مرگ پیش از مرگ

چکیده

موضوع مطروحه تعلیمی فوق مأخوذ است از کلام انسان ساز پیغمبر اکرم(ص)، آنگاه که از جنگ کفّار بازگشت و فرمود که «ما از جهاد اصغر به جهاد اکبر می رویم». کلام آن حضرت را سنایی غزنوی در بیتی در دیوان بدین صورت به نظم کشیده است: بمیر ای دوست پیش از مرگ اگر می زندگی خواهی که ادریس از چنین مردن بهش تی گشت پی ش از ما مراد از «مرگ پیش از مرگ» کشتن نفس اماره است که سنایی بعد از تغییر احوال در دوران آشفتگی و سیر و سلوک بدان اعتقاد یافته است. پیشوای پرهیزگاران عالم اسلام – علی(ع)- آنگاه که فرق مبارکش شکافته شد فرمود: «فُزتُ و ربِّ الکعبه، سوگند به خدای کعبه که رستگار شدم». و عرفای اسلامی نیز تحت تأثیر پیشوای خود غالباً جهاد با نفس را برگزیده اند. نگارنده این سطور آنچه را که درباره مرگ اضطراری و انواع مرگ اختیاری در برخی از کتب عرفانی دستیاب خود در مطالعه آورده با عنوان «مرگ پیش از مرگ» در این گفتار مطرح نموده است.