ندا سلیمان فلاح

ایران با وجود کسب رتبه اول ارزان ترین مقصد گردشگری، رتبه 10 میراث جهانی و رتبه 26 زیباترین کشورهای جهان، در سال 2019 فقط توانسته 62/0 درصد تعداد گردشگران ورودی جهان و 53/0 درصد مبلغی را که گردشگران بین المللی هزینه کرده اند جذب کند. همچنین، برای دستیابی به هدف تعیین شده در برنامه هفتم توسعه کشور، رشد سالانه حدود 30 درصدی ورود گردشگر بین المللی به کشور ضروری است. با هدف شناسایی معیارهای مؤثر، تبیین مدل معادلات ساختاری جذب گردشگران خارجی و بررسی تفاوت وضعیت موجود با وضعیت مورد انتظار گردشگران، برای گردآوری نظرات گردشگران خارجی که در پروازهای خروجی از کشور بودند (نمونه در دسترس) از پرسش نامه ای که پژوهشگران طراحی کرده اند استفاده شد. داده های حاصل از نظرات 143 نفر تحلیلِ عاملی شد و ده معیار که با کنترل آن ها می توان 60 درصد خواسته های گردشگران را برآورده کرد شناسایی شد. سپس مدل معادلات ساختاری ارتباط بین معیارها، طراحی و برازش شد. درنهایت تحلیلِ شکاف میان وضعیت مطلوب (خواسته ها) و وضعیت موجود (واقعی) معیارهای شناسایی شده انجام و مشخص شد که بین وضعیت مطلوب و وضعیت موجود هفت معیار پاکیزگی محیط شهری و اماکن، امکانات و تسهیلات گردشگری، امنیت، کیفیت اقامتگاه ها، کیفیت خدمات حمل ونقل، توجه به مسائل محیط زیستی و سیاست گذاری های دولت تفاوت معنی دار وجود دارد و وضعیت فعلی این معیارها پایین تر از حد مورد انتظار گردشگران خارجی است. مدل معادلات ساختاری تبیین شده نیز با اطمینان 99 درصد بیانگر رابطه معنی دار مستقیم و اثر قوی معیارهای شناسایی شده با/ بر انتخاب ایران به عنوانِ مقصد گردشگران خارجی است.

پژوهش حاضر با هدف سنجش رضایتمندی گردشگران از کیفیت خدمات ارائه شده و انطباق آن با نیازمندی های فردی انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاط روش توصیفی-تحلیلی و از نوع تحقیقات پیمایشی با رویکردی کمی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر گردشگران خارجی در بهار سال 1401 به تهران سفر کرده اند که تعداد 50 نفر به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده بین افراد نمونه توزیع شد. جهت تحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS و جهت بررسی فرضیه ها از آزمون های ناپارامتریک کای اسکوئر و اسپیرمن استفاده شد. یافته ها حاکی از آن بود که داده های منتج از آزمون کای اسکوئر بیانگر این بود که سطح رضایتمندی گردشگران از کیفیت خدمات ارائه شده در بخش گردشگری 08/30 می باشد و میزان تطابق خدمات ارائه شده با نیازهای فردی گردشگران در حد متوسط و یا ضریب 38.51 بوده است. همچنین نتایج نشان داد که بین رضایتمندی گردشگران و کیفیت خدمات ارائه شده در بخش گردشگری با سطح اطمینان 95% و P<0/05 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.