اوپانیشادها، منشأ تجلیات معنوی هند

چکیده

«اوپانیشادها»1 بخش آخر «وداها»2 است که آن را «ودانتا»3 یا «پایان ودا» خوانده اند. در تقسیم بندی آثار مقدس کیش هندو اوپانیشادها را جزو نوشته های الحاقی «آرانیاکاها»4 می دانند. سرایندگان اوپانیشادها بنابر سنن هندوان، فرزانگان و شنوندگان احکام حق «کاوایا ساتیاسروتاه»5 بودند که در قعر و انبوه جنگل های بکر هندوستان خلوت می گزیدند و به خویشتن کاوی می پرداختند. آنها تجارب معنوی را [که از مبدأ فیض ایزدی] بدان ها الهام می شد و با علم حضوری و اشراق در وجودشان شریان می یافت به سیاق وحدت وجود ابراز می داشتند و به لباس جملات مرموز می آراستند و در قالب افکار ترکیبی و فشرده می ریختند. دوران جنگل نشینی که با رساله های «آرانیاکاها» آغاز شد به اوپانیشادها انجامید که می توان از آن به تعبیری به دوران آموزش و پرورش در انبوه جنگل یاد کرد. براساس نظریه «ماکس مولر»، اوپانیشادها تعلیمات شفاهی است که مرشدان به مریدان نزدیک خود می دادند. باید دریافت که اکثر مکاتب مهم نظری در هندوستان و حتی بودیسم از اوپانیشاد سرچشمه گرفته است. این پژوهش در نظر دارد با توجه به بحث اصلی در اوپانیشاد به اثبات معنویات خاص و تزکیه نفس و حقیقت یگانه در دوران کهن هند بپردازد.