مسجد به عنوان عنصری مهم و مؤثر در شهرهای اسلامی، همواره به عنوان فضایی عمومی و مردمی کارکردهای مختلف و همه جانبه ای به خود گرفته و نقش پررنگی در حیات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، کالبدی و... شهر دارد. برای آن که مسجد بتواند نقش چند بُعدی خود را در توسعه ی زندگی اجتماعی و فرهنگی مسلمانان ایفا نماید، باید به نحوه ی استقرار آن در بافت شهری توجه ویژه ای نمود و تمامی ضوابط و اصول مکانی یابی را در ساخت آن به کار بست. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و میدانی می کوشد، معیارهای مکان گزینی مساجد را سنجیده و بر اساس معیارهای اصلی و فرعی دریافت شده، مکان مناسب برای احداث مساجد جدید در منطقه ی دو شهر رشت را مشخص نماید. این مقاله به منظور انجام محاسبات کمّی و کیفی، از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) سود جسته است. برای این منظور این مقاله ابتدا پس از مطالعات اولیه و بازشناسی معیارها و زیرمعیارهای مؤثر در مکان یابی مسجد، با بهره گیری از نرم افزار به اولویت بندی و وزن دهی آن ها پرداخته است. نتیجه ی حاصل این که در میان معیارهای اصلی، معیارهای مذهبی نقش مهم تری نسبت به معیارهای شهرسازی و جمعیت بر عهده دارند و نیز در میان 10 زیرمجموعه، دسترسی آسان و همجواری با سایر کاربری ها از اهمیت بیشتری برخوردارند. در ادامه نتایجی نیز از بررسی نقشه های GIS به دست آمد، که مکان های مناسب برای احداث مسجد را پیشنهاد می دهد.
