بررسی حافظه گذشته نگر و آینده نگر و توانایی شناختی بر اساس ابعاد شخصیتی نظریه حساسیت به تقویت گری: گرایش رفتاری و بازداری رفتاری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه ابعاد مختلف حافظه شامل حافظه گذشته نگر و آینده نگر و توانایی شناختی در سه گروه شخصیتی مبتنی بر نظریه حساسیت به تقویت بود. به این منظور، ابتدا 358 نفر از دانشجویان از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از دانشگاه بوعلی سینا انتخاب شدند . سپس مقیاس سیستم های مغزی/رفتاری به منظور پاسخگویی در بین آنها توزیع گردید تا پاسخ دهند. پس از تحلیل نتایج اولیه تعداد 51 نفر از آنان بر اساس تحلیل خوشه ای در پرسش نامه سیستم های مغزی/رفتاری انتخاب شده و درنهایت به منظور آزمون فرضیه های پژوهش، شرکت کنندگان در ابعاد حافظه گذشته نگر و آینده نگر و توانایی شناختی مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از شاخص های توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون های تعقیبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین سه گروه شخصیتی تفاوت معناداری در ابعاد حافظه و توانایی شناختی وجود دارد. به این صورت که گروه با حساسیت سیستم بازداری رفتاری بالا در مؤلفه های حافظه گذشته نگر، آینده نگر، حافظه عمومی، توانایی نام بردن عملکرد بهتری داشتند؛ گروه با حساسیت بالای سیستم جنگ-گریز-انجماد نمرات بالاتری در حافظه آینده نگر و حافظه عمومی داشتند. نتایج نشان داد که بیش فعالی و کم فعالی سیستم های مغزی/رفتاری می تواند رابطه نزدیکی با توانایی حافظه و سایر توانایی های شناختی داشته باشد. به نظر می رسد توانایی های شناختی می تواند تحت تاثیر سیستم های مغزی مرتبط با حساسیت به تقویت قرار گرفته و به این وسیله کارکردهای شناختی تغییر یابند.