مطالعات فرهنگی پلیس (دانش انتظامی همدان سابق)

جهاد تبیین، یکی از مهم ترین مفاهیم مرتبط با نظم و امنیت، نیازمند فراهم سازی مقدمات و الزامات به وسیله نهادهای مختلف، ازجمله نیروی انتظامی است. به همین دلیل، هدف پژوهش حاضر تبیین ابعاد و مؤلفه ها و الزامات فرهنگی تحقق جهاد تبیین براساس دیدگاه فرماندهان انتظامی استان کرمانشاه است. رویکرد پژوهش کیفی است و با روش تحلیل مضمون انجام شد. جامعه مورد مطالعه، کلیه فرماندهان انتظامی استان کرمانشاه بود که براساس رویکرد نمونه گیری هدفمند قضاوتی و روش معیار و با توجه به اشباع نظری، تعداد 24 نفر از آنان مورد مصاحبه قرار گرفتند و داده ها و اطلاعات از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با الگوی کلایزی (1978) انجام گرفت. الزامات فرهنگی تحقق جهاد تبیین با محوریت فرماندهان انتظامی و نقش آنان در این امر، در قالب سه جدول با عناوین «شرایط و زیرساخت ها»، «اهداف و چشم انداز» و «اثرات و نتایج» در قالب 98 مضمون فرعی و 11 مضمون اصلی با عناوین «آموزش، شرایط و زیرساخت، خلاقیت و نوآوری، کیفیت (شرایط و زیرساخت ها)، روانی- جسمانی، فردی- اجتماعی، ملی و بین المللی(ابعاد)، مقاومت و پایداری، اعتماد و سرمایه اجتماعی، رشد و پیشرفت، اتحاد و انسجام (اثرات و نتایج)» طبقه بندی و شناسایی شدند. این مضامین از الزامات فرهنگی مهم تحقق جهاد تبیین هستند و تقویت آن در جامعه با تأکید بر نقش فراجا قابل انجام است.

هدف این پژوهش، واکاوی برنامه درسی پنهان دانشگاه علوم انتظامی امین جهت شناخت ارزش های فرهنگی پلیس است. برای دستیابی به این هدف، از روش تحقیق کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی، به منظور بررسی تجربیات زیسته افسران استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها، روش تحلیل مضمون مورد استفاده قرار گرفت که برای تسهیل کار، از نرم افزار ATLAS.ti بهره برده شد. از تحلیل تجارب زیسته کارکنان، چهار مضمون، یعنی ایثار و خودگذشتگی، مدارا و گذشت، صداقت و راست گویی و رعایت ادب و احترام به عنوان ارزش های فرهنگی پلیس شناسایی شدند که از طریق برنامه درسی پنهان حاکم بر دانشگاه آموزش داده یا تقویت می شوند. براین اساس، می توان اذعان نمود که اگرچه ارزش های فرهنگی اکتشاف شده در این پژوهش ممکن است که قبل از ورود کارکنان به دانشگاه و محیط کار به طور ذاتی در آنان باشند، اما برنامه درسی پنهان با تأکید و تقویت بیشتر این ارزش های فرهنگی، بسیار تأثیرگذار بوده و درنهایت، باعث افزایش عمل کرد کلی افسران پلیس گردیده است.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر پیش گیری از تخلفات انضباطی کارکنان انتظامی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، از نوع کمی و از نظر روش اجرا، از نوع توصیفی-پیمایشی است. در این راستا، جامعه آماری را در این پژوهش کارکنان انتظامی استان کردستان به تعداد 4150 نفر تشکیل دادند که حجم نمونه براساس جدول مورگان تعداد 351 نفر تعیین شد و داده ها با استفاده از پرسشنامه، به روش میدانی جمع آوری شدند؛ روایی ابزار به صورت صوری و محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ به میزان 0/805 مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تحلیل داده ها، از آزمون t تک نمونه ای در نرم افزار  SPSS23 بهره برده شد. یافته ها نشان داد که ابعاد مختلف فرهنگ سازمانی، شامل فرهنگ درگیرشدن در کار، فرهنگ ثبات، فرهنگ انطباق پذیری و فرهنگ مأموریتی، بر پیش گیری از تخلفات انضباطی فردی و سازمانی کارکنان تأثیر به سزایی دارد؛ ضمن این که تأثیر میانگین فرهنگ مشارکت از بقیه متغیرها میانگین بالاتری را نشان می دهد. بنابراین، هرچه سطح فرهنگ سازمانی در سازمان ارتقاء یابد، کارکنان منضبط تر و متعهدتر خواهند بود.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و ارائه راه کارهای ارتقاء فرهنگ مشارکت سازمان های مردم نهاد در پیش گیری از جرائم خشن در شهر همدان است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد، کیفی است. جامعه آماری پژوهش را فرماندهان انتظامی استان همدان تشکیل دادند و حجم نمونه به صورت هدفمند و تا اشباع نظری که ۲۵ مورد بود، ادامه یافت. برای گردآوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختاریافته از خبرگان استفاده گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار MAXQDA استفاده شد. یافته ها نشان می دهند که هر چه مشارکت بین سازمان های مردم نهاد با فراجا بیشتر باشد، پیشگیری از جرم بهتر صورت می گیرد، بر این اساس، چهار شیوه کلی به عنوان راه کارهای ارتقاء فرهنگ مشارکت سازمان های مردم نهاد در پیش گیری از جرائم خشن در شهر همدان شناخته شدند که عبارتند از: 1- راه کارهای آگاهی محور با 20 شاخص (مضمون سازمان دهنده: آگاهی بخشی، آموزش دهی و ترویج سازمان های مردم نهاد)، 2- راه کارهای اعتمادمحور با 26 شاخص (ارتباط سازی، تعامل بین بخشی و برون بخشی و اعتمادسازی)، 3- راه کارهای عملیاتی با 40 شاخص (اجرای طرح های اجتماعی، کمک اقتصادی، تفویض اختیار و بسترسازی عملیاتی) و 4- راه کارهای قانونی و حقوقی با 19 شاخص (مداخله قانونی و پشتیبانی و بسترسازی حقوقی).  

هدف این پژوهش، ارائه الگوی ارتباطی چهره به چهره در کنترل جرایم اجتماعی با خلق گفت و گوهای مؤثر از سوی والدین جهت استحکام پیوند های درون خانواده است. طراحی و اعتبارسنجی مدل به روش آمیخته و جمع آوری داده ها با مصاحبه و پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر، خبرگان و روان شناسان خانواده و خانواده های شهر کرمانشاه هستند که با نمونه گیری هدفمند و سپس نمونه گیری تصادفی، حجم نمونه براساس قاعده کلاین، 200 نفر تعیین شده است. با بهره گیری از روش تحلیل مضمون و رتبه بندی عوامل با معادلات ساختاری تفسیری، ابعاد متفاوت الگو مشخص شدند که عبارتند از: احترام، درک متقابل اعضاء، تخصیص وضوح، آگاهی و اجرای مناسب نقش ها، روابط کلامی و غیر کلامی مستقیم، شناخت و تأمین نیازها، صمیمت اعضاء، ارزش های دینی، باورهای منطقی، حل مسأله، فرزند پروری مناسب، مشورت بین اعضاء. در همین راستا، در رتبه بندی نتایج مشخص شد که دو عامل «شناخت و تأمین نیازها» و «صمیمت بین اعضاء»، بالاترین جایگاه را به خود اختصاص می دهند.

کارکنان نیروی انتظامی عمده مأموریت های عملیاتی خود را با سلاحی که دولت در اختیار آنان قرار داده است انجام می دهند. در اثر به کارگیری سلاح بعضاً متهمین و افراد بی گناه کشته می شوند. هدف از پژوهش حاضر، تبیین قتل ناشی از تقصیر یا قصور مأمورین انتظامی در به کارگیری سلاح است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی است و برای نگارش آن از روش توصیفی- تحلیلی با مطالعه آرای محاکم کیفری استفاده شده است. قانون گذار در غالب موارد، در صورت تقصیر مأمور، قتل را مصداقی از بند ب ماده 290 قانون مجازات اسلامی 1392 بیان داشته و مجازات قصاص را برای مأمور مقصر پیش بینی نموده است. اما مأمور به حکم قانون مسلح گردیده و لذا می بایست تفاوتی بین جنایت ناشی از تقصیر مأمور مسلح با جنایت ناشی از تقصیر فرد عادی که به صورت غیرقانونی مسلح گردیده وجود داشته باشد. همچنین علاوه بر قصور مأمورین، قصور سازمان چه از نظر ارائه آموزش های لازم و چه از نظر سلاحی که در اختیار مأمورین قرار داده نیز باید مورد توجه قرار گیرد. لذا یکی از مؤلفه های مورد نیاز، ارتقاء فرهنگ قانون گرایی است؛ که باید به عنوان فرهنگ سازمانی در نیروی انتظامی پذیرفته شده و در انجام مأموریت های پلیسی از جمله در تیراندازی ها سرلوحه اقدامات مأمورین قرار بگیرد.