بهره گیرى از شؤون معصوم در استنباط احکام فقهى زنان و خانواده (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

ابلاغ پیام الاهى یکى از شؤون مهم پیامبر(ص) و امام(ع) است. این شأن، تنها شأن پیامبر و امام نیست، بلکه معصومان، شؤون دیگرى نظیر تفریع، تفسیر، ولایت، ارشاد و... داشته اند. در این نوشتار تلاش شده است تا برخى از دیگر شؤون معصومان، به اختصار توضیح داده شود و با تتبع گسترده در روایات حوزه احکام خانواده، روایاتى بررسى شود که بعضاً تصور مى شود روایات فقهى است ولى به گمان نگارنده، از شؤون دیگرى صادر شده اند و در نتیجه، قابل استناد در فقه نیستند. پیامد مهم این بهره گیرى، آن است که برخى از احکام که در روایات آمده، احکام شرعى نیست و فقیه نمى تواند آن ها را مستند استنباط خود قرار دهد. پیامد دیگر این بهره گیرى، آن است که برخى احکام مذکور در روایات، از تفریعات احکام فقهى خواهد بود و ممکن است در زمان یا مکان دیگرى، مصداق حکم فقهى نباشد و نتوان به جاودانگى آن ها فتوا داد. استفاده دیگر، حل تعارض روایاتِ به ظاهر متعارض است. به گمان نگارنده، استفاده از شؤون معصوم یکى از راه حل هاى بسیار مهم در حوزه احکام فقهى زنان و خانواده است و مى تواند افق هاى جدیدى را پیش روى پژوهشگران این عرصه قرار دهد.