مطالب مرتبط با کلیدواژه

کشاورزی پایدار


۴۱.

بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم کشاورزان در به کارگیری شیوه های حفاظت منابع آب وخاک در دشت جایدر (شهرستان پل دختر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۳)

کلیدواژه‌ها: توسعة روستایی دشت جایدر فرسایش خاک کشاورزی پایدار مدل لجستیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۸۲۵
آشنایی با تصمیم کشاورزان در به کارگیری شیوه های حفاظت از منابع آب وخاک امری ضروری در توسعة روستایی و ابزار، و سیاستی برای دستیابی به اهداف حفاظتی از این منابع است که درنهایت سبب حفاظت منابع آب وخاک، سیاست های زیست محیطی و دستیابی به کشاورزی پایدار می شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم کشاورزان درمورد استفاده از شیوه های حفاظت از منابع آب وخاک در مناطق دشتی انجام شده است. جامعة آماری شامل خانوارهای کشاورز دشت جایدر است (1031 N=) که با استفاده از فرمول کوکران 120 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است و برای شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم گیری کشاورزان از آزمون های t تک نمونه ای، کای دو و مدل لجستیک استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بین متغیرهای مورد نظر با تصمیم کشاورزان در به کارگیری شیوه های حفاظت این منابع ارتباط معنا داری وجود دارد. متغیرهای نیروی کار خانواده، فاصلة محل سکونت تا مزرعه، اندازة مزرعه و شیب به طور چشمگیری بر تصمیم کشاورز در این زمینه تأثیرگذارتر بوده اند. به جز متغیر فاصله از مزرعه (اثر منفی و معنادار) اثر سایر متغیرها مثبت و تعیین کننده بوده است. همچنین نتایج نشان می دهد عوامل اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی نقش بیشتری در تصمیم کشاورزان در اتخاذ شیوه های مناسب برای حفاظت از آب وخاک داشته اند؛ بنابراین، می توان گفت بهترین راه حفاظت از منابع، توجه به نیازهای زیست محیطی محلی و عوامل اجتماعی و اقتصادی کشاورزان است که در کاهش تخریب محیط زیست و افزایش تولید محصولات کشاورزی مؤثر است.
۴۲.

اهداف، انگیزه ها و موانع توسعه کشاورزی ارگانیک در شهرستان روانسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 63 - 76

کلیدواژه‌ها: کشاورزی ارگانیک کشاورزی پایدار توسعه پایدار شهرستان روانسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۴۴۸
هدف این پژوهش تحلیل اهداف و انگیزه ها ی کشاورزان ارگانیک کار و موانع توسعه کشت ارگانیک در شهرستان روانسر بود، که به صورت پیمایشی به واکاوی دیدگاه گروه هدف پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل کشاورزان ارگانیک کار غلات شهرستان روانسر هستند که تعداد 51 کشاورز ارگانیک کار به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها حاکی از آن است که کشاورزان ارگانیک کار بیشترین اهمیت را برای سلامت غذایی و نیز فواید کوتاه مدت آن قائل بوده اند و به ترتیب اولویت، ابتدا انگیزه های اجتماعی، سپس انگیزه های زیست محیطی و درنهایت انگیزه های اقتصادی و مادی برای کشاورزان ارگانیک کار ایجاد انگیزش می کنند. مهم ترین موانع کشت ارگانیک را در بازار رسانی و عدم حمایت دولت از این نوع محصولات، عدم وجود استانداردهای لازم جهت تأیید و عرضه این محصولات به بازار و عدم آموزش و اطلاع رسانی در این زمینه ذکر کرده اند.
۴۳.

پایداری زیست محیطی و عوامل تحقق آن در بخش کشاورزی ( مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد کشاورزی و توسعه سال بیست و ششم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۰۱

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار محیط زیست معادلات ساختاری پاکدشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۲۷۳
استفاده بی رویه و غیراصولی از فناوری های نوین کشاورزی منجر به آسیب های جبران ناپذیری به منابع طبیعی و محیط زیست شده است. این تحقیق به تبیین پایداری زیست محیطی و عوامل مؤثر در تحقق آن در تولید محصولات کشاورزی می پردازد. نمونه تحقیق 351 نفر از کشاورزان شهرستان پاکدشت بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. روش جمع آوری اطلاعات مصاحبه ساختارمند با استفاده از ابزار پرسش نامه بود. نتایج تحلیل معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مهم ترین عوامل مؤثر در پایداری زیست محیطی به ترتیب اولویت عبارت اند از: فناوری های حفاظتی به ویژه تناوب زراعی، اقتصادی و بازاریابی (به ویژه تولید محصولات سالم و بازارپسند)، آموزشی و ترویجی (به ویژه برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی)، سیاست گذاری و برنامه ریزی ( ویژه تصویب قوانین و مقررات حمایتی) و اجتماعی و فرهنگی (به ویژه سرمایه اجتماعی کشاورزان).   طبقه بندی JEL : Q01 ,Q1 ,Q15
۴۴.

بررسی تحلیلی ارتباط آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی (فرضیه کوزنتس) با تأکید بر نقش آموزش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ 105 - 116

کلیدواژه‌ها: نگرش کشاورزی پایدار توت فرنگی کشاورزان سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۳۴۵
یکی از موضوعات موردتوجه مجامع بین المللی و دیدگاه غالب طرفداران محیط زیست، افزایش آلودگی و کاهش کیفیت محیط زیست به سبب رشد و توسعه یک جانبه صنعت است که با وجود تأثیرگذاری فراوان بر رشد و توسعه اقتصادی مناطق، منجر به ایجاد مخاطرات بسیاری برای ساکنان کره زمین شده و با کاهش باروری محیط زیست، به تخریب محیط زیست می انجامد. اما دیدگاه مطرح شده، با دیدگاه اقتصاددانان توسعه که بیان می کنند که در مراحل اولیه توسعه، ارمغان رشد، وخامت در محیط زیست است، اما سپس به سطح خاصی از اوج می رسد و در این نقطه، رشد تمایل به بهبود در محیط زیست دارد (فرضیه U وارون)، بالأخص برای مناطق درحال توسعه مانند کشور ایران، مغایر بوده و همین امر، پژوهشگران تحقیق حاضر را به بحث و بررسی پیرامون ارتباط میان رشد اقتصادی و آلودگی محیط زیست در کشور ایران و تأیید یا رد فرضیه U وارون کوزنتس، با کاربرد شاخص های صنعتی شدن، وضعیت اقتصادی و مصرف انرژی و آموزش در دوره زمانی 1365 تا 1395 و مدل سازی این فرضیه واداشت؛ نتایج حاصل از تخمین مدل تحقیق نشان دهنده تأیید فرضیه کوزنتس و معنی داری نقش صنعتی شدن، مصرف انرژی (به صورت معکوس) و وضعیت اقتصادی و عدم تأثیرگذاری شاخص آموزش (به شیوه کنونی)، در بهبود کیفیت محیط زیست می باشد.
۴۵.

تحلیل راهبردی توسعه بخش کشاورزی به روش SWOT و ماتریس QSPM : مطالعه موردی حوضه آبریز دریاچه ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد کشاورزی و توسعه سال بیست و هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰۸ 87 - 118

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار برنامه ریزی راهبردی مدل SWOT ماتریس کمی QSPM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷
در چند سال اخیر، بخش کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با بحران مواجه بوده و با توجه به نقش آن در تأمین غذای کشور، تدوین برنامه ای برای ایجاد پایداری بخش کشاورزی در این منطقه بیش از پیش ضرورت یافته است. از این رو، هدف پژوهش حاضر ارائه برنامه راهبردی توسعه پایدار بخش کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه به روش SWOT با بهره گیری از ماتریس کمی QSPM بود. نتایج پژوهش نشان داد که راهبرد اصلی توسعه بخش کشاورزی در این منطقه، راهبرد تدافعی است و اولویت اجرای برنامه های توسعه پایدار آن، به ترتیب، عبارت اند از مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی، توسعه مکانیزاسیون بخش کشاورزی، یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و مدیریت یکپارچه آنها، و ارتقای سواد و آگاهی نیروی انسانی شاغل در بخش کشاورزی. کشاورزی پایدار تنها راه خروج از بحران با نگاه عقلانی است.
۴۶.

واکاوی نگرش نسبت به کشت پایدار توت فرنگی در بین کشاورزان توت فرنگی کار شهرستان سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 87 - 104

کلیدواژه‌ها: نگرش کشاورزی پایدار توت فرنگی کشاورزان سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۸۴
تحقیق حاضر با هدف واکاوی نگرش کشاورزان توت فرنگی کار شهرستان سنندج نسبت به کشت پایدار این محصول انجام شد. تحقیق از نوع توصیفی همبستگی بوده است که به روش پیمایشی انجام شد. با بهر ه گیری از فرمول کوکران و نمونه گیری تصادفی ساده، 150 نفر از توت فرنگی کاران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسش نامه بود که روایی صوری آن مورد تأیید اساتید ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کردستان قرار گرفت. با استفاده از مطالعه راهنما، پایایی پرسش نامه برای بخش سنجش نگرش کشاورزان به کشت پایدار برابر 65/0 به دست آمد که معرف مناسب بودن آن می باشد. برای گروه بندی و مقایسه کشاورزان موردمطالعه از تحلیل خوشه ای و تحلیل واریانس استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل خوشه ای نشان داد کشاورزان موردمطالعه را می توان به سه دسته کشاورزان با نگرش ضعیف، متوسط و قوی نسبت به کشت پایدار توت فرنگی گروه بندی نمود. یافته های حاصل از تحلیل واریانس بیانگر اختلاف معنادار بین این سه گروه از کشاورزان با سطوح مختلف نگرش، ازنظر تعداد اعضای خانوار، میزان مشارکت در فعالیت های ترویجی و میزان اعتماد به رسانه های اطلاعاتی بود. با توجه به یافته های پژوهش پیشنهادهایی ارائه شد که می تواند در ترغیب کشاورزان به کشت پایدار توت فرنگی ارزشمند باشد.
۴۷.

تحلیلی بر میزان به کارگیری فناوری های کشاوری پایدار در بهره وری تولید برنج(نمونه موردی: شهرستان دورود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 47 - 63

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار بهره وری تولید برنج شهرستان دورود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۴۶
در چهار دهه گذشته، تحولات چشمگیری در تولید محصولات کشاورزی ایجاد شده است که علیرغم افزایش میزان بهره وری، فشار بی رویه ای را بر منابع تولیدی کشاورزی وارد نموده است. مهم ترین دلیل آن، به کارگیری فناوری های نامناسب و استفاده نادرست از فناوری های مدرن است. برای مقابله با آثار این پدیده، کشاورزی پایدار بصورت دستیابی به حداکثر ظرفیت باروری و تولیدی مستمر با حفاظت از منابع پایه به ویژه آب و خاک در کشاورزی تعریف شده است. هدف این نوشتار تحلیلی بر میزان استفاده از فناوریهای کشاورزی پایدار در بهره وری تولید برنج در شهرستان دورود می باشد. در این راستا مسأله پیش رو این است که کشاورزان در تولید برنج از چه فناوری هایی استفاده می کنند و تا چه اندازه اصول پایداری را مورد توجه قرار می دهند؟ پژوهش دارای دو نوع متغیر است. متغیر وابسته به کارگیری از فناوریهای کشاورزی و متغیر مستقل عوامل سن، تجربه، آگاهی، شرکت در کلاسهای ترویجی و.. می باشد که برای سهولت کار در شش دسته عوامل تقسیم بندی شده اند. شیوه گردآوری اطلاعات در این پژوهش پیمایش میدانی است و از نظر روش تحقیق به شیوه تحلیلی- همبستگی می باشد. حجم نمونه نیز از بین 30 روستای مورد مطالعه با استفاده از فرمول170 نفر تعیین شد که جهت تحلیل نتایج پرسشنامه ها از نرم افزار spss و آزمونهای همبستگی و رگرسیون استفاده گردیده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که، برخی از متغیرها از قبیل دسترسی، ترویج، تعداد قطعات اراضی، درآمد و هزینه دارای رابطه مثیت و معنادار و برخی دیگر از متغیرها ازجمله سن، سواد، نظام بهره برداری و آگاهی دارای رابطه منفی و غیر معناداری با فناوریهای کشاورزی پایدار می باشند. بطور کلی از نتایج تحقیق چنین استنباط می شود که به کارگیری فناوری ها در منطقه مورد مطالعه: اولاً با فناوریهای کشاورزی پایدار همخوانی چندانی نداشته و ثانیاً به کارگیری فناوری ها بیشتر برای کسب سود بوده و به پایداری کشاورزی کمتر توجه شده است.
۴۸.

بررسی رابطه توانمندسازی اعضاء تعاونی های کشاورزی و تولیدی روستایی و کشاورزی پایدار (مطالعه موردی: شهرستان ابرکوه)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 115 - 130

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی کشاورزی پایدار تعاونی شهرستان ابرکوه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۷
توسعه پایدار و مستمر هر کشوری وابسته به پایداری نظام کشاورزی آن است؛ بنابراین، دستیابی به نظام کشاورزی پایدار، یکی از سیاست های مهم بخش کشاورزی کشورها است که نه تنها موجبات امنیت غذایی، کسب درآمدهای ارزی و استقلال سیاسی و اقتصادی در سطح کلان را فراهم می آورد؛ بلکه در سطح محلی نیز باعث توسعه می گردد. از این رو هدف از پژوهش حاضر، تحلیل رابطه توانمندسازی اعضای تعاونی های تولیدی روستایی و کشاورزی شهرستان ابرکوه و رعایت اصول کشاورزی پایدار در این شهرستان می باشد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بوده که آمار و اطلاعات آن از طریق روش های میدانی به دست آمده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 3000 عضو تعاونی های تولیدی روستایی و کشاورزی منطقه مورد مطالعه می باشد که با استفاده از فرمول کوکران در سطح خطای 05/0، نمونه ای به حجم 341 نفر تعیین شده است. در این پژوهش برای تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای و ضریب پیرسون استفاده گردیده است. نتایج تحقیق بر اساس آزمون های آماری مورد مطالعه نشان می دهد که اثرگذاری توانمندسازی جامعه آماری بر رعایت اصول کشاورزی پایدار در شهرستان ابرکوه معنادار و بین این دو متغیر در سطح 99 درصد اطمینان رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد.
۴۹.

طراحی مدل توسعه کارآفرینی سبز در بخش کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ 171 - 191

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی کشاورزی پایدار کارآفرینی سبز شهرستان کرمانشاه نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۲۹۲
امروزه کارآفرینی سبز به عنوان راهبردی اثربخش برای توسعه اقتصادی- اجتماعی کشورها شناخته شده است و توسعه آن می تواند نقش مهمی در اشتغال زایی پایدار، کاهش مشکلات محیط زیستی، کاهش بیماری ها و باروری بیشتر زمین های کشاورزی داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی مدل توسعه کارآفرینی سبز در بخش کشاورزی شهرستان کرمانشاه بود. این پژوهش برحسب هدف کاربردی و رویکرد کلی آن کیفی بوده و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، با 14 نفر از متخصصان حوزه کشاورزی و کارآفرینی سبز مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند به عمل آمد. داده های حاصل از مصاحبه ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه وتحلیل شد. الگوی پارادایمی توسعه کارآفرینی سبز از شرایط علی (ظرفیت علمی- پژوهشی دانشگاه ها، موقعیت راهبردی شهرستان کرمانشاه، وجود عوامل محیطی و طبیعی، وجود نیروی انسانی، وجود تجهیزات کشاورزی و روش های جایگزین، وجود کارشناسان خبره)، عوامل زمینه (وجود زمینه های صادرات، جهانی شدن)، متغیرهای مداخله گر (گسترش مسائل حمایتی ازنظر فنی و اقتصادی، برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها در جهت توسعه کارآفرینی سبز، توقف حمایت از تولیدکنندگان سموم شیمیایی)، راهبردها (ترویج و فرهنگ سازی، آموزش کشاورزان، ایجاد توانایی در تمایز محصولات، ایجاد قوانین و مقررات تعریف شده، برنامه ریزی در زمینه تأیید و فروش محصولات سبز، ایجاد تشکل ها، یکپارچه کردن زمین های کشاورزی) و  پیامدها (ایجاد اشتغال، تضمین سلامتی انسان و محیط زیست، توسعه پایدار روستایی، نوآوری و ارزش آفرینی و بسترسازی برای پرورش نسل سالم کودکان و نوجوانان) برای شهرستان کرمانشاه تشکیل شده است.
۵۰.

تحلیل موانع کشاورزان در استفاده از شیوه های مبارزه بیولوژیک در شهرستان طارم (مطالعه موردی: زنبور براکون در مبارزه با آفت کرم هلیوتیس گوجه فرنگی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 157 - 171

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار آفات کنترل پایدار و سبز موانع مالی- اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۲۹۴
با توجه به اثرات منفی استفاده بی رویه از آفت کش ها بر سلامت انسان و محیط زیست، در سال های اخیر شیوه های پایدار و سبز برای کنترل آفات به ویژه کنترل بیولوژیک موردتوجه بسیاری از محققان قرارگرفته است. این در حالی است که به دلیل وجود موانع پرشمار، فرایند پذیرش و استفاده از شیوه های کنترل بیولوژیک در بین کشاورزان بسیار کند است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف اصلی این تحقیق تحلیل موانع کشاورزان در استفاده از زنبور براکون در مبارزه با آفت کرم هلیوتیس گوجه فرنگی در شهرستان طارم بود. به لحاظ روش پژوهش، این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری این تحقیق 1666 نفر از تولیدکنندگان گوجه فرنگی در شهرستان طارم در استان زنجان بودند. بر اساس فرمول بارتلت و همکاران (Bartlett et al., 2001)، 330 نفر از تولیدکنندگان با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای برای انجام تحقیق انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. روایی پرسشنامه با نظر پانلی از کارشناسان و متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق پیش آزمون انجام گرفت که ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس اصلی پرسشنامه در حد مناسب (بالای 75/0) بود. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS Win22تجزیه وتحلیل شدند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که موانع اصلی استفاده کشاورزان از زنبور براکون در مبارزه با آفت کرم هلیوتیس گوجه فرنگی در شهرستان طارم در قالب پنج عامل موانع مالی- اقتصادی، موانع روان شناختی- اجتماعی، ضعف شناختی- اطلاعاتی، ضعف حمایتی و محدودیت های فنی دسته بندی شده و درمجموع در حدود 73/68 درصد از واریانس موانع را تبیین کردند.
۵۱.

تاب آوری معیشتی خانوارهای روستایی با تأکید بر کشاورزی پایدار مورد: دهستان خطبه سرا، شهرستان تالش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۳ 119 - 146

کلیدواژه‌ها: تاب آوری معیشتی کشاورزی پایدار توسعه پایدار روستایی دهستان خطبه سرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۵۲
اﻣ ﺮوزه اﻗﺘﺼﺎد روﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮد ﺑ ﺎ ﻣﺨ ﺎﻃﺮات ﺑ ﺴﻴﺎری روﺑ ﺮو است. از اینرو، ارتقاء تاب آوری و ظرفیت سازی جامعه آسیب پذیر بعنوان یک اولویت مهم و اساسی برعهده بسیاری از سازمانهای توسعه گذارده شده است. هدف کلی از تحقیق حاضر تبیین رابطه بین کشاورزی پایدار و تاب آوری معیشتی خانوارهای روستایی دهستان خطبه سرا در شهرستان تالش است. پژوهش حاضر براساس هدف، از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری، مناطق روستایی دهستان خطبه سرا (2244N=) است. حجم نمونه با احتساب معیارهای؛ تعداد جمعیت و موقعیت طبیعی روستا (کوهستانی، دشتی، دامنه ای) و با استفاده از فرمول کوکران 328 خانوار بدست آمد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و پیمایشی است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده، از روش های آماری؛ توصیفی و استنباطی (رگرسیون چند متغیره، همبستگی پیرسون و آزمون t تک نمونه ای) بهره گرفته شد. یافته ها نشان داد، بین کشاورزی پایدار و تاب آوری معیشتی خانوارهای روستایی مورد مطالعه ارتباط معناداری وجود دارد؛ بطوریکه، بیشترین تأثیر با 1/75 درصد مربوط به شاخص همبستگی و شبکه های اجتماعی می باشد. پس از آن، شاخص های مشارکت اجتماعی (5/64 درصد)، شرایط محیطی (2/62 درصد)، الگوی کشت و اشتغال (3/59 درصد)، ماشین آلات کشاورزی (1/54 درصد) و حمایت و مشوق های نهادی (6/50 درصد) به ترتیب بیشترین اثرگذاری را در تاب آوری معیشتی خانوارهای روستایی موردمطالعه داشته اند. همچنین نتایج همبستگی پیرسون نیز حاکی از رابطه معنادار آماری بین کشاورزی پایدار و امنیت غذایی در منطقه مورد مطالعه می باشد.
۵۲.

بررسی میزان توجه تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج به ابعاد کشاورزی پایدار از دیدگاه ارکان تعاونیها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال اول زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ 103 - 123

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار تعاونی تولید تولیدکشاورزی شهرستان کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۹۴
هدف کلی این پژوهش،بررسی میزان توجه تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج به ابعاد کشاورزی پایدار از دیدگاه ارکان تعاونی مدیران است.  جامعه آماری تحقیق را ارکان تعاونیهای فعال تولید بخش کشاورزی در سطح شهرستان کرج در برمی گیرند (N=1120). با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و با وارد کردن انحراف معیار متغیر وابسته تحقیق (دستیابی به کشاورزی پایدار) 177 نفر از جامعه آماری  به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه ای بوده که روایی آن را  پانل متخصصان و پایایی آن را ضریب آلفای کرونباخ تأیید کردند.  تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSSwin18 انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که بالاترین میزان توجه یا عملکرد تعاونیها در دستیابی به کشاورزی پایدار در ابعاد  اجتماعی و کمترین توجه به بعد زیست محیطی – اکولوژیکی بوده است.  همچنین نتایج آزمون  همبستگی نشان داد که رابطه مثبت و معنی داری بین میزان توجه به ابعاد کشاورزی پایدار با میزان دستیابی به آن در سطح یک درصد وجود دارد. علاوه بر این، نتایج تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که بعد زیست محیطی - اکولوژیکی، بعد اجتماعی و بعد فرهنگی قادرند 1/66 درصد از واریانس متغیر وابسته تحقیق را تبیین کنند.
۵۳.

تحلیل موانع و مشکلات تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج در دستیابی به کشاورزی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۵ 87 - 101

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار تعاونی های روستایی توسعه کشاورزی موانع شهرستان کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۶۹
هدف کلی این پژوهش، تحلیل موانع و مشکلات تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج در دستیابی به کشاورزی پایدار است. جامعه آماری تحقیق، ارکان تعاونیهای فعال تولید بخش کشاورزی در سطح شهرستان کرج را دربرمی گیرد (N=1120). با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و با وارد کردن انحراف معیار متغیر وابسته (دستیابی به کشاورزی پایدار) 177 نفر از جامعه آماری برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه ای است که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ (α>0.7) تأیید شد.  تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSSwin18 انجام شد. نتایج توصیفی با استفاده از آماره های مربوطه نشان داد که مهمترین موانع دستیابی به کشاورزی پایدار در تعاونیهای تولید کشاورزی نبود مقررات حقوقی لازم به منظور حرکت واحدهای بهره برداری به سوی اندازه مطلوب بوده و مهمترین راهکار جهت دستیابی به کشاورزی پایدار در تعاونیهای تولید، توجه سیاستگذاران به کشاورزی پایدار درتعاونیهای تولید بوده است. علاوه بر این، برپایه نتایج تحلیل عاملی (نتایج استنباطی)، موانع و مشکلات تعاونیهای شهرستان مورد مطالعه جهت دستیابی به کشاورزی پایدار در قالب سه عامل:  1. موانع آموزشی، 2.موانع حمایتی، 3. موانع دانشی و نگرشی طبقه بندی شدند.
۵۴.

بررسی نگرش اعضای تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج نسبت به استفاده از عملیات کشاورزی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۶ 63 - 85

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار توسعه پایدار تعاونی کشاورزی شهرستان کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۹
این پژوهش با هدف کلیِ مطالعه نگرش اعضای تعاونیهای تولید کشاورزی شهرستان کرج نسبت به استفاده از عملیات کشاورزی پایدار انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل اعضای تعاونیهای فعال تولید کشاورزی در سطح شهرستان کرج بود (N=1120) که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و با وارد کردن انحراف معیارِ متغیر وابستۀ تحقیق (به کارگیری عملیات کشاورزی پایدار)، 177 نفر از آنها برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه ای بود که روایی آن را پانل متخصصان و پایایی آن را ضریب آلفای کرونباخ تأیید کردند (7/0α>). تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSSwin18 انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که اعضای مورد مطالعه نگرش مساعدی نسبت به کشاورزی پایدار ندارند و عملیات آن را در سطح پایینی به کار  می گیرند. علاوه بر این، نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین میزان تحصیلات، آگاهی اعضا از کشاورزی پایدار، شرکت در دوره های آموزشی، حمایت دولت از توسعه پایدار و نگرش اعضا نسبت به کشاورزی پایدار با متغیر وابسته تحقیق رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نشان داد که سه عاملِ نگرش نسبت به کشاورزی پایدار، آگاهی از کشاورزی پایدار و شرکت در دوره های آموزشی 2/56 درصد از متغیر وابسته تحقیق را تبیین می کنند
۵۵.

واکاوی نقش تعاونی های تولید کشاورزی در دستیابی به توسعۀ پایدار در بخش کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۳ 119 - 138

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار تعاونی های تولید کشاورزی پایدار کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۸۱
این پژوهش با هدف کلی واکاوی نقش تعاونی های تولید کشاورزی در دستیابی به توسعه پایدار در بخش کشاورزی انجام شد. جامعۀ آماری تحقیق شامل اعضای تعاونی های فعال تولید بخش کشاورزی در سطح شهرستان کرج بود (1354N=) که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 168 نفر از آن ها برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسش نامه ای بود که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد (7/0α>). تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSSwin18 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد اعضای تعاونی های مورد مطالعه دانش بالایی از توسعه پایدار ندارند. همچنین بر پایۀ تحلیل عاملی، نقش تعاونی های تولید بخش کشاورزی در توسعه پایدار کشاورزی در عامل های بهبود و اصلاح نظام بهره برداری، حفاظت از منابع خاک و احیای اراضی مخروبه کشاورزی، افزایش درآمد و توان اقتصادی تولیدکنندگان، خودکفایی در تولید و امنیت غذایی، افزایش توان تولید بیولوژیک خاک و ارتقای تنوع زیستی، مدیریت و مبارزه تلفیقی با آفات و بیماری های گیاهی، و حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع ژنتیک گیاهی و جانوری طبقه بندی شد. همچنین موانع توسعه پایدار در بخش کشاورزی نیز در عامل های  اقتصادی - اجتماعی،  زیربنایی،  منابع طبیعی -  زیست محیطی و  تکنولوژیکی طبقه بندی گردید.
۵۶.

تحلیل رفتار شالیکاران عضو تعاونی های تولید روستایی شهرستان ساری در زمینه کشاورزی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۹ 1 - 22

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار تعاونی تولید روستایی تحلیل رفتار تحلیل عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف تحقیق حاضر تحلیل رفتار شالیکاران عضو تعاونی های تولید روستایی در زمینۀ کشاورزی پایدار بود. جامعۀ آماری تحقیق را کلیۀ شالیکاران عضو تعاونی های تولید روستایی شهرستان ساری تشکیل دادند (4160 = N ) که از میان آنها، 162 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند (162= n ). ابزار تحقیق، پرسش نامه ای بود که روایی آن با کسب نظر استادان و متخصصان فن و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (بین 83/0 تا 93/0) تأیید شد. نتایج تحقیق نشان داد که دانش و نگرش و مهارت اغلب شالیکاران در زمینۀ کشاورزی پایدار در سطح متوسطی جای دارد. همچنین نتایج ارزیابی کلی رفتار شالیکاران و عملکرد آنها در زمینۀ کشاورزی پایدار در سطح قابل قبولی قرار دارد. نتایج آزمون تجزیه و تحلیل واریانس به منظور مقایسۀ میانگین عملکرد شالیکاران در زمینۀ کشاورزی پایدار بر اساس سابقۀ عضویت در تعاونی ها نشان داد که اعضای با سابقۀ بیشتر، عملکرد بهترو مثبت تری در زمینۀ اجرای کشاورزی پایدار دارند.
۵۷.

بکارگیری الگوریتم ژنتیک در تعیین الگوی بهینه بهره برداری اراضی زراعی همسو با کشاورزی پایدار: مطالعه موردی گهرباران ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 85 - 96

کلیدواژه‌ها: الگوریتم ژنتیک برنامه ریزی غیرخطی کشاورزی پایدار الگوی کشت گهرباران ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۷۴
مقدمه و هدف : کشاورزی به عنوان یکی از محورهای اساسی رشد و توسعه، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارد. بر همین اساس بهینه سازی الگوی کشت محصولات زراعی، یک راهکار مناسب جهت توسعه بخش کشاورزی است. به همین جهت در این مطالعه، الگوی کشت بهینه در منطقه گهرباران شهرستان ساری در قالب برنامه ریزی ریاضی چندهدفه پایدار شامل هدف بیش ترین بازدهی ناخالص و تولید محصولات، کم ترین ریسک و کم ترین مصرف کود، با استفاده از مدل برنامه ریزی غیرخطی معمولی و الگوریتم ژنتیک تعیین و با یکدیگر مقایسه شده است. مواد و روش ها : داده های این مطالعه از راه تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با 250 کشاورز منطقه گهرباران ساری در سال زراعی 1394-1393 گرد آوری شده است. یافته ها: مقایسه نتایج این مطالعه نشان دادند که الگوی بهینه الگوریتم ژنتیک غیرخطی نسبت به مدل غیرخطی معمولی برتری دارد. چرا که سود الگوریتم ژنتیک نسبت به برنامه ریزی غیرخطی معمولی حدود 2/0 درصد افزایش داشته و ریسک حدود 6 درصد کم شده است. هم چنین، مقدار تولید در الگوریتم ژنتیک حدود 18 درصد افزایش و مصرف کود شیمیایی 7 درصد کاهش را نسبت به برنامه ریزی غیرخطی معمولی نشان می دهد. بحث و نتیجه گیری : با توجه به این که استفاده از الگوی کشت پیشنهادی الگوریتم ژنتیک موجب دست یابی بهتری به اهداف بهره برداران نسبت به الگوی برنامه ریزی غیرخطی معمولی می شود، لذا تشویق و حمایت دولت از کشاورزان در زمینه بکارگیری نتایج چنین الگوهایی می تواند موجب ارتقاء بهره وری اراضی زراعی شود.
۵۸.

ارزیابی بیمه محصولات کشاورزی ایران با رویکرد کشاورزی پایدار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هشتم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 69 - 83

کلیدواژه‌ها: بیمه محصولات کشاورزی کشاورزی پایدار توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۹۳
کشاورزی فعالیتی سرشار از مخاطرات است. در این فعالیت انواع مخاطرات طبیعی، اجتماعی، اقتصادیوجود دارد. فعالیت های تولیدی بخش کشاورزی از آن دسته از فعالیت هایی هستند که بنا به ویژگی های خاص خود در شرایط طبیعی و غیرقابل پیش بینی و پیشگیری جوی انجام می شوند و بنابراین با وجود مدیریت تولید، کماکان خطر آسیب پذیری به تولید محصولات در ضریب بالایی از ناامنی قرار دارد، بنابراین ضرورت بهره مندی از خدمات بیمه عنوان یک اصل در بخش کشاورزی کشور در زمینه تولید محصولات کشاورزی مورد توجه می باشد. از طرفی با توجه به شرایط طبیعی و اقتصادی کشور، مخاطراتی که سرمایه گذاری در بخش کشاورزی را تهدید می کند بسیار جدی است. امروزه با مطرح شدن توسعه پایدار در تمامی زمینه ها بخصوص در زمینه کشاورزی پایدار، باید مخاطرات فعالیتهای کشاورزی را به حداقل رسانده و زمینه تولید مداوم و با کیفیت محصولات تولیدی آن را فراهم نماید. این موضوع با توجه به تامین امنیت غذایی خانوارها و ایجاد استقلال اقتصادی و همچنین حفظ روستاها بعنوان مرکز اصلی تولیدات کشاورزی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در این مطالعه موضوع بیمه کشاورزی که یکی از پارامترهای اساسی توسعه کشاورزی پایدار محسوب می گردد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نقش آن در طی سالهای 1386-1380 در ایجاد پایداری فعالیتهای کشاورزی مورد تحلیل قرار می گیرد. نتایج بدست آمده در این مطالعه نشان می دهد که بررسی میزان پایداری کشاورزی ناشی از حوادث طبیعی در طی سالهای مورد بررسی تغییر نموده است. این موضوع نشان می دهد که فعالیت کشاورزی در کشور بشدت به تغییرات آب و هوایی وابسته است. همچنین بررسی شاخص پایداری درآمد از طریق بیمه محصولات کشاورزی برای محصول گندم و چغندر قند نشان می دهد که پایداری درآمدی از طریق بیمه محصولات ناچیز بوده است. در این مقاله برای تحلیل موضوع از روش مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است.  
۵۹.

عوامل اثرگذار بر پایداری کشاورزی نمونه موردی: گندمکاران عضو تعاونی های تولید روستایی استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال دوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴ 95 - 113

کلیدواژه‌ها: کشاورزی پایدار سنجش پایداری مؤلفه های پایداری تعاونی تولید روستایی استان گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۸۲
هدف این پژوهش تحلیل عوامل تعیین کننده پایداری کشاورزی در بین گندمکاران تحت پوشش تعاونی های تولید روستایی استان گلستان است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کشاورزان گندمکار تحت پوشش تعاونی های تولید روستایی استان گلستان تشکیل می دهند. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است (356n=) و از تکنیک نمونه گیری منطبق به انتساب متناسب در بین تعاونی ها، برای گزینش تصادفی نمونه ها بهره گرفته شده است. روایی پرسشنامه تحقیق بر پایه نظرات گروهی از اعضای هیأت علمی و پژوهشگران توسعه پایدار کشاورزی تأمین و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (74/0) برای سازه های اصلی تحقیق مشخص گردید. روش استفاده شده در این پژوهش مبتنی بر تحلیل مجموعه ای از متغیرها و شاخص ها به منظور تببین عوامل مؤثر بر پایداری کشاورزی و شناسایی عامل های متمایزکننده سطوح پایداری با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی، فریدمن، خوشه ای و تشخیصی است. نتایج حاصل از آزمون آماری تحلیل عاملی بیانگر آن است که،عواملی همچون؛ مدیریت منابع تولید، سیستم های حمایتی و خدماتی، شرایط محیط زیست و اکوسیستم، مدیریت دانش و آموزش، شرایط اقتصادی و اجتماعی کشاورزی پایدار که مجموعاً 26 متغیر را در برگرفته است، 56/73 درصد واریانس پایداری در بین پاسخگویان را تبیین می کنند. نتایج تحلیل خوشه ای نیز نشان داد که 88/73 درصد فعالیت های زراعی گندم کاران جامعه مورد مطالعه در سطح ناپایدار قرار دارند. نتایج تحلیل تشخیصی نیز نشان داد دو عامل"مدیریت منابع تولید کشاورزی پایدار"و "مدیریت دانش و آموزش کشاورزی پایدار" بیشترین اهمیت را در متمایز کردن کشاورزان پایدار و ناپایدار از یکدیگر داشته است.
۶۰.

تحلیل الگوی مکانی- فضایی توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان گیل دولاب شهرستان رضوانشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 40 - 52

کلیدواژه‌ها: تحلیل مکانی - فضایی کشاورزی پایدار توسعه روستایی سکونتگاه های روستایی شهرستان رضوانشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۹
افزایش جمعیت، همه کشورها از جمله ایران را در حوزه امنیت ملی با بحث تعیین کننده امنیت غذایی روبه رو می کند. سیاست های مذکور با روستا، کشاورزی و توسعه روستایی در ارتباط است. عدم توجه به کشاورزی علاوه بر تمام زیان های آن، ناپایداری نواحی روستایی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین برای رسیدن به توسعه پایدار لزوم توجه به مکان های مستعد و سکونتگاه های روستایی کمتر توسعه یافته ضروری است. از این رو تحقیق حاضر با هدف تحلیل مکانی- فضایی توسعه کشاورزی در سکونتگاه های روستایی دهستان گیل دولاب شهرستان رضوانشهر تدوین شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق جامعه آماری، روستاهای دهستان گیل دولاب (20 روستا) در شهرستان رضوانشهر است. در این مطالعه توسعه کشاورزی سکونتگاه های روستایی با 6 شاخص کلی در 20 شاخص جزیی با بهره گیری از مدل ویکور و تحلیل خوشه ای مورد تحلیل قرار گرفت. برای وزن دهی شاخص ها از روش آنتروپی شانون استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از Excel و SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که نخست، درجه پایداری توسعه کشاورزی در روستاهای مورد مطالعه متفاوت است به طوری که روستای گیل چالان (0.048) توسعه یافته ترین و روستای بالا محله سیاه بلاش (0.988) توسعه نیافته ترین روستای دهستان به لحاظ شاخص های توسعه کشاورزی محسوب شد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای نشان داد که 3 روستا (15درصد) در وضعیت توسعه یافته، 13 روستا (65 درصد) در وضعیت در حال توسعه و 4 روستا (20 درصد) در وضعیت توسعه نیافته از لحاظ شاخص های توسعه کشاورزی قرار دارند. بنابراین با توجه به وضعیت فعلی، مدیران و برنامه ریزان باید سیاست گذاری های خود را در راستای بهبود شاخص های توسعه کشاورزی منطقه، معطوف کنند.