مدیریت نظامی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر نگهداشت دانشگران در مراکز علمی و تحقیقاتی ارتش ج.ا.ا انجام شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را استادان، مدیران و کارکنان متخصص و خبره مراکز علمی و تحقیقاتی آجا که آشنایی کامل با مدیریت منابع انسانی داشتند، تشکیل داده اند و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 152 نفر به روش تصادفی طبقه ای تعیین گردید. عوامل مؤثر بر نگهداشت دانشگران در چهار بعد شامل عوامل سازمانی، شغلی، فردی و محیطی از پیشینه پژوهش استخراج شده و به تأیید خبرگان رسید. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار تحلیل آماری 2013Excel، SPSS24 وSmart- PLS استفاده گردید. بر اساس نتایج بدست آمده از تحلیل سلسله مراتبی فازی، ساختار سازمانی منعطف با وزن 0.086، سبک رهبری و فرماندهی تحول آفرین با وزن 0.083، فرصت های پیشرفت و توسعه شغلی با وزن 0.081، جبران خدمات با وزن 0.074 و شهرت سازمانی با وزن 0.073 به ترتیب بالاترین رتبه را کسب کرده اند.

در سازمان های هزاره جدید، تأکیدهای فراوانی بر دارایی های ناملموس نظیر نوآوری، خلاقیت، کارآفرینی و سرمایه های دانشی می شود. این سازمان ها بر نیروی انسانی متمرکز هستند و بدین وسیله در جهت پیشی گرفتن از رقبای خود گام برمی دارند. از آنجا که در نظام جانشین پروری، افراد مناسب برای پرکردن سمت های کلیدی پرورش یافته و آماده می شوند، این نظام می تواند راهبردی اثربخش برای پرورش مدیران و رهبران شایسته باشد. از این رو، هدف این پژوهش، طراحی الگوی نظام استعدادیابی و جانشین پروری در سازمان های دولتی است. محقق با ب کارگیری روش فراترکیب کیفی به تجزیه و تحلیل نتایج و مطالعات پیشین با تأکید بر سازمان های دولتی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات داده های ثانویه کتابخانه ای است. در این راستا 327 پژوهش در حوزه استعدادیابی و جانشین پروری مربوط به سال های 2000 تا 2019 انتخاب شد که در نهایت 56 مقاله در راستای هدف مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفته شد و مدل اولیه ارائه گردید. سپس با بهره گیری از نظر خبرگان، نتایج حاصل از روش فراترکیب مورد اعتبارسنجی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از مدل جامع استعدادیابی و جانشین پروری در شش مقوله شامل عوامل درون سازمانی، فرآیند استعدادیابی، شایستگی های جانشینی، توسعه و توانمندسازی، ماندگاری و هم راستایی راهبردی به همراه 20 مفهوم و 244 کد طبقه بندی می باشد. یافته های این مطالعه می تواند نقشه راه مناسبی برای شناسایی و استقرار مؤثر نظام استعدادیابی و جانشین پروری در سازمان های دولتی با نگاه به آینده ارائه دهد.

یکی از مهمترین مؤلفه های مورد بحث در تکوین شخصیت هر فردی پیوند دو جانبه بین شخصیت و محیط زندگی اجتماعی و سازمانی فرد بوده است. در این میان، سازمانهای نظامی به لحاظ اقتضائات خاص خودشان، به مساله شخصیت افراد و تربیت کارکنانی متناسب با اهداف سازمانی خود اهمیت ویژه ای قایل هستند و سرمایه گذاری های کلانی در این راستا هزینه می شود، لیکن حصول اطمینان از نتیجه بخش بودن این تلاشها و سرمایه گذاری ها در حیطه پدیده شخصیت چندان مورد مطالعه منسجم قرار نگرفته است. بر این اساس، در این مطالعه تلاش شد تا روند تکوین شخصیت دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع) ارتش جمهوری اسلامی ایران (آجا) در طول مدت زمان تحصیل در دانشگاه مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، مجموعا 194 نفر دانشجو به ترتیب 65، 65، و 64 نفر ورودی های سالهای تحصیلی 1396، 1397 و1398 به پرسش نامه شخصیتی NEO-RI-P متشکل از 30 مؤلفه پاسخ دادند، لیکن بررسی های این مطالعه منحصر به 20 مؤلفه مثبت بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصله از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی از نوع آزمون های آماری تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA)  برای سی مؤلفه پرسشنامه شخصیت به صورت جداگانه توام با آزمون تعقیبی تک تک مؤلفه ها استفاده گردید. نتایج حاصله حاکی از فقدان روند و الگوی منظمی از تکوین کلیت شخصیت دانشجویان از یک طرف و فراز و فرودهای قابل تأمل و غیر منتظره در اغلب مؤلفه های مثبت شخصیت دانشجویان است. نتایج حاصله می تواند منشاء تجدیدنظر در برنامه ریزهای تربیتی و آموزشی باشد.   

از سازمان هایی که در دهه های اخیر توجه به مقوله هوشمندی و استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات در آن از اهمیت خاصی برخودار گشته است، سازمان های فعال در حوزه تولید تجهیزات دفاعی می باشد. به عبارتی، به دلیل پیشرفت های سریع و بنیادین فناورانه در حوزه تجهیزات نظامی و دفاعی، ادامه حیات این سازمان ها تنها منوط به افزایش توان رقابت پذیری و اتخاذ تصمیمات صحیح و به موقع در برابر این تغییرات از طریق هوشمندی، می باشد. در همین راستا، این پژوهش کاربردی در روشی توصیفی و پیمایشی، طراحی و تبیین مدل کسب وکار هوشمند در صنایع تولیدی تجهیزات دفاعی را مدنظر قرار داده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه مدیران ارشد فناوری شرکت های اپتیکی پیشرو در تولید تجهیزات دفاعی بودند که با توجه به حداقل نمونه لازم جهت انجام معادلات ساختاری، 275 نفر از این مدیران به روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب و از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج آزمون مدل مفهومی این پژوهش با استفاده از نرم افزار لیزرل، حاکی از نقش معنادار عوامل سازمانی، عوامل فرآیندی و عوامل فنی و فناورانه بر کسب وکار هوشمند شرکت های فعال در صنایع تولیدی تجهیزات دفاعی بود. 

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی بهسازی منابع انسانی در سازمان های نظامی مستقر در شمالغرب کشور می باشد از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی و بر اساس ماهیت داده ها از روش تحقیق آمیخته، رویکردی پژوهشی که در آن ترکیبی از روش های کیفی و کمی به صورت همزمان استفاده می کنیم. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش دلفی انجام گرفته که در آن نظرات کارشناسان و صاحب نظران و خبرگان سازمان که برای انتخاب صاحب نظران و خبرگان سازمان از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده گردید. در بخش کمی از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون کای دو و آزمون تی از نرم افزار  SPSSو برای اولویت بندی از رویکرد سلسله مراتبی در نرم افزار  Expert Choice استفاده گردید. از آنجایی که مقدار شاخصKMO، 0/866به دست آمده (بزرگتر از 0/5)، و تعداد پاسخ دهنده برای انجام تحلیل عاملی و تشکیل مدل بهسازی منابع انسانی کافی بوده و مقدار سطح معنی داری (sig) آزمون بارتلت، کوچکتر از (0/05) نشان می دهد، آزمون تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مدل عاملی مناسب می باشد، مجموعاً 5 عامل از مجموع 31 سوال پرسشنامه تحقیق استخراج شدکه این عوامل مجموعاً 91/326درصد واریانس عوامل مؤثر را تبیین کرده است. درنهایت اولویت عوامل خروجی از رویکرد سلسله مراتبی، ابعاد بهسازی فردی، سازمانی، آموزشی، اخلاقی و بهسازی حرفه ای که بیشترین تأثیر را بر بهسازی منابع انسانی در سازمان های نظامی را دارند که توجه به این عوامل موجب ارتقاء بهسازی منابع انسانی در جامعه هدف خواهد شد.  

     نیروی انسانی از مهم ترین سرمایه های سازمان ها بوده که برخورداری آن ها از انگیزش شغلی می تواند یاریگر سازمان ها در رسیدن به اهدافشان باشد. برای ارتقاء سطح این متغیر در نیروی انسانی مطالعات بسیاری انجام شده، ولی در این میان به نقش هوش معنوی، به عنوان عامل تأثیرگذار بر این متغیر کمتر توجه شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مؤلفه های مبتنی بر هوش معنوی بر روی میزان انگیزش شغلی کارکنان یکی از یگان های نیرو مسلح انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 60 نفر به صورت داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش گردیدند. سپس آموزش مؤلفه های هوش معنوی برای گروه آزمایش به مدت 7 جلسه در گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل از هیچ گونه مداخله ای برخوردار نشد. در این پژوهش از پرسش نامه سطوح انگیزش شغلی استفاده گردید و داده های به دست آمده به شیوه تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج حاکی از اثربخشی آموزش مؤلفه های هوش معنوی بر روی میزان انگیزش شغلی (72/124= fو  0/576=Eta) (P=0/0001 )کارکنان نظامی بود. یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که آموزش مؤلفه های هوش معنوی با تأثیر بر نگرش ها و رفتارهای فردی، نگرش کلی نسبت به شغل را شکل داده و رفتارهای فردی را در محل کار ارتقا می دهد.