مطالب

روابطی که دارید تعیین می کند شما چه کسی هستید، چگونه فکر می کنید، چه چیزهایی را به دست خواهید آورد و دیگران در مورد شما چگونه قضاوت می کنند. کیفیت روابط اجتماعی شماست که تعیین می کند چه جایگاهی در خانواده، بین دوستان و همکاران و جامعه دارید؛ چگونه و با چه سرعتی کارهایتان پیش می رود و در چه زمانی به اهداف خود خواهید رسید. بنابراین، با بکارگیری اصول برقراری روابط اجتماعی موثر به دیگران می فهمانید که آن ها برایتان مهم هستند و دوستشان دارید، به آن ها شخصیت می دهید و از طرفی برای موفقیت های شان در کنارشان می مانید. با مطالعه این مقاله با مفهوم ویژگی های شخصیتی، انواع آن و ارتباطی که با روابط اجتماعی دارد آشنا خواهید شد

هدف این پژوهش واکاوی ادراک معنای زندگی دانشجویان ایرانی در مورد معنای زندگی با روش پدیدارنگری بود. جامعه پژوهش، دانشجویان جوان (18 تا 28 سال) دانشگاه های تهران و گروه نمونه متشکل از 40 نفر بود که با روش داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند و به صورت تصادفی در 4 گروه کانونی 10 نفره قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده های کیفی، مصاحبه کانونی با شیوه عمیق و نیمه ساختاریافته بود. هر گروه کانونی از 10 نفر نمونه به همراه 3 نفر از اعضای تیم پژوهشی به عنوان گرداننده گروه، ثبت کننده اطلاعات و خلاصه کننده تشکیل شد. داده ها با روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل شد. تحلیل ادراک شرکت کنندگان منجر به شناسایی 117 کد اولیه، 23 زیرمضمون، مقوله یا درون مایه فرعی و 8 مضمون اصلی شامل آرامش و رضایت، پیشرفت و موفقیت، معنویت، امید به زندگی، ارتباط با دیگران، نوع دوستی، بهره مندی از فضایل اخلاقی و عدم وجود معنا شد. نتایج نشان داد از میان منابع معنای زندگی در میان شرکت کنندگان این پژوهش، منابع فردگرایانه (مانند پیشرفت خود و یادگیری) بیش از منابع جمع گرایانه (مانند نوع دوستی) مورد تأکید بوده اند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، هم سنجی اثربخشی دو رویکرد زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و ایماگوتراپی بر صمیمیت جنسی زوج ها بود. روش: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. تعداد 45 زوج بطورت داوطلبانه از میان زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر کرمانشاه در سال 1397 در این پژوهش شرکت کردند و در سه گروه 15 زوجی مبتنی بر پذیرش و تعهد، ایماگوتراپی و کنترل، به صورت تصادفی جایگزین شدند. در 8 جلسه 90 دقیقه ای یکی از گروه های آزمایش در معرض آموزش گروهی زوج درمانی مبتنی بر اکت و گروه دیگر در معرض آموزش گروهی ایماگوتراپی قرار گرفتند. داده ها بوسیله پرسشنامه صمیمیت جنسی برگرفته از مقیاس اینریچ جمع آوری شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد(در سطح معنی داری پنج درصد) زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و تکنیک های ایماگوتراپی در بهبود صمیمیت جنسی زوج ها مؤثر بود و از میان این دو زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد مؤثرتر بود. این یافته ها نشان داد، بکارگیری تکنیک های زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد، باعث پذیرش روانی فرد در مورد تجارب ذهنی و کاهش اعمال کنترل ناموثر می گردد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فرزندپروری ذهن آگاهانه بر سلامت روان و کفایت فرزندپروری مادران کودکان با نیازهای ویژه انجام گردید. روش : پژوهش مورد مطالعه از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مادران کودکان با نیازهای ویژه شهرستان دزفول که در سال تحصیلی 1395-1396 در مدارس استثنایی این شهر در حال تحصیل بودند، تشکیل دادند که با روش نمونه گیری در دسترس 49 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه (۲۵ نفر گروه آزمایشی و ۲۴ نفر گروه گواه) جایگزین شدند. برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا شد. گروه آزمایش به مدت مداخله آموزشی در 8 جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه قرارگرفتند. اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه علائم روان پزشکی ( SCL-90-R ) و پرسشنامه احساس کفایت فرزندپروری ( PSOC ) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کووارانس استفاده شد. یافته ها : نتایج بیانگر آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر سلامت روان و کفایت فرزندپروری مادران کودکان با نیازهای ویژه بود (05/0> P ). نتیجه گیری : آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه می تواند در بهبود سلامت روانی خانواده های کودکان دارای نیازهای ویژه نتایج مفیدی را به دنبال داشته باشد.

این پژوهش با هدف معرفی روش تحلیل کیفی محتوای متون دینی و کاربرد آن در پژوهش های روان شناختی با رویکرد اسلامی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی−تحلیلی و به منظور توسعه ابزار می باشد. روش تحلیل کیفی محتوای متون دینی از مطالعات زبان شناسی، نظریه حوزه های معنایی و تلاش های به عمل آمده در فهم متون دینی (ادبی، اصولی و تفسیری) مشتق می شود و دارای یک اصل بنیادی و نُه اصل فرعی است که در چهار مرحله (مشاهده نظام مند، غرقه شدن در محتوا، صورت بندی داده ها، بازبینی نهایی و ارائه گزارش) به اجرا گذاشته می شود. هر مرحله نیز از چندین گام تشکیل شده است. پایه و اساس تحلیل کیفی محتوای متون دینی، پردازش فعال متن است که در آن پژوهشگر داده های متنی (مفاهیم، گزاره های متون دینی) را آن قدر کندوکاو و تحلیل می کند تا به ساخت های کلی معنا دست یابد. منظور از پردازش فعال متن عبارت از عملیاتی است که طی آن داده ها گردآوری، تجزیه و تحلیل، طبقه بندی و به شکل تازه ای کنار یکدیگر قرار داده می شوند. هدف اصلی پژوهش این است که پژوهشگر از یکسری مفاهیم و گزاره های متون دینی به فهم و استنباط های روان شناختی دست یابد؛ بنابراین، پردازش متن با توصیف و تحلیل های عمومی شروع و به تحلیل های عمیق تر، پیچیده تر، انتزاعی و معنایی می انجامد.

اختلال طیف اوتیسم یک شرایط رشدی پیچیده است که با چالش های مداومی در تعامل اجتماعی، گفتار و ارتباطات غیر کلامی کودک همراه است و تعامل مادر- کودک را تحت تأثیر قرار می دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته مادران در تعامل با فرزندان دارای اختلال اتیسم است. روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی بود. جامعه شامل مادران کودکان دارای اختلال اتیسم بود که به انجمن اتیسم ایران (در شهر تهران) در سال 1398 مراجعه کرده بودند. نمونه به روش هدفمند انتخاب شد و 8 مادر تا دستیابی به اشباع بررسی شدند. داده ها با روش مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و با روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل شدند. یافته های حاصل از تجربه زیسته مادران کودکان دارای اختلال اتیسم، در 4 مضمون اصلی شامل بروز احساسات متناقض(مثبت و منفی)، سرمایه روان شناختی پایین، محدودیت در شبکه های حمایت اجتماعی و آثار و پیامدها و همچنین چندین مضمون فرعی دیگر خلاصه شدند. یافته های این پژوهش بر اهمیت ارائه خدمات حمایت اجتماعی مناسب برای مادارن دارای کودکان اختلال طیف اتیسم تأکید می کند. همچنین به روان شناسان و مشاوران توصیه می شود که جهت بهبود کیفیت زندگی مادران دارای کودک اختلال طیف اتیسم، بر ارتقاء سرمایه روان شناسی مادران متمرکز شوند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش اجتناب تجربی و دشواری در تنظیم هیجان در پیش بینی رفتارهای آسیب به خود در دختران نوجوان با سابقه فرار از منزل بود. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دختران نوجوان مراجعه کننده به مراکز کاهش آسیب و سرپناه شبانه شهر تهران در سال 1399 بودند که از بین آنها تعداد 90 نفر دارای سابقه فرار از منزل به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد آسیب به خود سانسون و همکاران (1998)، مقیاس پذیرش و عمل باند و همکاران (2011) و دشواری در تنظیم هیجان گراتز و روئمر (2004) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان داد اجتناب تجربی و دشواری در تنظیم هیجان با رفتارهای آسیب به خود رابطه مثبت معنادار داشتند (01/0 P< ). همچنین نتایج نشان داد که اجتناب تجربی 46/0، فقدان آگاهی هیجانی 21/0 و عدم دسترسی به رفتارهای هیجانی 31/0 از رفتارهای آسیب به خود را پیش بینی می کنند. با توجه به نقش اجتناب تجربی و دشواری در تنظیم هیجان در پیش بینی آسیب به خود، اجرای کارگاه های آموزشی بر مبنای راهبردهای تنظیم هیجان و اجتناب تجربی ضروری به نظر می رسد.

مقیاس جهت گیری علی در ورزش-۲ (ECOS-2) برای ارزیابی جهت گیری های علی در ورزش بر اساس نظریه خودتعیین گری طراحی و ساخته شده است. هدف این پژوهش، اعتباریابی مقیاس جهت گیری علی در ورزش در بین زنان شهر مشهد بود . 402 زن به روش نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند و مقیاس جهت گیری علی در ورزش-2 را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد مقیاس جهت گیری علی در ورزش-2 از روایی سازه ای مناسبی برخوردار است و ضرایب آلفای کرونباخ مقیاس و ابعاد آن سطح قابل قبولی دارد. در نتیجه، این مقیاس در نمونه زنان ایرانی مورد مطالعه از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است. یافته دیگر این پژوهش این بود که زنان با سابقه ورزش طولانی مدت، در جهت گیری خودمختار نمره بالاتری داشتند. یافته های این مطالعه می تواند در زمینه تحقیق و مداخله در جهت افزایش فعالیت بدنی در زنان کاربرد داشته باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه فرهنگ مدرسه با پیشرفت تحصیلی، نیازهای بنیادین روانشناختی و خودتنظیمی تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان متوسطه دوم منطقه لاشار (استان سیستان و بلوچستان) بود. 323 دانش آموز به شیوه نمونه گیری تصادفی- طبقه ای وارد پژوهش شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه های فرهنگ مدرسه (الکساندر و ساد، 1997)، نیازهای بنیادین روانشناختی (گاردیا، دسی و رایان، 2000) و خودتنظیمی تحصیلی (بوفارد، بویزورت، ویژوا و لاروچ، 1995) بود. برای سنجش پیشرفت تحصیلی از معدل تحصیلی استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد فرهنگ مدرسه با پیشرفت تحصیلی (558/0 r= )، ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی (699/0 r= ) و خودتنظیمی تحصیلی (581/0 r= ) رابطه مثبت و معناداری دارد (001/0 p< ). همچنین فرهنگ مدرسه توانسته است به ترتیب 8/31، 5/50 و 7/34 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی، ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی و خودتنظیمی تحصیلی را پیش بینی کند. با توجه به نتایج، میتوان از طریق بهبود روابط بین دانش آموزان با معلمان و همسالان، بیان انتظارات آموزشی و طراحی فرصت های مناسب آموزشی، می توان به ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی و تقویت راهبردهای خودتنظیمی تحصیلی در دانش آموزان کمک کرد.دانش آموزان را فراهم کنند.

در سال های اخیر موضوع روانشناسی محیطی و روابط انسان و محیط و قابلیت ترجمه آن به زبان محیط و معماری در آثار تاریخی، مورد توجه پژوهشگران این حوزه از دانش قرار گرفته است و متخصصان این حوزه تلاش نموده اند تا با کاربست این مفاهیم در معماری امروز، به تعالی بناهای امروزی منبعث از شناخت بناهای تاریخی بپردازند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، شناسایی روابط متقابل انسان و محیط از طریق شناخت عوامل کلیدی این حیطه در خانه های قاجاری تبریز از روانشناسی محیطی است. روش مورد استفاده در تحقیق حاضر، توصیفی، تحلیلی و اکتشافی است و رویکرد حاکم بر آن، اسنادی و پیمایشی است. در تحقیق حاضر، جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از روش مطالعات ساختاری در قالب نرم افزار میک مک (تحلیل آثار متقابل) جهت شناسایی عوامل کلیدی سیستم، استفاده به عمل آمده است. در این راستا، از تعداد 50 کارشناس متخصص در حوزه روانشناسی محیط و معماری جهت وزن دهی به شاخص ها استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، 10 عامل نیازهای مادی، نیازهای روانی، نیازهای عقلانی، نگرش ها(فرهنگ)، ارزش های اجتماعی، باورها، تجربیات گذشته، انگیزه ها، وحدت و مقیاس جز عوامل کلیدی بسیار تأثیرگذار سیستم شناسایی شدند. همچنین 10 مؤلفه بسیار تأثیرپذیر سیستم شامل عوامل سکون، نیازهای روانی، مقیاس، خوانایی و وضوح، انگیزه ها، خلوت، مردم واری، انعطاف پذیری، حریم و چشم انداز شناسایی شد. همچنین بر اساس نمودار پراکندگی عملکرد متغیرهای تحقیق، سیستم دارای شرایط ناپایدار است.

دلیل ثبت یکسان شعری یا اشعاری در دیوان دو شاعر، عموماً یا خطای کاتبان یا رونویسی یک شاعر از دیگری است. مصادیق این دو، در دیوان جهان ملک خاتون وجود دارد.21 رباعی مشترک با سعدی در دیوان جهان موجود است که ارتباطی با بحث تتبعات یا سرقات ندارد و دخالت مالکِ دست نویسِ ش 763 پاریس و اهمالِ مصححان دیوانِ چاپی جهان، عامل این خلط اشعار بوده اند.از سوی دیگر، جهان ملک خاتون شاعری مقلّد است و همان طور که از انوری، سعدی، خواجو، سلمان ساوجی، حافظ، جلال عضد و دیگران مصاریع و ابیاتی را در شعر خویش –عموماً بی یادکرد نام ایشان که شرط اصلی تضمین است- ذکر کرده، به اشعار خسرو دهلوی نیز علاقه ای وافر داشته است. چنان که از تتبعات وی از خسرو بر می آید، تقلید از این شاعر در اشعار جهان مشهود است. اما علاوه بر امر تتبع، تقلید و استقبال از شعر خسرو که در بسیاری از اشعار جهان قابل مشاهده است، 15 غزل از خسرو نیز عیناً در جمع اشعار جهان ملک مشاهده می گردد که ظنّ سرقت ادبی و رونویسی این اشعار می رود. در پایان، اشعار و ابیاتی تازه از جهان (بیش از 110 شعر در غزل و رباعی) که در نسخه اساس مصححان نبوده و در نسخه چاپی دیوان وی نیز به ثبت نرسیده، معرفی خواهد شد.

سینمای اقتباسی، روش مناسبی برای تبدیل آثار ادبی به آثار تصویری است. با این روش می توان حوزه شنیداری را با حوزه دیداری وصل و برد تأثیرگذاری اثر را افزون تر نمود. در جهان غرب از این روش برای انتقال فرهنگ خود به دیگر ملل بهره فراوانی برده اند و می برند. در ایران نیز برخی از کارگردانان و فیلم نامه نویسان ایرانی از این روش بهره برده اند. خانم نرگس آبیار، یکی از موفق ترین کارگردان ها در گونه سینمای اقتباسی- حداقل در مرزهای ایران- است. او با تولید فیلم شیار ۱۴۳ از روی رمان «چشم سوم» و کتاب «اختر و روزهای تلواسه» توانست بستری را برای انتقال مظلومیت مادران مفقودین جنگ فراهم آورد. او با بهره بردن از شیوه اقتباس آزاد و ایجاد تغییراتی- همچون مکان، نام افراد، تعداد شخصیت های فیلم نسبت به کتاب، تغییر در برخی کنش های افراد فیلم نسبت به کتاب و ... - سعی در ایجاد رابطه ای عاشقانه- همچون یعقوب و یوسف- میان مادر و فرزندی را دارد که با جنگ، میان او و فرزند فاصله افتاده است و مانع وصل را رادیوی بر کمر مادر قرارداده؛ رادیویی که با باز شدن آن از کمر مادر، دیدار میسر می گردد. در این مقاله ما برآنیم تا با بررسی تفاوت ها و تشابهات میان فیلم شیار ۱۴۳ و رمان چشم سوم و اختر و روزهای تلواسه نوع اقتباس اثر و میزان وفاداری فیلم نسبت به کتاب را بسنجیم. این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی تدوین شده است.

علم طراحی اخیراً به عنوان یک روش شناسی پژوهشی مورد توجه قرار گرفته است. این روش شناسی تفاوت های مهمی با روش شناسی های کمّی و کیفی متداول دارد و به عنوان یک روش شناسی عمل گرایانه راه حل محور در نظر گرفته می شود. باوجوداین، همان طور که خواهیم دید روش شناسی پژوهشی علم طراحی نه در مقابل روش شناسی های کمّی و کیفی بلکه دربردارنده آنهاست. روش شناسی علم طراحی از سطح توصیف و تبیین فراتر می رود و در جهت حل مسئله گام برمی دارد. ازاین رو هدف اصلی روش شناسی پژوهشی علم طراحی تغییر نگاه از مسئله محوری به راه حل محوری است و بدینسان تغییر جهت از رویکردهای توصیفی−تبیینی صرف به رویکردهای تجویزی. با وجود اهمیت این روش شناسی برای عرصه هایی چون مدیریت، مدیریت فناوری اطلاعات، سیاست گذاری و برخی دیگر از حوزه های علوم انسانی، در ایران توجه چندانی به آن نشده است. این بی توجهی تا حدی باعث شده است که بیشتر پژوهشگران به ویژه در حوزه های علوم اجتماعی پژوهش های خود را به توصیف، تبیین، و تحلیل مسائل معطوف کنند و وارد فرایند طراحی راه حل برای مسائل نشوند. این مقاله ضمن معرفی و تحلیل علم طراحی به عنوان یک روش شناسی پژوهشی، کاوش مبانی فلسفی آن، و طرح چهارچوب های مطرح این حوزه، به بررسی کاربست آن در ایران خواهد پرداخت.

هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی نظریه استبداد شرقی و حکومت قاجاریه است. نظریه استبداد شرقی از زمان ارسطو مطرح و طی قرون گذشته در غرب پرورانده شده است. هرکدام از نظریه پردازان غربی بر ویژگی های خاص جوامع شرق تأکید داشته اند. از جمله این نظریه پردازان مارکس، انگلس و ویتفوگل هستند. در نظریه مارکس دلیل حکومت استبدادی در شرق، جوامع خشک و پراکنده است. اما در نظریه انگلس و ویتفوگل دیوانسالاری آبی موجب استبدادی بودن حکومت در شرق شده است. بسیاری از افراد حکومت قاجاری را نمونه ای از استبداد شرقی مورد نظر این افراد دانسته اند. این پژوهش نشان می دهد، با این وجود که حکومت قاجاریه یک حکومت استبدادی بوده، اما دلیل استبدادی بودن حکومتش در نه در جوامع خشک و منزوی مارکس است و نه در دیوانسالاری آبی. بنابراین نظریه استبداد شرقی مارکس، انگلس و ویتفوگل انطباقی با حکومت قاجاریه ندارد.

نابرابری در دنیایی به سرعت در حال تغییر، گزارش دپارتمان اقتصادی اجتماعی سازمان ملل متحد در رابطه با وضعیت اجتماعی جهان در سال 2020 میلادی بوده است و شرایط نامطلوب کنونی، مرارت های اقتصادی، نابرابری های فزاینده و ناامنی های شغلی را در زمانه رشد بی سابقه اقتصادی و توسعه استانداردهای زندگی به تصویر می کشد. گزارش مذکور با بررسی های دقیق نشان می دهد که چگونه جنسیت، قومیت، نژاد، محل اقامت و وضعیت اقتصادی اجتماعی همچنان فرصت های زندگی نسل کنونی و آینده را شکل می دهد. این گزارش حاوی پیامی شفاف است. اگر حکومت ها این بازیگران کلیدی اهمیت همکاری های بین المللی را در دنیایی به شدت به هم پیوسته دریافته و پیشگام نبرد علیه نابرابری باشند؛ تغییرات سریع دنیای امروز ما الزاماً منجر به نابرابری های بیشتری درون و بین جوامع نخواهد شد. پانزده سال پیش در گزارش وضعیت اجتماعی جهان در سال 2005 هشدار داده شد که نابرابری پیش رونده می تواند دستیابی به اهداف توسعه مورد توافق بین الملل را در معرض خطر قرار دهد. در این گزارش خاطر نشان شده بود که جهان در یک نقطه عطف قرار دارد. اگر بنا برآن باشد که رؤیای آینده ای مشترک به وقوع بپیوندد، رهبران جهانی بایستی هر فرصتی را برای عملکردی قاطع در جهت کاهش نابرابری مغتنم شمارند (ملل متحد،2005). از آن پس مسئله نابرابری در رأس گفتگوهای سیاسی و کاهش نابرابری بین و درون کشورها یکی از ده هدف توسعه پایدار قرار گرفت. رشد اقتصادی بی سابقه و پیشرفت های وسیعی که در چند دهه اخیر در گسترش رفاه، شاهد بوده ایم قادر به برطرف ساختن شکاف عمیق بین و درون کشورها نبوده اند. پیامدهای نیروهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی بسیار وسیع و متنوع بوده و می توانند به ایجاد برابری منجر شده و یا برعکس بخصوص با نفوذ خود بر بازار کار، نابرابری بیشتری را بر درآمدها اعمال نمایند. در این گزارش تأثیر چهار ابر روند نوآوری های تکنولوژیک، تغییرات اقلیمی، شهرنشینی و مهاجرت بین الملل بر نابرابری مورد بررسی قرار گرفته است. پاسخ به این پرسش که آیا این ابر روندها، دنیای پایدارتر و برابرتری را برای ما فراهم ساخته و یا خود باعث تمایزات و نابرابری های بیشتر می شوند؛ تعیین کننده نمای آینده مشترک ما خواهد بود. هرچند این ابرروندها و سیاست ها به شیوه های متعدد در ارتباط با یکدیگر عمل می نمایند، اما این گزارش منحصراً بر مطالعه تأثیرات مستقیم هر یک بر نابرابری متمرکز است.

سیاستنامه خواجه نظام الملک یکی از متون کلاسیک اندیشه سیاسی ایرانی است. نوع دیدگاه آن به مسائل مختلف بر بخشی مهمی از تاریخ اندیشه ایران تأثیر گذارده است. یکی از مسائل مطرح در سیاستنامه، نقش و جایگاه زنان است. سیاستنامه چه دیدگاهی درباره نقش و جایگاه سیاسی زنان ارائه می کند؟ منابع خواجه نظام در تأیید دیدگاه خود چیست؟ آیا این دیدگاه در عصر سلجوقی رقیبی نیز داشته است؟ مقاله حاضر نشان می دهد خواجه نظام الملک دیدگاه تحریم مشارکت سیاسی زنان را در سیاستنامه طرح نمود که براساس آن زنان نه تنها در موقعیت فروتر نسبت به مردان قرار دارند بلکه، مخل امر سیاسی نیز هستند. روایت های تاریخی و مذهبی (فقه شافعی) مهم ترین منابعی هستند که خواجه نظام برای تأیید دیدگاه خود از آنها بهره می برد. دیدگاه خواجه نظام در تقابل با دیدگاه تجویز مشارکت سیاسی زنان قرار داشت که از سوی سنت های قبیله ای ترکان و کنشگرانی همچون ترکان خاتون (همسر ملکشاه) و تاج الملک، رقیب خواجه نظام الملک در وزارت، دنبال می شد. در حالی که دیدگاه تحریم، ویژگی های ذاتی همچون ضعف، بی عقلی، فتنه گری و فریب کاری را به زنان نسبت می داد، دیدگاه تجویز با پذیرش امر واقع سیاسی و اجتماعی، توانمندی زنان طبقه حاکمه را می پذیرفت و مداخله چنین زنانی در امر سیاست را مجاز می دانست.

تأثیر قرآن و حدیث بر زبان و ادب فارسی از ابتدای ورود اسلام به ایران آغاز شده و شعرا از گنجینه پرفیض قرآن و حدیث بهره ها برده اند. یکی از منظومه هایی که تحت تأثیر قرآن و حدیث قرار گرفته است، مثنوی شهنامه از شاعری گمنام متخلّص به شرر است. درباره سراینده همین قدر می دانیم که او بخارایی بوده و به هند مهاجرت کرده است. شهنامه وی درباره جنگ های محمّدشاه است. این اثر که در قرن دوازدهم کتابت شده، در کتابخانه آیت الله گلپایگانی قم به شماره 2612 نگهداری می شود. یکی از ویژگی های بارز سبکی اثر، اشاره فراوان سراینده به آیات قرآنی است. سراینده با هنر خود از این آیات به روش های مختلف بهره برده است؛ از جمله اثرپذیری واژگانی یعنی تضمین کلمات و عبارات قرآنی در شعر در قالب وام گیری و ترجمه و نیز برایندسازی. تحلیل آماری این آیات نشان می دهد که شاعر در مثنوی دینی-حماسی خویش بیش از هر چیز به آیاتی توجّه داشته است که در آنها به روایتی از داستانهای زندگی پیامبران اشاره شده است. هدف اصلی در این پژوهش تأثیر قرآن و حدیث بر «شهنامه شرر» است. پس از اشاره ای به احوال شاعر، به شیوه های استفاده وی از قرآن و حدیث پرداخته شده است. این پژوهش نشان دهنده تأثیر منظومه مذکور از قرآن و حدیث است. شیوه غالب اثرپذیری او اثرپذیری واژگانی است.  

این پژوهش، تجربه زیسته کارگران ساختمانی و نظافتی منطقه 17 تهران در مواجهه با ویروس کرونا را بررسی می کند. دلیل انتخاب این دو گروه، موقعیت حاشیه ای آنها است. در این پژوهش از مفاهیم نظری نابرابری عینی، نابرابری تفسیری، بی قدرتی سوبژکتیو، و داغ ننگ، برای تحلیل استفاده شده است. رویکرد روش شناختی این پژوهش پدیدارشناسی تفسیری، تکنیک جمع آوری داده مصاحبه عمیق، و روش تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل روایت است. حجم نمونه تعداد 12 نفر شامل 7 کارگر مرد ساختمانی و 5 کارگر زن نظافتی است. روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بود و مصاحبه شونده ها ساکن منطقه 17 تهران هستند. نتایج تحقیق نشان می دهند شیوع ویروس کرونا باعثِ تعمیق حاشیه نشینی این دو گروه شده است؛ توصیه های بهداشتی نشان دهنده فاصله عمیق سیاست گذاری های کرونا و شرایط عینی و واقعی این دو گروه است؛ تمام طرح ها و برنامه های سیاست گذار به کمک های نقدی و غیرنقدی محدود شده و سیاست گذاری به خیریه گرایی نهادی تقلیل یافته و توجهی به تغییر جایگاه ساختاری طبقات فرودست نشده است.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر قوم گرایی بر توسعه ی مدنی شهروندان استان بوشهر انجام است. قوم گرایی در مقاله به معنای تعلق قومی و قوم دوستی مورد مطالعه قرار گرفت، جامعه آماری تحقیق، شهروندان استان بوشهر در نظر گرفته شد. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی پرسشنامه به اجرا درآمد. یافته ها نشان می دهد تاثیر متغیر قوم گرایی بر توسعه ی مدنی شهروندان معنادار و به میزان 37.4 درصد است. به عبارتی 37 درصد از تغییرات توسعه ی مدنی توسط متغیر قوم گرایی تبیین می شود و 63 درصد دیگر مربوط به سایر متغیرها می باشد. تاثیر متغیر مستقل بر مشارکت اجتماعی و مدارای اجتماعی برابر 36.9 و 28.8 درصد؛ بر قانون گرایی برابر 8.5- درصد و تاثیر متغیر قوم گرایی بر رفتار شهروندی برابر 48.7 و تحزب گرایی برابر 44.2 درصد بدست آمده است. در نهایت از طریق آزمون GLM برای بررسی آزمون مقایسه میانگین توسعه ی مدنی به تفکیک قوم مداری مشخص گردید که افراد مورد مطالعه که از سطح بالای قوم مداری برخوردارند به اندازه 79/43 واحد میانگین در مقام قیاس با افراد سطح متوسط قوم مداری؛ از توسعه ی مدنی بیشتری(بالاتری) برخوردارند.