قراردادهای روان شناختی

روابط انسانی برای بقا و زنده ماندن ضروری هستند و در این میان، قراردادهای روان شناختی، نقش مهمی در این رابطه دارند. این قراردادها، مبانی رفتار افراد و فعالیت سازمان ها را بیان می کنند. توسعه قرارداد روان شناختی ممکن است باعث به وجودآمدن اختلاف و عدم توافق، بین طرفین شود و بنابراین از ظرفیت تأثیر منفی بر روابط فی مابین، برخوردار است. ازآنجایی که قرارداد روان شناختی و نقض آن، توان بالقوه لازم برای تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر مقوله هایی نظیر اعتماد و تعهد را دارد، لازم است که مورد بررسی قرار بگیرد. زیرا تعهد یکی از ضرورت های اجتناب ناپذیر هر سازمانی است. تعهد سازمانی، اثرات بالقوه و جدی بر عملکرد سازمان دارد و می تواند عامل پیش بینی کننده و مهمی در جهت اثربخشی سازمان محسوب شود. تعهد سازمانی با بسیاری از رفتارهای شغلی کارکنان مرتبط است. بنابراین انجام پژوهشی که بتواند تأثیر قراردادهای روان شناختی را بر این عامل مهم بررسی نماید، ضروری می نماید.

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین عدالت سازمانی ادراک شده، پایبندی به قراردادهای روان شناختی و رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان تربیت بدنی شهرستان های استان تهران می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان تربیت بدنی شهرستان های استان تهران در سال تحصیلی 92 91 (بالغ بر 1528 نفر) و نمونه آماری آن نیز 314 نفر انتخاب شد. نتایج نشان داد بین عدالت سازمانی ادراک شده در هر 3 بعد توزیعی، رویه ای و تعاملی و نیز بین پایبندی به قراردادهای روان شناختی در هر 2 بعد تبادلی و رابطه ای با رفتارهای شهروندی سازمانی معطوف به همکاران و سازمان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین، از بین ابعاد عدالت سازمانی، عدالت توزیعی و تعاملی به طور معناداری قابلیت پیش بینی برای پایبندی به قراردادهای روان شناختی داشتند. علاوه براین، پایبندی به قراردادهای روان شناختی تبادلی، عدالت توزیعی و عدالت تعاملی 86/49% از واریانس رفتار شهروندی سازمانی را تبیین می کند. پیشنهاد می شود عدالت سازمانی و پایبندی به قراردادهای روان شناختی به عنوان پیش بین های مهم رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان تربیت بدنی شهرستان های استان تهران مدنظر مسئولان این سازمان قرار گیرد.

هدف: این پژوهش با هدف تعیین میزان تأثیر قراردادهای روان شناختی و اعتماد سازمانی بر تعهد سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمان طراحی و اجرا گردید. روش: در این پژوهش پیمایشی، از روش آماری همبستگی از نوع معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه مورد بررسی کل کتابداران شهر کرمان بود. نمونه مورد بررسی بر اساس فرمول کوکران 120 مشارکت کننده برآورد شد که به شیوه خوشه ای تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از سه پرسشنامه تعهد سازمانی، اعتماد سازمانی و قراردادهای روان شناختی استفاده گردید. داده های به دست آمده به روش معادله یابی ساختاری با کمک نرم افزار PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که اولاً مدل از برازش خوبی برخوردار است و ثانیاً تمامی مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم به جز مسیر مستقیم قراردادهای روان شناختی با تعهد سازمانی معنی دار است (01/0>Pvalue). مدل نهایی با حذف مسیر مستقیم قراردادهای روان شناختی بر تعهد سازمانی ارائه گردید. همچنین در بررسی مؤلفه های تعهد سازمانی کتابداران بر حسب جنسیت، نتایج نشان داد که مردان در مقایسه با زنان از تعهد مستمر بالاتری به لحاظ آماری (01/0>Pvalue) برخوردارند. اصالت/ارزش: با توجه به نتایج این پژوهش و نقش قراردادهای روان شناختی بر اعتماد سازمانی و به دنبال آن تعهد سازمانی می توان بیان داشت که تعهد سازمانی کتابداران در گرو ایجاد قراردادهای روان شناختی بوده که منجر به اعتماد گردیده است و این، اعتماد تعهد سازمانی کارکنان را به دنبال خواهد داشت. بنابراین ایجاد قراردادهای روان شناختی که منتج به نگرش مثبت کارکنان و به دنبال آن تعهد سازمانی آنان به کتابخانه شود، ضروری به نظر می رسد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه عدالت سازمانی ادراک شده و پایبندی به قراردادهای روان شناختی با رفتارهای شهروندی سازمانی انجام گردید. به این منظور 280 نفر از میان کارکنان یک کارخانه چینی سازی به شکل تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. پژوهش حاضر مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی است و ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه های رفتار شهروندی سازمانی لی و آلن(2002)، عدالت سازمانی ادارک شده نیهوف و مورمن (1993) و پای بندی به قراردادهای روان شناختی راسئو (1995) می باشد. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که بین عدالت سازمانی ادراک شده در هر سه بعد توزیعی، رویه ای و تعاملی و همچنین پایبندی به قراردادهای روان شناختی در هر دو بعد تبادلی و رابطه ای با رفتارهای شهروندی سازمانی معطوف به همکاران و سازمان رابطه معنادار وجود دارد (01/0 P≤). همچنین از بین ابعاد عدالت، عدالت توزیعی و تعاملی دارای توان پیش بین معنادار برای پایبندی به قراردادهای روان شناختی بوده اند (01/0 P≤). نتایج تحلیل رگرسیون همزمان پایبندی به قراردادهای روان شناختی تبادلی, عدالت توزیعی و عدالت تعاملی 7/45 درصد از واریانس رفتار شهروندی سازمانی را تبیین نموده است. بنابراین می توان چنین نتیجه گیری نمود که عدالت و پایبندی به قراردادهای روان شناختی پیش بین های مهمی برای رفتارهای شهروندی سازمانی هستند.

تحقیق حاضر به روشی توصیفی- پیمایشی و با هدف مطالعه نحوه بهبود عملکرد هتل ها سعی دارد نقش رهبری توانمندساز، تحقق قراردادهای روان شناختی و رفتار تبادل دانش بین کارکنان و روابط مختلف بین این متغیرها را در عملکرد خدمات کارکنان هتل ها بررسی نماید. کارکنان هتل های پنج ستاره تهران جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دهند که نمونه ای از آنها به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. از پرسشنامه های آرنولد و همکاران، کویل شاپیرو و کسلر، کالینز و اسمیت و لیائو و چوانگ به ترتیب برای سنجش رهبری توانمندساز، تحقق قراردادهای روان شناختی، تبادل دانش و عملکرد خدمات استفاده شد. داده های جمع آوری شده براساس روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد رهبری توانمندساز تاثیر مثبت و معنی داری بر تحقق قراردادهای روان شناختی و همچنین بر رفتار تبادل دانش دارد. ضمن اینکه مشخص شد تحقق قراردادهای روان شناختی تاثیر مثبتی بر تبادل دانش و همچنین بر عملکرد خدمات کارکنان هتل ها دارد. یافته های تحقیق علاوه بر تایید تاثیرگذاری رفتار تبادل دانش بر عملکرد خدمات نشان داد رفتار تبادل دانش نقشی میانجی در رابطه بین تحقق قراردادهای روان شناختی و عملکرد خدمات ایفا می کند. در نهایت مشخص شد رهبری توانمندساز از طریق تحقق قراردادهای روان شناختی نیز بر رفتار تبادل دانش در بین کارکنان تاثیرگذار است.

هدف: قراردادهای روان شناختی باور و درک کارکنان نسبت به تعهدات ضمنی و صریح در روابط کاری با سازمان تعریف شده است. هدف مطالعه حاضر کشف محتوای قراردادهای روان شناختی پرستاران بیمارستان های دولتی است. روش: برای درک مناسب محتوای قراردادهای روان شناختی پرستاران انجام یک مطالعه کیفی موردنیاز است. جمع آوری اﻃﻼﻋﺎت موردنیاز از راه مصاحبه های نیمه ساختاریافته و ﺑﺎ ﺗﺄکیﺪ ﺑﺮ بیان ﺗﺠﺮﺑﻪ زیﺴﺘﻪ پرستاران بیمارستان های دولتی انجام شد. انتخاب نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با فن گلوله برفی انجام گرفت و برای اطمینان از اشباع نظری 19 مصاحبه انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که قراردادهای روان شناختی در پرستاران شامل 3 مضمون اصلی (معامله محور، رابطه محور و ارزش محور) و 14 مضمون فرعی بود. قراردادهای معامله محور شامل 5 مضمون فرعی جو کاری خوب، پرداخت منصفانه، رفع مشکلات غیرکاری، ایمنی در محیط کار و محیط مسالمت آمیز و آرام بود. قراردادهای رابطه محور شامل 5 مضمون فرعی اجازه مشارکت در تصمیم گیری، حمایت مقام بالاتر، چالش برانگیز بودن کار، فرصت ارتقا و امنیت شغلی بود. قراردادهای ارزش محور شامل 4 مضمون فرعی ارزش های فردی، ارزش های جمعی، ارزش های آموزشی و ارزش های اخلاقی بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد قراردادهای روان شناختی پرستاران با دو مضمون (معامله ای و رابطه ای) جامع نیست و پرستاران فراتر از منافع فردی و سازمانی، ارزش های بسیار مهمی دارند که مربوط به ماهیت حرفه پرستاری می باشد و این ارزش ها در قراردادهای روان شناختی ارزش محور ظهور پیدا می کنند. درنتیجه برای افزایش تعهد سازمانی، رضایت شغلی و کاهش ترک خدمت پرستاران توجه به هر سه مضمون قرارداد روان شناختی لازم است.