مطالب

هدف: زنان طلاق گرفته بیش از زنان متأهل در معرض آسیب های روانی، اجتماعی و جسمی مانند اض طراب، افسردگی، خودکشی، بیماری های قلبی و غیره هستند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی و عواطف منفی در زنان طلاق گرفته شهر ساری بود. روش پژوهش: طرح پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و شیوه انجام آن نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان طلاق گرفته مراجعه کننده به یک مرکز مشاوره خصوصی در شهر ساری در سال 1401 بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. همچنین به منظور گردآوری اطلاعات از بعد عاطفه منفی مقیاس عاطفه مثبت و منفی تلگن و واتسون (1985) و ویراست دوم پرسشنامه افسردگی بک (1996) بود. جهت تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS-26 و روش تحلیل واریانس با اندازه های مکرر سه مرحله ای و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نمرات افسردگی (50/4= F و 81/4= F) و عاطفه منفی (14/6= F و 07/6= F) در طول زمان تأثیر معناداری داشته است (01/0>p). همچنین بین نمرات مرحله پس آزمون و پیگیری اختلاف معناداری مشاهده نشد (05/0>p). از این رو می توان نتیجه گرفت که این اثرات از پایداری مناسبی برخوردار بودند. تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمون بونفرونی نشان می دهد تفاوت میان اثربخشی دو آموزش بر متغیرهای پژوهش معنادار نیست (05/0<p). نتیجه گیری: بر اساس یافته های موجود می توان نتیجه گیری کرد که برای کاهش افسردگی و عواطف منفی در زنان طلاق گرفته می توان از هر دو شیوه درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد استفاده کرد و میان اثربخشی این روش درمانی تفاوت معناداری وجود ندارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری واحد پردازه بر تحمل بلاتکلیفی، احساس تنهایی و رفتار پرخطر در دانش آموزان شاهد بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر شاهد مقطع اول متوسطه دبیرستان شاهد خراسان رضوی در تربت حیدریه در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. از میان جامعه آماری براساس روش نمونه گیری در دسترس و براساس نمره سه پرسشنامه تحمل بلاتکلیفی (فریستن و همکاران، 1994)، پرسشنامه احساس تنهایی (راسل و فرگوسن، 1995) و پرسشنامه رفتار پرخطر (شفیعی، 1391) در پیش آزمون، 30 نفر که دارای ملاک های ورود و خروج بودند به عنوان نمونه انتخاب شدند. این 30 نفر به طور تصادفی در ۲ گروه 15 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش، 10 جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری واحد پردازه ای را دریافت کرد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار دارند. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک و چند متغیره و برای تسریع در نتایج حاصله از نرم افزار SPSS22 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری واحد پردازه بطور معناداری باعث افزایش تحمل بلاتکلیفی و کاهش احساس تنهایی در دانش آموزان شاهد می شود ولی در کاهش رفتار پرخطر در دانش آموزان تأثیر معناداری نداشت.

هدف: زنان افسرده دارای مشکلات روان شناختی هستند که برای کاهش آن نیاز به مداخلاتی هم چون فعال سازی رفتاری می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان درمان فعال سازی رفتاری بر درماندگی آموخته شده و سرسختی روان شناختی در زنان افسرده بود. روش : طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به افسردگی شهر بابل بود که در سال 1399 به کلینیک های روان درمانی سطح شهر بابل مراجعه کرده بودند. 30 نفر از کسانی که در پرسشنامه افسردگی بک نمره متوسط به بالا کسب کردند، به صورت دردسترس انتخاب شدند و در 2 گروه (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) به صورت تصادفی قرار گرفتند. گروه مداخله طی 8 جلسه تحت درمان فعال سازی رفتاری بر اساس پروتکل لیهی، هالند و مک گین (2011) به صورت گروهی هفته ای یک بار و به مدت 90 دقیقه قرار گرفتند اما در مورد گروه کنترل اقدامی انجام نشد. پرسشنامه درماندگی آموخته شده کوینلس و نلسون(1988) و سرسختی روان شناختی اهواز کیامرثی، نجاریان و مهرابی زاده (1999) در مورد آن ها اجرا شد. بود. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های توصیفی و تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS-23 انجام شد. میزان P کمتر از 05/0 معنی داری در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان فعال سازی رفتاری بر درماندگی آموخته شده (24/49 = F) و سرسختی روان شناختی (58/17 = F)  در زنان افسرده تاثیر داشت (001/0 P<). میزان این تأثیر در متغیر درماندگی آموخته شده بر اساس مجذور ضریب اتا برابر با 52 درصد و در متغیر سرسختی روان شناختی برابر با 37 درصد بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، فعال سازی رفتاری می تواند برای کاهش مشکلات روان شناختی زنان افسرده و افزایش سرسختی آن ها، مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: افسردگی و خودکشی از مشکلات عمده در نظام سلامت در تمام جهان هستند و تحت تاثیر عوامل زیستی، روانی و اجتماعی_فرهنگی می باشند. هدف پژوهش حاضر مقایسه روان درمانی مبتنی بر فرهنگ با درمان شناختی_رفتاری بر افسردگی و افکار خودکشی در دختران نوجوان با توجه به نقش تعدیل گر عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز بود. روش کار: پژوهش نیمه آزمایشی (پیش آزمون_پس آزمون، با گروه کنترل) بود. جامعه پژوهشی شامل دانش آموزان دختر 15 ساله شهر اصفهان بودند که به روش خوشه ای چند مرحله ای 45 نفر از میان آنان انتخاب شده و به روش تصادفی در 3 گروه درمان شناختی_رفتاری، روان درمانی مبتنی بر فرهنگ و گروه کنترل گمارده شدند. هر دو گروه مداخلاتی شامل 12 جلسه آموزش نوجوانان و 3 جلسه آموزش والدین بود. متغیرها از طریق پرسشنامه افسردگی بک-2، مقیاس چندنگرشی تمایل به خودکشی (اورباخ و همکاران، 1981) و سنجش نمونه های خون بررسی گردیدند. داده ها با استفاده از نر م افزارSPSS-24 و آزمون کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها: اثربخشی هر دو مداخله بر عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز در خون افراد به عنوان متغیر وابسته معنادار نبود و همچنین عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز در خون اثرات هیچ یک از دو مداخله متغیرهای وابسته را تعدیل نکرد (05/0≤P). اثربخشی هر دو مداخله بر کاهش میزان افسردگی و نیز کاهش افکار خودکشی معنادار بود اما تفاوت اثربخشی دو گروه بر میزان افسردگی معنادار نبود (05/0≤P). نتیجه گیری: تعامل عامل نوروتروفیک مشتق شده از مغز با مداخلات روا ن شناختی؛ ممکن است تحت تاثیر متغیرهایی باشد که هنوز شناسایی نشده و نیز روان درمانی مبتنی بر فرهنگ در مقایسه با درمان استاندارد شناختی_رفتاری، اثربخشی خوب و قابل توجهی بر افسردگی و افکار خودکشی در دختران نوجوان داشت.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مذهبی در مقایسه با درمان شناختی رفتاری کلاسیک در کاهش افسردگی و بهبود خودپنداره و خداپنداره در مبتلایان به افسردگی بود. روش: روش پژوهش حاضر کارآزمایی تصادفی با پیش آزمون- پس آزمون بود. در این پژوهش 30 نفر شرکت کردند. 15 نفر درمان شناختی رفتاری کلاسیک و 15 نفر درمان شناختی رفتاری مذهبی را بصورت فردی دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته بر اساس DSM (SCID-I)، (1997) بود که شرکت کنندگان در ابتدا و انتهای درمان به پرسشنامه ها پاسخ دادند. هر پروتکل شامل ده جلسه 50 دقیقه ای بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزار22 SPSS- مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری مذهبی به صورت معناداری بیش از درمان شناختی رفتاری کلاسیک، موجب افزایش احساس حضور و مراقب خدا و کاهش تصور منفی از خدا می شود(P<0/001). همچنین یافته ها نشان داد اگرچه دو درمان مذهبی و کلاسیک بطور معناداری موجب کاهش افسردگی و بهبود خودپنداره و مولفه های آن شدند اما اثربخشی آنها با یکدیگر تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش های بایستی درمان شناختی رفتاری با رویکرد اسلامی به لحاظ مولفه ها و تکنیک ها تقویت شود تا اثربخشی آن در کاهش افسردگی و بهبود خودپنداره افزایش یابد.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور و درمان گروهی شناختی رفتاری بر افزایش تنظیم شناختی هیجانی دانشجویان افسرده دانشکده توانبخشی دانشگاه جندی شاپور اهواز تدوین گردیده است. این پژوهش در یک طرح نیمه-آزمایشی، و طی یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی سه گروهی (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) پژوهشی سه مرحله ای با طرح پیش پس آزمون و پیگیری اجرا گردید. از میان جامعه آماری کلیه ی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده توانبخشی دانشگاه جندی شاپور شهر اهواز (1400-1399)، تعداد 30 نفر از دانشجویان افسرده بر اساس معیارهای ورود به پژوهش به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی و مساوی در دو گروه آزمایش(تحت برنامه درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور10=n و تحت برنامه درمان گروهی شناختی رفتاری 10=n طی 12 جلسه گروهی) و گروه کنترل(10=n: در این بازه زمانی مداخله ای دریافت نکرد) گمارده شدند. کلیه شرکت کنندگان پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران(۲۰۰۱) را درهر سه گروه قبل وبعدازمداخله و یک ماه بعد از مداخله تکمیل کردند. نتایج روش آماری تحلیل واریانس مکرر نشان داد که در مقایسه دو گروه درمانی ذهن آگاهی مثبت محور و شناختی رفتاری درمانی در نمرات تنظیم هیجان در پس آزمون و پیگیری در مقایسه با پیش آزمون تفاوت معناداری وجود نداشت و هیچ کدام از درمان ها تاثیر معناداری بر این مؤلفه نداشته اند(05/0<p). همچنین یافته ها نشان داد که دو گروه آزمایش درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور و شناختی رفتاری درمانی نسبت به گروه کنترل بر افزایش تنظیم شناختی مثبت وکاهش تنظیم شناختی منفی دانشجویان تأثیر معناداری وجود داشت (01/0>p). طبق نتایج این پژوهش، درمان گروهی ذهن آگاهی مثبت محور و شناختی رفتاری درمانی روش موثری برای افزایش تنظیم شناختی مثبت و کاهش تنظیم شناختی منفی در درمان افراد مبتلا به افسردگی است.

اختلال اضطراب جدایی بر عملکرد تحصیلی، اجتماعی و انطباقی، ارتباط با والدین، معلم و همسالان تأثیر منفی می گذارد و بروز آن در دوران کودکی، خطر ابتلا به اختلالات روانی را در سال های آتی زندگی افزایش می دهد که در صورت عدم درمان، می تواند منجر به مشکلات دیگری شود. هدف از اجرای این پژوهش، اثربخشی درمان شناختی – رفتاری بر اضطراب جدایی دانش آموزان مقطع ابتدایی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان کلاس اول دبستان مدارس ابتدایی دولتی دخترانه و پسرانه غرب شهر تهران بود. جهت تعیین نمونه، یک مدرسه دخترانه و یک مدرسه پسرانه از غرب شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شده و 100 نفر از دانش آموزان پسر و 100 نفر از دانش آموزان دختر کلاس اول ابتدایی (در مجموع 200 نفر) برگزیده شده و از والدین آنان خواسته شد تا پرسشنامه اضطراب جدایی را در مورد فرزندشان تکمیل نمایند. پس از تحلیل پرسشنامه ها، از بین کودکانی که بالای خط برش 4 بودند، 50 کودک دختر و پسر با توجه به رضایت والدینشان، انتخاب و با گمارش تصادفی، در دو گروه (25 کودک در گروه آزمایش و 25 کودک در گروه کنترل) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه درمان (هفته ای دو جلسه و به مدت 45 دقیقه) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که درمان شناختی - رفتاری بر کاهش اضطراب جدایی فراگیر، اضطراب اجتماعی جدایی، اضطراب اجتماعی ترس آور و مدرسه هراسی اثربخش می باشد.

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر انعطاف پذیری شناختی و افسردگی در بیماران با سابقه جراحی قلب انجام شد . روش: پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون یا گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل همه بیماران قلبی جراحی شده در بیمارستان های قلب شهر تبریز بود.  بر این اساس حدود 60 نفر در دو گروه 30 نفری شامل گروه آزمایش (30=N) و گروه کنترل (30 =N)  و  به  روش در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد افسردگی بک، استیر و براون (1996) و  پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و واندر وال (2010) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره درمان فعال سازی رفتاری بر افسردگی (05/0P > ) و انعطاف پذیری شناختی (01/0P > )  و مولفه های آن از جمله جایگزین ها (05/0P > )، کنترل (01/0P > )، جایگزین هایی برای رفتارهای انسانی (05/0P > )،  موثر می باشد. بنابراین استفاده از درمان فعال سازی رفتاری بر افسردگی و انعطاف پذیری شناختی و مولفه های آن از جمله جایگزین ها، کنترل و جایگزین هایی برای رفتارهای انسانی گروه آزمایش تاثیر معناداری داشته است . نتیجه گیری: گروه درمان فعال سازی رفتاری باعث کاهش افسردگی و افزایش انعطاف پذیری شناختی و مولفه های آن از جمله جایگزین ها، کنترل و جایگزین هایی برای رفتارهای انسانی آن در بیماران جراحی قلب شده می باشد.

هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی بسته آموزشی روان شناختی پیشگیری از مصرف مواد و درمان شناختی-رفتاری بر نگرش نسبت به مصرف مواد در دانش آموزان مستعد مصرف مواد انجام شد. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون –پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. از میان دانش آموزان پسر مستعد مصرف مواد مقطع متوسطه دوم شهر اصفهان در سال 1398، 45 دانش آموز به روش روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و در سه گروه 15 نفره گمارده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه نگرش نسبت به مصرف مواد بود. گروه آزمایش اول تحت 8 جلسه آموزش روان شناختی پیشگیری مصرف مواد و گروه آزمایش دوم تحت 8 جلسه درمان شناختی-رفتاری قرار گرفتند و گروه گواه هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. داده ها از طریق تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که اثر هر دو روش در اصلاح نگرش به مواد در دانش آموزان مستعد مصرف مواد معنادار بود و آموزش روان شناختی پیشگیری از مصرف مواد در اصلاح نگرش به مواد در مرحله پیگیری اثربخش تر از درمان شناختی-رفتاری بود. نتیجه گیری: متخصصان می توانند به منظور اصلاح نگرش دانش آموزان مستعد نسبت به مصرف مواد از بسته آموزشی روان شناختی پیشگیری از مصرف مواد بهره گیرند.

هدف مطالعه حاضر، مقایسه اثربخشی روان درمانی معنوی و شناختی رفتاری بر علایم وسواسی و سلامت معنوی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی بود.این پژوهش از نوع شبه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. 69 بیمار غیر بستری مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی بیمارستان روزبه درسال 1398، به صورت داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه درمان شناختی رفتاری، درمان معنوی و گروه کنترل تقسیم شدند. افراد گروه های آزمایشی در 12 جلسه روان درمانی شرکت کردند. قبل و بعداز مداخلات ، هر سه گروه پرسشنامه های وسواس فکری عملی ییل براون و سلامت معنوی را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماریSPSS21 و روش کوواریانس چند متغیره تحلیل شد. یافته ها نشان داد که درمان شناختی-رفتاری و درمان معنوی در کاهش وسواس فکری و عملی موثر بودند و در هر دو بعد وسواس فکری و عملی، درمان معنوی موثرتر از درمان شناختی-رفتاری بود. در رابطه با سلامت معنوی نیز هر دو درمان به یک اندازه در افزایش سلامت مذهبی و سلامت وجودی موثر بودند و تفاوتی میان این دو درمان مشاهده نشد.

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر برنامه " گربه مقابله ای" در درمان اختلال اضطراب جدایی کودکان 8 تا 10 ساله بود. روش پژوهش، شبه آزمایشی، از نوع پیش آزمون- پس آزمون - پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل کلیه ی دانش آموزان دختر و پسر 8 تا 10 ساله با نشانگان اختلال اضطراب جدایی شهرستان سنقر در سال 1401 بود. با روش نمونه گیری هدفمند، 36 کودک انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(18 نفر) و کنترل(18) قرار گرفتند. پس از اجرای مقیاس اضطراب جدایی( نسخه والدین)، به عنوان پیش آزمون، گروه آزمایش 16 جلسه درمان دریافت کرد. پس از مداخله، پس آزمون انجام شد و 2 ماه بعد آزمون پیگیری اجرا شد. داده ها، با تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون، کاهش معناداری داشته است. همچنین، دستاوردهای درمانی در مرحله پیگیری دو ماهه حفظ شده بود. می توان نتیجه گرفت که درمان شناختی رفتاری مبتنی بر برنامه" گربه مقابله ای" می تواند نشانگان اختلال اضطراب جدایی در کودکان را کاهش دهد. پیشنهاد می شود در درمان اختلال اضطراب جدایی مورد استفاده روان درمانگران قرار گیرد.

هدف : هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان گروهی شناختی رفتاری بر تاب آوری و تنظیم هیجان زنان چاق شهر آمل بود. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری پژوهش، 200 نفر از زنان چاقی بودند که برای درمان روانشناختی به یکی از مراکز روانشناختی مراجعه کرده بودند، 50 نفر به شیوه هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه 25 نفری آزمایشی و گواه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویسون(2003) و پرسشنامه تنظیم هیجان گارنفسکی و کرایج(2006) جمع آوری شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت درمان شناختی رفتاری رایت، براون، تاسی و باسکو (2017) قرار گرفت؛ سپس هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به وسیله پرسشنامه های تاب آوری و تنظیم هیجان مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط اندازه های مکرر در نرم افزار SPSS-21تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاکی از تأثیر درمان پردازش درمان شناختی رفتاری بر تاب اوری(37/4F=، 019/0P=) و تنظیم هیجان(92/5F=، 005/0P=) در مرحله پس آزمون و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به نظر می رسد که درمان گروهی شناختی رفتاری در اف زایش تاب آوری و تنظیم هیجان زنان تاثیر دارند. بنابراین پیشنهاد می شود روان درمانگران در کنار دیگر اقدامات روان ی و اجتم اعی از ای ن شیوه درمانی برای افزایش تاب آوری و تنظیم هیجان زنان چاق استفاده کنند.

هدف: بی تردید سرطان پستان یکی از پر استرس ترین رخ داد ها برای زنان است که بیماران معمولا در رو برو شدن با تشخیص سرطان دچار ضربه و شوک شدیدی خواهند شد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر هیپنوتیزم شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی روی ادراک درد و خودکارآمدی درد در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام گرفت. روش پژوهش: طرح تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به مرکز رادیوتراپی و انکولوژی میرداماد شهر گرگان در نیمه دوم سال 1398 بود . به همین منظور 45 نفر انتخاب شده، و به صورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. در گروه آزمایش اول، از پروتکل درمانی هیپنوتراپی شناختی-رفتاری دونالد رابرتسون (2012) استفاده شد. در گروه آزمایش دوم، جلسات درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس راهنمای درمان مبتنی بر حضور ذهن سگال و همکاران (2002) طی 8 جلسه اجرا شد. گروه گواه، مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل مقیاس خودکارآمدی درد نیکلاس (1998)، و پرسشنامه ادراک درد مک گیل (1997) بودند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که در مقایسه با گروه گواه، هر دو روش درمانی تأثیر معناداری بر ادراک درد (19/55=F، 001/0>P) و خودکارآمدی درد (16/7=F، 001/0>P) در زنان مبتلا به سرطان پستان داشته است (05/0>P). درمان مبتنی بر هیپنوتیزم شناختی-رفتاری و درمان ذهن آگاهی اثربخشی متفاوتی در کاهش ادراک درد و افزایش خودکارآمدی درد بیماران نداشته است (05/0<P). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر هیپنوتیزم شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی روی ادراک درد و خودکارآمدی درد در زنان مبتلا به سرطان پستان موثر بود.

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی –رفتاری بر مکان کنترل سلامت، باورهای غیر منطقی سلامت و پیروی از درمان در افراد مبتلا به دیابت II بود. روش پژوهش: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پییگیری همراه با گروه های آزمایش و گواه بود. جامعه آماری در این پژوهش مردان و زنان دارای تشخیص اختلال دیابت نوع IIمراجعه کننده به درمانگاه امام حسین شهرستان ساری بود که طی یک فراخوان عمومی (درمانگاه امام حسین واقع در ساری)، مردان و زنانی حائز شرایط شرکت در پژوهش به صورت در دسترس 45 نفر انتخاب و سپس به صورت تصادفی در سه گروه درمان شناختی –رفتاری (15 نفر)، درمان پذیرش و تعهد (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. گروه درمان شناختی رفتاری پروتکل درمانی فری (2005) را در دوازده جلسه و گروه درمان پذیرش مبتنی بر تعهد پروتکل هیز (2004) را در هشت جلسه دریافت کردند. هر سه گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با پرسشنامه های باورهای منطقی سلامت توسط کریستنسن و همکاران (1999)، چندوجهی کانون کنترل سلامت والستون و والستون (1982) و پرسشنامه پیروی از درمان مدانلو (1392) ارزیابی شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی-رفتاری و درمان پذیرش و تعهد به شیوه گروهی بر باورهای غیرمنطقی سلامت (043/0=P و 497/3=F)، کنترل بیرونی (022/0=P و 342/4=F)، کنترل درونی (023/0=P و 236/5=F) و پیروی از درمان (001/0=P و 606/12=F) در مرحله پس آزمون تاثیر دارد و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار گزارش شد. نتیجه گیری: هر دو روش درمانی می توانند باورهای غیرمنطقی سلامت، کنترل درونی و بیرونی و پیروی از درمان را بهبود بخشند؛ اما درمان پذیرش و تعهد دارای تأثیر بیشتری بر متغیرهای پژوهش بود.

امروزه مقایسه اثربخشی روش های درمانی جهت کاهش مشکلات روانی بیماران مبتلا به دیابت مورد توجه روانشناسان مختلف قرار دارد. این تحقیق با هدف مقایسه اثربخشی شفقت درمانی و درمان شناختی رفتاری در حساسیت اضطرابی در بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به بیمارستان پاستور شهرستان بم بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر شیوه اجرا آزمایشی از نوع تمام آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه بیماران دیابتی مراجعه کننده به بیمارستان پاستور شهر بم در نیمه دوم سال 1397 که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند با تعداد کل 152 نفر بود. روش نمونه گیری در دسترس بود. از جامعه آماری،45 نفر انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه (15 نفر گروه درمان شناختی رفتاری، 15 نفر شفقت درمانی و 15 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. آزمودنی ها قبل، بعد از آموزش و در مرحله پیگیری به پرسشنامه حساسیت اضطرابی اشپیل برگر(1983)، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی، تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که شفقت درمانی و درمان شناختی رفتاری باعث کاهش حساسیت اضطرابی بیماران مبتلا به دیابت می شوند. تاثیر شفقت درمانی از شناختی رفتاری بیشتر بود و اثر خود را در طول زمان حفظ کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که شفقت درمانی تاثیر بیشتری بر کاهش حساسیت اضطرابی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو داشته است.

این پژوهش به منظور تعیین اثر بخشی درمان گروهی کوتاه مدت مبتنی بر مدل پیش بینی پذیری اضطراب اجتماعی و مقایسه آن با درمان گروهی شناختی-رفتاری هافمن بر نشانه های اضطراب اجتماعی دانش آموزان دوره اول متوسطه انجام گرفته است. برای غربالگری، 210 نفر از دانش آموزان به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه اضطراب اجتماعی لاگرکا را تکمیل کردند. 30 نفراز آنهایی که در پرسشنامه اضطراب اجتماعی لاگرکا بالا ترین نمره را کسب کرده بودند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه جایگزین شدند (گروه آزمایشی اضطراب اجتماعی مبتنی بر مدل، گروه آزمایشی اضطراب اجتماعی شناختی-رفتاری هافمن، و گروه کنترل). مداخله آزمایشی برای گروه 1 (درمان مبتنی بر مدل) و گروه 2 (درمان شناختی- رفتاری هافمن)، انجام گردید.گروه 3 (کنترل) هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. بعد از شش جلسه 90 دقیقه ای مداخله برای گروه 1 و 2، هر سه گروه پرسشنامه اضطراب اجتماعی لاگرکا را تکمیل نمودند. نتایج نشاندهنده این بود که بین گروه های آزمایشی و گروه کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد،( 000/0 P=). اما بین گروه های آزمایشی تفاوت معنی داری در کاهش نشانه های اضطراب اجتماعی یافت نشد(356/0=p ). با توجه به یافته های پژوهش درمان گروهی اضطراب اجتماعی مبتنی بر مدل در کاهش نشانه های اضطراب اجتماعی موثر بود. همچنین هیچ گونه تفاوتی بین دو گروه آزمایشی در کاهش نشانه های اضطراب اجتماعی مشاهده نشد.

مقدمه: اختلال نافرمانی مقابله ای از رایج ترین دلایل ارجاع در روان پزشکی کودک و نوجوان است. یک اشکال شدید در تنظیم هیجان در این اختلال وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تنظیم شناختی - رفتاری هیجان بر نشانه های اختلال و تنظیم هیجان در نوجوانان با اختلال نافرمانی مقابله ای انجام شد. روش: طرح پژوهش ، تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه بود. از بین دختران مراجعه کننده به مراکز روانشناسی شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1399، سه دختر نوجوان با اختلال نافرمانی مقابله ای از طریق مصاحبه بالینی ساختاریافته و نمره برش در پرسشنامه اختلال نافرمانی مقابله ای گزارش والد، و با لحاظ ملاک های ورود و خروج، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مصاحبه تشخیصی انجام شد و پرسشنامه های اختلال نافرمانی مقابله ای و تنظیم هیجان به عنوان ابزارهای ارزشیابی در مراحل پیش آزمون، درمان و پیگیری به کار گرفته شد. درمان مبتنی بر تنظیم شناختی - رفتاری هیجان به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای فردی روی این سه نفر اجرا شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل 16 استفاده شد. یافته ها: رسم نمودار، فرمول درصد بهبودی، شاخص تغییر پایا و درصد غیرهم پوشی داده ها نشان داد تأثیر درمان مبتنی بر تنظیم شناختی - رفتاری هیجان بر شدت علائم اختلال و مؤلفه فرونشانی در افراد با اختلال نافرمانی مقابله ای معنی دار است اما درمان بر مؤلفه بازارزیابی تأثیر معنی دار نداشته است. نتیجه گیری: درمان مبتنی بر تنظیم شناختی - رفتاری هیجان می تواند باعث کاهش علائم اختلال نافرمانی مقابله ای و کاهش فرونشانی شود. بر این اساس می توان از این درمان برای بهبود اختلال نافرمانی مقابله ای و نظم جویی بهتر هیجان استفاده کرد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان ترکیبی شناختی-رفتاری با حضور ذهن بر مجموع نشانگان بالینی و مجموع نشانگان سوگ پیامد ضربه عاطفی در دختران نوجوان دارای تجربه ضربه عاطفی بود. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دختران نوجوان 15 تا 18 ساله شهرستان خارگ دارای ضربه عاطفی در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند. حجم نمونه پژوهش 30 دختر نوجوان با تجربه ضربه عاطفی با فراخوان در شبکه های اجتماعی مجازی ابتدا با روش نمونه گیری هدفمند گزینش و بعد به طریق نمونه گیری تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. در این پژوهش از پرسشنامه های نشانگان بالینی دراگوتیس (BSI) ۱۹۸۳ و ضربه عشقی راس(LTS ) 1999 استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین نمرات پس آزمون دو گروه در مجموع نشانگان بالینی و مجموع نشانگان سوگ پیامد ضربه عاطفی در دختران نوجوان با تجربه ضربه عاطفی تفاوت معناداری در سطح001/0>P وجود دارد. این بدین معناست که آموزش درمان ترکیبی شناختی رفتاری با حضور ذهن بر کاهش مجموع نشانگان بالینی و کاهش مجموع نشانگان سوگ پیامد ضربه عاطفی در دختران نوجوان با تجربه ضربه عاطفی تاثیر معناداری داشته است. بنابراین چنین روش درمانی به این افراد در بالابردن سلامت روانی، جلوگیری از مبتلاشدن به بیماری های روانی و کاهش احتمال بازگشت یا عود علائم روانشناسی میتواند مفید باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر افکار خود آسیب رسانی و بهزیستی روانشناختی در دانش آموزان دچار انحلال روابط عاشقانه بود. روش پژوهش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری شامل 587 نفر از مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره شهر ساری بود که از بین آنها 60 نفر از دانش آموزان که دارای انحلال روابط عاشقانه و بر اساس معیارهای ورود و خروج به مطالعه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش گواه هر گروه 30 نفر قرار گرفتند. شرکت کننده ها، پرسشنامه خود آسیب رسانی سانسون و سانسون (2010) و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1989) را در سه نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. گروه آزمایش 8 جلسه درمان شناختی رفتاری دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل اندازه گیری مکرر و با نرم افزار spss.22 تحلیل شد. یافته ها: در گروه آزمایش، میانگین (انحراف معیار) افکار خود آسیب رسان از 40/19 (84/1) در پیش آزمون به 80/9 (56/0) در پس آزمون کاهش یافت ولی در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) افکار خود آسیب رسان در پیش آزمون 93/18 (90/1) و در پس آزمون 80/18(61/1) بود که تفاوتی نداشت . همچنین در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) بهزیستی روانشناختی در پیش آزمون برابر با 73/36 (60/11) بود که در پس آزمون به 80/99 (12/4) افزایش یافت ولی در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) بهزیستی روانشناختی در پیش آزمون 53/37 (13/14) و در مرحله پس آزمون 46/37 (91/13) بدست آمد. نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که درمان شناختی رفتاری منجر به کاهش افکار خود آسیب رسان و افکار خودکشی گرایانه و موجب افزایش و بهزیستی روانشناختی در دانش آموزان دچار انحلال روابط عاشقانه شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مثبت نگر بر بی حوصلگی و اهمال کاری تحصیلی بود. این پژوهش به روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر مقطع یازدهم دبیرستان شهرری در سال تحصیلی 1399- 1398 بودند. تعداد 34 دانش آموزان به صورت تصادفی ساده انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (17 نفر) و کنترل (17 نفر) قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها از مقیاس چندبعدی حالت بی حوصلگی (فالمن و همکاران، 2013) و مقیاس اهمال کاری تحصیلی (سولومون و راثبلوم، 1984) استفاده شد که در دو مرحله (پیش آزمون و پس آزمون) توسط دانش آموزان تکمیل شدند. در این پژوهش، مداخله (درمان شناختی-رفتاری مثبت نگر) طی 10 جلسه 60 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده گردید. نتایج نشان داد بین میانگین نمره پس آزمون دو گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای بی حوصلگی و اهمال کاری تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد. لذا، بر اساس نتایج پژوهش درمان شناختی-رفتاری مثبت نگر بر کاهش سطح بی-حوصلگی و اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان مؤثر است.