مطالب مرتبط با کلیدواژه

نسخه


۱.

راهنماى نسخه هاى خطى " نهج البلاغه "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۱ دوره ۱ و ۲

کلیدواژه‌ها: ترجمه شرح خطبه نسخه کلمات قصار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۴ تعداد دانلود : ۵۸۴
نهج البلاغه "کتاب على " است، و دربارهء آن بسیار نوشته اند و باز هم خواهند نوشت. این کتاب پژوهنده ربا است، و همواره پژوهندگان از انوار معرفتش روشنى مى یابند. نسخه هاى خطى این کتاب و آثارى که پیرامون آن در گذشته هاى دور و نزدیک نگارش یافته، درگنجینه هاى دانشگاه تهران نگهدارى مى شوند و در راستاى پژوهش کارآیى بسیار دارد. دفترچه راهنمایى در این باره فراهم آمده، و این نوشته دفترچه یاد شد. را مى شناساند.
۲.

ویژگی های شرح‌ ابن میثم‌ بحرانی بر نهج البلاغه‌(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۶ شماره ۸۴

کلیدواژه‌ها: علوم شرح نسخه نهج¬البلاغه ابن‌میثم‌ بحرانی حکمت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱۷
شرح‌ ابن‌¬میثم‌ بحرانی‌ بر نهج‌البلاغه از ویژگی¬هایی برخوردار است که آن را از سایر شروح ممتاز می¬سازد‌. همچون: جامعیت‌ شارح‌ آن در علوم عقلی و نقلی و در اختیار داشتن‌ نسخة‌ سیدرضی‌ و تقریر برهانی‌ نهج‌البلاغه و تحقیقات‌ عرفانی و تقریر علمی‌ حکمت‌های‌ اخلاقی و استفاده از علوم‌ عصری‌ و داوری‌ بین ‌شرح‌ قطب‌ راوندی‌ و ابن‌ ابی‌¬الحدید و موجود بودن‌ نسخه‌های‌ دستخط‌ مؤلف. انتقاداتی‌ نیز بر این‌ شرح‌ وارد است‌ که‌ از جملة‌ آنها اعتماد کردن‌ شارح‌ بر علوم ‌عصری‌ مانند نظریة‌ بطلمیوس‌ است.
۳.

درباره ی تصحیح و توضیح بیتی از حافظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بوستان ادب سال اول بهار ۱۳۸۸ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: حافظ تصحیح نسخه ضبط

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی تصحیح و نقد متون
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه حافظ پژوهی
تعداد بازدید : ۱۳۷۴ تعداد دانلود : ۶۹۵
اختلاف نسخه های خطیِ آثار نظم و نثر گذشته ما در ضبط کلمات، بیشتر به دست ناسخان و خواسته یا ناخواسته است. این اختلاف در دیوان حافظ، برعکس، بیشتر توسط شاعر برای رسیدن به بالاترین حد هنری بیت و کمتر به دست نساخ می باشد . در تصحیح دیوان این شاعر بی نظیر باید سه اصل مد نظر باشد: اول، توجه به ضبط نسخه های قدیمی و معتبر؛ دوم، اصل اصالت موسیقی که بسیار مهم است؛ سوم، ارتباط عناصر معنا و خیال در محور افقی بیت. در این مقاله سعی شده به ضبط و معنای صحیح بیتی از حافظ، با عنایت به اصل اول و سوم، اشاره شود . لازم به توضیح است که اصل دوم (اصالت موسیقی) در بیت مذکور مؤثر نمی باشد.
۴.

بررسی ترقیمه در چند نسخه از مثنوی مولانای روم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب غنایی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: کتابت مثنوی نسخه کاتب ترقیمه رومی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نسخه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
تعداد بازدید : ۱۷۳۳ تعداد دانلود : ۶۰۲
ترقیمه (کلفون colophon)که این روزهانسخه شناسان ایرانی به جای آن اصطلاحات ""انجامه""، ""پایانه"" و "" دستینه"" را قرار می دهند یکی از مهمترین اجزای ترکیبی نسخه خطی است. اگر نسخه خطی را به یک تنِ انسانی تشبیه کنیم ترقیمه در حکم پای آن تن (نسخه) می باشد. ترقیمه قباله و سندی است که ویژگی های جغرافیایی و فرهنگی یک نسخه خطی را به ما می شناساند. ترقیمه مثل گذرنامه است که یک نسخه خطی به اعتبار آن می تواند به هر جا برود و در هر وقت سفر کند و به هر کتابخانه جهان راه یابد. به کمک ترقیمه ما می توانیم نسخه را از گمنامی دربیاوریم. و از نام و نشان کاتب، زمان و مکان نگارش نسخه، و نام سفارش دهنده آن باخبر شویم. هزارها هزار نسخه خطی فارسی بی تاریخ و بدون ترقیمه در کتابخانه ها نگهداری می شوند اما قابل مطرح شدن نیستند، پس ما می توانیم بگوییم که برای نشان دادن اهمیت و ارزش نسخه وعلم نسخه شناسی ترقیمه بسیار لازم است.
۵.

معرفی انتقادی، متن شناسی و نقد متنی حماسة ناشناخته شاهنامه اسدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای ادبی پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۷۸

کلیدواژه‌ها: رستم ادبیات شفاهی نسخه سلیمان شاهنامة فردوسی شاهنامه اسدی نقد متنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۷ تعداد دانلود : ۶۳۴
شاهنامة اسدی حماسة 24 هزار بیتی بزرگی منسوب یا سرودة شاعری با کنیة «اسدی» است که در ادامة خط سیر حماسة ملی در شاهنامه رخ می دهد. مضمون اصلی آن روایت کهن لشکرکشی سلیمان به ایران و تقابل او با رستم و کیخسرو و تکرار الگوی نبرد رستم با فرزندانش به طور ناشناخته است. متن، ساختار اپیزودیک و شخصیت های اصلی متعدد دارد. مضامین ویژة افسانه ها در آن برجسته شده و خاستگاه غالب روایات آن، ادبیات شفاهی است. شواهد تشیّع شاعر در متن روشن است. با توجه به سبک ادبی و زبانی، محتوا، روایت اثر و ماده تاریخ موجود در یکی از نسخ، تألیف متن احتمالاً در قرن نهم (سال 809 ه. ق.) پایان یافته است. در این جستار، پس از معرفی متن و شناسایی خاستگاه روایات آن در ادبیات شفاهی و بررسی ساختار روایی حماسه، ارزش های زبانی ادبی آن در یک گزارش سبکی- در سه لایة واژگانی، نحوی و بلاغی- ارائه شده است
۶.

نقد تصحیح التدوین فی اخبار قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن شناسی ادب فارسی سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلیدواژه‌ها: نقد تصحیح نسخه اسقاط بدخوانی سهو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۳ تعداد دانلود : ۴۵۰
«التدوین فی ذکر اهل العلم بقزوین» تالیف ارزشمند و نفیس امام الدین عبدالکریم بن محمد بن عبدالکریم الرافعی القزوینی است. متاسفانه این کتاب چنان که باید و شاید مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار نگرفته است. تنها نسخه مصحَّح و چاپی این اثر به اهتمام شیخ بزرگوار جناب عزیزالله عطاردی به طبع رسیده است. نخستین بار مرحوم عطاردی این اثر را در حیدرآباد هندوستان در سال 1362 تصحیح کرد و منتشر ساخت. جدیدترین چاپ آن نیز در سال 1391 توسط انتشارات عطارد روانه بازار شده است. علی رغم تیراژهای متوالی، متاسفانه اغلاط گسترده ای از قبیل بدخوانی، اسقاط کلمه یا بخش هایی از جمله، اغلاط نگارشی، سهو مطبعی و جز آن در این کتاب راه یافته است. از سوی دیگر چاپ جدید این اثر در بسیاری موارد نه تنها از مشکلات چاپ های گذشته نکاسته بلکه نسبت به چاپ های نخستین این اثر به مراتب بی اعتبارتر و مغلوط تر است. این مقاله در پی آن است که با استمداد از نسخ خطی اصیل و موجود این اثر، پاره ای از مشکلات و ابهامات این متن را که تنها به مدد نسخ خطی آن قابل توضیح هستند به مخاطب بنمایاند.
۷.

فرّخی یا مختاری؟... تکمله، توارد، اقتباس یا انتحال؟ (تحقیق پیرامون هویت سراینده اصلی شهریارنامه و تعیین کیفیت ارتباط متن اول و دوم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای ادبی بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۰۰

کلیدواژه‌ها: شهریارنامه فرخی مختاری نسخه انتحال سرقت ادبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۸۵۷
شهریارنامه ، از حماسه های شاخص فارسی است که با وجود 138 سال تحقیقات، هنوز در موردش ابهامات بنیادین پابرجاست. از انتساب غلط به یک تا چند شاعر مشهور، از حدس سده ششم تا انتهای صفویه و از فرضیه دو بخش ادامه دار تا دو تحریر کوتاه و بزرگ که تحریر بلند، متن را اول توسّع بخشیده است، جملگی نظریات متفاوت پژوهشگران بوده اند که در این جستار نقد شده اند. این جستار، برای نخستین بار، اصل چهار نسخه شهریارنامه را به طور کامل بررسی کرده، کوشیده است، به یک قرن ابهام ناشی از عدم وجود مستندات خاتمه دهد. بنا بر دو دسته شواهد برون متنی- درون متنی، روشن شد، سراینده اصلی شهریارنامه ، شاعری به نام فرخی در سده های نه- ده، یا قبل از آن، در دربار امیری به نام محمود بوده، وقایعی که هنوز روشن نیست، باعث شده، بعد از مرگ فرّخی، اثرش به دست شاعر دیگری برسد که نامش احتمالاً مختاری بوده است. مختاری با کاهش حجم منظومه و تکرار عینی بخشی از ابیات، بخش بیشتری از ابیات را با تغییراتی مختصر یا شدید در سطوح واژگانی، نحوی یا تصویری بازسرایی کرده، ضمن تلخیص متن، اثر فرّخی را عملاً سرقت کرده، به عنوان اثری جدید به خود بازبسته و به فرزند امیر پیشین، به نام مسعود، اهدا کرده است.
۸.

بررسی و تحلیل انتقادی کتاب دیوان مولانا نوعی خبوشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال بیستم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۸۰) 239-263
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۳۱۱
محمد رضا نوعی معروف به مولانا نوعی خبوشانی (970-1019ه ق) سراینده مشهور و نام آور سده دهم و چند سال آغازین سده یازدهم و از استادان مسلّم زبان و ادب فارسی در شبه قارّه هند است. دیوان اشعارش در سال 1374ه ، ش به تصحیح امیر حسین ذاکرزاده و کوشش احمد کرمی به همّت انتشارات ما در تهران به چاپ رسیده است. در این چاپ، کاستی ها، تحریفات، تصحیفات و خطاهای بسیاری راه یافته که غالباً ناشی از نقص احتمالی دست نویس ها یا بدخوانی و کم دقّتی مصحّح است. همین عوامل باعث شده از میزان صحّت و اعتبار این چاپ کاسته و شعر نوعی از درستی و روانی بسیار دور و یا بی معنی شود. به یاری دست نویس های کهن تر و معتبرتر دیوان نوعی می توان برخی از نادرستی های موجود در دیوان شاعر را اصلاح و تصحیح کرد. این پژوهش بررسی و تحلیل انتقادی پاره ای از سروده های وی است که نگارندگان با در دست داشتن دو دست نویس از دیوان این شاعر و مطابقت و مقایسه آن با متن چاپی دیوان، ابیات فراوانی از دیوان وی را تصحیح انتقادی کرده و به این نتیجه رسیده اند که چاپ کنونی دیوان نوعی بدون بهره گیری از شیوه ها و روش های علمی تصحیح انجام گرفته و به هیچ وجه شایسته و بایسته این شاعر توانا نیست.
۹.

مضامین اخلاقی در مثنوی تازه یافت شده ظهیر کرمانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 91 - 112

کلیدواژه‌ها: ظهیر مثنوی نسخه اخلاقی نیکوکاری سخاوت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۱۰
آثار گذشتگان، میراث ارزشمندی برای معاصران و آیندگان است. آثار فرهنگی و ادبی با بن مایه های معرفتی خود قوت و غذای معنوی اهل فکر و هنر است و علت آن هم این است که پل ارتباطی بین گذشته و حال هستند و شناخت و معرفت ما را افزایش می دهد. عهد صفوی نیز از این علوم و فنون بی بهره نبوده است. ظهیر کرمانی (1162 ق) که نامش در هیچ تذکره ای نیامده است از مفاخر شیعی مذهب ایران زمین است. مثنوی پر تمثیل او که 8743 بیت و در بحر رمل است، از آثار ناشناخته ی قرن دوازدهم است و تنها نسخه ی آن به خط نستعلیق و مشتمل بر 265 برگ با شماره ی 9530 در کتابخانه ی مجلس تهران نگهداری می شود. این نسخه شامل داستان های تمثیلی منظومی در بیان اندیشه های عرفانی، اخلاقی، دینی، عاشقانه و غیره است. او در انواع صنایع لفظی و معنوی، طبع آزمایی کرده است و با اشعار تعلیمی خود نکات اخلاقی را برای یک زندگی راستین و حقیقی هموار کرده است. ابیاتش از آیات و احادیث و زندگی ائمه و بزرگان نشأت گرفته است. از این رو لازم است که با وجود زندگی پر تب و تاب امروزی کلام ارزشمند ظهیر به دقت و ژرف نگری مطالعه و بررسی شود تا شاید شمه ای از زندگی و تجربیات گذشتگان مرهمی باشد بر دردهای اخلاقی و اجتماعی و فرهنگی که روح هر انسان آزاده ای را می آزارد.
۱۰.

بررسی اصالت بخش های مختلف برزونامه کهن و نسبت متنی اثر با شاهنامه فردوسی؛ بر مبنای نقد متن شناختی نسخ منظومه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن پژوهی ادبی بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۱ 179 - 202

کلیدواژه‌ها: برزونامه کهن شاهنامه کوسج نسخه نقد متنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۸۶
«برزونامه» از مشهورترین حماسه های پس از شاهنامه است که با وجود مطالعات دو سده اخیر، هنوز در موردش ابهامات بسیاری باقی است. برزونامه کوچک یا کهن، بخش اول این حماسه دوبخشی، بیشتر به عنوان یک داستان الحاقی به شاهنامه باقی مانده است. این جستار برای نخستین بار با بررسی بیش از 50 نسخه متن و طبقه بندی، نقد و تحلیل داده های آن ها، رابطه متنی اثر با شاهنامه را روشن کرده است. مطابق این یافته ها، سراینده اثر، متن را در ادامه داستان بیژن و منیژه سروده بود؛ اگر چه در ابتدای داستان با تکنیک فلش بک، بار گرفتن و تولد او را در ادامه سرنوشت سهراب به اختصار یادآوری کرده بود. با توجه به تناقض های موجود در متن -در غالب نسخ- کاتبان این یادآوری ابتدایی را حذف کردند و در اقلیتی از نسخ، آن را به ادامه رستم و سهراب منتقل و بخش سوسن را حذف کرده، شاه ایران را از کیخسرو به کاوس تغییر داده، روایتی درباره مرگ برزو به انتها افزودند. از چهار بخش منظومه، تنها بخش الحاقی همین روایت مرگ برزوست که در نسخه مادر وجود نداشته، اشاره ای نیز به مرگ وی نشده بود. به همین دلیل، منظومه پایان باز داشته، شاعری دیگر آن را ادامه داده بود.
۱۱.

بررسی و نقد دو نسخه ی مُصحَّح از دیوان ابن یمین فریومدی و ضرورت تصحیح مجدّد آن

نویسنده:
منبع: پژوهش های نثر و نظم فارسی سال اول پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲ 129 - 149

کلیدواژه‌ها: ابن یمین دیوان تصحیح نقد نسخه قطعه رباعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۶۱
ابن یمین فریومدی، شاعر معروف سده ی هشتم ه.ق. است که به سبب قطعاتش شهرت بسیار دارد. دیوان این سراینده- که عمری طولانی و پرمخاطره را در دستگاه ایلخانان مغول، امرای سربداری و پادشاهان آل کَرت به سرآورده- متضمّن ویژگی های منحصربه فردی است و فواید تاریخی و جامعه شناختی بسیاری را در بردارد. از سویی، دیوانی نه چندان کامل از این شاعر در سال 1318(ه. ش.) شامل قطعات، مثنویات و رباعیّات به اهتمام زنده یاد سعید نفیسی در تهران به چاپ رسیده و دیوانی نسبتا کامل از  وی، مشتمل بر قصاید، غزلیّات، مقطّعات، رباعیّات و... در سال 1344(ه. ش.) به تصحیح حسینعلی باستانی راد در تهران انتشار یافته است. نظر به این که در دو تصحیح مذکور، اصول و روش های تصحیح انتقادی به کارگرفته نشده و دست یابی به نسخه های خطّی متعدّدِ نزدیک به تاریخ وفات شاعر، درآن زمان برای مصحّحان مذکور میسّر نبوده است؛ همچنین دو اثر مورد اشاره، دربردارنده ی همه ی سروده های ابن یمین نیست، تصحیح مجدّدی با روش انتقادی از این دیوان،  بر اساس نسخه های معتبر موجود،  ضروری به نظر می رسد. این مقاله می کوشد که ضمن طرح اشکالات و نواقص دو چاپ مذکور، دلایل تصحیح مجدّد دیوان ابن یمین را بازگو نماید.
۱۲.

طرزی نابهنجاریده و تأسف بار در چاپیدن دیوان طرزی افشار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه میراث دوره ۱۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۵۷) 257 - 283
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۹
طرزی افشار را می توان بزرگترین شاعر هنجارستیز زبان فارسی دانست که شعرش افزون بر برجستگی زبانی، در سطح قابل قبولی برخوردار از سایر وجوه عاطفی و هنری نیز هست. حتی همین خصیصه برجسته ساز شعر طرزی که در اشکال متنوعی به حاصل آمده است، تا به امروز به طور دقیق و علمی شناسایی و رده بندی نشده؛ چنان که تلاش های شگرف شاعر در نظر خواص هم صرفاً به ساخت مصادر جعلی منحصر شده است و بس. طبیعی است که زمینه ساز تحقیق حاضر عمدتاً تمهید متنی مصحّح و دانشگاهی است. از این متن تا به حال دو چاپ با عنوان تصحیح نشر یافته است. نخستین آن مربوط به حدود یک قرن پیش و دیگری به تازگی چاپ و نشر یافته که غالباً جز تکرار مغلوط چاپ نخست و تلمباری از مطالب لاطایل نیست. در این مقاله سعی شده تا دیوان تازه چاپ طرزی به طرزی علمی و منصفانه بررسی انتقادی شود. 
۱۳.

نقد و بررسی تصحیح منهج اول عبقات

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ مهر و آبان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۰۲) 301 - 341

کلیدواژه‌ها: تصحیح منهجِ اول عبقات نقد تصحیح انتقادی نسخه مقابله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۴۹
یکی از اثار علّامه میر حامد حسین، منهج اوّل عبقات نام دارد که  اخیراً بخش آیاتِ این منهج تحقیق و چاپ شده است. این نگاشته نگاهی است نقد آمیز به تحقیق صورت گرفته و خرده ای است به برخی شیوه های اتخاذ شده در فرایند تحقیقِ آن. اشتباهات فراوان خوانش متن نسخه، عدم مقابله دقیق نسخ موجود، عدم رعایت امانت در انعکاس متن نسخه، عدم مقابله دقیق بسیاری از نقل ها با مصادر از عناوین کاستی های این تحقیق است. گرچه کمتر تحقیقی را می توان یافت که از این اشکالات تهی باشد، امّا آنچه در تحقیق مزبور رخ داده است و در صدد اثبات آن هستیم تکثّر و تعدّد اشتباهات مربوط به عناوین یاد شده است. در این نگاشته  پس از تبیین کاستی ها و برخی ریشه های آن، 65 شاهد از متن تحقیق را به عنوان مشتی نشانه خروار ذکر می کنیم. در رهگذر بیان اشکالات و روش حلّ آن، علاوه بر اثباتِ حاجت به باز تصحیح منهج اوّل عبقات، ظرایف و نکات کاربردی برای علاقه مندان به عرصه تصحیح از نظر خواهد گذشت.
۱۴.

اناجیل و چالش آیات الحاقی؛ بررسی آیات الحاقی در کدکس ها و ترجمه های اناجیل اربعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال ۱۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 91 - 109

کلیدواژه‌ها: عهدین آیات الحاقی نسخه انجیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۷۰
باور مسیحیان بر این است که تمام اناجیل، الهام الهی اند؛ یعنی نه چیزی بدان افزوده و نه از آن کاسته شده است؛ درحالی که قدیمی ترین نسخه ای که از اناجیل در دسترس است، دست کم سیصد سال با زمان ادعایی تدوین آن فاصله دارد و نسخه های متأخرتر نیز تا حدود نهصد سال. همین نکته سبب شده است که آیات مختلفِ نسخه های گوناگون اناجیل با یکدیگر تفاوت داشته باشند؛ ادعایی که وحیانی بودن و تحریف ناپذیری متن اناجیل را با چالش مواجه می سازد. این تحقیق که بر پایه اسناد کتابِ مقدسی صورت گرفته، درصدد است تا با اتخاذ روشی توصیفی تحلیلی، آیات الحاقی مورد ادعا در کدکس ها و ترجمه های اناجیل را بررسی و دیدگاه های ارائه شده در این زمینه را بیان کند. اشاره به طرح و تدبیر الهی بر وجود آیات ادعایی، ناتوانی نسخه نویسان در انتقال صحیح متن اصلی، و امکان وجود خطاهای کم اهمیت در متن کتاب مقدس، ازجمله دیدگاه هایی است که در زمینه آیات الحاقی عهد جدید مطرح شده اند.
۱۵.

جستاری در مفهوم «نسخه»؛ سبکی در گردآوری و گزارش احادیث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۸ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۰) 29 - 52

کلیدواژه‌ها: نسخه منابع حدیثی سبک شناسی فهرست النجاشی صحیفه الإمام رضا (ع) مسند الإمام رضا (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۶
از «نسخه» به عنوان شیوه ای خاص از نگارش های حدیثی، تعریف قابل قبولی ارائه نشده است. دو تعریف در میان معاصران بیشتر به کار رفته است: نخست. رساله کوچکی که حاوی احکام تأسیسی بوده که امام7 آن را وضع و بر راوی املا فرموده است و دوم. کتابی مأثور از یکی از ائمه: که به خط ایشان یا منقول از خط ایشان بوده است. به نظر می رسد، تعریف هایی ارائه شده از این اصطلاح، فاقد مستندات متقن و شواهد قابل قبول در کاربرد آن در منابع کتابشناسی است. مقاله حاضر می کوشد با جست و جو در شواهد مندرج در فهرست النجاشی و روایات پراکنده برگرفته از کتب مفقود موسوم به «نسخه»، از محدثانی که چنین اثری به ایشان نسب داده شده، تعریفی قابل دفاع از این اصطلاح ارائه کند. این نوشتار همچنین به بررسی صحیفه الإمام الرضا7 و مسند الإمام الرضا7 به عنوان دو نمونه بر جای مانده از مصادیق «نسخه» می پردازد. دستاورد این پژوهش در تعریف نسخه آن است که: نسخه، روایت امام7 از نیاکان را گویند.