مطالب مرتبط با کلیدواژه

شبهات قرآنی


۱.

بازکاوی گزاره قرآنی «رجم شیاطین با شهاب ها»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهاب در قرآن رجم شیطان وجن رابطه قرآن و علم شبهات قرآنی خطاناپذیری قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۰۷۲
قرآن از حضور فرشتگان در آسمان خبر داده و شیاطین و اجنه را از شنیدن کلام ایشان محروم و ممنوع می داند. بدان سان که هرگاه شیطانی سرکش، درصدد گوش سپردن به کلام فرشتگان برآید، از هر سوی هدف شهاب های آسمانی قرار گرفته و مطرود و ناکام می گردد. مقاله حاضر، ضمن باز کاوی و بازخوانی آیات مربوطه، بیان می دارد که گزاره قرآنی «رجم شیاطین با شهاب ها»، به هیچ رو علل طبیعی پیدایش شهاب ها را نفی نمی کند و دامن قرآن در این باب از هر گونه ناسازگاری با داده های علمی، منزه و مبرا است.
۲.

بازخوانی تقابل قرآن با تئوری تکامل انواع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تفسیر علمی شبهات قرآنی خطاناپذیری قرآن خلقت انسان تکامل انواع رابطه دین و علم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۳۴
طبق ظواهر قرآن، منشأ خلقت همه انسان ها یک فرد واحد به نام آدم میباشد که مستقیم از خاک خلق شده و نفخه الهی در او دمیده شده است. ازدیگرسو، براساس نظریه مقبول نزد زیست شناسان کنونی، پیدایش آدمی وابسته به حیوانات پست ترِ پیش از وی بوده است، نه آنکه پیدایشی جداگانه داشته باشد. برای حلّ این چالش ظاهری، گروهی با رویکرد علم گرایانه، ظواهر قرآن را تأویل کرده و منکر دلالت آن بر آفرینش استقلالی انسان شده اند. مقاله حاضر نشان میدهد آیات قرآن در باب آفرینش مستقل انسان، ظهور تام دارند و ازدیگرسو، شمول نظریه تکامل انواع بر آدمی نیز گزاره ای جزمی و گریزناپذیر نیست.
۳.

بررسی تطبیقی آیات تقیه در تفاسیر فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: علم امام شبهات قرآنی علم غیب ذاتی علم غیب تبعی باراشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۹ تعداد دانلود : ۱۳۹۹
تقیه در لغت به معنای حفظ و نگهداری و در اصطلاح به معنای مخفی نمودن حق و واقعیت از دیگران یا اظهار خلاف آن، به جهت مصلحتی مهم تر از مصلحت اظهارحق می باشد. تقیه یکی از مقولات عرفی است که انسان ها در طول تاریخ حیات خویش، برای حفظ موجودیت در برابر بیگانگان و مهاجمین، در هنگامی که توان و نیروی مقابله با آنان را نداشته اند، بدان عمل نموده اند. تقیه از روش های عقلایی و مورد تأیید شریعت اسلامی است که ازجمله دلایل مشروعیت آن آیات 28 سوره آل عمران و 106 سوره نحل است. گرچه برخی تقیه را ساخته مذهب تشیع و جزء باورهای شیعی دانسته اند اما رجوع به منابع تفسیری و فقهی سایر مذاهب اسلامی، حکم به مشروعیت تقیه و عمل بر پایه آن دارد، افزون بر اینکه تقیه پیش از آنکه دارای جواز شرعی باشد، دارای جواز عرفی و عقلی است.
۴.

ادعای مسطح انگاری زمین در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن شبهات قرآنی خطاناپذیری قرآن مسطح انگاری زمین رابطة قرآن و علم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن جهان و طبیعت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر دانستنیهای قرآن
تعداد بازدید : ۲۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۴۴۸
امروزه، با دلایل فراوان از جمله عکس های هوایی و ماهواره ای مسجل شده است که زمین به شکل سطحی معلق در فضا نیست.از سوی دیگر، برخی پژوهشگران مدعی اند که در قرآن کریم، زمین به صورت سطحی هموار و پهن معرفی شده است.در این مقاله، با معناشناسی دقیق تر واژه «ارض» و ارزیابی مدلول آیات مربوط بدان، دریافته ایم که آنچه قرآن به صورت سطحی پهن و هموار معرفی شده، مجموع کره زمین نیست؛ بلکه واژه «ارض» در معنای نخستین خود، فقط بر خشکی های کره زمین اطلاق می شده و دریاها و اقیانوس ها را در برنمی گرفته است
۵.

بررسی سه نمونه از دعاوی ناسازگاری قرآن و علم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی خطاناپذیری قرآن رابطه قرآن و علم حرکت زمین در قرآن تگرگ در قرآن کوه در قرآن شناخت جنین در قرآن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید رابطه علم ودین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن جهان و طبیعت در قرآن
تعداد بازدید : ۲۷۴۹ تعداد دانلود : ۱۳۱۷
تحقیق حاضر به بررسی سه نمونه از ادعاهای تعارض قرآن و علم می پردازد. ساکن انگاشتن زمین، ریزش تگرگ از کوه هایی در آسمان و اختصاص علم به جنین به خداوند، در زمره مصادیقی هستند که مدعیان تعارض قرآن و علم از جمله «کامل نجّار» در کتاب قرائه منهجیه للاسلام بدان ها استشهاد جسته اند. مقاله حاضر بر آن است تا با بازکاوی آیات مربوط بدین سه موضوع و عرضه مدالیل آنها به دانش تجربی، ناتمام بودن ادعای تعارض را مدلّل و آشکار سازد. بدین سان بیان خواهد شد که از عدم تصریح به حرکت زمین در قرآن، نمی توان ساکن انگاری زمین را نتیجه گرفت و وصف «قرار» برای زمین نیز صرفاً دالّ بر سکون عرفی است. به همین سان، نفی «زوال» از «ارض» در قرآن، بیانگر حفظ زمین از حرکتی است که به دگرگونی و نابودی بینجامد (نه حفظ آن از مطلق حرکت). درباره ریزش تگرگ از کوه هم بیان خواهد شد که مراد از تعبیر «جبال فیها مِن بَرد»، کوه هایی از ابرهای یخ گون هستند که در آسمان اند و بر وفق دانش هواشناسی نیز ابرهای بسیار سرد و یخ گون خاستگاه بارش های گوناگون اند. درباره علم به جنین هم، تعبیر «و یَعلمُ ما فِی الاَرحام»، صرفاً دانش همه جانبه و مطلق درباره جنین را به خداوند منحصر می گرداند و این امر با شناخت برخی خصوصیات جنین از سوی انسان ها منافاتی ندارد.
۶.

بررسی و تحلیل آیه شریفه «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّساءِ»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی آیه 34 نساء زن در قرآن قوامون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۰۵ تعداد دانلود : ۲۱۳۰
آیه 34 سوره نساء از جمله آیاتی است که مورد استفاده مخالفین جهت شبهه پراکنی قرار می گیرد. آنان با برداشت نادرست از آیه، ضمن استنباط برتری مرد بر زن و حاکمیت مطلق مرد بر زن، آن را بر بی عدالتی و ظلم خداوند حمل می کنند. بر اساس تحقیق انجام شده در این زمینه می توان گفت آیه مذکور، با توجه به سیاق آیات قبل و بعد و حتی صدر و ذیل آیه، مربوط به روابط زن و مرد در خانواده است و جایگاه زوج و زوجه را در خانواده مشخص می سازد و بیانگر حکم مسئولیت و سرپرستی مرد در خانواده و حمایت و حفاظت از آن و تدبیر امور اقتصادی خانواده است. آیه شریفه در مقام بیان برتری مردان بر زنان نیست، بلکه بیان وظیفه و ریاست امور خانواده است. این مقاله درصدد پاسخگویی به موارد مزبور و شبهات پیش رو و ارائه نظر برگزیده است.
۷.

حرکت خورشید از نظرگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زبان قرآن تفسیر علمی خورشید در قرآن شبهات قرآنی خطاناپذیری قرآن رابطه قرآن و علم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۳ تعداد دانلود : ۷۹۸
علم جدید از مجازی بودن طلوع و غروب خورشید و حرکت ظاهری آن در پهنای آسمان پرده برداشته و مسجّل نموده که رؤیت مزبور صرفاً معلول حرکت زمین است نه آن که خورشید را به واقع حرکتی بر گرد زمین باشد. از دیگر سو، قرآن مبین در فضایی که از بیان حرکت خورشید چیزی جز همین حرکت ظاهری آن به ذهن ها تبادر نمی یافت، به حرکت و سیر آن در مسیری دورانی تصریح ورزیده است. هرچند علم کنونی هم از حرکت خورشید به دور مرکز کهکشان خودی سخن می گوید، امّا حمل بیان قرآن بر این مصداق تازه مکشوف روا جلوه نمی کند. چون متکلّم بلیغ از الفاظ خود، معانی یا مصادیقی را اراده نمی کند که امکان ظهور یافتن آن ها در ذهن مخاطبان مستقیمش منتفی است. افزون بر این، اگر مراد قرآن، همان حرکت ظاهری معهود نبود، علی القاعده با قرینه ای شفّاف ذهن مخاطبان را از آن عهد ذهنی منصرف می نمود. بدین سان حمل بیان قرآن بر همان حرکت ظاهری خورشید متعیّن جلوه می کند، ولی در این میان تصادمی میان قرآن و علم رخ نمی دهد. چون متن متین وحی اساساً در مقام تبیین واقعیت فیزیکی امر خورشید نیست و از حرکت خورشید به عنوان موضوعی علمی سخن نمی گوید، بلکه بر آن است تا با استشهاد به آن چه مخاطبان می بینند، تصویری ایمان آفرین و خالق نما خلق کند.
۸.

بررسی دلایل یوسف دره حداد در انکار رسالت پیامبر اکرم(ص) ...(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن شبهات مستشرقان شبهات قرآنی تورات و انجیل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره‌ حضرت محمد(ص)
تعداد بازدید : ۲۰۴۹ تعداد دانلود : ۹۰۷
شخصیت و سیره پیامبر اعظم(ص) به عنوان پیام آور دین اسلام همواره مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار داشته است. مستشرقان نیز با انگیزه های گوناگون به این امر اهتمام نموده اند. یکی از اهداف اصلی مستشرقان تبشیری مسیحی، مبارزه با دین مبین اسلام و انکار رسالت پیامبر اکرم(ص) بوده که همواره در دستور کار فرمانروایان کلیسا قرار داشته است و تلاش نموده با تعیین معلمان ساختگی برای آن حضرت و تفسیر به رای آیات قرآن، رسالت آن حضرت را انکار نمایند. این مقاله پاره ای از دلایلی که در جهت انکار رسالت پیامبر اکرم(ص) مطرح شده است را مورد بحث و بررسی قرار داده و بر اساس شواهد درون دینی و دلایل معتبر برون دینی بیان داشته که این شبهات بر اساس پیش فرض ناصحیح آنان بوده، افزون بر آن که این دسته از مستشرقان، در بسیاری از موارد واقعیت های تاریخی را تحریف و آیات قرآن را بر خلاف قواعد تفسیری، مورد بحث قرار داده اند.
۹.

نقد شبهه اهانت آمیز بودن آیات دالّ بر منع دوستی با غیرمسلمانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی تولی دوستی با غیر مسلمان رفتار با مشرکان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن جامعه در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۱۷۰۳ تعداد دانلود : ۹۰۶
آیات متعددی از قرآن کریم مسلمانان را از برقراری هرگونه رابطه دوستی با غیرمسلمانان، برحذر داشته است؛ این مسئله موجب القای شبهه توهین قرآن به غیرمسلمانان شده است و از رهگذر آن قرآن حاوی امری اهانت آمیز و غیراخلاقی پنداشته شده است. در این مقاله با تأمل در مدلول آیات مورد بحث و تبیین دقیق آنها روشن می شود که مسلمانان تنها از دوستی با افرادی برحذر شده اند که به دشمنی با آنان برخاسته و به انحاء مختلف سعی در آزار و ضربه زدن به آنها را دارند و نیکی با کسانی که با مسلمانان روابط غیرخصمانه دارند، مورد تأکید قرآن است. در این مبنا مسلمان بودن یا نبودن مطرح نیست. توصیه قرآن بر عدم دوستی با پدر و مادر مشرک نیز به هیچ وجه به معنای بی احترامی به آنان نیست بلکه فقط به معنای عدم اطاعت از آنها در امور مربوط به دین است، ضمن آنکه به والدین مسلمان نیز توصیه شده که تنها در مواردی که اجابت خواسته های فرزندان موجب ظلم به دیگران می شود، از آن روی برتابند.
۱۰.

پندار خطای تاریخی قرآن در داستان ایکه و مدین(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: شعیب مستشرقان شبهات قرآنی واقع نمایی قرآن مدین ایکه خطای تاریخی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۴ تعداد دانلود : ۵۶۴
در آیاتی از قرآن کریم دربارة رویدادهای گذشته، سرنوشت پیامبران، اقوام و شخصیت های پیشین و دیگر امور تاریخی سخن گفته شده است. برخی خاور شناسان بر تعارض اخبار تاریخی قرآن با گزاره های تاریخی کتب دیگر، از جمله کتاب مقدس تأکید می ورزند. یکی از این موارد، ادعای خطای تاریخی دربارة اصحاب ایکه، اهل مدین و پیامبر آنان حضرت شعیب علیه السلام است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، ادعای خاور شناسان را در این باره نقد و بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که ادعای خطای قرآن به ادلة متقن مردود است و قصة قرآنی مدین با کتاب مقدس همخوانی دارد. ادله و شواهد، از تعدد مکانی مدین و ایکه حکایت دارند و حضرت شعیب از اهالی مدین بوده، ولی در هر دوجا به نبوت مبعوث شده است. مدین و ایکه در جهت شمال غربی جزیرةالعرب در کنار بزرگ راه حجاز به شام بوده اند.
۱۱.

واکاوی واژه سفیه در آیه «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ الَّتی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیاما»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی آیه 5 نساء مصداق سفیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷۸ تعداد دانلود : ۱۰۴۳
ازجمله آیاتی که به عنوان دستاویزی برای مخالفان اسلام و مدعیان دفاع از حقوق زنان جهت شبهه پراکنی قرار گرفته آیه: « وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ الَّتی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیاما » است. موضوع این آیه ندادن اموال خویش به سفیهان است. مفسران در بیان چیستی مصداق سفیه در تفسیر آیه، تلاش هایی نموده اند اما با توجه به اقوال تفسیری صحابه و تابعین، برخی مفسران موفق عمل نکرده اند و همین امر سبب شده تا مخالفان، زن را مصداق سفها در آیه دانسته و از این طریق به اسلام طعنه زنند. بر اساس تحقیق انجام شده در این زمینه می توان گفت: با توجه به سیاق آیات، معنای لغوی «سفه» و کاربرد این واژه در قرآن و روایات مربوطه، سفیه در آیه شریفه دارای معنای عام بوده و هر فرد کم خرد و غیر رشید اعم از زن و مرد و کودک را شامل می شود. این مقاله ضمن گزارش و نقد دیدگاه های مفسران، در صدد پاسخگویی به شبهه مذکور و ارائه نظر صحیح است.
۱۲.

بررسی دیدگاه مفسران در خصوص رعایت ادب و عفت در بیان الفاظ آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی رعایت ادب عفت کلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۴۳۵
یکی از ایرادهای برخی از معارضان و منتقدان به قرآن این است که در قرآن، در مورد برخی اشخاص و گروه ها تصریح به الفاظ قبیح شده و آنان با نام های زشت و ناپسند مانند: «أبله، نادان، فاسق، بی شعور، حیوان، نجس و ...» مورد خطاب و عتاب قرار گرفته اند؛ در حالی که با استناد به آیاتی مانند: « وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً »، « وَ لا تَسُبُّوا الَّذینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّه ...» عدم صحّت این مطلب و اینکه از اختصاص های قرآن کریم، عدم تصریح به الفاظ قبیح است، تا جایی که خدای متعال در بیان بسیاری از مسائل، به منظور رعایت ادب به عملی که طبع بشر از ذکر آن امتناع دارد، تصریح نمی کند، ازقبیل: مباشرت، مراوده، إفضاء، إتیان و ...، چراکه دعوت قرآن بر پایه ادب و استدلال منطقی استوار است و اشکال این دست از مغرضان به فهم خودشان بر می گردد.
۱۳.

شبهات درباره حضرت یونس در تفاسیر فریقین؛ پاسخ ها و رویکردها

کلیدواژه‌ها: عصمت پیامبران حضرت یونس تفسیر تطبیقی شبهات قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۰ تعداد دانلود : ۸۷۳
عصمت پیامبران از گناه، از اعتقاداتی است که برخی مسلمان بر آن عقیده اند و البته به روایات فراوانی استناد می کنند. در این میان تفاسیر فریقین با توجه به روایات تفسیری و آیات قرآن، شبهاتی را پیرامون شخصیت حضرت یونس (ع) مطرح کرده اند. پژوهش حاضر شبهات را گونه شناسی کرده و آنها را به ماثور و اجتهادی تقسیم کرده است و در تدوین شبهات، پنج شبهه به شبهات ماثور و دو شبهه به شبهات اجتهادی اختصاص پیدا کرده است. با شناسایی رویکرد پاسخ های ارائه شده توسط مفسران، به ارزیابی و نقد آنها نیز پرداخته شده است. این پژوهش به رویکردهای روایی، عقلی، ادبی، تاریخی و اشاری توجه کرده و به آن ها پرداخته است. در پایان نیز به تمایزات تفاسیر امامیه از تفاسیر اهل سنت در این شبهه اشاره کرده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که همانند قاطبه شیعه، ما نیز به عصمت پیامبران از گناه معتقدیم؛ اما در مورد اینکه پیامبران مرتکب خطا و اشتباه می شوند، باید گفت گرچه منعی در این موضوع وجود ندارد؛ ولی غالب اتدیشمندان شیعی آن را نمی پذیرند. و پیامبران را معصوم از خطا و اشتباه نیز می دانند. برتری فراوانی پاسخ های تفاسیر شیعی نسبت به تفاسیر اهل سنت در ارائه پاسخ های با رویکرد عقلی و برتری فراوانی پاسخ های تفاسیر اهل سنت به تفاسیر شیعی در ارائه پاسخ های با رویکرد ادبی، وجه تمایز پاسخ های مفسران امامیه از اهل سنت است.
۱۴.

تفسیر آیات مربوط به همسران پیامبر(ص) با تأکید بر شبهات نوپدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی همسران پیامبر (ص) إزدواج هایش پیامبر (ص)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۲ تعداد دانلود : ۵۷۰
قرآن کریم در راستای هدایت انسان در مسیر تعالی و رشد، از پرداختن به مباحث مرتبط با این موضوع فروگذار نکرده است. در این میان برخی شبهه کنندگان، پاره ای از مباحث قرآنی را غیر ضروری و بی تأثیر در هدایت انسان می دانند. به گمان آنها طرح این مباحث در قرآن، نشانه برساختگی و غیرالهی بودن قرآن است. آیات مربوط به إزدواج پیامبراکرم (ص) و ذکر همسران ایشان در قرآن ازجمله این موارد است. از نظر این أفراد، ذکر همسران پیامبر(ص) در قرآن، معلول و بر أساس علاقه مفرط پیامبر(ص) نسبت به آنان تحلیل شده و پیرو این تحلیل، برساختگی قرآن ازسوی پیامبر(ص) و تأثیر هواوهوس ایشان در آیات قرآن، استنتاج گردیده است. این ادعا در حالی است که هیچ ذکر مستقیم و نامی از هیچ یک از همسران پیامبر(ص) در قرآن نیامده است و همه آیاتی که ادعاشده به زندگی خصوصی حضرت می پردازد، در مقام بیان معارفی عمومی برای هدایت بشر، بیان احکام عمومی همسران و بایسته هایی از زندگی مشترک زناشویی، ذکر حقوق و احکام خاص پیامبر(ص) و همسران ایشان و تبیین الگوی جامع از شخصیت نبوی در عرصه های مختلف زندگی بشری ازجمله زندگی خانوادگی است. با نادرست بودن ادعای خصوصی بودن آیات مربوط به همسران پیامبر(ص) ادعای مبتنی بر آن در برساخته بودن قرآن کریم نیز إبطال می گردد.
۱۵.

بررسی انگاره «زمین های هفت گانه» در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هفت زمین قرآن و علم شبهات قرآنی تفسیر علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۷ تعداد دانلود : ۶۲۷
آیه پایانی سوره طلاق به خلقت هفت زمین اشاره ای سربسته دارد و مشهور مفسران بر وفق آن، قائل به وجود زمین های هفتگانه گردیده اند. از دیگر سو، علم جدید از وجود سیارات و ستاره های فراوان خبر می دهد و نشانی از زمین های هفت گانه نیافته است. مقاله حاضر، پس از اشاره به پیشینه تاریخی انگاره زمین های هفت گانه و بررسی مهم ترین وجوه توضیح دهنده این آموزه قرآنی، بدان منتهی شده است که «ارض» اسم جنس است و هر محدوده و پهنه ای از زمین زیر پای آدمیان، می تواند فردی از افراد «ارض» شمرده شود. به علاوه، عدد هفت نیز می تواند بر «مطلق کثرت» حمل گردد زیرا عرب زبانان در مقام بیان کثرت از این عدد مدد می جویند. بدینسان قرآن، از کثرت زمین ها سخن می گوید و در عالم خارج نیز با فراوانی و کثرت سرزمین ها روبه رو هستیم.
۱۶.

بازشناخت شخصیت و گونه شناسی روایات «بُکَیر بن اعین»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هفت زمین قرآن و علم شبهات قرآنی تفسیر علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۹۸۶
«بُکَیر بن اَعیَن» جزو راویان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) و از خاندان عالم پرور «اعین» در کوفه است. صاحبان فهرست وی را صاحب اثر ندانسته و به همین دلیل از حیطه داوری آنان برکنار مانده است. تعداد 114 روایت غیر تکراری از او در کتب اربعه نقل شده و مورد فتوای مؤلفان آن کتاب هاست، این میزان استفاده و تعامل آنها با روایت های «بکیر»، بررسی روایت های وی را ضروری می نماید. هدف نگاشته حاضر، ارتقای سطح اعتماد به «بکیر» است. نوشتار پیش رو به معرفی «بکیر»، خاندان و گونه شناسی روایت های وی پرداخته است. روایت های او در موضوع های فقه، اخلاق و کلام جمع آوری گردیده و در هر موضوع، باب های مختلف، بررسی و روایات آن باب تفکیک شده اند. اعتبار و اهمیت روایت ها نزد صاحب کتاب بررسی گردیده و نشان داده شده که مؤلف بر طبق آن فتوا داده یا به عنوان مؤید نظر خویش آورده است.
۱۷.

کتاب شناسی پاسخ به شبهات قرآنی

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی شبهه پاسخ به شبهه کتاب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۶ تعداد دانلود : ۷۶۵
قرآن کریم از همان ابتدای نزول مورد هجمه معاندان و مخالفان قرار گرفت و آنان شبه هائی علیه قرآن مطرح نمودند. مسلمانان نیز از ابتدای نزول تاکنون به شبهات مطرح شده پاسخ داده اند. شناخت منابعی که به شبهات قرآنی پاسخ داده است؛ برای محققان ضروری و مهم به نظر می رسد. در این نگارش 159 کتاب معرفی می شود که در موضوع پاسخ به شبهات قرآنی شناخت جامع و کاملی به مخاطبان ارائه می دهد. این کتاب ها در موضوعاتی چون: روش شناسی پاسخ به شبهات، پاسخ به شبهات و اشکالات مستشرقان و دایرهالمعارف لایدن، پاسخ به شبهات و اشکالات نواندیشان و پاسخ به اشکالات پیرامون وحی و غیره هستند. معرفی این کتاب ها سبب دستیابی راحت تر، سریع تر، دقیق تر و کامل تر به شبهات می شود، همچنین پژوهشگران با شناخت این منابع و استفاده از آن ها، می توانند تحقیقات متقن تر و غنی تر ارائه بدهند و از موازی کاری دوری کنند. از دیگر نتایج این تحقیق یافت خلاءهای پژوهشی و شبهات پاسخ داده نشده است که اندیشمندان خواهند توانست با برنامه ریزی صحیح به پاسخ آنها بپردازند.
۱۸.

نقش واژه شناسی در حل شبهات قرآنی(بررسی موردی واژه های «یُطیقونه»، «ترائب»، «صبیّ»)

کلیدواژه‌ها: شبهات قرآنی واژهشناسی قواعد واژهشناسی قرآنی روش نقد شبهات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۲۶۵
بررسی شبهات مطرح شده علیه قرآن نشان میدهد که منشأ و محور بسیاری از مباحث ادبی به ویژه نوع واژه شناسی کلمات قرآن است، از این رو مقاله حاضر در صدد است با بررسی چند شبههای که محور آنها واژهشناسی است، با روش توصیف و تحلیل بر ضرورت تحقیق در مباحث زبانی و واژه-شناسی قرآنی و بهرهگیری از قواعد صحیح و متقن واژهشناسی برای تفسیر قرآن و پاسخ به شبهات تأکید کند. در این تحقیق به دست آمد که منشأ شبهه سه روز بودن روزه ماه رمضان، ناسازگاری آفرینش انسان از ترکیب آب جهنده صلب مرد و میان سینه زن، با کشفیات علمی و شبهه ناسازگری سخن گفتن عیسی (ع) در گهواره با منابع مسیحی ریشه در عدم شناخت صحیح معنای واژگان: «یطیقونه» و «أیاما معدودات» در آیه 184 بقره، «ترائب» در آیه 7 طارق و «صبیّ» در آیه 24 مریم بوده است و میتوان با تکیه به منابع لغوی معتبر، بهره گرفتن از خود قرآن و گزینش معنای موافق با حقایق علمی و تاریخی این واژگان از میان معانی متعدد و مختلفشان به شبهات یاد شده پاسخ داد.
۱۹.

روش شناسی ابن قتیبه در پاسخ به شبهات قرآنی

کلیدواژه‌ها: ابن قتیبه شبهات قرآنی روشهای تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۸۱
شناخت روش علمی دانشمندان در هر علمی سبب می گردد که از یافته های علمی او به صورت روشمند استفاده بهینه شود. در علوم قرآنی دانشمندانی از دیرباز، آراء و نظریات قابل استفاده ای داشته اند که ابن قتیبه مولف "کتاب تاویل مشکل القرآن" یکی از آنها است . در این نوشتار اهم مبانی و روش های تفسیری ابن قتیبه، با روش تحلیلی- توصیفی مورد بررسی قرار گرفته است . ابن قتیبه با مبانی ادبی، کلامی و بلاغی و با روش تفسیری اجتهادی و روش تفسیری ادبی شبهات شبهه افکنان و طعن طاعنان به ساحت مقدس قرآن را پاسخ گفته است و شبهات مهم را از قبیل تکرار برخی از آیات و قصص قرآنی، اختلاف قرائات ، نامفهومی حروف مقطعه، تحریف انگاری در قرآن و... که منتقدین با طرح این شبهات، آسمانی بودن قرآن را زیر سوال برده اند و امروزه نیز با تغییر شکل، باز نویسی می شوند، مطرح نموده و پاسخ داده است.
۲۰.

چالش نادیده انگاری حرمت جان انسان در سه قصّه قرآن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قتل قربانی انسان تناسب مجازات شبهات قرآنی قصص قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۸۰
در تحقیق حاضر، با سه صحنه از سه قصّه قرآن مواجه هستیم. در صحنه نخست، ابراهیم در رؤیا مأمور می شود که پسر خود را ذبح کند و درصدد انجام این کار برآمده و پسر نیز از پدر متابعت می کند. در صحنه دوم، خضر، نوجوانی را با این استدلال که ترسیدیم پدر و مادر خود را به کفر کشاند، به سزای عمل ناکرده اش، به قتل می رساند. در سومین صحنه، موسی قوم خود را به سبب پرستش گوساله، از باب توبه، به قتل عامّ یکدیگر مکلّف می سازد. نادیده انگاری حرمت جان انسان، چالشی است که در پی خوانش این سه قصّه رخ می نماید. تحقیق حاضر بیان می دارد که بر وفق اخلاق دین مدارانه و خداباورانه، اشکال مزبور وجهی ندارد؛ زیرا ابراهیم، خضر و موسی، هر سه از جانب خداوند جان آفرین و جان ستان، مأمور و مکلّف بوده اند و رفتار الهی را نمی توان با معیارهای اخلاق بشری، در معرض آزمون و نقد قرار داد.