توجه به آثار زیانبار آموزشی- اجتماعی آزمون های سرنوشت ساز در زندگی و آینده شغلی داوطلبان و بررسی عملکرد افراد مختلف عرصه آموزش و یادگیری در جهت بازتولید یا تغییر این آثار، رویکردی نوین در آزمون سازی زبان به حساب می آید. این پژوهش سعی دارد با کنکاش در آثار زیانبار کنکور در ایران به بررسی نتایج عملکرد آموزشیِ افراد در جهت بازتولید یا تغییر آثار منفی منتج از این آزمون بپردازد. بدین منظور، 60 معلم زبان انگلیسی، 319 دانش آموز پیش دانشگاهی و 15 نفر از والدین ایرانی در این پژوهش شرکت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه بود. نتایج نشان داد که فعالیت های آموزشی افراد، اغلب به بازتولید آثار منفی این آزمون از طریق تأکید بر محتوای آزمون به جای آموزش برقراری ارتباط از طریق زبان خارجی، تمرین مهارت تست زنی، عدم استفاده از مواد آموزشی مؤثر، مرور سؤال های آزمون های گذشته و استفاده از آن ها در امتحانات میان ترم و پایان ترم می انجامد. در پایان، توصیه می شود که افراد با اتخاذ رویکرد انتقادی به بازنگری آثار این آزمون بر فعالیت های آموزشی- یادگیری خویش بپردازند و برای تغییر شرایط در جهت ارزیابی عادلانه تر و متعاقب آن مؤثرتر تلاش کنند.
