سطح سلامت

سلامت به عنوان وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی تعریف می شود که هم شامل فقدان بیماری و هم بهره مندی از بالاترین استاندارد سلامتی قابل دسترس، بدون تبعیض فرهنگی، سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی است. در جمهوری اسلامی ایران برنامه های بسیاری در رابطه با محیط روستا از سالهای 1358 اجرا شده است. با این همه شواهد حاکی از آن است که سطح سلامت نواحی روستایی پایین است. چالش ارتقای سطح سلامت روستایی مانع بزرگی بر سر راه توسعه پایدار نواحی مزبور محسوب می شود. هدف از تحقیق حاضر بررسی سطح سلامت روستاها و عوامل مؤثرآن بوده است. شناخت ماهیت و ابعاد سلامت و عوامل تأثیرگذار آن برای برنامه ریزی ارتقای سطح سلامت نواحی روستایی ضرورت و اهمیت بسیار زیادی دارد و می تواند نقش مهمی در توسعه پایدار این نواحی داشته باشد. ناحیه مورد مطالعه تحقیق روستاهای شهرستان شفت استان گیلان می باشد. مشاهده مستقیم، مصاحبه با مردم محلی و تکمیل پرسشنامه اصلی ترین روش های جمع آوری داده ها بوده است.داده های جمع آوری شده بر اساس آمار توصیفی و استنباطی( مدل تاپسیس و تحلیل عاملی( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده های جمع آوری شده بر اساس آمار توصیفی و استنباطی( مدل تاپسیس و تحلیل عاملی( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه نشان می دهد که سطح سلامت جامعه روستایی پایین است. وضعیت اقتصادی، نحوه کارکرد نهادهای عمومی و مدنی، سرمایه اجتماعی و فرهنگ برخواسته از آن به گونه ای است که افراد جامعه در جستجوی منافع شخصی سلامت جامعه روستایی را در معرض خطر قرار داده اند.

یکی از عوامل تأثیر گذار در توسعه هر کشوری، بهینه بودن ارائه خدمات بهداشت و درمان است. این خدمات زمانی مطلوب تر خواهند بود که به طور عادلانه در مناطق مختلف توزیع شوند و رضایت جامعه را فراهم کنند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل نابرابری سلامت منطقه ای در استان قزوین است؛ بدین منظور با رویکردی کاربردی و ماهیتی توصیفی و تحلیلی انجام یافته است. جمع آوری داده با شیوه کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته است که مشتمل بر مطالعه ادبیات جهانی سلامت، پژوهش های انجام شده پیشین و استناد به سالنامه آماری استان قزوین در سال 1392 است. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از مدل الکتره فازی، مدل جمع وزنی، ضریب همبستگی پیرسون، ضریب پراکندگی و آزمون تی صورت گرفته است که بدین منظور از نرم افزارهای Excel و SPSS برای اطمینان از صحت و دقت در محاسبه ها بهره گیری شد. محاسبات روش الکتره فازی نشان دهنده برتری غالب شهرستان قزوین با 5 امتیاز بر سایر شهرستان های استان است و در جایگاه های بعدی به ترتیب شهرستان های بوئین زهرا با 4 امتیاز، تاکستان با 3 امتیاز، آبیک با 2 امتیاز، البرز با 1 امتیاز و آوج با صفر امتیاز، رتبه های دوم تا ششم را کسب کردند. محاسبات آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون، ضریب پراکندگی نیز نشان دهنده نابرابری توزیعی چه در بین شهرستان ها و چه در درون آن ها (شهرها و روستاها) است؛ وجود نابرابری در استان قزوین، از توزیع ناعادلانه خدمات سلامت و فاصله از دو اصل در دسترس بودن و فراهم بودن بین شهرستان ها و درون آنها حکایت دارد.

از آغاز هزاره سوم، توجه به موضوع سلامت پیرامون محور برنامه ریزی شهر سالم سوق یافته است. این جنبش از سال 1980 در اروپا و آمریکا آغاز شده است. توسعه و سلامت ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. همان گونه که عدم توسعه یافتگی سلامت تعداد زیادی از مردم جوامع را با خطر روبه رو می کند، از طرف دیگر آسیب های ناشی از توسعه بر محیط بر شرایط سلامتی جامعه تاثیر می گذارد. در این راستا، مقاله حاضر به تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر سطح سلامت در سکونتگاه های روستایی بخش سیمکان شهرستان جهرم پرداخته است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و نوع آن کاربردی – توسعه ای است. جامعه آماری تحقیق تعداد 3850 خانوار از تعداد 39 روستا در بخش سیمکان شهرستان جهرم می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 375 نفر محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS از روش های آماری توصیفی و استنباطی همچون آزمون تی، آزمون ( F ) و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهند که رابطه بین خدمات ارائه شده در خانه های بهداشت و میزان رضایتمندی پاسخ گویان کمتر از حد میانگین نظری تحقیق (3) بوده است. یافته های مطالعه براساس نتایج به دست آمده از آزمون های همبستگی نشان می دهد که ارتباط معنی دار و نسبتاً قوی بین عوامل موثر بر سطح سلامت روستاییان و ابعاد سلامت در نواحی روستایی وجود دارد، به نحوی که شاخص های تعیین کننده سطح سلامت روستاییان حدود 62/3 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید. متغیرهای ابعاد مشارکت و ابعاد اقتصادی به ترتیب با 0/332و 0/322بیشترین تاثیرگذاری را بر سطح سلامت روستاها دارند. میانگین ابعاد چهارگانه سلامت به ترتیب در بعد زیست محیطی (2/6)، بعد اقتصادی (2/4)، اجتماعی (2/3) و بهداشتی (2/4) می باشد.

مقدمه: سلامت از پایه های رشد اقتصادی اجتماعی جامعه و حق همگانی است و دولت ها باید با برنامه ریزی مناسب زمینه ایجاد آن را فراهم کنند. در این بین، برخورداری از خدمات بهداشتی درمانی به عنوان پایه سلامت، از ارکان مهم پیشرفت هر جامعه است. روش: پژوهش کاربردی حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و هم بستگی و با گردآوری اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه ای به تبیین رابطه سطح سلامت با سطح خدمات بهداشتی درمانی موجود در شهرستان های استان خراسان رضوی پرداخته است. برای جمع آوری اطلاعات از داده های آماری و برای مدل سازی از مدل معادلات ساختاری لیزرل در محیط نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بین متغیرهای بهداشت باروری و خدمات درمانی و تسهیلات ایمن سازی موجود و متغیرهای سطح جسمی و سلامت فردی شهرستان ها در سطح 05/0 رابطه معنی داری وجود دارد. بحث: ارتقای سطح سلامت به خدمات بهداشتی درمانی وابسته است و شهرستان هایی که خدمات بهداشتی درمانی بیش تری دارند، از سطح سلامت بهتری برخوردار هستند. لذا بُعد سرمایه گذاری و ارائه خدمات مراقبت های بهداشتی برای شهروندان، توسعه زیرساخت ها و منابع و عوامل تأثیرگذار بهداشتی در سطح سلامت مهم است و با برنامه ریزی مناسب برای بهبود عدالت و برابری منطقه ای در زمینه شاخص های بهداشتی درمانی، شاهد ارتقای سطح تندرستی و سلامتی در سکونت گاه ها و شهرستان های استان خواهیم بود.

زمینه و هدف: سلامت کارکنان یکی از مهمترین مولفه های سلامت سازمانی است که سبب افزایش بهره وری می گردد. نقطه مقابل آن بیماری و تمارض کارکنان و مراجعه به کمیسیونهای پزشکی برای دریافت سطح سلامت می باشد. این تحقیق با هدف واکاوی علل گرایش کارکنان به دریافت سطح سلامت در فرماندهی مرزبانی خراسان رضوی انجام شده است.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت داده ها کیفی از نوع تحلیل مضمون است که جامعه مشارکت کننده آن شامل فرماندهان، مدیران، کارکنان و پزشکان معاونت بهداشت و درمان فرماندهی مرزبانی استان خراسان رضوی بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند، البته در انتخاب نمونه ها حداقل 5 سال سابقه خدمت و حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی ملاک عمل قرار گرفت و برمبنای «اصل اشباع داده ها» پس از مصاحبه با 26 نفر اشباع حاصل گردید. برای جمع آوری داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد و به منظور حصول روایی و پایایی از روش گوبا و لینکلن استفاده شد. همچنین داده ها با نرم افزار مکس کیودا کدگذاری  دسته بندی شد.یافته ها: طی مصاحبه با کارشناسان و خبرگان 69 مضمون پایه استخراج و مضامین  دارای مفاهیم یکسان ادغام شدند و نهایتاً   6 مضمون سازمان دهنده شامل عوامل آموزشی( 7 مضمون)، عوامل ماهیتی – محیطی مناطق مرزی ( 16 مضمون)، عوامل فردی  و خانوادگی کارکنان مرزی ( 15 مضمون)، عوامل فرماندهی ( 10 مضمون) ، عوامل مرتبط با ساختار اداری ( 10 مضمون)، عوامل روحی و روانی( 11مضمون) حاصل گردید.نتایج: در صورت توجه به مضامین شناسایی شده در این پژوهش، ضمن پیشگیری از گرایش کارکنان به دریافت سطح سلامت، بسیاری از آسیبهای مربوطه به حوزه سازمان و مدیریت برطرف  شده و برخی از مضامین حوزه کارکنان هم که اینک جزو آسیب ها هستند به فرصت تبدیل خواهند شد."مقاله فوق در فهرست آماده انتشار می باشد"