پیشرفت تحصیلی

در این پژوهش سعی داریم به بررسی رابطه انگیزش تحصیلی و مولفه های آن با پیشرفت تحصیلی سواد آموزان دوره انتقال شهرزابل پردازیم. از جامعه آماری معین و روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی از 45 نفر از سواد آموزان دوره انتقال شهرزابل با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای گزینش نموده و مورد بررسی قرار گرفتند. فرض اصلی پژوهش بر این بود که انگیزش تحصیلی و مولفه های آن با پیشرفت تحصیلی سواد آموزان دوره انتقال شهر زابل رابطه معناداری دارد.در این پژوهش برای دریافت اطلاعات انگیزش تحصیلی و مولفه های آن پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر (1981،1980)و معدل نمرات سواد آموزان دوره انتقال استفاده شد. نتایج حاصله رابطه انگیزش تحصیلی و مولفه های آن با پیشرفت تحصیلی سواد آموزان دوره انتقال را تایید نمود.

هدف این پژوهش مطالعه بررسی رابطه هوش چندگانه گاردنر و پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش آموزان نسبت به رشته های مختلف در شهر سردشت بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان مقطع متوسطه شهر سردشت در سال 1400 بودند که 384 نفر از دانش آموزان، شهر سردشت به صورت نمونه گیری تصادفی در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه هوش چندگانه گاردنر، پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش آموزان به تغییر رشته بودند. برای آزمون فرضیه ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های نشان داد، بین مؤلفه های هوش چندگانه گاردنر، پیشرفت تحصیلی، نگرش دانش آموزان به انتخاب رشته ها رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که باور به مستعد بودن در رشته انتخابی و علاقه مند بودن به دروس، جزء بیشترین دلایل دانش آموزان برای انتخاب رشته در دبیرستان و علاقه شخصی جزء بیشترین دلایل آنها برای انتخاب رشته دانشگاهی مورد نظر بود. اکثر دانش آموزان، منابع اطلاعاتی خود را در مورد رشه دبیرستان، افراد دارای رشته مورد نظر و اکثر آنها منابع اطلاعاتی خود را برای رشته دانشگاهی، اقوام شاغل در رشته مورد نظر، عنوان نمودند و نقش مشاور برای آنها کمرنگ بود ولی برای مادران مشاور در انتخاب رشته فرزندشان مهم بود . تقریبا به یک میزان، دانش آموزان با والدینشان در مورد انتخاب رشته در دبیرستان و دانشگاه، دارای اختلاف نظر و فاقد اختلاف نظر بودند و هوش چندگانه و پیشرفت تحصیلی از عوامل مؤثر در نگرش دانش آموزان به تغییر رشته است.

هدف: این تحقیق مقایسه تاثیر سطوح مختلف آموزشی  ( DOLA ) در چهار سطح( انفعالی، فعال، سازنده گرا و تعاملی) بر پیشرفت تحصیلی درس تفکر و سواد رسانه ای وگرایش به تفکر انتقادی در دانش آموزان است. روش: پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون –پس آزمون با گروه کنترل است.جامعه آماری 117 نفر(30 نفر در گروه گواه و 87 نفر در گروه های آزمایشی ) که به طور تصادفی خوشه ای در شهر میاندوآب  در چهار دبیرستان پسرانه و در هر دبیرستان یک کلاس انتخاب شدند. پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس و پرسشنامه محقق ساخته پیشرفت تحصیلی تکمیل شدند. هر یک از گروه های آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت آموزش و گروه کنترل به صورت انفعالی (سنتی) تحت آموزش قرارگرفت. بعد از جمع آوری داده ها ، با استفاده از نرم افزار SPSS   آزمون کوواریانس یک راهه ( ANCOVA ) و مقایسه زوجی بونفرونی به کار گرفته شد. نتیجه: نشان داد که آموزش در سطوح فعال چهارچوب ( DOLA ) بر گرایش به تفکر انتقادی و میزان پیشرفت تحصیلی تاثیر مثبت و معناداری دارد.آموزش در سطح فعالیت تعاملی بیشترین تاثیر و آموزش در سطح انفعالی (سنتی)کمترین تاثیر را بر یادگیری دارد . همچنین به ترتیب با حرکت ازسطح انفعالی به سمت سطح تعاملی نمرات دانش آموزان نیز افزایش پیدا می کند. نتیجه گیری: می توان نتیجه گیری کرد که هرچقد آموزش ها در مدارس به صورت فعالانه تدریس شوند به همان میزان تفکر انتقادی و یادگیری دانش آموزان  پیشرفت محسوسی خواهد داشت.

تدریس، محورتعامل معلم و فراگیران در کلاس درس که انواع گوناگون دارد و هر یک ماهیت وکاربردهای خاص خود را دارد. پژوهش حاضر با هدف تأثیر روش آموزش پرسش دوجانبه بر خود کارآمدی، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان پایه ششم شهر سرایان انجام گردید. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از نظر شیوه شبه آزمایشی بود. جامعه پژوهش کل دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر سرایان و نمونه پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی انجام شد که با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه 30 نفر برآورد گردید. ابزار پژوهش سه پرسشنامه خودکارآمدی دانش آموز جینک و مورگان (1999)، عزت نفس کوپراسمیت (1967) و پیشرفت تحصیلی بود. روایی پرسشنامه ها محتوایی و پایایی آن ها بر مبنای ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 83/0، 81/0 و 89/0 است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) در محیط نرم افزاری spss نسخه 22 استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد آموزش به شیوه پرسش دوجانبه بر مؤلفه های استعداد با سطح معنی داری (024/0) و کوشش با سطح معنی داری (009/0) و مؤلفه های عزت نفس عمومی با سطح معنی داری (001/0)، عزت نفس خانوادگی با سطح معنی داری (001/0)، عزت نفس اجتماعی با سطح معنی داری (001/0) و پیشرفت تحصیلی با سطح معنی دار (002/0) تأثیر دارد.

دستیابی به پیشرفت و عملکرد تحصیلی از موضوعات مهم و قابل بررسی در سطح خرد و کلان جامعه می باشد. چرا که پیشرفت فرد در جامعه، به میزان موفقیت وی در عملکرد تحصیلی بستگی دارد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود که با هدف بررسی پیش بینی پذیری پیشرفت تحصیلی بر اساس انگیزه پیشرفت و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در دانش آموزان دختر دبیرستانی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان تربت جام در سال تحصیلی 1399- 1400 بود. نمونه آماری مطابق با جدول مورگان متشکل بود از 322 نفر از این دانش آموزان که با روش نمونه گیری خوشه-ای چندمرحله ای انتخاب شدند. جهت اندازه گیری انگیزه پیشرفت از پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس (1970)، برای سنجش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی از پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری دی گروث و پینتریچ (1990) و به منظور برآورد پیشرفت تحصیلی از معدل آنها در نیمسال اول تحصیلی 1400- 1401 استفاده شد. نتیجه آزمون تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که انگیزه پیشرفت و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی توان پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را دارد (P≤0/01). همچنین نتیجه آزمون همبستگی پیرسون حاکی از آن بود که انگیزه پیشرفت و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (به همراه مؤلفه های آن) با پیشرفت تحصیلی رابطه مستقیم آماری دارد (P≤0/01). بنابراین می توان نتیجه گرفت که با مداخلات صحیح در جهت تقویت انگیزه پیشرفت و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی می تواند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را ارتقاء بخشید.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای تعلل تحصیلی دوره متوسطه شهر اصفهان براساس تیپ های شخصیتی و چشم انداز زمان بود. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دارای تعلل تحصیلی دوره دوم متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1398-1399بودند که تعداد 100 نفر از آنها از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با پرسشنامه های تعلل تحصیلیسولومون و راث(1984)، چشم انداز زمان زیمباردو و بوید(1999)، تیپ های شخصیت مایرز بریگز(فرم M)( 1993) و معدل کل نمرات سال تحصیلی گذشته دانش آموزان جهت ارزیابی پیشرفت تحصیلی آنها جمع آوری و با روش های ضریب همبتگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری در نرم افزار SPSS-24 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین تیپ شخصیتی برونگرا- شهودی- عقلانی-ادراکی(ENTP) با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی معنادار وجود داشت. همچنین، از بین ابعاد چشم انداز زمان، ابعاد گذشته منفی، لذت گرا در زمان حال، و منفعل در زمان حال با پیشرفت تحصیلی رابطه منفی معنادار؛ و بین ابعاد آینده نگر، و گذشته مثبت با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت معنادار وجود داشت. علاوه براین، نتایج دیگر این پژوهش نشان داد که از بین انواع تیپ های شخصیتی، تیپ شخصیتی ENTP ؛ و از بین ابعاد چشم انداز زمان، ابعاد گذشته منفی، لذت گرا در زمان حال، آینده، و منفعل در زمان حال پیش بینی کننده معنادار پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دارای تعلل تحصیلی بودند. بنابراین می توان با ارائه مداخلات به موقع و مناسب جهت بهبود چشم انداز زمان آینده با درنظر گرفتن تیپ های شخصیتی، نسبت به افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای تعلل تحصیلی اقدام نمود.

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مدل هیجان برمبنای روان پویشی دوانلو بر خود تنظیمی و پیشرفت تحصیلی بود. روش: این مطالعه در زمره مطالعات نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه و پیگیری بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشکده های توان بخشی و روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در نیمسال دوم تحصیلی 98-1397 که دارای نمره معدل (دو ترم متوالی) کمتر از 12 بودند، تعداد 40 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. سپس آن ها به صورت تصادفی به دو گروه 20 نفری تحت عنوان آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری در پژوهش پرسشنامه خود تنظیمی ریان و کانل (1989)، نمره معدل تحصیلی و پروتکل محقق ساخته آموزش هیجان مبتنی بر روان پویشی دوانلو بود. داده های پژوهش با استفاده از واریانس اندازه های تکراری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل هیجان بر مبنای روان پویشی دوانلو بر تنظیم شناخته شده (69/44=F، 001/0=P)، تنظیم درون فکنی شده (55/5=F، 025/0=P)، انگیزش درونی (55/41=F، 001/0=P) و تنظیم بیرونی (64/45=F، 001/0=P) و همچنین معدل پیشرفت تحصیلی (01/32=F، 001/0=P) موثر است و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. (p<0.01). نتیجه گیری با آموزش و افزایش آگاهی افراد از احساس ها و اضطراب و مکانیسم های دفاعی می توان خود تنظیمی و پیشرفت تحصیلی در آنان را تقویت کرد.

دانش آموزان با اختلال بیش فعالی به علت ویژگی های رفتاری و شخصیتی دارای عملکرد تحصیلی ضعیفی بوده و پیشرفت تحصیلی در آن ها دور از تصور است بنابراین باید از راهبردهایی خاص، جهت تسهیل مدیریت و آموزش دانش آموزان بیش فعال بهره برد. پژوهش حاضر با هدف واکاوی راهبردهای آموزشی موثر بر مدیریت هدفمند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلال بیش فعالی در دوره ی ابتدایی انجام شد. روش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل محتوی، که شامل مراحل: تعریف واحد تحلیل، کاهش داده ها، استفاده از نظام مقوله بندی قیاسی، اصلاح نظام مقوله بندی و یک طرح کدگذاری قیاسی بر اساس داده ها و ارائه گزارش از داده های کیفی بوده است. حوزه پژوهش دراین مطالعه، شامل کلیه کتب، منابع و مکتوبات چاپی و دیجیتالی در دسترس است. برای استخراج پارگراف های مرتبط، ازشیوه فیش برداری از کتب و منابع استفاده گردیده است. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات کدگذاری موضوعی بوده که طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری وگزینشی انجام شد. پژوهش حاضر راهبردهایی جهت مدیریت هدفمند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلال بیش فعالی در دوره ی ابتدایی ارائه کرده است که شامل خانواده درمانی، بازی درمانی، تنظیم تکالیف، گروه درمانی، شرطی سازی عامل، خودتنظیمی، دارو درمانی، فعال بودن حافظه، برنامه ریزی زمانی و تقویت مهارت های اجتماعی است.

افت تحصیلیکاهش عملکرد تحصیلی دانشجو از سطحی رضایت بخش، به سطحی نامطلوب است.افت تحصیلی می تواند نظام آموزشی کشور را از اهداف پیش بینی شده دور نماید و بخشی از سرمایه ها و فرصت ها را از دست دهد. پیامدهای این پدیده به صورت های مختلف از جمله اخراج و انصراف از تحصیل جلوه گر می شود. در این پژوهش نتایج علل افت تحصیلی پرونده 1064 نفر از دانشجویان سه یا چهار ترم مشروط دانشگاه های دولتی کشور مأخوذ از 20 جلسه کمیسیون موارد خاص وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال تحصیلی 88-1387 توصیف، تحلیل و ارائه شده است. در این پژوهش عوامل فردی – خانوادگی و اقتصادی و اجتماعی موثر بر افت تحصیل دانشجویان مدنظر بوده است و سپس در نظر سنجی 33 نفر از معاونان دانشجوئی و فرهنگی دانشگاه های دولتی کشور ( برحسب تجاربشان از جمله بعلت حضور رسمی آنان در کمیسیون های موارد خاص دانشگاه ها بعنوان دبیر کمیسیون) در مورد علل افت تحصیلی دانشجویان از طریق انجام پرسشنامه ،دیدگاههای آنان گردآوری،تحلیل و نتیجه گیری شده است

هدف این مطالعه بررسی ارتباط آمادگی یادگیری خودراهبر دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه های مجازی با پیشرفت تحصیلی آنهاست. در یک بررسی توصیفی همبستگی، 352 دانشجو در مقطع کارشناسی دانشگاه های مجازی خواجه نصیر، شیراز، علم وصنعت، و دانشکده علوم حدیث انتخاب شدند و برای بررسی متغیرهای پژوهش، به پرسش نامه گاگلیلمینو پاسخ دادند. میانگین نمرات آنها تا زمان مطالعه به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. داده ها به کمک تحلیل رگرسیون ساده و چندگانه، تحلیل واریانس و آزمون آماری t محاسبه شد. یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از این بود که بین آمادگی یادگیری خودْراهبر دانشجویان در محیط مجازی با پیشرفت تحصیلی آنها ارتباط وجود دارد و مؤلفه های توانایی کاربرد مهارت های مطالعه و حل مشکل و خودپنداره مثبت بیشترین توانایی پیش بینی پیشرفت تحصیلی و بیشترین ارتباط را با آن دارند.

در طول دو دهه اخیر محققان زیادی در داخل کشور به بررسی رابطه راهبردهای فراشناختی با شاخصه های پیشرفت تحصیلی در قالب تحقیقات آزمایشی و همبستگی پرداخته اند.بازنگری نتایج این تحقیقات نشان می دهد که تمام یافته های آنها یکسان نبوده است. بنابراین لزوم استفاده از پژوهش فراتحلیل جهت حل تناقض ها و ارائه نتیجه کلی در این حوزه احساس می شود. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج کمّی حاصل از پژوهش های همبستگی و آزمایشی در مورد روابط(همزمانی و علی) راهبردهای فراشناختی با پیشرفت تحصیلی طراحی و اجرا شد. برای این منظور از یافته های 56 پژوهش این حوزه داخل کشور استفاده شد که از این مطالعات 114 اندازه اثر به دست آمد. مطالعاتی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند از دانشگاه ها و مراکز مختلف پژوهشی شامل دانشگاه های شهید رجایی، شهید بهشتی، تربیت معلم تهران، تهران، الزهرا(س)، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، شهید چمران اهواز، شیراز، اصفهان، تبریز و پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، مرکز اسناد و اطلاعات مدارک علمی ایران و پایگاه های اطلاعاتی SID, noormags, magiran جمع آوری شدند و بعد از بررسی ملاک های ورود و خروج یافته های کمی پژوهش های منتخب با نرم افزار CMA تحلیل شدند. نتایج ترکیبی نشان دادند که راهبردهای فراشناختیدر همه تحقیقات(همبستگی و آزمایشی) رابطه معناداری با پیشرفت تحصیلی فراگیران داشته است و اندازه اثر رابطه این دو متغیر طبق ملاک کوهن در تحقیقات آزمایشی زیاد( ES=0.70) و در تحققات همبستگی متوسط(ES=0.44) ارزیابی شد. همچنین دیگر نتایج جانبی پژوهش نشان دادند که از بین مؤلفه های راهبرد فراشناختی، مؤلفه برنامه ریزی بیشترین تاثیر را بر پیشرفت تحصیلی دارد.

مقدمه و هدف:هدف این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی بر پیشرفت تحصیلی در درس تفکر و سواد رسانه ای دوره ی دوم متوسطه بود. روش شناسی پژوهش: طرح این پژوهش، ترکیبی از نوع آشیانه ای آزمایشی و روش پژوهش در بخش کمی شبه آزمایشی،با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و در بخش کیفی، پدیدارشناسی توصیفی بود.جامعه آماری بخش کمی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه ناحیه یک شهر شیراز بود.از روش نمونه گیری هدفمند 3کلاس درسی (یک کلاس ارائه نقشه مفهومی،یک کلاس ارائه و ساخت نقشه مفهومی و یک کلاس کنترل) به صورت آرایش تصادفی انتخاب شدند.در بخش کیفی ازدانش آموزان دو گروه آزمایش 15نفر به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند.در بخش کمی برای ارزیابی میزان یادگیری دانش آموزان پیش و پس از مداخله از آزمون پیشرفت تحصیلی معلم ساخته استفاده شد.در بخش کیفی برای کشف سطح ادراک و تجربه دانش آموزان در پیش،حین و پس از اجرا از مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه باز پاسخ استفاده شد. روش تحلیل بخش کمی، تحلیل کواریانس و روش تحلیل بخش کیفی تحلیل مضمون بود. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که ارائه ی آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی برافزایش نمره های پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس تفکر و سواد رسانه ای تأثیر مثبت دارد. بحث ونتیجه گیری: نتایج بخش کمی نشان داد که سطح یادگیری دانش آموزان افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل داشته است.در بخش کیفی مشخص شد که دانش آموزان گروه آزمایشی از شروع تا پایان آموزش در استفاده وساخت نقشه های مفهومی،از سطح بالاتری از درک و تجربه برخوردار شدند.براساس نتایج نهایی استفاده از آموزش مبتنی بر نقشه های مفهومی، میزان یادگیری دانش آموزان را نسبت به روش سنتی افزایش خواهد داد.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی باور/جهت انگیزشی و خلاقیت شناختی/شخصیتی بر ارتقاء پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهشی، نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون با یک گروه گواه (بدون دوره پیگیری) بود؛ که جامعه آماری آن کلیه دانش آموزان دختر و پسر پایه یازدهم دبیرستان های شهرتهران در سال تحصیلی98-97 بودند؛ که از میان آن ها نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه) انتخاب و به پرسشنامه های باور انگیزشی پینتریچ و دی گروت (1990)، جهت گیری انگیزشی والرند (1992)، خلاقیت شناختی تورنس (فرم ب، 1993) و خلاقیت شخصیتی عابدی (1372) در دو مرحله پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد متغیرهای باور و جهت انگیزشی و خلاقیت شخصیتی در سطح (0/05> P)، خلاقیت شناختی و معدل در سطح (0/01> P) در بین گروه گواه و آزمایش دارای تفاوت معنادار است. نتایج حاکی از آن است که مداخلات آموزشی باعث ارتقاء پیشرفت تحصیلی شده است در نتیجه مدارس با بکارگیری برنامه های مداخلات آموزشی می توانند به ارتقاء پیشرفت تحصیلی دست یابند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه گری سرزندگی تحصیلی در رابطه بین ذهن آگاهی با شادکامی و پیشرفت تحصیلی انجام شد. شرکت کنندگان در پژوهش شامل، 344 نفر (180 زن و 164 مرد) از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. این افراد پرسشنامه های ذهن آگاهی (بائر و همکاران، 2006)، شادکامی آکسفورد (هیلز و آرگیل، 2002) و سرزندگی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی زاده، 1391) را تکمیل کردند. همچنین معدل کل نمرات دانشجویان به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. برای انجام تحلیل های آماری از نرم افزار WARP PLSاستفاده شد. یافته ها نشان داد که ذهن آگاهی پیش بین مثبت و معنادار شادکامی و پیشرفت تحصیلی بود. در خصوص ارتباط ذهن آگاهی با سرزندگی تحصیلی، نتایج ارتباط مثبت و معنادار را نشان داد. همچنین نقش واسطه گری سرزندگی تحصیلی تایید شد. بدین صورت که سرزندگی تحصیلی در رابطه ذهن آگاهی و شادکامی دارای نقش واسطه گری مثبت بود. اما سرزندگی تحصیلی در رابطه ی ذهن آگاهی با پیشرفت تحصیلی نقش واسطه گری منفی را نشان داد. نتایج بیانگر آن بود که سرزندگی تحصیلی در پیش بینی شادکامی نقش پررنگ تری نسبت به عملکرد تحصیلی دارد. یافته ها با توجه به تحقیقات پیشین به بحث گذاشته شد، و پیشنهادهایی به منظور پژوهش بیشتر در این زمینه مطرح شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عدالت آموزشی بر عملکرد تحصیلی، رضایت از تحصیل و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر مدارس متوسطه دوره دوم شهر آبدانان انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است. جامعه آماری، تمامی دانش آموزان پسر مدارس متوسطه دوره دوم شهر آبدانان در سال تحصیلی1401 1400 بوده است که تعداد 270 نفر از دانش آموزان پسر مدارس متوسطه دوره دوم بر اساس جدول مورگان به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند و به منظور جمع آوری اطلاعات از چهار پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج(1383) ، رضایت از تحصیل احمدی( ۱۳۸۸)،پیشرفت تحصیلی فام و تیلور( ۱۹۹۴) و عدالت آموزشی شفیع پور(1395) استفاده شده است. پایایی پرسشنامه پیشرفت تحصیلی با استفاده از آلفای کرونباخ،0/82 بود و پایایی پرسشنامه رضایت از تحصیل ،عملکرد تحصیلی و عدالت آموزشی به ترتیب0/73، 84/ 0 و0/91  برآورد گردیده است، به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار Spss نسخه 22 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد؛ عدالت آموزشی بر عملکرد تحصیلی، رضایت از تحصیل و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر معنی داری دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی بود. روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و بر حسب روش گرداوری داده ها توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل تعدادی از دانش آموزان دختر مقطع چهارم ابتدایی در شهر قدس در سال تحصیلی 1399-400 بود که 80 دانش آموزان با شیوه نمونه گیری غیرتصادفی-هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن (1986) و پیشرفت تحصیلی فام و تیلور (1994) استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی و همین طور پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که نتایج بیانگر روا و پایا بودن پرسشنامه ها بود. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی (آزمون ضریب همبستگی پیرسون) با استفاده از نرم افزار Spss-V23 انجام گرفت. یافته ها نشان داد بین هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد ( 36/0=R). بطورکلی می توان نتیجه گرفت که سازمان آموزش و پرورش و معلمان با تقویت و ارتقای هوش هیجانی در همان دوران کودکی با برنامه ریزی های سازمان یافته می توانند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار دهند.

این پژوهش با هدف طراحی مدل جهت بررسی رابطه بین اهداف پیشرفت، خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی با پیشرفت تحصیلی انجام شد طرح پژوهش توصیفی-همبستگی با تکنیک معادلات ساختاری و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز همدان به تعداد ۴۷۸۱۰ نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول تاباچنیک و فیدل (2007) 110 نفر مشخص و به صورت طبقه ای نسبی با طبقه بندی دانشجویان بر اساس دانشکده و جنسیت انتخاب شد. داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه های جهت گیری هدف الیوت و مک گریگور (2001)، خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999)، راهبردهای فراشناختی داوسون و مک اینری (2004) و عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) گردآوری و با رگرسیون خطی در متن تحلیل مسیر و با نرم افزار AMOS- نسخه 21 تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل اصلاح شده برازش مطلوبی دارد. نتایج ضریب همبستگی چندگانه نیز نشان داد که کلیه متغیرهای پیش بین در مدل در نظر گرفته شده درمجموع توانایی پیش بینی 0/58 از واریانس پیشرفت تحصیلی را داشته است. همچنین سه بعد هدف پیشرفت، شامل عملکرد-گرایشی، تسلط-گرایشی و تسلط-اجتنابی بر پیشرفت تحصیلی به صورت مثبت و مستقیم تأثیر دارد. مؤلفه کوشش خودکارآمدی نیز به صورت مثبت و مستقیم بر پیشرفت تحصیلی تأثیر دارد اما مؤلفه های استعداد و بافت بر پیشرفت تحصیلی تأثیر ندارد. نهایتاً راهبرد فراشناختی کنترل (0/01 <p) و نظم دهی (0/01 <p) به صورت مثبت و مستقیم بر پیشرفت تحصیلی تأثیر دارد.

هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین انتظارات والدین و تعارض زناشویی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوره اول شهرستان میبد است. روش پژوهش کاربردی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهرستان میبد که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل بودند را تشکیل می دهند. از این تعداد 313 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان تعیین گردید که به شیوه خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه انتظارات والدین هوج و همکاران (۱۹۹۷)، پرسشنامه تعارض زناشویی والدین براتی و ثنایی (2004) و برای سنجش پیشرفت تحصیلی معدل کل یک سال تحصیلی دانش آموزان استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده های تحقیق از آزمون رگرسیون چندگانه و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان دادند که بین انتظارات والدین با پیشرفت تحصیلی رابطه ی مثبت و معنی دار آماری وجود دارد. همچنین بین تعارض زناشویی با پیشرفت تحصیلی رابطه منفی و معنی دار آماری وجود دارد. متغیرهای انتظارات والدین و تعارض زناشویی و بیشتر ابعاد آن شامل کاهش همکاری، افزایش واکنش های هیجانی، کاهش رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان، جدا کردن امور مالی از یکدیگر و کاهش رابطه فردی با خویشاوندان خود، درمجموع 41 درصد از واریانس مربوط به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را تبیین می کند.

زمینه و هدف: تاکنون مدل های چند متغیره روان شناختی و اجتماعی متعددی برای پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در آستانه کنکور مورد بررسی قرار گرفته است؛ این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سبک تفکر منطقی _ انتقادی با پیشرفت تحصیلی با نقش میانجی کنترل عمل در دانش آموزان کنکوری انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان کنکوری شهر اصفهان در سال 1399 بود. در ابتدا نمونه ای به حجم 400 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد؛ اما تحلیل نهایی بر روی 356 دانش آموز کنکوری انجام شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک تفکر منطقی – تجربی اپشتاین و پاسینی (۱۹۹۹)، پرسشنامه پیشرفت تحصیلی فام و تیلور (1994) و پرسشنامه کنترل عمل دیفندروف و همکاران (۲۰۰۰) بود. داده ها به کمک نرم افزارهای SPSS و LISREL و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مدل مربوط به رابطه بین سبک تفکر منطقی _ انتقادی با پیشرفت تحصیلی با توجه به نقش میانجی کنترل عمل از برازش مناسبی برخوردار است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که ۳۴ درصد واریانس مشاهده شده پیشرفت تحصیلی از طریق ترکیب متغیرهای سبک تفکر منطقی-انتقادی و کنترل عمل قابل تبیین است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان دهنده نقش میانجی کنترل عمل در رابطه بین سبک تفکر منطقی _ انتقادی با پیشرفت تحصیلی است؛ بنابراین در نظر گرفتن نقش این متغیرها توسط متخصصان، مشاوران تحصیلی و برنامه ریزان به هنگام کار با دانش آموزان کنکوری و به طور خاص در مراکز و موسسه های تحصیلی و کنکوری، ضروری به نظر می رسد.

عوامل روان شناختی، روابط هم شاگردی و آشنایی زبان آموز با فرهنگ زبان هدف، نقش مؤثری در پیشرفت تحصیلی دارد. مسئله اصلی این پژوهش تعیین ویژگی های سنجشی ارزیابی این عوامل در یادگیری زبان عربی دانشجویان کارشناسی زبان و ادبیات عربی در ایران است، زیرا در این زمینه پژوهش درخوری انجام نشده است. این پژوهش با روش تحقیق آمیخته اکتشافی متوالی انجام گرفت. گویه های اولیه در قالب یک پژوهش کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان زبان وادبیات عربی و روان شناسی، طراحی شد و با ابهام زدایی از آن ها فرم نهایی (83) گویه ای تعیین شد و برای روایی و پایایی آن ها روی نمونه صد نفری دانشجویان کارشناسی زبان و ادبیات عربی از طریق فضاهای آموزشی رسمی مجازی و به روش نمونه گیری، اجرا شد. یافته ها: 83 گویه ضروری با (CVR) بالای 0.6، براساس ملاک لوشه، انتخاب شد و شاخص روایی محتوای کل مقیاس (CVI)، با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس. برابر 0.83 به دست آمد که مطلوب است. همسانی درونی این مقیاس از طریق آلفای کرونباخ، برای تمامی مقادیر (7 عامل) بالاتر از 0.8 بود. شاخص اعتبار مرکب و متوسط واریانس عوامل مقیاس، به ترتیب بالاتر از 0.8 و 0.5 شد که روایی همگرا را نشان می دهد. روایی ملاکی هم زمان بیانگر رابطه معنادار بین عوامل مقیاس و معدل افراد نمونه تحقیق است. درمجموع، مقیاس نهایی 32 گویه دارد که 64.22 درصد از واریانس کل مقیاس را تعیین می کند. درنتیجه، این ابزار باتوجه به ویژگی های سنجشی مطلوب، برای تعیین عوامل روان شناختی ومیان فردی مؤثر بر پیشرفت تحصیلی زبان آموزان زبان و ادبیات عربی کاربرد دارد.