کتابداران

مقدمه: امروزه کتابخانه ها جهت حفظ جایگاه خود و اثرگذاری بهتر در جامعه، نیازمند کارآفرینی درون سازمانی هستند؛ اما نتایج پژوهش ها حکایت از وضعیت نامطلوب کارآفرینی درون سازمانی در کتابخانه ها دارد. ازاین رو، هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی موانع کارآفرینی درون سازمانی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی مشهد بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، تمامی کتابداران کتابخا نه های دانشگاه فردوسی (47 نفر) و دانشگاه علوم پزشکی مشهد (45 نفر) بودند. حجم نمونه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شد (هر دانشگاه یک طبقه در نظر گرفته شد). بر اساس فرمول حجم نمونه کوکران، تعداد نمونه دانشگاه فردوسی 37 نفر و تعداد نمونه دانشگاه علوم پزشکی مشهد 30 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود (شامل 72 گویه). پرسشنامه پس از تأیید روایی و پایایی، به اعضای نمونه توزیع شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و به وسیله نرم افزار اس پی اس اس تحلیل گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که هر سه دسته موانع ساختاری، رفتاری و زمینه ای، موانع کارآفرینی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد بودند که مهمترین آنها موانع زمینه ای بود و سپس به ترتیب موانع ساختاری و رفتاری قرار داشتند. در کتابخانه های هر دو دانشگاه، مهمترین مانع زمینه ای، عوامل اقتصادی؛ مهمترین مانع ساختاری، سیستم حقوق و دستمزد و مهمترین مانع رفتاری، انگیزش کارکنان بود. نتیجه گیری: موانع متعدد داخلی و خارجی برای کارآفرینی درون سازمانی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی مشهد وجود دارد، اما نکته با اهمیت آن است که ویژگی های شخصیتی کتابداران و مدیران و همچنین فرهنگ سازمانی که از عوامل مهمی جهت بروز رفتارهای کارآفرینانه در یک سازمان هستند، در این کتابخانه ها وضعیت مناسبی دارند و در صورت رفع موانع، امکان بروز فعالیت های کارآفرینانه در این کتابخانه ها به خوبی میسر خواهد شد.

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین نوآوری سازمانی و هوش هیجانی بر تعهد سازمانی در کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان رشت است. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه مورد مطالعه را تمامی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر رشت در سال 1398 تشکیل می دادند که از میان آن ها 70 نفر با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه های جو سازمانی نوآورانه سیگل و کایم (1978) ، هوش هیجانی شرینگ(1996) و تعهد سازمانی آلن و مایر(1991) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون نشان داد که بین نوآوری سازمانی و تعهد سازمانی همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد (01/0>P). همچنین بین هوش هیجانی و تعهد سازمانی همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد (01/0>P). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون نشان داد که نوآوری سازمانی پیش بینی کننده مثبت و معنی دار تعهد سازمانی(01/0>P) و نیز هوش هیجانی پیش بینی کننده مثبت و معنی دار تعهد سازمانی است(01/0>P). با توجه به یافته های به دست آمده طراحی و برگزاری برنامه ها و کارگاه های آموزش کتابداران کتابخانه ها در زمینه آگاه سازی آنها در جهت ارتقا نوآوری سازمانی و هوش هیجانی بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان با ارتقا میزان نوآوری سازمانی و هوش هیجانی کتابداران کتابخانه ها، میزان تعهد سازمانی این افراد را بهبود بخشید.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رفتار اشتراک گذاری اطلاعات کتابداران کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی در شبکه های اجتماعی مجازی در دوران محدودیت های ایجاد شده جهت پیشگیری از شیوع ویروس کووید 19 بود.  این پژوهش از نوع کاربردی بود و به روش پیمایش تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش را کتابداران کتابخانه های عمومی زیر  پوشش نهاد کتابخانه های عمومی کشور در منطقه خراسان تشکیل داد که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 231 نفر تعیین گردید. در مجموع 150 نفر (65 درصد) پرسشنامه برخط پژوهش را تکمیل نمودند. یافته ها نشان داد که حدود 42 درصد کتابداران بیش از سه سال از شبکه های اجتماعی مجازی استفاده کرده اند و نزدیک به نیمی از آن ها بین نیم تا یک ساعت را به استفاده از این شبکه ها در طول شبانه روز اختصاص داده اند. کتابداران به طور معناداری پایین تر از سطح مطلوب به اشتراک گذاری اطلاعات در این شبکه ها اقدام کرده اند. نتایج هم چنین حاکی از این بود که ببن رفتار اشتراک گذاری اطلاعات کتابداران زن و مرد و هم چنین کتابداران سطوح تحصیلی مختلف در شبکه های اجتماعی مجازی تفاوت معناداری وجود نداشت. اما بین هر دو شاخص مورد بررسی اعتماد (اعتماد به شبکه و اعتماد به اعضای شبکه) و رفتار اشتراک گذاری اطلاعات کتابداران در شبکه های اجتماعی مجازی رابطه معنادار و مثبتی وجود داشت.

هدف : هدف اصلی پژوهش بررسی عوامل مرتبط با وندالیسم کتابخانه ای از دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه بود. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه ی پژوهش تمام کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی نهادی استان کرمانشاه (168 نفر) بودند که با فرمول کوکران، حجم نمونه 118 نفر حاصل شد. از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. سه دسته عامل"فردی"، "کتابخانه ای" و "اجتماعی و فرهنگی" مرتبط با پدیده ی وندالیسم در کتابخانه های عمومی شناسایی شد که این مدل نظری با استفاده از نرم افزار معادلات ساختاری اموس و تحلیل عاملی تاییدی مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: بیشترین نوع تخریب خط خطی کردن کتاب ها، حاشیه نویسی یا نوشتن داخل کتاب ها بود. بین سطح برخورداری مراجعان و گرایش به وندالیسم رابطه ی معنادار دیده شد. مهمترین عامل کتابخانه ای مرتبط با وندالیسم کمبود منابع اطلاعاتی مورد نیاز مراجعان بود. در بین متغیرهای سازه فرهنگی و اجتماعی، رابطه ی متغیر فقر فرهنگی و جرم خیز بودن مکان کتابخانه معنادار شد. در مورد ابعاد سازه عوامل فردی، متغیر ویژگی های شخصیتی افراد (ضریب رگرسیون 82/0) معنادار شد. در بین عوامل سه گانه ی مرتبط با وندالیسم کتابخانه ای، مهمترین سازه بعد کتابخانه ای (ضریب مسیر74/0) بود. نصب دوربین مدار بسته و سیستم اعلام سرقت، شناسایی افراد وندال و تذکر بدور از خشونت به آنها، نظارت دقیق کتابداران و وجود نگهبانی در کتابخانه ها از راه های مقابله با وندالیسم ارائه شد. نتیجه گیری: تجهیز کتابخانه ها و آموزش کتابداران در راستای برخورد خوب با کاربران، برگزاری کارگاه های آموزشی جهت آگاه سازی کاربران از جرم بودن اعمال وندالیستی می تواند به کاهش وقوع این مسئله کمک کند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف رابطه مهارت های مدیریت دانش کتابداران با نوآوری خدمات در کتابخانه های عمومی استان سمنان انجام گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از هدف کاربردی و به روش پیمایشی انجام گرفته است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه اسلام، آگروال و اکیدا استفاده گردید، تعداد جامعه آماری 110 نفر کتابدار کتابخانه های استان سمنان و نمونه مورد نظر طبق جدول مورگان 89 نفر تعیین شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام گردیده است. پایایی پژوهش حاضر نیز 93/0 به دست آمد. یافته ها : بین مدیریت دانش با زیر مقیاس های کسب و خلق دانش)658/0 = (r؛ اشاعه و انتقال دانش (709/0 = (r؛ استفاده و کاربرد دانش (782/0 = r) با نوآوری در خدمات کتابخانه رابطه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. بررسی مطلوب بودن وضعیت نوآوری در خدمات کتابخانه و مدیریت دانش مبین آن است که در تمامی متغیرها، میانگین نمونه از میانگین نظری بالاتری برخوردار بوده و در بین کارکنان کتابخانه های استان سمنان وضعیت نوآوری در خدمات کتابخانه و مدیریت دانش مطلوب بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر ارتباط بین مدیریت دانش و نوآوری خدمات در کتابخانه های عمومی استان سمنان نشان داد. بررسی مطلوب بودن وضعیت نوآوری در خدمات کتابخانه و مدیریت دانش مبین آن بود که در تمامی متغیرهای مورد بررسی، میانگین نمونه از میانگین نظری بالاتری برخوردار بود، این امر نشانگر آن است که کتابداران کتابخانه های عمومی استان سمنان ایده های نو دارند و به کاربران خدمات جدید ارائه می دهند. مدیریت دانش نقش مهمی را با فرهنگ سازی تسهیم دانش در کتابخانه ها در فرآیند نوآوری بر عهده دارد.  

هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین سواد سلامت با منابع کسب اطلاعات سلامت در بین کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی و همبستگی بود. جامعه پژوهش، کلیه کتابداران شاغل (160 نفر) در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی طی سال های (1399-1400) بود که در دوره همه گیری کرونا در این کتابخانه به صورت رسمی، پیمانی، قراردادی و یا شرکتی مشغول به کار بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران تعیین شد (112 نفر) و اعضای نمونه با روش نمونه گیری نظام مند انتخاب شدند. یافته ها: سطح سواد سلامت کتابداران بالاتر از حد متوسط (عدد 3) بود. در میان منابع کسب اطلاعات سلامت، مؤلفه «کسب اطلاعات سلامت از طریق منابع اینترنتی و شبکه های اجتماعی» بیشترین میانگین را به خود اختصاص داد و پس از آن «رسانه های دیداری و شنیداری» در جایگاه دوم قرار گرفت. همچنین، یافته های پژوهش حاکی از آن بود که سواد سلامت با منابع کسب اطلاعات سلامت از جمله اینترنت و شبکه های اجتماعی، رسانه های دیداری و شنیداری و شرکت در کارگاه ها و همایش های مرتبط با موضوع کرونا رابطه معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: شبکه های اجتماعی به خاطر نقش تعاملی که بین کاربران دارند می توانند مهمترین نقش را در بین سایر منابع کسب اطلاعات داشته باشند و با توجه به گسترش و فراگیری زیاد آن ها و نقش مؤثری که در تعامل بین افراد ایجاد می کنند، نقشی اساسی در اشتراک گذاری اطلاعات سلامت به خصوص در دوران بیماری فراگیری مانند کرونا ایفا می کنند.

هدف:پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین هوش هیجانی و توانمندسازی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان تبریز به انجام رسیده است. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی تحلیلی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان تبریز با نمونه 136  نفر بود که با استفاده از جدول مورگان تعیین گردید.و نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام گرفت.برای بدست آوردن نتایج، دو ابزار برای جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت:پرسشنامه سنجش هوش هیجانی، براساس مدل  و مقیاس هوش هیجانی بار-آن (شامل30سؤال برای سنجش هوش هیجانی کتابداران ) و پرسشنامه سنجش توانمند سازی کتابداران طبق مدل نوکلئین و روهوتی(شامل 10سؤال برای سنجش توانمند سازی کتابداران)، که در بین نمونه آماری پژوهش توزیع شد و نتایج آن تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از وجود رابطه معنادار مثبت بین مؤلفه های هوش هیجانی و توانمند سازی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی تبریز، بود. درنهایت بین هوش هیجانی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان تبریز با توانمند سازی آنها رابطه معنی داری با ضریب همبستگی 404/0 و ضریب تعیین 163/0مشاهده گردید. نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه معنی دار بین هوش هیجانی و توانمند سازی کتابداران به مسؤولین کتابخانه ها پیشنهاد می شود که زمینه های لازم برای آموزش هوش هیجانی و افزایش مدیریت هیجانهایشان ، باعث ارتقاء هوش هیجانی آنها شوند که در نهایت بتواند کتابدارانی توانمند برای کتابخانه متبوع شان باشند.

هدف پژوهش: تعیین میزان استفاده از فناوری های اطلاعاتی در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان می باشد. روش پژوهش: این پژوهش به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. جامعه مورد پژوهش: شامل 19 کتابخانه دانشگاهی شهر زنجان اعم ازدانشگاه های دولتی،آزاد،غیر انتفاعی و پیام نور می باشد. یافته های پژوهش: حاکی ازآن است که بیشترین امکانات سخت افزاری در کتابخانه ها شامل کامپیوتر، چاپگر، بلندگو، سی دی رایتر، تلفن و بیشترین امکانات نرم افزاری موجود شامل نرم افزار جامع کتابخانه CD-ROM آموزشی می باشد. بیشترین استفاده از منابع الکترونیکی در کتابخانه های دانشگاهی، مربوط به کتاب الکترونیکی به صورت CD (6/52 درصد) و مجلات الکترونیکی (1/42 درصد) می باشد. در دو بخش فهرست نویسی و اطلاع رسانی (7/64 درصد) بیشترین میزان استفاده از فناوری اطلاعات مشاهده شد. فناوری اطلاعات بیشترین کاربرد را در کتابخانه های مورد مطالعه در جستجوی اطلاعات (100 درصد) و ذخیره و بازیابی (2/84 درصد) آن ها دارد و بیشترین استفاده پاسخ دهندگان از کامپیوتر(3/73 درصد) و شبکه های کامپیوتری (5/55 درصد) می باشد. اکثر کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان دارای وب سایت هستند و به اینترنت نیز متصل می باشند. 68 درصد از پاسخ دهندگان امکانات موجود در این کتابخانه ها را جهت ارائه خدمات کافی نمی دانند و 60 درصد از کاربران تجهیزات فناوری بیشتری را طلب می کنند. به نظر پاسخ گویان عمده ترین مشکل استفاده از فناوری های اطلاعاتی عدم آموزش کافی (4/97) و نبود تجهیزات و امکانات مناسب (9/78 درصد) است و تقریبا" (4/47 درصد) مدیران کتابخانه ها دوره های آموزشی استفاده از فناوری اطلاعات را برگزار کرده اند. نتیجه گیری: با توجه به مطالعات انجام شده در خصوص فرضیه های تحقیق مشاهده می شود که در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان تجهیزات و امکانات فناوری اطلاعات به میزان کمی وجود دارد و همچنین میزان استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان زیر(50 درصد) می باشد.  

هدف: پژوهش حاضربه مقایسه دیدگاه کاربران و کتابداران درباره کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی درجه یک شهر تهران پرداخته  است. روش پژوهش: ارزیابی عملکرد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه لایب کوال می باشد. جامعه پژوهش شامل 89 کتابدار و تعداد 40556 نفر از کاربران است که 381 نفر از کاربران به صورت تصادفی بر اساس فرمول جولی انتخاب شدند. یافته ها:در پاسخ به پرسش های اساسی نشان داده شد که در هر سه بعد لایب کوال (تأثیرگذاری خدمات، کنترل اطلاعات، مکان) از دیدگاه کاربران و کتابداران در وضع موجود و مطلوب تفاوت معناداری وجود داشته و هیچ کدام از ابعاد در وضعیت موجود نتوانسته است به حد مورد انتظار آنان دست یابد.همچنین میزان کیفیت ارائه خدمات کتابخانه های عمومی بالاتر از حد مطلوب است. نتیجه گیری:  در پاسخ به فرضیات پژوهش، یافته ها حاکی از آن هستند که در زمینه ابعاد سه گانه پرسشنامه لایب کوال مورد استفاده در کتابخانه های مورد مطالعه، از دیدگاه هر دو گروه کاربران و کتابداران، بعد تأثیرگذاری خدمات نسبت به دیگر ابعاد از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است.همچنین از دیدگاه کتابداران زن مورد مطالعه کاربران بیش از حد، از کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی انتظار دارند. مقایسه دیدگاه های کتابداران و کاربران مورد مطالعه در زمینه کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی حاکی از آن بود که مابین دیدگاه کتابداران و کاربران مورد مطالعه در زمینه میزان کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی در وضع موجود تفاوت معناداری وجود داشته و کتابداران به صورت معناداری بیشتر از کاربران از کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی دروضعیت موجود رضایت داشته اند.  

هدف: پژوهش حاضر به شناسایی و تعیین میزان بکارگیری فناوریهای اطلاعاتی و موانع بهره گیری از آن در کتابخانه های دانشگاهی شهر گرگان می باشدروش شناسی: پژوهش به روش « توصیفی پیمایشی » انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 14 کتابخانه دانشگاهی وابسته به 6 دانشگاه علوم پزشکی، گلستان، علوم کشاورزی و منابع طبیعی، آزاداسلامی، پیام نور و تربیت معلم گرگان است. تعداد کتابداران شاغل در این کتابخانه ها73 نفر می باشد. با استفاده از روش سرشماری و از طریق دو نوع پرسشنامه تمام جامعه مورد سوال قرار گرفت. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS16 صورت پذیرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که از نظر سخت افزارها و نرم افزارهای مورد استفاده در کتابخانه های دانشگاهی شهر گرگان، تمامی کتابخانه ها رایانه وسخت افزارهای مرتبط با آن را در اختیار دارند. همچنین در مورد بکارگیری فناوریهای اطلاعاتی بطور کلی میزان بکارگیری این فناوریها زیاد بیان شده است. در مورد پایگاههای اطلاعاتی بیشترین میزان استفاده از پایگاههای اطلاعاتی به لحاظ موضوعی مربوط به پایگاههای علوم پایه، مهندسی و تکنولوژی و علوم پزشکی می باشد. میزان بکارگیری فناوری اطلاعات در بخشهای مختلف کتابخانه ها در حد زیاد تا بسیارزیاد است. نتیجه گیری: 100درصد کتابخانه ها، رایانه وسخت افزارهای مرتبط با آن را دراختیار دارندو 100 درصد کتابخانه ها نرم افزار های کتابخانه ای و نرم افزار های کاربردی را دراختیار دارند. ولی به طور کلی بیش از 95 درصد کتابداران اصلی ترین مانع بهره گیری از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی را نداشتن خط مشی مدون اعلام کرده اند.همچنین عمده ترین مشکلات استفاده از انواع فناوریهای اطلاعاتی از نظر کتابداران، عدم برخورداری از آموزش کافی، عدم شناسایی و فراهم آوری منابع و عدم تسلط کتابداران به زبان انگلیسی می باشد.

هدف:هدف پژوهش سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی بین جامعه ای مشتمل بر 150 نفر انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بر اساس هفت مهارت کارل آلبرشت است. کارل آلبرشت برای هوش سازمانی مدلی را ارائه می نماید که دارای هفت بعد است: چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، اتحاد و توافق، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد. یافته ها: براساس یافته های پژوهش هوش سازمانی جامعه مورد مطالعه با میانگین 2/3 از میانگین نظری 3 یعنی از حد متوسط بالاتر است. بالاترین میانگین بدست آمده مربوط به مؤلفه کاربرد دانش(76/3) و کمترین میانگین مربوط به مؤلفه میل به تغییر (66/2) است. نتیجه گیری: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران هر چند که در بیشتر ابعاد هوش سازمانی نمره ای بالاتر از متوسط کسب کرده است، لازم است جهت ارتقاء هر چه بیشتر هوش سازمانی، تمامی ابعاد و مؤلفه های آن مورد بازبینی قرار گرفته، نسبت به تقویت هوش سازمانی اقدام شود.

هدف: رسانه های اجتماعی و فناوری های مرتبط با آن از جمله شبکه های اجتماعی، فرصت های جدیدی برای کتابداران به وجود آورده است. در کتابخانه های دانشگاهی و دانشکده ای، ابزارهای شبکه های اجتماعی به عنوان یک نمونه جدید و قدرتمندی از ارتباطات به حساب می آیند که بستر مناسبی را جهت به اشتراک گذاری دانش و زمینه لازم را برای جلب توجه کارمندان و مراجعان کتابخانه فراهم می سازند. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استفاده از ابزارهای شبکه های اجتماعی (سایت های شبکه های اجتماعی، ابزارهای وبلاگ، ابزارهای میکروبلاگینگ و ابزارهای ویکی) در به اشتراک گذاری دانش بین کتابداران دانشگاه اصفهان انجام گرفته است. روش پژوهش:جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کتابداران شاغل در دانشگاه اصفهان تشکیل داده که در مجموع مشتمل بر 70 نفر بوده است. با توجه به محدود بودن جامعه پژوهش ، نمونه گیری انجام نشد و نمونه برابر کل جامعه می باشد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه و  برای تجزیه و تحلیل نتایج حاصله از نرم افزار آماری SPSS، در سطح آمار توصیفی استفاده شده است.  یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که میانگین استفاده از ابزارهای شبکه های اجتماعی در روند به اشتراک گذاری دانش بین کتابداران دانش اصفهان، 79/1 درصد و میانگین استفاده از هریک از ابزارهای شبکه های اجتماعی (سایت شبکه های اجتماعی، ابزارهای وبلاگ، ابزارهای میکروبلاگینگ، و ابزارهای ویکی) در روند به اشتراک گذاری دانش بین کتابداران دانش اصفهان، به ترتیب 66 /1، 69/1 64/1 و 93/1 درصد برآورد شده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که میزان استفاده کتابداران دانشگاه اصفهان از ابزارهای شبکه های اجتماعی در روند به اشتراک گذاری دانش رو به پایین ارزیابی شده است. همچنین،از میان هر یک از ابزارهای شبکه های اجتماعی، ابزارهای ویکی بیشترین و ابزارهای میکروبلاگینگ کمترین میزان استفاده را در روند به اشتراک گذاری دانش بین کتابداران این دانشگاه به خود اختصاص داده اند.

هدف: هدف پژوهش تعیین متغیر های جمعیت شناختی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی ، رابطه و تاثیرآن ها بر ویژگی های روانشناختی کارآفرینی از دیدگاه مکتب انسان گرایانه است. روش پژوهش:  نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. روش کار برمبنای مکتب انسان گرایانه با 26 ویژگی روانشناختی کارآفرینی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری و با استفاده از پرسشنامه خودسنجی مورد سنجش قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح  آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار  SPSS صورت گرفته است. یافته ها: ویژگی های روانشناختی کارآفرینی در کتابداران به طور معناداری از حد متوسط بیشتر بود و رابطه معناداری بین مدرک تحصیلی کتابداری و سطح تحصیلات کتابداران با ویژگی های روان شناختی آنان وجودداشت. هم چنین بین برخی از ویژگی های روان شناختی کتابداران با متغیرهای مدرک تحصیلی و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بوده که با افزایش نمرات مقیاس این متغیرها، ویژگی های روان شناختی کارآفرینی کتابداران افزایش می یافت. در بین ویژگی های روان شناختی کارآفرینی، آینده نگری کمترین میزان تأثیر و نوآوری بیشترین میزان تأثیر را از متغیرهای جمعیت شناختی می پذیرد. نتیجه گیری: با وجود متخصصان و صاحب نظران اندک در حوزه کارآفرینی کتابداران، یافته های این پژوهش، به منزله رویکردی نو در مطالعه ویژگی های روانشناختی کارآفرینی کتابداران است. انتظار می رود کتابداران بتوانند به شناسایی بسترهایی برای فعالیت های کارآفرینانه در کتابخانه ها بپردازند. کتابخانه ها با توجه به ماهیت علمی شان، مکان های ایده آلی برای به کارگیری خلاقیت در مسائل اقتصادی هستند. با توجه به وضعیت اقتصادی جهان و کمبود بودجه در سازمان های تجاری بزرگ، کتابخانه ها هنوز کالای بسیار با ارزش و قابل فروشی را در اختیار دارند، این کالای با ارزش، اطلاعات است. اطلاعات محرک اولیه و پول رایج در اقتصاد جدید است و بهره گیری واستفاده ازآن مرهون  جذب و به کارگیری کتابدارانی با ویژگی های کارآفرینانه خواهد بود.

هدف: این پژوهش با هدف، میزان آشنایی و استفاده کتابداران کتابخانه های عمومی از قابلیت های وب ۲ در محیط کار انجام شده است. روش پژوهش: مطالعه حاضر، از نوع پیمایشی – توصیفی  و جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی(32 استان) است. طبق گزارش آماری واحد منابع انسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، تعداد کتابداران تا پایان سال 1390 (4921 نفر ) می باشند. که از بین آنان 357 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده ای که بر اساس مرور متون و منابع مرتبط و مشاهده های پژوهشگران از ابزارهای وب ۲، طراحی و استفاده شده است. برای پاسخگویی به سؤال ها و فرضیه های پژوهش از روش های آمار توصیفی (توزیع فراوانی و درصد) و آزمون های استنباطی( آزمون t تک گروهی، تحلیل واریانس یک عاملی و آزمون تعقیبی دانکن) استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد که میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های عمومی با امکانات و قابلیت های وب۲ در حد کم (44 درصد)، و به همان نسبت میزان استفاده کتابداران از امکانات و قابلیت های وب۲ جهت خدمت رسانی به مراجعین در حد کم (48 درصد) است. بیشترین توانایی کتابداران کتابخانه های عمومی در استفاده از پست الکترونیکی و وبلاگ بوده و کمترین توانایی نیز در زمینه استفاده از فلیکر و ویکی است. نتیجه گیری: میزان آشنایی و استفاده کتابداران کتابخانه های عمومی از وب 2 در محیط کار در سطح پایینی است. برگزاری دوره های بازآموزی و حین خدمت با موضوع وب، ترغیب کتابداران نسبت به شناخت وب و بکارگیری آن در خدمات کتابخانه ای، از مواردی است که لازم است به آنها پرداخته شود.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت صفحه رابط جستجوی دیجیتال بر اساس ملزومات کارکردی برتات از دیدگاه کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی اصفهان می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان (169نفر) تشکیل داده، و حجم نمونه 112 نفر تعیین شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با نرم افزار اس. پی. اس. اس. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان تأثیر کلیه مؤلفه ها بیش تر از سطح متوسط می باشد. نتایج حاصل از t 2 هتلینگ نشان می دهد که میزان تأثیر مؤلفه امکان جستجوی کلید واژه ای بیش تر و میزان تأثیر مؤلفه اجازه جستجوی هم زمان کم تر از بقیه   مؤلفه ها است. هم چنین نتایج یافته ها  نشان می دهد که بین نظرات پاسخگویان بر حسب ویژگی جمعیت شناختی محل خدمت، تفاوت میانگین ها معنادار است (p<0/05). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش در ارتقاء خصوصیات و امکانات صفحه رابط جستجوی دیجیتال کتابخانه ها قابل استفاده می باشد. این بهره برداری می تواند باعث بهبود کیفیت جستجو و بازیابی منابع و اطلاعات علمی مفید و مرتبط به موضوع کاربران و صرفه جویی در وقت و هزینه ها شود.

هدف : هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه  کاربران در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی های محیط رابط کاربر نرم افزار پارس آذرخش و سنجش میزان رضایت آنها از تعامل با این نرم افزار و بررسی تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران است. روش پژوهش: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی است که به صورت مقطعی در سال 1388 انجام گرفت. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه ای محقق ساخته با روایی و پایایی (آلفای کرونباخ با مقدار 81/0) تأیید شده، استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است، که برای کتابداران کل جامعه به صورت سرشماری (50 نفر) و نمونه ای از دانشجویان براساس نمونه گیری طبقه ای (210 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز روش های آماری توصیفی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهند که در میان متغیرهای رضایت دانشجویان از رابط کاربری نرم افزار پارس آذرخش، وضعیت کلی نرم افزار، صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام های نرم افزار و یادگیری چگونگی کار با نرم افزار، در حد متوسط قرار دارند. هم چنین از دیدگاه کتابداران، وضعیت مواردی مانند صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام های نرم افزار و یادگیری چگونگی کار با نرم افزار، در وضعیت بالاتر از حد متوسط قرار دارند. در مجموع رضایت دانشجویان و کتابداران از تعامل با رابط کاربری نرم افزار پارس آذرخش در وضعیت متوسط قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج هر دو گروه بیانگر این مطلب است که در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای راهنما و سایر امکانات و قابلیت های نرم افزار به بازنگری و ارتقای بیشتری نیاز دارند. شناسایی نیازهای کاربران نرم افزار کتابخانه ای و رفع مشکلات موجود از سوی طراحان نرم افزار موجب ترغیب بیشتر کاربران به استفاده از نرم افزار می شود و نهایتاً رضایت آنها از تعامل با نرم افزار را به همراه دارد   * این مقاله حاصل طرح تحقیقاتی به شماره 288186 و با حمایت مالی مرکز تحقیقات و فن آوری اطلاعات در علوم سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می با

هدف: هدف پژوهش حاضر، از یک سو تعیین میزان تسهیم دانش و سطوح پنج گانه نوآوری (محیطی، رهبری، فرایند، بازخورد- محیط و بازخورد- فرد) و از سوی دیگر تعیین رابطه تسهیم دانش و نوآوری کتابداران کتابخانه های دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- همبستگی است. 44 نفر از کتابداران و مدیران کتابخانه های دانشگاه تربیت مدرس جامعه پژوهش را تشکیل می دهند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته تسهیم دانش و پرسش نامه ی نوآوری سازمان آمید و همکاران (2002) استفاده شده است. روایی پرسش نامه با توجه به نظر اساتید حاصل شده و پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ که برای پرسش نامه نوآوری آمید 83/. و تسهیم دانش 95/0 استفاده شده است. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی شامل ضریب همبستگی Pearson و t-test تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها: یافته ها نشان داده است که میزان تسهیم دانش در بین کتابداران کتابخانه های دانشگاه تربیت مدرس با کسب میانگین 75/1 در سطح نامطلوبی است. از نظر نوآوری مطابق با سطوحی که آمید و همکاران (2002) تعیین کرده اند، نوآوری محیطی، فرایند و بازخورد- فرد با کسب میانگین هایی به ترتیب 84/2، 04/3،92/2 در کتابخانه های دانشگاه تربیت مدرس در سطح متوسط قرار دارند و نوآوری رهبری با کسب میانگین 26/3 در این کتابخانه ها در سطح پایین و نوآوری بازخورد- محیط با کسب میانگین 43/2 در کتابخانه های مورد نظر در سطح بالا قرار دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان بیان نمود بین تسهیم دانش و نوآوری بین کتابداران کتابخانه های دانشگاه تربیت مدرس رابطه معناداری وجود ندارد.  

هدف: تعیین ارتباط بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت کتابداران در کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر کرمانشاه انجام گرفته است. روش پژوهش: ابزار گردآوی داده ها شامل دو پرسش نامه: 1. فرهنگ سازمانی دنیسون جهت اندازه گیری فرهنگ سازمانی؛ 2. خلاقیت رندسیپ، جهت تعیین میزان خلاقیت کارکنان است. جامعه آماری شامل 131 کتابدار کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر کرمانشاه که طبق جدول مورگان 98 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. روایی پرسش نامه طبق نظر اساتید کتابداری و پایایی پرسش نامه فرهنگ سازمانی با استفاده از معیار آلفای کرنباخ به طور کلی برابر با 958/0 و پرسش نامه خلاقیت برابر با 848/0 تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی- پیمایشی، ضریب همبستگی پیرسون،t  مستقل و آزمون نرمال بودن داده های کلموگروف اسمیرنف استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت کتابداران رابطه ی معنی داری وجود دارد (028/0p= و223/0=r) هم چنین فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های عمومی و دانشگاهی و خلاقیت کتابداران شهر کرمانشاه بیش از حد متوسط است. ضمن اینکه بین دو مؤلفه فرهنگ سازمانی (یکپارچگی و سازگاری) با میزان خلاقیت کتابداران رابطه معنی داری وجود دارد. اما بین دو مؤلفه دیگر آن (درگیر کارشدن و مأموریت) با میزان خلاقیت کتابداران رابطه معنی داری وجود ندارد. بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت کتابداران در کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر کرمانشاه تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: هر چه نمره فرهنگ سازمانی بالاتر باشد میزان خلاقیت کارکنان نیز بیشتر است و این امر نشان می دهد که فرهنگ سازمانی به عنوان یک عامل تسهیل کننده و برانگیزنده به طور مستقیم با میزان خلاقیت کتابداران رابطه دارد. با توجه به یافته های تحقیق، می توان چنین نتیجه گیری نمود که رابطه معنی داری بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت کتابداران وجود دارد. در نتیجه فرهنگ سازمانی می تواند موجب بروز خلاقیت در افراد گردد.

هدف: هدف این پژوهش، مطالعه ویژگی های حمایتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی و کشف رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی هاست. روش پژوهش: نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری مورد آزمون قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه حضوری با صاحب نظران جهت گزینش ویژگی های حمایتی کارآفرینی، و ابزار پرسش نامه خودسنجی محقق ساخته جهت سنجش این ویژگی ها در کتابداران بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی (شاخص KMO، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل واریانس یک سویه، ضریب همبستگی و ضریب تعیین) انجام گرفت.   یافته ها: ویژگی های حمایتی کارآفرینی کتابداران به طور معناداری از حد متوسط کمتر بود و رابطه معناداری بین مدرک تحصیلی کتابداری، سن و سطح تحصیلات کتابداران با این ویژگی ها وجود داشت. همچنین بین برخی از این ویژگی ها با متغیرهای مدرک تحصیلی، سن و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بود که با افزایش امتیاز متغیرهای جمعیت شناختی، ویژگی های حمایتی کارآفرینی آنان افزایش می یافت. نتیجه گیری: امروزه بر جذب کتابدارانی با ویژگی های کارآفرینانه تأکید می شود. در کتابخانه ها، روشن نمودن اهداف، مسئولیت ها و تفویض آن به کتابداران شایسته، اعتماد و اطمینان را در آنان به وجود آورده و حمایت سازمانی موجب می گردد تا آنان با حداکثر ظرفیت و توان خود، ضمن سازگاری با محیط کاری و بقاء در بلندمدت، موجبات رضایتمندی استفاده کنندگان و مراجعان به کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی را فراهم نمایند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران، در دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- توصیفی و همبستگی است. جامعه پژوهش شامل 53 نفر اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول است. ابزار گردآوری داده ها، شامل پرسش نامه ی سنجش کیفیت خدمات کتابخانه ها و پرسش نامه نگرش اعضای هیأت علمی نسبت به همکاری با کتابداران است. پرسش نامه ها توزیع و 50 پرسش نامه گردآوری گردید. به منظور تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون) استفاده شد. یافته ها: کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی در سطح متوسط (72/5) و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران، موافق (93/3) ارزیابی شد. همچنین، مشخص شد بین کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی و نگرش آنان نسبت به همکاری با کتابداران در دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، در سطح 05/0، رابطه ی معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: متغیر کیفیت خدمات دریافتی کتابخانه از دیدگاه اعضای هیأت علمی نمی تواند نقش پیش بین برای متغیر نگرش نسبت به همکاری با کتابداران داشته باشد و لازم است، رابطه متغیرهای دیگر با متغیر نگرش، نسبت به همکاری با کتابداران بررسی شود.