بررسی اثر ذرات گردوغبار کمتر از 5/2 میکرون بر سلامتی در شهر اصفهان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

طرح مسئله: آلودگی هوای ناشی از ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون به دلیل ترکیب ویژه و ابعاد ذرات، یکی از مهم ترین مخاطراتی است که سلامتی انسان را در شهرهای بزرگ ازجمله اصفهان تهدید می کند. هدف: هدف این پژوهش، پایش و بررسی رخداد آلودگی منتسب به ذرات کمتر از 5/2 میکرون در شهر اصفهان به منظور ایجاد زمینه مناسب برای مقابله با آثار آن در این شهر است. روش: در پژوهش حاضر روش های آماری خودهمبستگی و آزمون دوربین واتسون برای بررسی رفتار و تغییرات زمانی ذرات گردوغبار کمتر از 5/2 میکرون به کار رفته است. برای این منظور از آمار روزانه ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون 7 ایستگاه آلوده سنجی اصفهان در دوره آماری 95-1391 استفاده شده است. نتایج: براساس یافته های پژوهش به علت تأثیرپذیری غلظت ذرات معلق از عوامل متعدد که روند متفاوتی دارند، پیوستگی زمانی در ذرات معلق در طول سال وجود ندارد و برازش داده ها با مدل نیز نبود خودهمبستگی زمانی ذرات معلق و تصادفی بودن کامل آن را تأیید می کند. بررسی فراوانی روزهای آلوده در سال 94 و 95 نشان داد روزهایی با شرایط ناسالم برای گروه های حساس و شرایط بسیار ناسالم به ترتیب حدود 7/8 و 7/2درصد کاهش داشته که حاکی از بهبود کیفیت هوای اصفهان است. نوآوری: با توجه به اینکه یکی از علل اصلی مرگ ومیر در شهرهای آلوده ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون است، بررسی این پدیده با آمار و اطلاعات مستند و بلندمدت مبتنی بر استانداردهای آلودگی، نوآوری پژوهش حاضر محسوب می شود. بر این اساس اگرچه از تعداد روزهای با آلودگی شدید در اصفهان کاسته شده است، ولی روزهای با آلودگی شدیدتر به شرق و شمال شرق اصفهان تغییر مکان داده اند که برنامه ریزی برای مقابله را می طلبد.