هویت

هویت دینی به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد، مهم ترین بُعد هویت است که نقش بسیار تعیین کننده ای در هویت یابی افراد یک جامعه بازی می کند. بدین لحاظ پژوهش حاضر، بررسی میزان هویت دینی جوانان و رابطه آن با تماشای برنامه های تلویزیون را مورد مطالعه قرار داده است. پرسش اصلی این است که بین پایبندی مذهبی جوانان و تماشای نوع برنامه های تلویزیون رابطه معنی داری وجود دارد؟ روش پژوهش به صورت پیمایشی و با روش نمونه گیری طبقه بندی با احتساب حجم نمونه، برابر با 400 نفر است که از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شد. نظریه های کاربردی در این پژوهش نظریه کاشت گربنر و هویت دینی دورکیم بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را جوانان 35-18 سال شهر همدان در سال 1393 تشکیل می دهند. یافته های این پژوهش با استفاده از آزمون های آماری T-test، تحلیل واریانس یکسویه، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی و رگرسیون چند متغیره تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد، پایبندی زنان در رعایت احکام دینی بیشتر از مردان است. هم چنین افرادی که پایبندی مذهبی بیشتری دارند، تمایل بیشتری به تماشای برنامه های تلویزیون ملی دارند. هر چقدر از میزان پایبندی مذهبی افرادکاسته می شود، تمایل آنها به تماشای برنامه های ماهواره ای افزایش می یابد. البته افرادی که پایبندی مذهبی بیشتری دارند، بیشتر از برنامه های دینی، علمی آموزشی و موسیقی سنتی تلویزیون استفاده می کنند. هر چه میزان قیود دینی و مذهبی در افراد کاهش می یابد، تمایل آنها به تماشای فیلم و سریال های خارجی و موسیقی های غربی افزایش می یابد.

در این مطالعه تلاش شده تا توسعه سیاسی در ایران، در چارچوب و سپهر پیشران ها و ایستاهای هویتی، با استفاده از نظریه ی زمینه ای و بررسی آرا و اندیشه های دانشمندان مختلف ایرانی در قالب یک الگو به تصویر کشیده شود. در این مسیر، از مدل مفهومی هویت های چندگانه رینولدز و پوپ، که درک کامل و گویایی از فرد، اجتماع، عوامل درونی و بیرونی در تعامل با توسعه سیاسی ایجاد می کند، استفاده شد. به منظور تبیین و طراحی الگوها ابتدا مؤلفه های هویتی توسعه سیاسی استخراج شد. با کدبندی و طبقه بندی سه مرحله ای این مؤلفه ها، چیستی و هستی آنها کاملاً تحدید و تعریف شد. حلقه های متقاطع هویتی توسعه سیاسی در طواف حول هسته مرکزی ترسیم شد. هسته مرکزی و حلقه های متقاطع در بافتی از عوامل متنی بازنمایی شد. در نهایت، مدل مفهومی استخراج شد که نشان می دهند چگونه ابعاد مختلف هویت که در گذر زمان و در محیط و بافت نقش می پذیرند، بر توسعه سیاسی تأثیرگذاری دارند. این مطالعه ی زمینه ای، جنبه هایی از هویت را مشخص کرد که بر توسعه سیاسی تأثیر مثبت دارند و به عنوان مزیت باید در تقویت آنها کوشید. از سوی دیگر، ابعاد منفی هویتی را، که به عنوان ایستا از توسعه سیاسی در ایران جلوگیری می کند، کشف کرد؛ کاستی هایی که باید برای اصلاح آنها تلاش کرد. به علاوه، این مدل نشان می دهد که ابعاد مختلف هویت، همگی، در توسعه سیاسی در ایران نقش دارند، اما به شیوه های مختلف تجربه شده و از اهمیت کم و بیش متفاوتی برخوردارند.

تنوع فرهنگی پدیده ا ی جهان شمول است. یکی از مهم ترین دغدغه های کشورهای با تنوع فرهنگی، حفظ و تقویت همگرایی افراد و گروه های مختلف ساکن در قلمرو سرزمینی است. برخی محققان معتقدند خرده فرهنگ نه تنها تضادی با هویت ملی و فراگیر در ایران ندارند، بلکه در نقش ستون های نگه دارنده ی آن عمل می کنند. عوامل زیادی در حفظ و تقویت همگرایی و انسجام اقوام و گروه های مختلف ساکن در یک سرزمین نقش دارند و این موضوع از ابعاد و زوایای مختلف قابل بررسی است. لذا نویسندگان در این تحقیق تلاش کرده اند تا میزان تاثیر مؤلفه های فرهنگی اجتماعی و اقتصادی را بر همگرایی مردم مناطق کردنشینِ ایران، از منظر نخبگی مورد بررسی قرار دهند. روش این تحقیق پیمایشی و نوع آن کاربردی است. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل صاحب نظران و نخبگان محلی و قومی در دو سطح راهبردی و اجرایی با حجم نمونه 90 نفر و روش نمونه گیری ساده تصادفی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مؤلفه های فرهنگی اجتماعی با 25/45 درصد و مؤلفه های اقتصادی با 75/49 درصد به عنوان عامل همگرایی است.

هویت یکی از مفاهیم مهم در حوزه ی مطالعات فرهنگی و اجتماعی است. هویت ملی، به احساس تعلق به سرزمینِ بزرگتر و در محدوده ای خاص می پردازد. مقوله ی حفظ هویت ملی (و هویت ایرانی) به یکی از مسائل و موضوع های مهم در حوزه ی مطالعات علوم انسانی امروز کشور تبدیل شده است. سینما یک رسانه ی تأثیرگذار و محملی مناسب برای بازنمایی هویت ملی در یک جامعه است. این تحقیق در پی آن است که مؤلفه های هویت ملی (هویت ایرانی) را که در فیلم های علی حاتمی به صورت نشانه های گوناگونی بازنمایی شده است، شناسایی و کشف کند. فیلم سینمایی «مادر» به عنوان مطالعه ی موردی انتخاب شده است. از روش پژوهشی تحلیل نشانه شناختی برای تحلیل این فیلم استفاده شده است. مهم ترین نتیجه این تحقیق نشان می دهد که در فیلم «مادر» مضامین و شاخص های سیاسی، اجتماعی، تاریخی و زبانیِ هویت ملی، از طریق رمزگان های اجتماعی، فنی و ایدئولوژیکی بازنمایی شده است. سه سبک نشانه شناختی مهم که در رمزگان های تحلیل شده این فیلم وجود دارد عبارتند از: مادر که در این فیلم القا کننده یِ وطن است، بازگشت به اصالت و ادبیات اصیل ایرانی و با هم بودن و زندگی جمعی.

یکی از راه حل ها برای تدبیر معضل معماری امروزی ایران که آن را از محتوا و مفاهیم عالی تهی کرده و با چالش مواجه ساخته است، برقراری پیوند با معماری گذشته و تداوم آن است. تحقیق حاضر به چگونگی احیای گنبد به عنوان عنصری از هویت معماری ایران می پردازد. به همین منظور عنصر گنبد، از جنبه های گوناگون و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مقایسه ای و ابزار کتابخانه ای، بررسی شده است. نتیجه این که گنبد ایرانی، دارای شاخصه هایی نظیر پشتوانه اصیل تاریخی و زیبایی شناسانه، مقاومت ذاتی هندسی به لحاظ نیارش و هم چنین خنک نگه داشتن فضای تحت پوشش آن در فصول گرم سال در نواحی اقلیمی گرم و خشک ایران در گذشته، است که موجب هویت بخشی به معماری نواحی مرکزی ایران می شود. بازشناسی این شاخصه ها به احیای این عنصر در معماری معاصر کمک خواهد کرد.

دوره پهلوی از طرفی به مظاهر مدرنی که در غرب در حال اتفاق افتادن بود علاقه مند بود و از طرفی دولت تمایل به توسعه علاقه مندی های ملی گرایی در کشور داشت و از طرف دیگر نیز مردم علاقه مند به ترک سنت های خود نبودند. چگونگی تأثیر کارهای معماران خارجی دعوت شده به ایران توسط دولت در این دوره بر هویت معماری معاصر ایران سؤال اصلی این تحقیق است. در این مقاله ابتدا گذری بر جریان ملی گرایی، مدرنیته و نیز تأثیر آن بر معماری که در این دوره اتفاق افتاد خواهیم داشت و در ادامه نیز تأثیر معماری و معماران غربی مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. با توجه به این که نیکولای مارکوف بناهای متعددی را در این دوره طراحی کرده و نیز در مدیریت عناصر سنت، مدرنیته و ملی گرایی در معماری به عنوان یک معمار خارجی تأثیرگذار بوده، معماری و کارهای وی به عنوان نمونه موردی در این پژوهش انتخاب شده است. این پژوهش از نوع کیفی توصیفی بوده و از نظر نتیجه پژوهش کاربردی و منطق پژوهش نیز استنتاجی قیاسی است. روش تحقیق در این پژوهش میدانی کتابخانه ای است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که مارکوف با در نظر گرفتن بسترها و زمینه های موجود در جامعه و مطالعه نیازها، کمبودها، خواسته ها و الزامات جامعه در راستای نیل به تجددگرایی توانست تأثیر بسزایی بر انتقال سنت به مدرنیته در معماری دوره پهلوی اول داشته باشد.

مؤلفه های هویت بخش انسانی در سه حوزه فرد ، محیط و تعامل بین این دو حوزه مورد بررسی و نظریه پردازی قرار گرفته است. محیط/ مکان/ سرزمین به عنوان یک مؤلفه مهم در هویت بخشی فردی و اجتماعی ملی، عامل مؤثری است که از دیرباز در برساختن هویت فردی و اجتماعی تأثیرگذار بوده است. این مقاله بر مبنای نظریه حس مکان و تأثیر آن بر هویت بخشی اجتماعی ملی، با روش تحلیل تاریخی بر آن است که میزان و کیفیت آگاهی ایرانیان از حس مکان و چگونگی تداوم آن را بررسی کند. یافته های پژوهش آن است ایرانیان ساکنان کشوری بوده اند که دارای سرحدات مشخصی است و آنان همواره ایران را در موقعیت کانونی و دیگر سرزمین ها را در موقعیت حاشیه ای ترسیم و توصیف کرده اند و به این ترتیب آنان «حس مکانی» نیرومندی نسبت به سرزمین ایران داشته اند و این حس مکانی در تداوم هویت ایرانی به نحو بارزی ایفای نقش کرده است.

این مقاله با رویکردی بین رشته ای با استفاده از نظریات علوم سیاسی، جامعه شناسی و علوم ارتباطات، نقش رسانه در بازنمایی هویت تمدنی و کاربست آن در ارتباطات بین الملل به این سؤال پاسخ می دهد که «آیا خاطره تاریخی مسلمانان از صلیبی گری غرب، می تواند به عنوان ظرفیتی خبری جهت پیشبرد سیاست استکبارستیزی ج.ا.ا کاربست یابد؟». در قالب مدل فرایند سیاسی خط مشی گذاری عمومی، به تبیین حلقه ی اول سیاست گذاری خبری یعنی شناسایی مسأله می پردازد. پژوهشگر تأثیر هویت بر روابط بین الملل را از دیدگاه سازه انگارانه و برخورد تمدن ها تبیین کرده است و سپس با تشریح چیستیِ صف بندی هویت ضدصلیبی از منظر هانتینگتون، چگونگی استفاده از این ظرفیت در مواجهه با استکبار در حوزه سیاستگذاری خبری صداوسیما ج.ا.ا در تولیدات رسانه ی برون مرزی را واکاوی کرده است. در پایان پژوهش ضمن تأیید امکان کاربست ظرفیت راهبردی مذکور چنین نتیجه می گیرد که ضعف اخبار برون مرزی صداوسیما در معرفی ایران به عنوان مبارز علیه صلیبی گری نوظهور، یکی از عواملی است که موجب شده ج.ا.ا کمتر بتواند بر ریشه های عمیق هویتی جهان اسلام تکیه کند.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه ی رابطه ی محتوای برنامه های شبکه استانی سهند آذربایجان شرقی با تعلق خاطر مخاطبان به هویت ملی است. نوشتار حاضر، به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته با حجم نمونه 400 نفر در بین افراد 15 تا 70 سال شهر تبریز در سال 1393 اجرا شده است. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین میزان استفاده، استفاده هدف مند از برنامه های شبکه استانی و نوع محتوای برنامه های شبکه استانی آذربایجان شرقی در تمامی ابعاد (مدنی، دینی، اجتماعی و فرهنگی) با تعلق خاطر مخاطبان به هویت ملی رابطه ی معنادار مستقیمی وجود دارد. اگر چه رابطه محتوای برنامه های شبکه استانی از ابعاد مدنی، دینی، فرهنگی و اجتماعی با تعلق خاطر به هویت ملی مثبت است، اما این تأثیر چندان قابل اعتنا نیست و نشان از آن دارد که افراد مطالعه شده بخشی از تعلق خاطر خود در زمینه هویت ملی را از منابع دیگر به دست می آورند.

ورزش از یک سو بستری برای ساخت، گسترش و نفوذ هویت ملی بوده است و از سوی دیگر این دولت ها و جنبش های هویت طلب بودند که به تقویت، گسترش و نفوذ ورزش مدرن کمک کردند. در این پژوهش با هدف بررسی نقش ورزش در فرآیند شکل گیری هویت ملی و در پاسخ به سؤال اصلی تحقیق، مبنی بر چگونگی تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هویت ملی بر ورزش در ایران، با 28 نفر از کارشناسان، استادان دانشگاهی و ورزشکاران از منظر مفاهیمی همچون غرور ملی، تحکیم ایدئولوژی، تبلیغات سیاسی مصاحبه عمیق انجام گرفت؛ سپس با استفاده از روش شناسی کیفی و با تفسیر معنایی پاسخ مشارکت کنندگان از طریق استخراج مفاهیم اقدام به ساخت سیر داستانی مفاهیم کرده و با تفکیک عوامل زمینه ای، همسو و دخیل در ساختار مذکور، یک مدل نظری از رابطه هویت ملی و ورزش ارائه شد. نتیجه ی تحقیق نشان می دهد ورزش می تواند همبستگی ملی را تقویت کند و با ایجاد غرور ملی و گره زدن علایق گروه های مختلف جامعه باعث همبستگی و وفاق در داخل کشور و قدرت نمایی در عرصه بین الملل شود.

مفهوم هویت، عناصر و مقوله های گوناگونی را دربرمی گیرد و هنرهای سنتی همواره یکی از بسترهای شناخت هویت ایرانی بوده است. معماری سنتی به عنوان محسوس ترین و قابل درک ترین بخش از هنر ایرانی در ساحت عناصر و ساختارهای فیزیکی گوناگونی به منصه ظهور رسیده که به عنوان عناصر هویت بخش بر «روح مکان» معماری ایرانی اثرگذار بوده اند. یکی از این عناصر به صورت نماد تصویری و مفهومی در قالب «هندسه مقدس» ظهور می کند. «هندسه مقدس» به عنوان برترین صورت نمادین در قالبی مادی به بهترین وجه در ساختار معماری سنتی ظاهر شده و هویت معماری را تحت تأثیر قرار داده است. حال این سؤال مطرح می شود که تزئینات هندسی چه نقشی در هویت سازی معماری سنتی ایران در دوره اسلامی دارند؟ و چه مفاهیم و صورت هایی در هندسه مقدس، عوامل هویت ساز معماری سنتی محسوب می شوند؟ این تحقیق بر مبنای پژوهش تفسیری و به روش کیفی جهت ارائه مدلی برای ترسیم نسبت میان هندسه مقدس و مؤلفه های هویت ساز آن انجام شده است. در نهایت این نتیجه حاصل شد که حضور اشکال هندسی در تزئینات معماری سنتی به مثابه زبان نمادینی عمل می کنند که با بیانی مفهومی، تجربه زیبایی شناسانه ی خاصی از مکان را در اختیار انسان قرار می دهند. «این همانی» حاصله از این تجربه زمینه ساز هویتی معنادار برای معماری سنتی بوده است. بدین معنا که همخوانی هندسه مقدس با هویت انسان موجب تداوم ارتباط میان انسان و مکان می شود، مکانی که هویتش با هویت معنایی انسان سازگار است؛ به طوری که شاخصه های کالبدی، عملکردی و معنایی هندسه مقدس حامل پیام و معنایی می شود که به هویت معماری سنتی معنا می بخشد.

هویت ملی بالاترین سطح هویت جمعی است که رابطه انسان با کشورش را نشان می دهد. فرآیند پاسخگویی آگاهانه یک ملت به پرسش هایی از خود و به مفهوم احساس تعلق به اجتماع ملی و تفاوت با دیگران و موجب وحدت و انسجام یک جامعه می شود. این نوشتار به بررسی برخی از ابعاد هویت ملی می پردازد. روش این پژوهش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسش نامه است. جامعه آماری پژوهش را جوانان گروه سنی 15-29 ساله ساکن در دو شهر ایلام و کرمانشاه تشکیل می دهد که 800 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. یافته ها نشان می دهد که در گرایش به هویت ملی افراد ساکن در کرمانشاه گرایش بیشتری را نشان داده اند، هم چنین میان گرایش به هویت ملی با جنسیت و وضعیت تأهل رابطه ی معناداری وجود دارد؛ درحالی که با سن و تحصیلات پاسخگویان رابطه معناداری وجود ندارد.

در میان لایه های هویتی متعدد، شاهنامه فردوسی عاملی برجسته در تعریف هویت ملی ایرانیان است. در واقع به لحاظ زمانی، تداوم هویت اجتماعی مستلزم داشتن گذشته ای معنادار است و این گذشته در شاهنامه آن چنان آشکار است که گویی در زمان کنونی قرائت می شود. بر همین اساس شاهنامه را خودآگاه جمعی هویت ایرانی می نامند. این خودآگاهی به عنوان یک «ما» در مقابل «دیگری» به عنوان غیر نمود یافته است. هدف اصلی این مقاله پرداختن به نحوه ی فرآیند غیریت سازانه نسبت به دیگری در شاهنامه و انعکاس این فرآیند در نوع رابطه میان خود و دیگری است. یافته های این پژوهش براساس نظریه لاکلائو و موفه، حاکی از آن است که این غیریت سازی به صورت مطلق سیاه و سفید نبوده بلکه بیشتر ماهیت خاکستری دارد و در نتیجه دیگری هرگز به طور کامل در دام طرد، تقابل و تنازع قرار نمی گیرد.

آثار هنری علاوه بر ویژگی های زیباشناختی، بازتاب دهنده ی مناسبات اجتماعی فرهنگی بستر تولیدکننده ی خود هستند. یکی از مسائلی که می توان بامطالعه ی آثار هنری دوره های مختلف به آن دست یافت، مفهوم هویت است. از آنجا که در تعریف مفهوم هویت باید به حضور خود در برابر دیگری توجه داشت؛ در حوزه نشانه شناسی فرهنگی نیز برای مطالعه ی هر فرهنگ، در تقابل با فرهنگ های دیگر آن را بررسی می کنند. با توجه به این همسانی نظری در این دو حوزه، مقاله ی حاضر کوشیده است تا با استفاده از رویکرد سپهر نشانه ای مسأله ی هویت آثار هنری دوره ی صفویه در تقابل با حکومت عثمانیان را بررسی کند. برای نیل به این مقصود با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و رویکردی نشانه شناختی، فضای فرهنگی سیاسی میان صفویان و عثمانیان ترسیم شده و مسأله هویت در چند اثر هنری که از ایران وارد فضای نشانه ای عثمانیان شده است، به عنوان نمونه موردی تحلیل شد. نتایج این پژوهش نشان داد با توجه به اهمیت مفهوم دیگری در مسأله هویت و تقابل مذهبی میان صفویان و عثمانیان، آثار هنری که در ایران دوره ی صفویه تولید شده و به فضای نشانه ای حکومت عثمانی وارد شده اند، چه آثاری که مورد جذب قرار گرفته و چه آثاری که طرد شده اند، همگی مؤلفه های هویتی را در خود بازتاب داده اند.

رادیکالیسم به عنوان عارضه ای در مواجهه با دستاوردهای بنیاد افکن مدرنیسم در عصر حاضر تلقی می شود که گاه منجر به پناه جستن گروه های رادیکال به شیوه های تروریستی و تلاش برای تحقق آرمانشهر برآمده از دوران سلف صالح شده است. در راستای فهم این پدیده، سؤال اصلی مقاله این است آیا می توان این گروه ها را در رسته جریان های پسامدرن قرار داد یا بنا به نظرات رایج، متعلق به عصر مدرن و یا حتی برآمده از نظم سنتی هستند؟ این تحقیق با روشی توصیفی تحلیلی، در ضمن مطالعه ای اسنادی ملهم از دیدگاه های والتر لاکوئر و شانتال موفه نشان می دهد که در تبیین افراطی گری کنونی، قالب های تنگ مدرن نارسا بوده و مهم تر ازآن خود آنها برآمده از استلزامات دنیای مدرن هستند، طوری که حتی احیای خلافت در رادیکالیسم دینی از منظر مؤمنانِ بدان، وسیله ای برای هدف غایی تغییر نظم جهانی مدرن است، و از آنجا که پدیده های تندروانه فعلی پدیده هایی هویتی، دگرساز و غیریت پرور هستند که با دشمن سازی و با برداشتی دیگرگونه از هویت، در صدد تعریف و اثبات خویش از راه های خشونت آمیز برآمده اند، بنابراین تحلیل رادیکالیسم تکفیری در دامان پست مدرنیسم قابل فهم تر است.

زمینه و هدف: مطرح شدن دیدگاه های تک فرهنگی در آموزش و گسترش فراگیری زبان انگلیسی به عنوان ابزار اصلی جهانی شدن نگرانی ها را افزایش داده است. این مقاله با هدف بررسی رابطه یادگیری زبان انگلیسی و شکل گیری هویت ملی به آسیب شناسی یک روند جهانی در میان زبان آموزان می پردازد. نتایج این تحقیق با روشنگری نسبت به نظریات متفاوت و معارض درباره ی تأثیر جهانی شدن بر هویت ملی افق دید بهتری ارائه می دهد. این تحقیق کوشیده است رابطه بین رشته تحصیلی، جنسیت و سن دانشجویان با هویت ملی و هم چنین رابطه رشته تحصیلی با سرمایه گذاری در فراگیری زبان انگلیسی را بررسی کند. روش: روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه است. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه های شهید بهشتی و علامه طباطبایی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 189 نفر محاسبه شد و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای اطلاعات جمع آوری و از ده درصد نمونه مصاحبه به عمل آمد. برای آزمون فرضیه های تحقیق، از آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس و آزمون توکی استفاده شد. یافته ها: نتایج تفاوت قابل ملاحظه ای را در رویکرد دانشجویان نسبت به هویت ملی نشان ندادند؛ اما در میان دانشجویان با سابقه فراگیری زبان در مؤسسات زبان تفاوت قابل ملاحظه ای بین زبان آموزان سطوح پایین با سطوح پیشرفته تر مشاهده شد. هم چنین معنادار بودن تأثیر متغیرهای جنسیت و سن نقش عوامل زمینه ای و متغیرهای مستقل را نمایان کرد.

هدف این نوشتار بررسی هویت یابی های ممکن و مطلوب در عصر ارتباطات براساس هرمنوتیک فلسفی هانس گئورگ گادامر است. روش پژوهش تحلیلی استنتاجی از نوع پژوهش های کیفی است. در هرمنوتیک فلسفی گادامر در ارتباط فهم منوط به عناصری همچون سنت، تاریخمندیِ فهم، زبانمندی، امتزاج افق ها و تعاملات تأملی «من» و «تو»ها در فرایندی بی پایان، است. در صورت عدم حضور هرکدام از عناصر و هم چنین استیلا و مهار «من» یا «تو»، بر دیگری، روند تعالی انسان دچار نقصان می شود. با تصور این وضعیت برای مقوله هویت می توان چهار حالت متصور شد، که سه هویت ممکن و یک هویت مطلوب است: 1- مهارشدگی (هویت مهارشده) زمانی که فرد از داشته های خود آگاه نباشد و «غیر» غالب باشد؛ 2- مهارگری (هویت مهارگر) زمانی که همسوسازی و غیبت «تو» رخ دهد؛ 3- بی هویتی هم حاکی از غیبت هر دوی «من» و «تو» است؛ 4- اما براساس مبانی اندیشه گادامر می توان شکل چهارمی از هویت یابی را استلزام کرد، که از خودفهمی شروع، با دگرفهمی تعدیل و با هم فهمی شکل می گیرد.

یکی از کارکردهای اصلی مجسمه های شهری در ایران با توجه به پشتوانه فرهنگی غنی آن، ارتقای کیفیت بصری و انتقال مفاهیم هویتی به منظر شهر است که می تواند در شکل گیری و همسو بودن با هویت معنایی موجود، نقش عمده ایی عهده دار باشد. اکنون این مسأله مطرح می شود که مجسمه های شهری تهران به عنوان یک عنصر کالبدی و بصری از ابتدای حضورشان در انتقال مفاهیم هویتی به منظر فرهنگی شهر چه جایگاهی داشته اند؟ و چگونه در جهت ایجاد «هویت مکان» ایفای نقش کرده اند؟ این تحقیق به صورت کیفی و روش توصیفی تحلیلی به مطالعه پیشینه و دلایل پیدایش مجسمه ها در شکل گیری مفهوم هویت منظر فرهنگی شهر تهران پرداخته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که مجسمه های شهری تهران از زمان پیدایش تا امروز روندی متغیر در بازنمود هویت بخشی به منظر شهر داشته اند. به طوری که مجسمه های دوره پهلوی و بالاخص دوره انقلاب اسلامی  (دهه 60 و 70)، از طریق ویژگی هایی چون «زمینه گرایی» و «محتواگرایی» در هر دوره به ترتیب نوعی «هویت اسطوره ای/ اقتدارگونه» و «هویت ارزشی» را از طریق بازنمود محتوای زمینه ای (فرهنگی، اجتماعی، سیاسی) و معنایی به منظر فرهنگی شهر منتقل کرده اند، درحالی که این نقش عمدتاً در دهه 80 کمرنگ تر شده است.

هویت ملی از مهم ترین مفاهیم عصر حاضر به شمار می رود. تحقیقات بسیاری در دهه های اخیر در کشور با موضوع هویت ملی انجام شده است. مرور نظام مند تحقیقات صورت گرفته در این حوزه می تواند نقاط ضعف و قوت این تحقیقات را نشان دهد و برای تحقیقات آینده مفید باشد. در این نوشتار سعی شده مقالات علمی پژوهشی منتشر شده در کشور که با رویکرد کمّی و با روش پیمایشی به موضوع هویت ملی پرداخته اند، به شکل سیستماتیک بررسی شود. در ابتدا 51 مقاله منتشر شده با موضوع هویت ملی در بازه ی زمانی سال 1390 تا میانه 1395 انتخاب شد و سپس مقالات از جنبه های مختلفی چون چارچوب نظری، جمعیت مورد مطالعه، متغیرهای اصلی، ابعاد هویت ملی و روابط هویت ملی با سایر متغیرها مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان نیز یافته های تحقیق با رویکرد انتقادی جمع بندی و تحلیل شد. کمبود تحقیقات جامع و مطالعات طولی، عدم توافق بر سر مؤلفه های شکل دهنده ی آن، نبودن مبانی نظری مشخص و عدم انسجام نظری و ضعف در تحلیل برخی از شایع ترین کاستی های مشاهده شده در مقالات بررسی شده بودند.

محققان زیادی رابطه ی یادگیری زبان انگلیسی و عوامل اجتماعی، همچون هویت را بررسی کرده اند، امّا مطالعات اندکی به بررسی رابطه ی یادگیری زبان انگلیسی و تغییر یا شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی زبان آموزان پرداخته اند. تحقیق حاضر رابطه ی یادگیری زبان انگلیسی و شکل گیری هویت زبانی زبان آموزان ایرانی را با فرض وجود رابطه ی مثبت معنادار بین متغیرها بررسی کرده است. برای این کار 360 زبان آموز در سطح متوسط و پیشرفته در محدوده ی سنی 14-35 به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه هویت زبانی و آزمون تعیین سطح یادگیری آکسفورد پاسخ دادند. اطمینان و اعتبار ابزارهای به کاربرده شده از سوی سازندگان تأییدشده بود. علاوه بر آن، محقق ضریب همبستگی کرون باخ (بالای 70%) و ترجمه برگشتی بیتون را برای تأیید اطمینان و اعتبار ابزارها استفاده کرد. نتیجه ی ضریب همبستگی پیرسون رابطه ی مثبت و معناداری را بین یادگیری زبان انگلیسی و هویت زبانی (میزان تغییر در هویت اجتماعی فرهنگی) زبان آموزان نشان داد.