مدیریت محیط زیست

در راستای رسیدن به جهانی پایدارتر، سازمانها باید با توجه به تأثیرات اجتماعی و زیست محیطی در راهبردهای بازاریابی خود تجدید نظر کنند.اگرچه ممکن است رسیدن به پایداری به چالشی بزرگ برای آنها تبدیل شود، اما راهی به جز پایداری برای هزاره سوم وجود ندارد. هدف اصلی محقق بررسی تأثیر فشار عامه بر آمیخته بازاریابی پایداری و بررسی تاثیر آمیخته بازاریابی پایداری بر موفقیت بازاریابی پایداری می باشد. درتحقیق حاضر که از حیث هدف کاربردی، از حیث ماهیت و فرضیه های تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی و از حیث ارتباط بین متغیرهای تحقیق از نوع همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری می باشد ، داده ها از یک نمونه 385 نفری از مصرف کنندگان فروشگاه های زنجیره ای (رفاه، شهروند، اتکا) بوسیله پرسشنامه جمع آوری شده است. برای نمایش اطلاعات جمعیت شناختی و توزیع فراوانی داده های تحقیق از آمار توصیفی، برای داده پردازی از مدل معادلات ساختاری (SEM) و برای انجام تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار LISREL استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیات به روش تحلیل معادلات ساختاری نشان دهنده آن است که فشار عامه بر تمامی مؤلفه های آمیخته بازاریابی به جز ""قیمت گذاری منصفانه و مناسب"" و نیز به طور غیر مستقیم برموفقیت بازاریابی پایداری تأثیر دارد و همچنین تمامی مؤلفه های آمیخته بازاریابی بر موفقیت بازاریابی پایداری تأثیر دارند و تنها اثر قیمت گذاری منصفانه معکوس می باشد.

امروزه یکی از کلیدی ترین عوامل موفقیت و رقابت در عملکرد مطلوب سازمان ها مدیریت زنجیره تأمین می باشد. سازمان ها برای رسیدن به عملکردی بهتر و نیز بهبود رقابت پذیری، به کشف پارادایم های مطلوب زنجیره تأمین خویش می باشند. هدف از پژوهش حاضر تعیین عوامل اصلی موفقیت زنجیره تأمین سبز با رویکرود مدلسازی ساختاری تفسیری در صنعت فولاد است. روش بررسی از نظر هدف کاربردی و از لحاظ طرح توصیفی-تحلیلی می باشد. روش نمونه گیری تصادفی ساده و تعداد نمونه 373 نفر از پرسنل و مدیران شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد است که به ترتیب وضعیت آلودگی های محیط زیست، وضعیت مدیریت محیط زیست، هزینه های رفع آلودگی ها و بهبود بهره وری سبز را در مقیاس پنج گزینه ای لیکرت مورد سنجش قرار داد. یافته ها حاکی از آنست که وضعیت آلودگی های محیط زیست بر موفقیت زنجیره تامین سبزشرکت فولادمبارکه اصفهان تاثیر مثبت و معنی داری دارد همچنین وضعیت مدیریت محیط زیست بر موفقیت زنجیره تامین سبزشرکت فولادمبارکه اصفهان تاثیرگذار است و هزینه های رفع آلودگی ها بر موفقیت زنجیره تامین سبزشرکت فولادمبارکه اصفهان تأثیر مثبت و معنی داری دارد و بهره وری سبز بر موفقیت زنجیره تامین سبزشرکت فولادمبارکه اصفهان تاثیرگذار است. نتایج نشان داد که وضعیت مدیریت محیط زیست دارای بیشترین مطلوبیت و بهبود بهره وری سبز دارای کمترین مطلوبیت است و بیشترین تاثیر را وضعیت آلودگی های محیط زیست و کمترین تاثیر را وضعیت مدیریت محیط زیست دارا خواهد بود. بنابراین عوامل موفقیت در زنجیره سبز مشتمل بر وضعیت آلودگی های محیط زیست، وضعیت مدیریت محیط زیست، هزینه های رفع آلودگی و بهبود بهره وری سبز موثر می باشند و شرکت فولاد مبارکه اصفهان با تدوین مدل زیست محیطی در جهت بهبود مداوم عملکرد زیست محیطی فعالیتهایش گام نهاده و با مدیریت زنجیره تأمین سبز به سمت تولید سبز حرکت نمود.

یکی از چالش های حقوقی حفاظت از محیط زیست اتکای نهاد مقررات گذار بر اعمال رویکرد دستور و کنترل و ابزارهای اجباری مانند استانداردگذاری و جرم انگاری است. باآنکه این ابزارها مزیت هایی مانند ضمانت اجرای به نسبت بالایی دارند، اما ایرادهایی مانند افزایش هزینه های تبعیت از مقررات برای اشخاص را نیز دارند که ضرورت بازنگری در کاربست آنها و استفاده از ابزارهای جایگزین غیر اجباری مانند ابزارهای اقتصادی و مدیریت محیط زیستی را توجیه می کند. این مقاله با روشی توصیفی و تحلیلی ضمن دسته بندی ابزارهای مقررات گذاری محیط زیستی و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها نشان می دهد حقوق محیط زیست ایران در تنظیم حفاظت محیط زیست به دلیل تلقی این امر به عنوان یک امر حاکمیتی، نقش چشمگیر دولت در تنظیم امور اجتماعی و ضعف بخش خصوصی، عمدتاً از ابزارهای اجباری استفاده می کند و توجه جدی به بهره گیری از ابزارهای غیر اجباری نداشته است. باآنکه به دلایلی مانند نا آشنا بودن با ابزارهای غیر اجباری، اقتصاد دولتی و تجاری نبودن فناوری ها کاربست این ابزارها در حفاظت محیط زیست دشوار به نظر می رسد ، با این حال حقوق محیط زیست ایران قابلیت ایجاد بسترهای حقوقی لازم برای اتخاذ یک الگوی ترکیبی از هر دو ابزار را دارد.

در شرایط ایران، فرصت زمانی برای اصلاح جهت گیری های مدیریتی در حوزه ی محیط زیست محدود است و از طرفی، حتی دستگاه های ذی ربط اولویت های خود را به تفکیک نمی دانند و یا از ارتباط اولویت ها با سایر دستگاه ها و در سطح کلان طرح توسعه ی استان آگاه نیستند. در چنین شرایطی، معرفی پیشران های مهم در حوزه ی محیط زیست اولین و اساسی ترین گام برای هدایت بخشیدن به سناریوهای مدیریتی صحیح در آینده است. بدیهی است که باتوجه به جنبه های مختلف محیط زیست، پیشران های بسیار متنوعی نیز مطرح است که بررسی همه ی آن ها ممکن نیست. بنابراین، در این مطالعه، به غربالگری پیشران ها براساس میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از سایر پیشران ها، به عنوان پیشران های مؤثر، کلیدی و درعین حال مستقل از سایر پیشران ها در حوزه ی مدیریت محیط زیست در استان خراسان جنوبی توجه شد. روش به کار رفته در این پژوهش، غربالگری پیشران ها و تحلیل ساختاری MicMac است که برای انجام آن، از نظرات متخصصین دانشگاهی و دستگاه های اجرایی مرتبط استفاده شد. براساس نتایج، مهم ترین پیشران ها در اثرات مستقیم و غیرمستقیم و اثرات احتمالی که باتوجه به آن ها تحولات آینده کنترل می شود، پنج مورد بودند. این پیشران ها به ترتیب اهمیت عبارت اند از: ایجاد ضمانت اجرایی قوانین مربوطه، همکاری های بین دستگاهی، گردش آزاد اطلاعات، تغییر نگرش تصمیم گیران و جایگیری درست سازمان محیط زیست در تصمیم گیری ها. جمع اثرات مستقیم و غیرمستقیم و محتمل پیشران ها به ترتیب 3007، 2805، 2135، 1938 و 1572 برآورد شد. نرخ پرشدگی ماتریس اثرات 86/23 درصد است که شامل 153 عدد 1 (اثرات ضعیف)، 113 عدد 2 (اثرات متوسط)، 89 عدد 3 (اثرات قوی) و 8 حرف P (اثرات احتمالی) می شود. همچنین 9 پیشران با وابستگی زیاد و تأثیرگذاری کم (پیشران های پاسخ و یا خروجی) شناسایی و معرفی شدند که پایش وضعیت آن ها به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت مدیریت پیشنهاد داده می شود. نتایج این مطالعه ممکن است مورد توجه مدیران و تصمیم گیران برای اولویت بندی اهداف، سیاست ها و فعالیت ها قرار گیرد.

در تحقیق حاضر ارزش گذاری اقتصادی پارک قیطریه با استفاده از روش هدانیک انجام گرفته است. به این منظور، 19 متغیر که قابل تفکیک به سه دسته کلی متغیر های فیزیکی، متغیر های همسایگی و متغیر های محیطی هستند، در نظر گرفته شده و ۴۱ واحد مسکونی در شعاع مؤثر اطراف این بوستان به عنوان نمونه انتخاب شده و با توجه به متغیر های در نظر گرفته شده بررسی شدند. نتایج به دست آمده از این مشاهدات در نرم افزارEviews10 تجزیه و تحلیل شده و یک مدل رگرسیونی به روش حداقل مربعات معمولی یا OLS برآورد شد. از ۱۹ متغیر بررسی شده، ۷ متغیر مساحت زیربنا، عمر بنا، تعداد واحد کل، داشتن پارکینگ، فاصله تا مراکز تفریحی، فاصله تا فروشگاه ها و میادین و فاصله تا بوستان قیطریه از سطح معناداری خوب، یعنی کمتر 05/0 یا ۵ درصد داشتند. در بین متغیر های فیزیکی داشتن پارکینگ و از بین متغیر های همسایگی، فاصله تا پارک قیطریه به ترتیب با مقادیر عددی 66/0 و 26/0 بیشترین ضریب همبستگی را به خود اختصاص دادند. در بین متغیر های معنادار مساحت زیربنا، تعداد واحد کل و داشتن پارکینگ با متغیر وابسته یعنی قیمت واحد مسکونی رابطه مستقیم و عمر بنا، فاصله تا مراکز تفریحی، فاصله تا فروشگاه ها و میادین و فاصله تا پارک با قیمت واحد مسکونی رابطه معکوس داشتند.

از آنجایی که در شرایط کنونی توسعه و عمران کشور تفکر غالب اقتصادی است لذا توسعه، ماهیتی برون زا یافته و این امر موجب شده تا نیاز به نظریه پردازی مدیریت محیط زیست در کشور مبرم تر شود. مقاله حاضر با تأکید بر اهمیت چنین مقوله ای در کشور و در جهت پایداری عملکردهای توسعه، تأکید بر نیاز به آموزش، جهت خروج از اقتباس مزمن از عملکردهای برون زا سعی در شناسایی مشکلات و پیشنهاد راهکارهایی جهت نظریه پردازی و مدیریت محیط زیست دارد. از آنجایی که روشها نمایانگر تفکر و نظریه های پایه ای هر امر علم هستند، لذا کاربرد(صرف) روشهای اقتباس شده از دیگر کشورها موجوب برخوردهای سلیقه ای شده که دستاورد آن انبوهی از گزارشات زیست محیطی است که در چهارچوبهای ملی جای نگرفته و پاسخگوی روند اقتصادی زیست محیطی توسعه کشور در بلند مدت نمی باشد.