بررسی تأثیر القای خلق مثبت، منفی و اضطراب بر ادراک زمان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ادراک زمان یکی از کارکردهای مهم شناختی مغز است و به تجربه ذهنی زمان، توسط یک فرد اشاره دارد. این توانایی نه تنها بر تمام فعالیت های انسان تأثیرمی گذارد، بلکه از حالات خلقی و هیجانی ما تأثیر می پذیرد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش نیمه آزمایشی و طرح آن پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که با استفاده از نمونه گیری در دسترس، ۴۰ نفر مرد و زن (۲۰ مرد و ۲۰ زن) در مقاطع تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس به شیوه همتاسازی شده از نظر جنسیت و تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. بر روی همه ی آزمودنی ها، قبل و بعد از اعمال متغیر مستقل، تکیف تولید زمان ۳۰ ثانیه و ۶۰ ثانیه توسط کرونومتر اجرا شد. گروه آزمایش تحت تأثیر سه مرحله القای خلق مثبت، منفی و القای اضطراب قرار گرفت و گروه کنترل بدون مداخله (در حالت خنثی) مورد سنجش قرار گرفت . نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در تکلیف تولید زمان نشان داد که افراد تحت تأثیر القای خلق مثبت و اضطراب دچار بیش برآورد زمان می شوند که بیش برآورد در حالت خلق مثبت بیش تر از حالت اضطراب است، همچنین تحت تأثیر القای خلق منفی زمان را کندتر ادراک می کنند. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، می توان گفت که افراد در تجربه خلق مثبت و اضطراب زمان را سریع تر و در تجربه خلق منفی زمان را کندتر از آنچه که در واقعیت می گذرد ادراک می کنند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که تجربه زمان تحت تأثیر حالات خلقی و هیجانی به خصوص در بازه های کوتاه زمانی بر اساس اهمیت شان در قضاوت، تصمیم گیری و واکنش ما نسبت به محیط بسیار با اهمیت است، چرا که بیش برآورد یا کم برآورد کردن زمان تحت تأثیر عوامل مختلف می تواند یکی از مهم ترین دلایل عدم پاسخ دهی یا واکنش به موقع و مناسب نسبت به محرک ها و مخاطرات محیطی باشد.