آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۸

چکیده

این مقاله به بررسی درون مایه «نگاه خیره» می پردازد. درون مایه «نگاه خیره» از جمله مباحثی است که هم در آثار ادبی و فلسفی سارتر و هم در فلسفه فوکو مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، باور این دو فیلسوف درباره قدرت «نگاه خیره» در نمایش نامه تمثیل گونه در بسته اثر ژان پل سارتر بررسی می شود. با واکاوی در تار و پود اجزای این نمایش نامه و با به کارگیری ابزارهایی که «نگاه خیره» در اختیار دارد و از آن طریق به هستی دیگری عینیت می بخشد، در این مقاله سعی بر آن است که چگونگی سلب آزادی سوژه [فاعل شناسا] و بیگانه شدگی فرد نسبت به وجود واقعی خود نشان داده شود. اثرات دائمی، محونشدنی و نابودکننده ای که زیر سایه سنگین «نگاه خیره» دیگری در شخصیت سوژه [فاعل شناسا] جاری می شود، آزادی افراد را تحت الشعاع خود قرار می دهد و در چنگال رابطه قدرت، اسیر و گرفتار می کند همچنان که شخصیت های نمایش، اینه ، استل و گارسین در هزارتوی روابط قدرت گرفتار می شوند و از آنجا که در برابر هجوم «نگاه خیره» دیگری، به شیء بی دفاعی تبدیل می شوند، راه گریز برای فرار از چشمی که به آن ها خیره شده است، نمی یابند.

تبلیغات