انتخاب مقصد

نیاز روزافزون مردم به تفریح در خارج از فضاهای شهری، به ویژه در کلان شهرها و شهرهای صنعتی کشور، فرصت مناسبی را برای درآمدزایی از محل گردشگری کشاورزی، برای کشاورزان ایجاد کرده است. البته در صورت مدیریت نادرست، این نیاز سبب تشدید تغییر کاربری اراضی کشاورزی می شود. یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در درآمدزایی از محل گردشگری کشاورزی، شناخت بازار گردشگری و انگیزه های گردشگران است. پژوهش حاضر انگیزه های گردشگران را در انتخاب مقاصد گردشگری کشاورزی بررسی کرده است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است که به روش پیمایشی و با راهبرد کمی انجام شد. جامعه آماری شامل گردشگران بالای 18 سال بود که در تابستان اقدام به بازدید از بخش الموت شرقی کرده بودند. حجم نمونه بر اساس تعداد انگیزه های بررسی شده و شرایط تحلیل عاملی تعیین شد. نمونه مطالعه شده این تحقیق شامل 255 نفر گردشگر بود که به دلیل نبود چهارچوب نمونه گیری مناسب به صورت در دسترس انتخاب شدند. از دیدگاه گردشگران انگیزه هایی مانند بهره مندشدن از هوای پاکیزه، تماس با طبیعت، استراحت، تمدد اعصاب و لذت بردن از تعطیلات خانوادگی در فضایی آرام بیشترین اولویت را داشتند. همچنین تحلیل مؤلفه های اثرگذار و انگیزشی در انتخاب مقصد گردشگری کشاورزی نشان داد همراهی با خانواده در طبیعت، یادگیری و صرف هزینه کمتر و خودشکوفایی و تغییر از مهم ترین عوامل در انتخاب مقصد گردشگری کشاورزی بوده اند.

کارگزاران مقاصد گردشگری علاقه مندند دریابند گردشگران در انتخاب این مقاصد از چه عواملی تأثیر می پذیرند. در الگوهای اقتصادی متعارف که تقاضای سفر را بررسی کرده اند عواملی همچون سطح درآمد در سرزمین مبدأ، سطح قیمت ها در مقصد و نرخ ارز در کانون توجه بوده اند. در این میان به برخی نظریه ها همچون لنکستر یا بی توجهی شده است یا به علت دشواری، در نیمه راه رها شده اند. پرسش مهم آن است که چه کسی بهتر از خود گردشگر می تواند اظهار کند کدامین عوامل بر انتخاب مقصد ازجانب او مؤثر بوده اند. مقاﻟه حاضر ضمن واکاوی مبانی نظری انتخاب مقصد ازسوی گردشگران، نتایج حاصل از 384 پرسشناﻣه تکمیل شده نزد گردشگران فرهنگی تاریخی را بررسی کرده است. تعیین حجم نمونه براساس جدول مورگان، برای جاﻣﻌه نامحدود انجام پذیرفته و کفایت نمونه با آزمون KMO سنجیده شده است. روایی پرسشنامه به صورت صوری ﺗﺄیید شده و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شده است. براساس نتایج، پنج عامل قیمت، جاذبه های اصیل و منحصربه فرد، ایمنی و امنیت، نگرش مردم و مقام های جاﻣﻌه محلی به گردشگر و نیز خدمات گردشگری در حکم عوامل مؤثر بر انتخاب مقاصد فرهنگی تاریخی شناسایی شده اند. عوامل معرفی شده حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی، در مجموع تبیین کننده 414/57درصد از عوامل انتخاب مقصد ازسوی جامعه آماری مدنظر بوده اند.

هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه درگیرسازی در رسانه اجتماعی با تصویر و در نهایت انتخاب مقصد گردشگری است. بدین منظور مدل مفهومی که رابطه ی بین درگیرسازی، تصویر ذهنی شناختی، تصویر ذهنی عاطفی و انتخاب مقصد را نشان می دهد، ارائه و با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه اقدام به اجرای پژوهش گردید. جامعه مورد بررسی پژوهش کاربران گروه های گردشگری فعال در تلگرام بوده و روش نمونه گیری، نمونه دردسترس است. داده های جمع آوری شد و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار SPSS22 و AMOS 22 مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحلیل مدل پژوهش حاکی از این بود که درگیرسازی در گروه های تلگرامی با محوریت گردشگری با تصویر ذهنی شناختی و تصویرذهنی عاطفی از مقصد رابطه معناداری دارد. علاوه بر این، تصویر ذهنی شناختی و تصویر ذهنی عاطفی نیز با انتخاب مقصد رابطه معنا دار داشتند. در نهایت، این پژوهش به شواهدی مبنی بر رابطه مستقیم درگیرسازی بر انتخاب مقصد دست نیافت. سرانجام، با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهادها کاربردی جهت بهره گیری از کانال تلگرام به سازمان های مدیریت مقصدهای گردشگری کشور، ارائه گردید.

هدف از پژوهش حاضر تبیین تأثیر زیرساخت گردشگری بر انتخاب مقصد به صورت مستقیم و غیرمستقیم (با توجه به متغیرهای واسطه ای «بازاریابی گردشگری، رضایت گردشگر، تصویر مقصد قبل از بازدید و تصویر ادراک شده از مقصد») است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را گردشگران داخلی شهر اصفهان تشکیل دادند که در بازه زمانی شهریور تا آبان ماه ۱۳۹۷ از شهر اصفهان بازدید کرده بودند. به منظور جمع آوری اطلاعات، نمونه ۳۸۴ نفری از جامعه آماری به روش تصادفی ساده انتخاب شد و پرسشنامه پژوهش در اختیار ایشان قرار گرفت و درنهایت ۳۵۲ پرسشنامه معتبر به دست آمد. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش تحلیل مسیر و نرم افزار AMOUS و SPSS استفاده شد. در تجزیه وتحلیل اطلاعات، میزان تأثیرگذاری زیرساخت گردشگری بر انتخاب مقصد محاسبه و برابر با ۶۶۲/۰ به دست آمد. همچنین در ارتباط با متغیرهای واسطه ای نتایج نشان داد به ترتیب، رضایت گردشگر، بازاریابی مقصد، تصویر مقصد قبل از بازدید و تصویر ادارک شده از مقصد، بیشترین تأثیر را در انتخاب مقصد گردشگری دارند، لذا با توجه به نحوه و میزان تأثیر زیرساخت گردشگری و متعاقباً متغیرهای واسطه ای بر انتخاب مقصد، در جهت افزایش بازدید از شهر اصفهان توسط گردشگران داخلی، به ترتیب لزوم توجه به بهبود رضایت گردشگر، بازاریابی مقصد، تصویر مقصد قبل از بازدید و تصویر ادارک شده از مقصد، با بهره گیری از بهبود زیرساخت گردشگری مورد تأکید قرار گرفت.

 با توجه به ارتباط انگیزه های گردشگری با انتخاب مقصد سفر، کسب دانش در زمینه پیش بینی الگوهای آتی رفتار سفر گردشگران نقش حیاتی دارد. هدف این پژوهش تحلیل عوامل انگیزشی مؤثر بر تصمیم گیری گردشگران اروپایی در انتخاب ایران به عنوان مقصد سفر است. با تحلیل عاملی نظرهای 404 گردشگر اروپایی، چهار دسته عامل کششی شامل جذابیت امنیت و آسودگی خاطر، جذابیت بازاریابی، جذابیت جست وجوی تنوع و جذابیت فرهنگ و تاریخ مقصد شناسایی شدند. برای گردشگران اروپایی کسب دانش و یادگیری تاریخ و میراث فرهنگی عامل انگیزشی مهمی است، اما آنها در پی وجود امنیت در مقصد و همچنین برمبنای تبلیغات دهان به دهان به سفر به ایران ترغیب می شوند. حضور فعال در فضای مجازی، ارائه اطلاعات مرتبط با گردشگری ایران و تلاش برای ارائه تصویر واقعی از کشور، موجب جذب تعداد بیشتری از گردشگران اروپایی می شود. به این منظور، باید به سه جنبه اصلی مقاصد گردشگری شامل بهبود روابط سیاسی با سایر کشورها، حفاظت از منابع فرهنگی و طبیعی و ارائه خدمات و تسهیلات گردشگری توجه شود.

هدف: گردشگری از صنایع مهم در حال رشد و یکی از جریان های جهانی است که امور اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را با هم ترکیب کرده است. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تأثیر رویدادهای گردشگری بر انتخاب مقصد با نقش میانجیگری رسانه اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی هم بستگی است. جامعه آماری، آن دسته از گردشگران داخلی در دسترسی است که در بهار سال 1397 تا 1398 به شهرهای یزد، اصفهان و شیراز سفر کرده اند. بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه 240 نفر تعیین شد. داده ها از طریق پرسش نامه جمع آوری شدند و تجزیه وتحلیل آماری آن با نسخه 3 نرم افزار اسمارت پی ال اس انجام گرفت. یافته ها: نتایج تجزیه وتحلیل نرم افزار اسمارت پی ال اس 3 نشان داد که رویدادهای فرهنگی، ورزشی، علمی و مذهبی با نقش میانجیگری رسانه اجتماعی، بر انتخاب مقصد تأثیر مثبت و معناداری دارند. نتیجه گیری: با توجه به افزایش تقاضای گردشگران سراسر جهان برای سفر، ابزار رسانه ای در این دوران برای معرفی جاذبه های گردشگری و جذب گردشگران بسیار اهمیت دارد. رسانه های اجتماعی می توانند این امکان را در اختیار گردشگران قرار دهند که قبل از عملی کردن تصمیم سفر به منطقه ای خاص، به صورت مجازی و از طریق ابزارهای وب وارد محل مدنظر شوند و با مطالعه و مشاهده اطلاعات متنی، صوتی و تصویری، امکان سفر، مزایا و معایب این سفر را دریابند و درباره انجام این سفر به راحتی تصمیم گیری کنند.  

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر جذابیت و انتخاب مقصد با رویکرد گردشگری ورزشی در مناطق آزاد کشور طراحی و اجرا شد. برای انجام این پژوهش از رویکرد پژوهش آمیخته اکتشافی استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش این تحقیق دارای دو جامعه بود. جامعه ی اول مربوط به بخش کیفی تحقیق است و عبارت است از: گروه متخصصان مدیریت ورزشی و بازاریابی و گردشگری (خبرگان) که بر اساس دیدگاه ها و نظرات آنان ابزار تحقیق ساخته خواهد شد ( تعداد 15 نفر) و جامعه آماری بخش کمی تحقیق شامل اساتید تربیت بدنی دانشگاه های کشور ، کارشناسان ادارات ورزش و جوانان شهر های مناطق آزاد ، کارشناسان بخش گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ، مدیران آژانس های مسافرتی ، گردشگران ورزشی و به ویژه گردشگران مناطق آزادبودند و با توجه به حجم هر جامعه نمونه آماری مناسب (تعداد 313 نفر) از طریق نمونه گیری طبقه ای و به روش انتساب متناسب با حجم انتخاب شدند. نتایج بخش کیفی پژوهش نشان داد که جذابیت و انتخاب مقصد دارای چهار مؤلفه اصلی ( رضایت گردشگر، شخصیت مقصد (برند)، تصویر مقصد، بازاریابی مقصد) و 15شاخص می باشد. نتایج بخش کمی از دیدگاه نخبگان، که وضعیت کلی جذابیت و انتخاب مقصد با رویکرد گردشگری در مناطق آزاد کشور بالاتر از میانگین و نسبتا مطلوب نشان داد. همچنین شاخص های برازش مدل جذابیت و انتخاب مقصد با رویکرد گردشگری ورزشی در مناطق آزاد کشور نشان داد که مدل ارائه شده دارای برازش مطلوبی می باشد.

ایران با وجود کسب رتبه اول ارزان ترین مقصد گردشگری، رتبه 10 میراث جهانی و رتبه 26 زیباترین کشورهای جهان، در سال 2019 فقط توانسته 62/0 درصد تعداد گردشگران ورودی جهان و 53/0 درصد مبلغی را که گردشگران بین المللی هزینه کرده اند جذب کند. همچنین، برای دستیابی به هدف تعیین شده در برنامه هفتم توسعه کشور، رشد سالانه حدود 30 درصدی ورود گردشگر بین المللی به کشور ضروری است. با هدف شناسایی معیارهای مؤثر، تبیین مدل معادلات ساختاری جذب گردشگران خارجی و بررسی تفاوت وضعیت موجود با وضعیت مورد انتظار گردشگران، برای گردآوری نظرات گردشگران خارجی که در پروازهای خروجی از کشور بودند (نمونه در دسترس) از پرسش نامه ای که پژوهشگران طراحی کرده اند استفاده شد. داده های حاصل از نظرات 143 نفر تحلیلِ عاملی شد و ده معیار که با کنترل آن ها می توان 60 درصد خواسته های گردشگران را برآورده کرد شناسایی شد. سپس مدل معادلات ساختاری ارتباط بین معیارها، طراحی و برازش شد. درنهایت تحلیلِ شکاف میان وضعیت مطلوب (خواسته ها) و وضعیت موجود (واقعی) معیارهای شناسایی شده انجام و مشخص شد که بین وضعیت مطلوب و وضعیت موجود هفت معیار پاکیزگی محیط شهری و اماکن، امکانات و تسهیلات گردشگری، امنیت، کیفیت اقامتگاه ها، کیفیت خدمات حمل ونقل، توجه به مسائل محیط زیستی و سیاست گذاری های دولت تفاوت معنی دار وجود دارد و وضعیت فعلی این معیارها پایین تر از حد مورد انتظار گردشگران خارجی است. مدل معادلات ساختاری تبیین شده نیز با اطمینان 99 درصد بیانگر رابطه معنی دار مستقیم و اثر قوی معیارهای شناسایی شده با/ بر انتخاب ایران به عنوانِ مقصد گردشگران خارجی است.