نقش طبیعت به عنوان زیرساخت مناظر مردمی در جهت توسعه پایدار شهر کرمان

چکیده

توسعه پایدار یکی از اصلی ترین چالش های بشر در سال های اخیر است. علم پایداری به عنوان نگرشی در جهت اصلاح رابطه تعاملی انسان و طبیعت مطرح شده است. این رویکرد، سه مؤلفه شامل اجتماع، محیط زیست و اقتصاد برای پایداری شهرها ارائه کرده است. در یکی از آخرین مدل های ارائه شده، محیط زیست به عنوان زیرساختی برای دو عامل دیگر دیده شده است. به نظر می رسد این الگو را می توان در شهرهایی بازیابی کرد که توانسته اند در طول سالیان پایدار باشند. شهر کرمان مصداق مناسبی از الگوی پایداری است که در آن شهر (عامل اجتماع و اقتصاد)، براساس زیرساخت های طبیعی (محیط زیست) ایجاد شده است. اصلی ترین زیرساخت های طبیعی کرمان را می توان کویر، آب و کوه برشمرد. مناظر مردمی کرمان که حاصل باورها و تعاملات اجتماع و محیط هستند، تحت تأثیر این سه عنصر طبیعی قرار دارند، به طوری که حداقل یکی از این سه بر آنها اثرگذار است. این پژوهش در پی بازشناسی زیرساخت های طبیعی شهر کرمان و پاسخگویی به «چگونگی ارتباط آن با منظر مردمی شهر» است. در این پژوهش با بررسی داده های کیفی نمونه موردی –شهر کرمان- و نتیجه گیری از آن، محتوای به دست آمده تحلیل می شود. این نوشتار ابتدا به معرفی الگوهای توسعه پایدار و زیرساخت های طبیعی می پردازد، سپس با تعریف منظر طبیعی و منظر مردمی به نقش زیرساختی منظر طبیعی برای منظر مردمی شهر اشاره می کند. در پایان با طبقه بندی زیرساخت های طبیعی، دسته بندی ای از مناظر مردمی شهر کرمان براساس ارتباط آن با زیرساخت های طبیعی ارائه می شود.