مشعر سرزمینی مقدس، و رمزآمیزترین نماد حج است و چنان که از نامش پیداست، ارتباط و پیوندی ناگسستنی با شعور و آگاهی دارد. در این سرزمین مقدس حج گزار معارف و شناخت های اندوخته خویش در عرفات را به بینش و اعتقادی راسخ و کاربردی مبدّل می سازد و به مراتب والایی از شعور و آگاهی به اسرار حج دست می یابد. تمامی شعور و آگاهی های سرزمین مشعر، رمزى و نمادین است و مفاهیم ارزشی ژرف و عمیقی را منعکس می سازد. اما هنوز ابعاد بسیاری از آنها، ناشناخته و مهجور مانده است که نیازمند تحلیل و بررسی است که مسلّماً با گذشت زمان و رشد و شکوفایی تفکر و اندیشه بشر، حقایق بی پایان مشعر هرچه بیشتر شکوفا و آشکار می گردد و پیام ها و کارکردهای تازه تری از آن کشف می شود. نوشتار حاضر بر آن است که با رویکردی ارتباطی به معناشناسی سرزمین مقدس مشعر، به عنوان رمزآمیزترین نماد حج و محور ارتباطات امت اسلام پرداخته و کارکردها و جنبه های نمادین آن را به عنوان راهبردی شناختی، برجسته سازد.