انگیزه های گردشگری

توجه به انگیزه های گردشگران از آن رو اهمیت دارد که به برنامه ریزان و سیاستگذاران این شناخت را می دهد که مقصد های عمده گردشگری کجاست و چه ویژگی هایی باید داشته باشد. به این ترتیب مدیریت مقاصد گردشگری خواهد توانست بازار هدف خود را به گونه ای مناسب در جهت پاسخگویی به نیازهای بازار هدف تجهیز کند. آگاهی از انگیزه ها و خصوصیات روانی گردشگران و الگوهای رفتاری آنان ، به عنوان اولویت در برنامه های دست اندرکاران و متولیان صنعت گردشگری بایستی قرار گیرد. در این میان گردشگری به عنوان فعالیتی خدماتی و بازرگانی، نقش به سزایی در توسعه اقتصادی دارد. بنابراین در این مقاله سعی شده است که انگیزه های گردشگران نوروزی شهرستان مریوان مورد نظر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بر این اساس تحقیق حاضر با هدف شناسایی انگیزه های گردشگران در راستای دستیابی به الگوی مناسب برای بازاریابی و تدوین راهبردهای توسعه محصولات در شهرستان مریوان با توجه به عوامل تاثیر گذار بر انگیزه های گردشگران صورت گرفته است. پرسشنامه حاوی 20 گویه در قالب طیف پنج گزینه ای لیکرت بوده که به تعداد 250 پرسشنامه در بین گردشگران نوروزی سال 1394 شهرستان مریوان توزیع شد و 230 پرسشنامه جمع آوری و تجزیه و تحلیل بر روی آنها صورت گرفت. برای اطمینان از پایایی ابزار تحقیق، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. بر این اساس قابلیت اعتماد پرسشنامه با ضریب 0.86 درصد بسیار مناسب بوده است. یافته های تحقیق از طریق تحلیل نتایج حاصل از 230 پرسشنامه به روش تحلیل عاملی، برای شناسایی انگیزه ها و با استفاده از آزمون های T-test و تحلیل واریانس یک طرفه، برای آزمون فرضیات مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که در انگیزه های گردشگران، چهار عامل 05/57 درصد واریانس کل گویه های مورد بررسی را تبیین می کنند؛ از این میان عامل فرهنگی- تاریخی و اکوتوریستی – تفریحی بالاترین درصد واریانس ها را به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج آزمون فرضیات نشان می دهد که رابطه بین جنسیت و گونه های انگیزشی گردشگران تنها در عامل انگیزشی خرید کمتر از 0.05 می باشد، بنابراین در بین جنس زن و مرد در مورد عامل انگیزشی خرید تفاوت معناداری مشاهده می شود و در مورد سایر انگیزه ها، تفاوتی بین جنس زن و مرد مشاهده نمی شود. همچنین نتایج آزمون Anova نشان می دهد که تفاوت معناداری بین سطح درآمد و انگیزه های گردشگری مشاهده نمی شود.

صنعت گردشگری، صنعتی رو به رشد و پردرآمد است که توجه بسیاری از برنامه ریزان را به خود معطوف کرده است. یکی از عوامل رشد و توسعه این صنعت، شناسایی نیاز گردشگران براساس انگیزه های آنان است؛ از این رو شناسایی انگیزه های گردشگران نقش مهمی در برنامه ریزی های توسعه گردشگری خواهد داشت. هدف پژوهش حاضر، شناسایی انگیزه گردشگران برای ارائه پیشنهادهای منطبق بر آن است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و جامعه آماری آن، گردشگران واردشده به منطقه گردشگری طرقبه است. حجم جامعه آماری با فرمول کوکران 200 نفر انتخاب شده و برای تجزیه و تحلیل داده ها، آزمون های T تک نمونه ای، فریدمن و خی دو به کار رفته است. نتایج نشان می دهد برای برنامه ریزی به منظور توسعه گردشگری و شناسایی انگیزه گردشگران از بین هفت شاخص بررسی شده، ماجراجویی (889/0) و استراحت (824/0) مهم تر هستند و شاخص های اجبار، سلامت، اجتماعی- فرهنگی و تعلق در رتبه های بعدی انگیزه گردشگران قرار دارند. درواقع شاخص های ضعیف تر ازنظر گردشگران اهمیت بیشتری در توسعه گردشگری دارند؛ بنابراین تأکید و برنامه ریزی برای افزایش رتبه شاخص های ضعیف تر نقش چشمگیری در افزایش تعداد گردشگر خواهد داشت؛ همچنین تأکید بر جنبه های اجتماعی مانند ایجاد و بهبود جاذبه هایی مانند صنایع دستی و تشویق جوامع محلی، نقش چشمگیری در جذب گردشگر بیشتر خواهد داشت. حلیل شاخص ها با استفاده از مدل ساختاری، نوآوری این مقاله محسوب می شود.

 با توجه به ارتباط انگیزه های گردشگری با انتخاب مقصد سفر، کسب دانش در زمینه پیش بینی الگوهای آتی رفتار سفر گردشگران نقش حیاتی دارد. هدف این پژوهش تحلیل عوامل انگیزشی مؤثر بر تصمیم گیری گردشگران اروپایی در انتخاب ایران به عنوان مقصد سفر است. با تحلیل عاملی نظرهای 404 گردشگر اروپایی، چهار دسته عامل کششی شامل جذابیت امنیت و آسودگی خاطر، جذابیت بازاریابی، جذابیت جست وجوی تنوع و جذابیت فرهنگ و تاریخ مقصد شناسایی شدند. برای گردشگران اروپایی کسب دانش و یادگیری تاریخ و میراث فرهنگی عامل انگیزشی مهمی است، اما آنها در پی وجود امنیت در مقصد و همچنین برمبنای تبلیغات دهان به دهان به سفر به ایران ترغیب می شوند. حضور فعال در فضای مجازی، ارائه اطلاعات مرتبط با گردشگری ایران و تلاش برای ارائه تصویر واقعی از کشور، موجب جذب تعداد بیشتری از گردشگران اروپایی می شود. به این منظور، باید به سه جنبه اصلی مقاصد گردشگری شامل بهبود روابط سیاسی با سایر کشورها، حفاظت از منابع فرهنگی و طبیعی و ارائه خدمات و تسهیلات گردشگری توجه شود.