استفاده و خشنودی

در این مقاله بعد از بررسی انتقادی نظریه های مهم ارتباطات در قلمرو تأثیر رسانه ها کوشش می شود یک الگوی نظری جامعه شناسی صورت بندی و مطرح شود. در این الگو دو عنصر مخاطب و سازمان رسانه ای دربافت و متن اجتماعی با هم و در تعامل با یکدیگر در نظر گرفته شده است. کاربرد این الگو در تبیین تأثیر رسانه ها بر افکار عمومی در ایران‘ به ویژه در تشریح نتیجه انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری که می توان آن را نمونه خوبی از شکل گیری افکار عمومی تلقی کرد‘ نشان می دهد سهم عمده ای از قدرت تأثیر گذاری بر افکار عمومی خارج از حیطه عملکرد رسانه ها و در قلمرو محیط اجتماعی قرار می گیرد

مخاطب هدف هر کوشش رسانه ای است و باید نخست ترغیب و سپس قانع شود که رسانه در خصوص علاقه و نیاز او پیام می دهد، هدف اساسی مقالة حاضر مطالعة مهم ترین نیازهای رسانه ای مخاطبان در استفاده از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان است. برای این منظور458 نفر از شهروندان قائم شهری که بینندة شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بودند به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش تحقیق از نوع پیمایشی است و تکنیک جمع آوری داده ها پرسش نامة محقق ساخته است. داده ها با استفاده از روش های آماری ناپارامتریک مورد پردازش قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که پاسخگویان بیشتر از برنامه های ماهواره که جنبة سرگرمی و یادگیری داشته استفاده می کنند. همچنین بین انواع نیازهای مخاطبان تفاوت وجود داشته و ترتیب اهمیت این نیازها عبارت اند از: عاطفی، شناختی، اجتماعی و سیاسی، طبق یافته های توصیفی بیشتر مخاطبان در شب ها به تماشای ماهواره می پردازند و میزان مصرف ماهواره در مخاطبان با تحصیلات پایین بیشتر و با افزایش سطح تحصیلات کاهش می یابد، همچنین میزان استفاده از ماهواره در زنان بیشتر از مردان بود، به گونه ای که زنان به طور میانگین 5/3 ساعت و مردان 5/2 ساعت در طول شبانه روز وقت صرف تماشای شبکه های ماهواره ای می کنند.

پژوهش حاضر به منظور پاسخ گویی به این پرسش اساسی انجام شد که الگوهای استفاده از تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان در میان مخاطبان زن قائم شهری کدامند؟ برای پاسخ گویی به این سؤال از رویکرد استفاده و خشنودی رسانه ای استفاده شد. اعضای نمونه 214بیننده تلویزیون های ماهواره ای بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شند.روش پژوهش از نوع پیمایشی بود و جمع آوری داده ها با پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. داده ها با استفاده از روش های آماری پارامتریک پردازش شدند. یافته ها نشان داد که نیازهای گوناگونی(سرگرمی و گذران وقت، استفاده اجتماعی، کسب اطلاع و یادگیری و نیازهای سیاسی)، مخاطب را به سوی استفاده از این نوع شبکه ها سوق داد، همچنین الگوی غالب استفاده از تلویزیون های ماهواره ای برنامه هایی با محتوای سرگرم کننده(فیلم، سریال، شو و موسیقی) بود. همچنین.ویژگی های جمعیت شناختی مخاطبان( سن و سطح تحصیلات) نیز تأثیر زیادی بر میزان و نحوه استفاده از برنامه ها داشت به گونه ای که خشنودی استفاده از برنامه ها با محتوی سرگرمی در همه رده های سنی نسبتاً بالاست از طرفی انگیزه استفاده از برنامه های ماهواره ای برای کسب اطلاع و یادگیری با افزایش سطح تحصیلات بینندگان روند افزایشی داشت. همچنین تمایل به تما شای شبکه های ماهواره ای برای کسب نیازهای اجتماعی در میان بینندگان با افزایش سطح تحصیلی کم تر، در حالی که تمایل به برنامه هایی با محتوی نقد و بررسی و تفسیر سیاسی با افزایش سطح سواد مخاطبان روند افزایشی داشت

امروزه محتوای دینی فراوانی در فضای اینترنت منتشرشده و مخاطب نیز بنا بر سبک مصرف رسانه ای خود آن ها را مصرف می کند لذا این تحقیق باهدف مطالعه مؤلفه های گوناگون برگرفته از مفاهیم رویکرد مخاطب فعال و نظریه استفاده و خشنودی بر مصرف محتوای دینی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ روش، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات آن پرسشنامه بوده که میانگین ضریب پایایی شاخص های آن نیز طبق آلفای کرونباخ 76/0 برآورد گردید. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 برآورد و اطلاعات مورد نیاز از 385 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای جمع آوری شد. یافته های این تحقیق نشان داد که مؤلفه های پاسخ دهی به سؤالات، رفع شبهات، کیفیت تربیت خانوادگی، دسترسی آسان به رسانه ها و ارتقای آگاهی با میزان مصرف محتوای دینی رابطه مستقیم و معناداری دارند که دراین بین بر اساس تحلیل رگرسیونی مؤلفه های دسترسی آسان و ارتقای آگاهی به ترتیب بیشترین قدرت پیش بینی متغیر وابسته را داشته اند. مصرف فردی محتوای دینی در رسانه های برخط اینترنتی نیازمند تولید هدفمند و به دوراز سطحی نگری چنین محتوایی به همراه افزایش سطح دسترسی به رسانه های برخط اینترنتی است.

هدف اساسی این پژوهش بررسی"دلایل و انگیزه های مخاطبان از تماشای تلویزیونهای ماهواره ای است "..روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی است و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است ، جامعه آماری پژوهش  شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه های آزاد ، غیر انتفاعی و سمای شهرستان قائم شهر که مخاطب تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان بوده اند در نظر گرفته شد. حجم نمونه "310" بیننده تلویزیون های ماهواره ای هستند که به روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به نرمال بودن متغیرها از روش های آماری پارامتریک از جمله آزمون تی تک نمونه ای بهره گرفته شد.یافته های پژوهش نشان داد که مخاطبان عمدتاً برای رفع نیازهای سرگرمی، شناختی ، اجتماعی و کسب هویت شخصی خود به تماشای شبکه های ماهواره ای می پردازند. در خصوص جنسیت و انگیزه های استفاده از تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان یافته ها نشان داد مخاطبان زن و مرد از نظر نوع و شدت رضامندی مورد جستجو تفاوت هایی با یکدیگر دارند به گونه ای که مخاطبان زن بیشتر از مردان برای کسب هویت شخصی، نیازهای اجتماعی و شناختی به تماشای تلویزیون های  ماهواره ای می پردازند، ودر زمینه کاربرد  تلویزیون های ماهواره ای از جهت سنی، نتایج آزمون نشان داد که بالاترین میانگین مصرف تلویزیون برای نیازهای سرگرمی، مربوط به مخاطبان بالای 42 سال، در بعد نیازهای اطلاعاتی و شناختی، مربوط به دانشجویان زیر 22 سال، در زمینه نیازهای اجتماعی مربوط به مخاطبان زیر 22 سال و در بعد کسب هویت شخصی مربوط به مخاطبان زیر 22 سال می باشد.

در این مقاله سعی شده تا با بکارگیری نظریه استفاده و خشنودی، تاثیر تلفن همراه بر عملکرد اجتماعی-آموزشی دانشجویان شهر یزد مورد آزمون گیرد. در مقاله از پیمایش در میان 579 نفر از دانشجویان استفاده شده که به طور تصادفی طبقه بندی شده، نمونه گیری شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته ای بوده که روایی و پایائی آن مورد تایید قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها، داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که 99 درصد از دانشجویان در زمان انجام پیمایش صاحب تلفن همراه بودند. از سوی دیگر، عملکرد اجتماعی-آموزشی دانشجویان بر اساس 24 عنصر عملیاتی شدند که در آن نمره 24 حداکثر نمره آنها را نشان می داد. بر این اساس ، میانگین نمره عملکرد دانشجویان 05/4±41/16 بود. میانگین نمره عملکرد در دانشجویان دختر و متاهل در شرایط مناسب تری نسبت به پسران و مجردها قرار داشت (به ترتیب: 001/0 > سطح معنی داری، 004/0= سطح معنی داری). همچنین، بین متغیرهایی همچون عملکرد و معدل (001/0 > سطح معنی داری)، و سن و معدل (002/0 = سطح معنی داری) رابطه تاثیر و تاثر وجود دارد. با توجه به نتایج به نظر می رسد هر چند تلفن همراه ممکن است تاثیر منفی در زندگی جوانان و نوجوانان و به ویژه دانشجویان داشته باشد ولی فواید و رفع نیازهای آنها مثل نرم افزارهای درسی و آموزشی، ارتباط با خانواده ها و ... می تواند در خشنودی و گرایش روزافزون به این رسانه موثر باشد.

هدف این مقاله شناسایی دلایلی است که موجب می شود کاربر یک شبکه اجتماعی را بر دیگر شبکه ها ترجیح دهد. شبکه های اجتماعی مجازی در سال های اخیر محبوبیت زیادی کسب کرده اند و در حال حاضر فیس بوک در رتبه پربازدیدکننده ترین این سایت ها قرار دارد. همچنین شرکت گوگل با معرفی گوگل پلاس در تلاش است تا نقش موثری در این حوزه ایفا کند، رقابت این دو شبکه فرصت مناسبی برای تحقیق درباره دلایل انتخاب شبکه های اجتماعی توسط کاربران فراهم می کند. نظریه استفاده و خشنودی، چارچوب نظری این مقاله را تشکیل می دهد. روش تحقیق استفاده شده مصاحبه کیفی است و روش نمونه گیری نیز روش نمونه گیری مورد نوعی است. در مجموع برای انجام این تحقیق با 10 کاربر که همه آنها همزمان در فیس بوک و گوگل پلاس عضویت دارند مصاحبه شده است. نتایج این مصاحبه ها نشان داد که کاربران، با وجود ساخت حساب کاربری در گوگل پلاس، از فعالیت خود در فیس بوک نکاسته اند و تنها در صورتی حاضرند به شبکه ای دیگر به طور فعال بپیوندند که اغلب دوستانی که در فیس بوک دارند نیز به آن شبکه پیوسته باشند. در واقع حضور دوستان واقعی کاربر در یک شبکه اجتماعی، مهم ترین دلیلی است که باعث ترجیح یک شبکه اجتماعی بر شبکه های اجتماعی دیگر می شود. میراث بری و کنجکاوی نیز مهمترین دلایلی است که به عضویت کاربران در شبکه های اجتماعی جدید می انجامد.