effective criteria in the occurrence of fire through the method of fuzzy AHP, first 30 questionnaires were distributed among fire experts in the study areas. And they were weighed in the AHP fuzzy. Then the weighted layers were evaluated according to the Raster calculator order in GIS and using fuzzy membership functions. Forest fire risk zone mapping were classified into five classes of areas with very high potential to very low potential. From the total of the study area, the area of very high fire risk is equal to 7170 hectares and the area of very low fire risk is 6908 hectares. The results showed that after the fieldwork, the areas with fire history in previous years were completely matched with the final potential map. 48% of the fires occurred were in areas with high and very high potential.
تبلیغات
