فرهنگ یزد

وقف یکی از نهادهای مردمی و اجتماعی است که با کارکردهایی متفاوت در بین ادیان مختلف رواج داشته است. هدف از این پژوهش بررسی کارکردهای محیط زیستی نهاد وقف در استان یزد است که همواره کم تر به این جنبه از کارکردهای آن توجه شده است. در این پژوهش از روش اسنادی و کتابخانه ای به منظور جمع آوری اطلاعات و داده ها استفاده شده و اسناد موقوفات زیادی در این رابطه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد وقف نامه های زیست محیطی هم در بین مسلمانان و هم در بین زرتشتیان استان یزد رواج داشته و حفظ انهار و مجاری آب، حفظ درختان، توسعه فضای سبز، توجه به حیوانات و مدیریت بحران های طبیعی از مهمترین کارکردهای زیست محیطی آن در یزد است. با توجه به کارکردهای محیط زیستی نهاد وقف؛ از این ظرفیت مردمی-مذهبی می توان در حل بسیاری از مسائل و بحران های متعددی که امروزه در رابطه با محیط زیست با آن مواجه هستیم؛ بهره برد.

نزدیک به یک دهه است که مصرف ماری جوانا یا گُل در بین نسل جوان شایع شده است. هدف پژوهش حاضر کشف و واکاوی تجربه مصرف گُل در میان جوانان شهر یزد است. تحقیق یک مطالعه کیفی است که در سال 1398 انجام شد. مشارکت کنندگان در تحقیق 57 مصرف کننده بود و داده ها با 40 مصاحبه نیمه ساختاریافته و 17 مصاحبه باز جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده با روش تحلیل مضمون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مشارکت کنندگان برای رهایی از درد و رنج های فردی و اجتماعی به مصرف گُل پناه می برند. آن ها اعتقادی به معتاد شدن در مصرف ندارند و بلکه با نوعی پزشکینه سازی، در پی مشروعیت سازی مصرف هستند. سه مضمون اصلی پژوهش حاضر عبارت بود از خنثی سازی اعتیاد، پزشکینه سازی مصرف و رهاشدگیِ چِت . معبر ورود به مصرف پزشکینه سازی و به موازات آن اعتیاد زدایی از مصرف گُل است. محققان بر این نظرند که جامعه با گسست بین نسلی در معنای مصرف گل مواجه است. بدین معنا که چون مصرف گُل یک امر دهه هفتادی است، سیاست گذاران اجتماعی و فرهنگی، ارتباط جدی با موضوع برقرار نکرده اند . توجه به این گسست نسلی-فرهنگی و همچنین نگاهی پزشکی، حقوقی و اجتماعی در مصرف گل پیشنهاد می گردد.

هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر تأخیر سن ازدواج در جوانان استان یزد است. روش تحقیق مبتنی بر تحلیل ثانویه که بر اساس داده های که سازمان ثبت احوال ایران در سال های 1396 و 1397 جمع آوری کرده بود، سن مناسب ازدواج را تجزیه وتحلیل کرده است. در این پژوهش با کمک کتابچه راهنما و پرسش نامه سازمان ثبت احوال کد استان یزد، داده ها، پرسش های موردنیاز، متغیرهای مستقل و وابسته تفکیک شدند و برای تحلیل داده ها، از SPSS نسخه 25 استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که ۱۰/۷درصد مردان و ۲۸درصد زنان کمتر از ۲۰ سال، ۸۰/۱۹درصد مردان و ۲۸درصد زنان ۲۰ تا ۲۵ سال، ۶۰/۵۵درصد مردان و ۴۰/۳۸درصد زنان ۲۵ تا ۳۰ سال و ۵/۱۷درصد مردان و ۶۰/۵درصد زنان ۳۰ سال به بالا را سن مناسب ازدواج اعلام کرده اند. مهم ترین دلایل تأخیر ازدواج برای مردان، به ترتیب، فراهم نبودن شرایط مناسب ازدواج، پیدا نشدن فرد مناسب، نداشتن شغل، شرایط نامناسب اقتصادی، ازدواج دوم و حساسیت نسبت به انتخاب همسر بوده اند، اما مهم ترین دلایل دیر ازدواج کردن برای زنان، به ترتیب، نبود شرایط مناسب ازدواج، پیدا نشدن فرد مناسب و حساسیت نسبت به انتخاب همسر بوده اند.

سبک زندگی در هر جامعه معرف ویژگی اجتماعی و فرهنگی آن جامعه است. این سبک در پیوند با مولفه های فرهنگی به هویت جمعی و پایدار در یک جامعه تبدیل شده و تثبیت می شود. هدف این پژوهش کاوشی بر بسترهای اجتماعی- فرهنگی، الگوها و فضاهای هویت بخش سبک زندگی یزدی ها در گذشته بوده است. روش مورد استفاده در این تحقیق روش مردم نگاری بوده است.جامعه هدف این پژوهش شهر یزد و نمونه هدف تحقیق حدود 15 نفر از یزدشناسان و کارشناسان فرهنگی بوده است که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که سبک زندگی یزدی ها در گذشته از شرایط اقلیمی و کویری یزد، وجود امنیت نسبی، محدودیت منابع، روحیه رواداری، فرهنگ دینداری و عزاداری و روحیه سختکوشی یزدی ها تاثیر پذیرفته و تاب آور شده است. مقوله اصلی در این پژوهش « سبک زندگی تطبیقی پذیر و تجدید پذیر» بوده است که دلالت بر اصل سازگاری و اصل تطبیق اراده محور یزدی ها با وجود همه محدودیت با شرایط محیطی و ایجاد سبک زندگی خاص بوده است. همچنین سبک زندگی یزدی ها در گذشته از گروههای مرجع روحانیت، معتمدین محلی و بازاری و والدین تاثیر پذیرفته که در فضاهای هویت بخش دینی، اقتصادی و اجتماعی شکل گرفته است.

مسجد، محل برگزاری نماز، یکی از پنج رکن دین اسلام و والاترین نوع بندگی خداوند است. مسجد جامع بفروئیه معتبرترین یادگار تاریخی و یکی از جاذبه های مهم گردشگری بفروئیه است. هدف این تحقیق شناخت اهمیت و واکاوی جاذبه های معماری و فرهنگی مسجد جامع، یعنی مسجد ملک بفروئیه است تا با شناخت دقیق تر جاذبه های این بنا برای حفظ و نگهداری آن تلاش کنیم. این تحقیق به روش کیفی و از نوع تحلیلی توصیفی، مبتنی بر مشاهدات نگارنده، مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شده و برای گردآوری اطلاعات از متن خوانی و یادداشت برداری استفاده شده است. این پژوهش می کوشد تا جاذبه های معماری و فرهنگی مسجد جامع (مسجد ملک) بفروئیه را معرفی و واکاوی کند. نتایج تحقیق نشان می دهد که این مسجد در مرکز محله پایین و در کنار حسینیه اعظم قرار دارد و از گرم خانه و تابستانی مجزا و بخش هایی مانند گنبدخانه، محراب، بادگیر، ایوان و صحن و ورودی ها تشکیل شده است. در حقیقت کل ساختمان مسجد از خشت و گل است و در بعضی قسمت ها از آجر استفاده شده است. مسجد سه ورودی دارد؛ ورودی فرعی فضای تابستانی در ضلع شمالی که در سال های اخیر ساباط آن، مربوط به دوره قاجاریه، تخریب شده است و آثار شکستگی در دیوار این ضلع مشاهده می شود که مورد مرمّت قرارگرفته است. این درِ ورودی با کاشی کاری زیبا متعلّق به 866ق، با آجر خشکه چین مسدود شده است. صحن مسجد به صورت مستطیل کشیده در امتداد محور قبله با ابعادی حدود شش ونیم در نُه متر دیده می شود. در هر طرف جبهه های شرقی و غربی سه درگاه وجود دارد که درگاه وسطی عریض تر و به فضای شبستان مانند دور حیاط متصل هستند

جایگاه ممتاز سرمایه انسانی در رشد اقتصادی و ارتقاء تولید از موضوعات مهمی است که در مقوله پیشرفت همواره مورد توجه قرار گرفته است .در جهان متلاطم امروزی شرکتهای پیشرو بیش از هر زمان دیگری به اهمیت سرمایه انسانی خود پی برده اند، آنها دریافته اند که چگونه می توان با تاکید بیشتر بر حفظ و رشد سرمایه انسانی خود، در بالاترین نقطه اقتصاد جهانی جای گرفت. سرمایه انسانی عامل کلیدی برای رشد اقتصادی جوامع محسوب می شود و یک سرمایه مهم و ضروری می باشد که سازمان را در جهت رشد و رشد اقتصادی کمک می کند و محور بسیاری از تحولات نوین اقتصاد است. این تحقیق برآن است تا روش توصیفی تحلیلی نقش سرمایه انسانی را در اقتصاد با نگرش اسلامی بررسی نماید، همچنین محقق ،نقش دین در اقتصاد ،ابعاد تأثیر گذار سرمایه انسانی بر اقتصاد ورابطه سرمایه انسانی با اقتصاد از منظر اسلام را تبیین خواهد کرد،از این رو تحقیق حاضر با توجه به اهدافی که دارد، کاربردی می باشد.