مدیریت نظامی

این پژوهش با هدف بررسی مطالعات انجام شده در جهت شناسایی ابعاد و مؤلفه های الگوی نظام مند آموزش دانشگاه های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران  انجام شده است. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع فراترکیب بوده است. جامعه پژوهش شامل کلیه منابع مرتبط با حوزه آموزش طی سال های 1382 تا 1400 به تعداد 87 منبع بود که ابتدا تعداد 56 منبع بر اساس انتخاب شد. سپس 31 منبع بر اساس محتوا گزینش شد که درنهایت 24 منبع به عنوان منابع کاملا مرتبط، به روش فراترکیب مورد بررسی قرار گرفت. براساس کدگذاری و ترکیب مقالات، الگوی نظام مند آموزش دانشگاه های افسری در 3 بُعد، 8 مولفه  و 24 شاخص طبقه بندی شد که عبارتند از: بعد یکم درونداد های آموزش با مولفه ویژگی فراگیران (ویژگی های مهارتی،دانشی ونگرشی) ، مولفه ویژگی اساتید(مهارت تدریس، دانش راهبردی ونگرش ارزشی) ، مولفه نیازسنجی (تحلیل سازمان، تحلیل شغل،تحلیل فرد،تحلیل محیط،تعیین نیاز) ، مولفه اهداف آموزشی (اهداف شناختی،اهداف عاطفی آرمانی،اهداف عملکردی)، مولفه برنامه درسی(عمومی ، تخصصی ، دانشی و بینشی) و بعد دوم فرآیند آموزشی با مولفه فرآیند اجرا(فرآیند یادگیری-یاددهی، روش اجرا ، الزامات اجرا) ، مولفه ارزیابی(فراگیر ، استاد) و همچنین بعدسوم شایستگی با مولفه های توانایی ها و قابلیت ها. روایی الگوی طراحی شده بر اساس نظر گروه 5 نفره کانونی صاحب نظران حوزه آموزش تایید و پایایی الگو نیز با استفاده از فرمول محاسبه کاپا به میزان 864/. ، الگو در سطح توافق معتبر قرارگرفت.

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی ارتقای مدیریت بحران با تاکید بر نقش رسانه های اجتماعی در میان کارکنان نیروهای مسلح انجام گرفته است. روش پژوهش، کیفی می باشد که بر اساس روش تحلیل مضمون انجام گرفته است. جامعه آماری شامل افرادی است که در حوزه رسانه و مدیریت بحران هم خبرگی آکادمیک و هم خبرگی تجربی دارند که در نهایت ۱۷ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. بر اساس یافته های پژوهش، رسانه های اجتماعی در مدیریت بحران پنج کارکرد اصلی هدایت افکار عمومی، رصد و پایش محیط، آموزش، اطلاع رسانی و ایجاد همبستگی عمومی دارند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که رسانه های اجتماعی می توانند در مدیریت بحران کشور نقش به سزایی داشته باشند و لذا به مسئولان نیروهای مسلح کشور توصیه می شود که با عمل بر اساس مدل ارائه شده به پیشبینی به موقع بحران، پیش گیری از آن و آمادگی برای مقابله با آن بپردازند.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی هیجانی و تاب آوری روان شناختی بر بهزیستی روان شناختی و کنترل خشم دانشجویان انجام شد. این پژوهش آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری دانشجویان سال اول دانشگاه بوند. نمونه آماری شامل 21 نفر برای هر یک از گروه های آزمایشی و 20 نفر برای گروه کنترل بود که به روش تصادفی انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. آموزش های مهارت اجتماعی- هیجانی و تاب آوری روان شناختی به گروه های آزمایشی داده شد ولی به گروه کنترل هیچ گونه آموزشی داده نشد. ابزار گرداوری داده ها شامل پرسشنامه ی 84 سؤالی بهزیستی روان شناختی ریف و پرسشنامه 57 سؤالی کنترل خشم اسپیلبرگر بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاکی از آن بود که هم آموزش مهارت های اجتماعی- هیجانی و هم آموزش مهارت تاب آوری روان شناختی باعث ارتقاء بهزیستی روان شناختی و بهبود کنترل خشم در دانشجویان شده و در مقایسه بین دو نوع مداخله نیز به غیر از دو مؤلفه تفاوت معنادار در بین مداخله ها مشاهده نشد. در پیگیری سه ماهه نیز نتایج تقریباً تکرار شد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که می توان از این مداخله ها در بهبود و ارتقاء بهزیستی روان شناختی و کنترل خشم بهره جست.

فرهنگ سازمانی، مجموعه اصول،معیارها، عقاید و ارزشهای مشترک یک سازمان است که رفتار اعضای آن را هدایت می کند و نقش مهمی در رسیدن سازمان به اهداف خود دارد. در بین سازمان های مختلف یک کشور، سازمان های نظامی به جهت ماموریت حساس و مهم آنها در حفظ تمامیت ارضی و استقرار نظم و امنیت از نقش و جایگاه مهمتری برخوردار هستند. فرهنگ سازمانی نیروهای مسلح در کشورهای جهان مشتمل بر دو گونه معیارها، عقاید و  ارزش های مشترک جهانی و همچنین اصول، معیارها و شاخص های سطح ملی و محلی است که ریشه در ارزش های ملی، سرزمینی و محلی دارد. این پژوهش به دنبال بررسی و تبیین مهمترین مفاهیم ،شاخص ها و راهبردهای«فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران» از منظر حضرت امام(ره) و مبتنی بر متن صحیفه امام می باشد. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای ترکیبی(کیفی وکمّی) است و با دو رویکرد قیاس و استقراء، متن صحیفه امام (ره) در دوران دفاع مقدس مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است.یافته های پژوهش نشان می دهد، از منظر حضرت امام(ره) در بین هفت مفهوم و شاخص فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح، به ترتیب سه مفهوم «هماهنگی، انسجام و پرهیز از تفرقه» با 34 فراوانی، مفهوم«وحدت فرماندهی و رعایت سلسله مراتب نظامی» با 27 فراوانی و مفهوم«حفظ نظم، انضباط و اطاعت پذیری» با 21 فراوانی در رتبه اول تا سوم قرار دارند. همچنین هفت مفهوم مورد نظر در قالب سه مقوله«خدا محوری»،«سازمان محوری» و «مردم محوری» قابل طرح است. در نهایت حضرت امام، در زمینه فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح ج.ا.ایران، دو راهبرد مشخص شامل«طرح شاخص های ویژه نیروهای مسلح ج.ا ایران» و «تاکید بر شاخص های مشترک نیروهای مسلح جهان» را مد نظر داشتند.از دیدگاه امام (ره) در راهبرد طرح شاخص های ویژه، معیارها و مفاهیمی چون «اعتقاد به اراده برتر الهی» و«روابطه حق و تکلیف بین فرماندهان و نیروهای تحت امر» جایگاه ویژه ای دارند.  

آموزش زبان خارجی بخش اصلی سیستم آموزشی همه کشورهای جهان به ویژه در عصر ارتباطات است. شکی نیست که زبان انگلیسی در دهکده جهانی، زبان میانجی [1] است. به دلیل درک نقش و اهمیت زبانهای خارجی در زمینه دفاع و همکاری نظامی با سایرکشورهای جهان، این پژوهش به بررسی وضعیت آموزش زبان انگلیسی 4 (ELT) در دانشگاه های نظامی می پردازد. بدین منظور، 12 نفر از فرماندهان ارشد ارتش ج.ا. ایران با مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا آشنا با مسائل آموزشی، مقدورات، محدودیت ها موانع و چالش های موجود و فراروی دانشگاه های نظامی در یک مصاحبه نیمه ساختار یافته به سؤالاتی در مورد وضعیت، نقش، اهمیت و ضرورت آموزش زبان انگلیسی در دانشگاه های نظامی ایران و اقداماتی که می بایستی از جانب فرماندهان ارشد در خصوص بهبود، توسعه و ارتقاء کیفیت آموزش زبان انگلیسی در این دانشگاه ها صورت گیرد پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده های کیفی بدست آمده از مصاحبه ها براساس"تحلیل محتوا 5 " نشان داد وضعیت برنامه آموزش زبان در دانشگاه های نظامی در برخی جنبه ها نسبتاً موفق است ولی تا رسیدن به وضعیت مطلوب هنوز فاصله دارد و برای استاندرسازی و بهبود کیفیت آموزش مبتنی بر سیاست گذاری های کلان آموزشی نیاز به توسعه برنامه ای راهبردی، منسجم و هدفدار و فراهم نمودن مجموعه ای از شرایط است. شش مقوله ی استخراج شده عبارتند از زبان ارتباطات حرفه ای، زبان میانجی نظامی، توانش بین فرهنگی نظامی، فعالیت های همکوشانه، سیاست گذاری آموزش زبان انگلیسی در نیروهای مسلح، و بهبود کیفیت آموزش زبان انگلیسی در دانشگاه نظامی که هر کدام با توجه به نظریات مطرح در آموزش زبان بحث و بررسی شدند  

در روزگاران معاصر سازمان های نظانی بیش از پیش با تغییرات متنوع محیطی  مواجه هستند و واکنش مناسب با این تغییرات اساس اقتدار و پویایی آنها در عرصه نظامی است. به زعم اندیشمندان حوزه مدیریت کارآفرینی سیاسی، خوکارآمدی سیاسی، ادراک سیاسی واکنش مناسب به این تغییرات است از این روی سازمانهای نظامی باید متناسب با تهدیدهای محیطی تغییراتی را در سیاستهای سازمانی خود ایجاد کنند تا پویایی خود را از دست ندهد و در عرصه رقابت نظامی امروز موفق عمل کنند؛ اما متاسفانه مطالعه تجربی که لزوم تحولات سازمانی را در محیط نظامی و تاثیر متغیرهای کارآفرینی سیاسی، خودکارآمدی سیاسی، ادراکات سیاسی و تحولات سازمانی را مورد بررسی قرار دهد، یافت نشد. لذا پژوهش با عنوان کارآفرینی سیاسی و باورهای خودکارآمدی سیاسی اقدامی برای تحولات سازمانی با نقش واسطه ای ادراک سیاسی فرماندهان نظامی پادگان شهید نوژه همدان انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه فرماندهان نیروی هوایی پایگاه نوژه همدان بود که نمونه ای بر اساس روش تصادفی ساده 220 نفر انتخاب شد. ابزارها شامل پرسشنامه کارآفرینی سیاسی کاپارارا و همکاران (2009)، ادراکات سیاسی کارکنان کاکمار و کارلوس (1997)، باور خودکارآمدی سیاسی بروم و همکاران (2020)، تغییر و تحولات سازمانی میل (2003) بود. روایی محتوایی مورد تائید صاحب نظران قرار گرفت و پایایی ابزارهای به ترتیب برای ادراکات سیاسی0.90، باور خودکارآمدی سیاسی 86.0، کارآفرینی سیاسی 0.86، تحولات سازمانی0.80 گزارش شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از دو سطح آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. نتایج نشان داد کارآفرینی و باورهای خودکارآمدی سیاسی اثر مستقیمی بر تحولات سازمانی و اثر غیرمستقیمی به واسطه ادراک سیاسی بر تحولات سازمانی دارند.