پژوهش های مدیریت منابع انسانی

در ادبیات معاصر سازمان و مدیریت، دو متغیر «رویکرد کارآفرینی» و «تعهد سازمانی» هر یک به نوبه ی خود در رقم زدن به عملکرد مطلوب نقش آفرین بوده اند. از این رو مقاله ی حاضر در تلاش است تا اثرگذاری گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازمانی را در شماری از پژوهشکده ها و مراکز تحقیقاتی منتخب از طریق متغیر میانجی تعهد سازمانی بررسی نماید. جامعه ی آماری تحقیق مشتمل بر 500 نفر از محققین و متخصصین شاغل در 25 مرکز تحقیقاتی و پژوهشکده ی دانشگاهی وابسته به سازمان های دولتی در شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه می باشد. آزمون فرضیه های تحقیق براساس روش مدل یابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت. نتایج نشان می دهد که رویکرد کارآفرینانه به صورت مستقیم و به میزان چشمگیری (به اندازه 90 درصد) باعث ارتقاء سطح عملکرد در جامعه هدف می شود و متغیر تعهد سازمانی به مثابه متغیر میانجی فاقد نقش آفرینی در این رابطه می باشد

در عصر حاضر، به دلیل وجود رقابت بین سازمان ها و شرکت ها در جهت کسب منافع بیشتر، تسلط بر منابع موجود اهمیت ویژه ای یافته است. در دنیای امروز، سازمان ها دریافته اندکه استعدادها منابعی هستند که برای دست یابی به بهترین نتایج نیازمند مدیریت می باشند. این تحقیق، به بررسی رابطه ی بین فرایندهای مدیریت استعداد و عملکرد سازمانی می پردازد. نوع پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری این تحقیق کلیه ی کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی استان گیلان و بالغ بر 281 نفر می باشد که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم هر طبقه، تعداد 162 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات، پرسش نامه ای حاوی 41 سؤال به کار گرفته شد. برای تحلیل داده ها نیز از ضریب همبستگی دومتغیره ی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد نتایج نشان داد که بین فعالیت های مربوط به مدیریت استعداد و کیفیت خدمات و نوآوری در ارایه ی خدمات رابطه ای معنادار وجود دارد و همچنین اقدامات لازم در راستای حفظ استعدادها در سازمان بیشترین تأثیر مثبت را بر کیفیت خدمات ارایه شده دارد و جذب استعدادهای برتر به سازمان بیشترین تأثیر مثبت را بر افزایش توان نوآوری در سازمان دارا می باشد

هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی بین آرزوها و موفقیت مسیر شغلی مدیران شرکت پلی اکریل ایران می باشد. به این منظور، 83 نفر از مدیران در سه رده ی عالی، میانی و سرپرستی به عنوان گروه نمونه به طور تصادفی انتخاب شدند. روش جمع آوری داده ها، دو پرسشنامه ی آرزوهای شغلی شاین و موفقیت شغلی محقق ساخته بود. داده ها با استفاده از آزمون t ، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون درنرم افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که خلاقیت کارآفرینانه، نخستین و استقلال، آخرین آرزوی مسیر شغلی مدیران می باشد. هم چنین، موفقیت مسیر شغلی ذهنی بیش از موفقیت مسیر شغلی عینی در مدیران وجود دارد و آرزوهای مدیریت عمومی، استقلال و تعادل کار- خانواده، پیش بینی کننده ی خوبی برای موفقیت مسیر شغلی هستند. بین رضایت از کار و رضایت از زندگی با موفقیت مسیر شغلی نیز رابطه ی معناداری وجود داشت (05/0P<).

پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی شخصیت فرد و فرهنگ سازمانی بر برازش فرد با سازمان، جذابیت سازمانی و احتمال انتخاب سازمان از سوی متقاضیان استخدام پرداخته است. داده ها از یک نمونه ی 310 نفری از23000 نفر از متقاضیان استخدام در شرکت ملی گاز ایران، که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده بودند جمع آوری شد. شرکت کنندگان به ابزارهای پژوهش یعنی پرسش نامه ی پنج عاملی شخصیت (کاستا و مک کرا، 1992)، نیم رخ فرهنگ سازمانی (اوریلی و همکاران،1991) و پرسش نامه های برازش فردسازمان (اسمیتر و همکاران،1993) و جذابیت سازمانی (اسمیتر و همکاران،1993) پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها به وسیله ی تحلیل همبستگی نشان داد که هر کدام از ویژگی های شخصیتی مانند برون گرایی با ترجیح برخی از ارزش های فرهنگ سازمانی مانند سلطه جویی، جهت گیری گروهی و حمایت گری رابطه ای معنادار دارند و همچنین بین برازش عینی و برازش درک شده ی فرد با سازمان و جذابیت سازمانی رابطه ای مثبت وجود دارد

تغییرات محیطی و در پی آن، تغییرات سازمانی در حال وقوع است. این تغییرات به دلایلی چون جهانی شدن، مقررات زدایی بازارها، کاهش انحصارها، افزایش و تغییر خواسته ها و ترجیحات مشتریان و... روی داده و رقابت را به ویژه در حوزه های هزینه و کیفیت، نوآوری و مشتری مداری شدت بخشیده است. از طرفی دانش به یک مزیت رقابتی مبدل شده و سازمان ها دیگر قادر به تأمین خواسته ها و نیازهای بهره وران خود از طریق تکیه کردن به ساختارهای سلسله مراتبی و سامانه ی تولید انبوه نمی باشند. بنابراین، درک و شناخت شیوه ها و فنون کاری جدید از الزامات سازمان های امروزی است. از این رو، مقاله ی حاضر- با رویکرد مدیریت منابع انسانی- مضامین پیش کنشی، نوآوری، پای بندی، تعهد بالای کارکنان و کار گروهی را به عنوان مؤلفه های تسلط سازمان در تعامل با محیط های متلاطم مورد توجه دقیق قرار داده است. تحلیل داده ها (119 پرسش نامه) با استفاده از آزمون کولموگرف اسمیرونف، مقایسه ی میانگین یک جامعه، همبستگی و رگرسیون صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان دهنده ی وجود روابط معنادار بین متغیرهای تحقیق و عملکرد سازمانی (به استثناء متغیر کارگروهی) می باشد.

غیبت از کار موضوعی مهم و اساسی برای صنایع و سازمان ها است. این مسئله، به عنوان عاملی هزینه زا در سازمان ها، مدیران را بر آن داشته است تا در زمینه ی کاهش آن اقدامات لازم را انجام دهند. نخستین گام در جهت کاهش هزینه های غیبت، شناسایی عواملی است که بر غیبت اثر گذاشته و باعث کاهش یا افزایش آن می شوند. تحقیق حاضر برای نخستین بار در ایران با استفاده از خصوصیت تقریب توابع غیرخطی شبکه های عصبی مصنوعی، مدلی مناسب برای پیش بینی میزان غیبت کارکنان طراحی شده و میزان تأثیر عوامل مختلف بر غیبت از کار نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور رسیدن به اهداف یادشده، 14 عامل مؤثر بر غیبت کارکنان به عنوان ورودی تبیین، سپس با استفاده از مدل پرسپترون چندلایه، میزان غیبت کارکنان پیش بینی شده است که براساس قابلیت های مدل طراحی شده، مدیریت می تواند اقدامات لازم را در جهت کاهش غیبت کارکنان به عمل آورد. در ادامه ی تحقیق، با استفاده از فن تحلیل حساسیت، تأثیر هر کدام از متغیرهای ورودی بر خروجی این مدل مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نهایی، نشانگر این است که: عوامل «تعهد سازمانی»، «رضایت شغلی» و «تنوع شغلی» بیشترین تأثیر را بر میزان غیبت کارکنان دارند.

هدف این تحقیق بررسی تأثیر روابط تعاملی[1] و جایگاه فرد در سلسله مراتب سازمان، بر ادراک فضای سیاسی در سازمان است. برای این منظور، پژوهش حاضر از مدل ادراک فضای سیاسی در سازمان استفاده شده و آن را در نمونه ای از فضاهای کار در ایران بررسی کرده است. تحقیق از نظر روش، توصیفی و از نظر نتیجه، توسعه ای است. راهبرد اصلی مورد استفاده در تحقیق، پیمایش است. داده ها از طریق پرسش نامه گردآوری و استخراج شده و برای تجزیه وتحلیل روابط مدل، از روش تحلیل مسیر، یو من ویتنی، آزمون اسمیرنوف و تحلیل عاملی تأییدی و شاخص های نیکویی برازش استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که از میان عوامل تعاملی، رابطه ی میان فرد و سرپرستِ او- به ویژه- تأثیر قدرتمندی بر ادراک فضای سیاسی در سازمان دارد و ادراک فضای سیاسی بر عوامل عملکرد، تأثیری قابل توجه و معکوس دارد. همچنین به این نتیجه دست یافت که افرادی که در سلسله مراتب، در جایگاه مدیر قرار دارند، فضای سیاسی را با شدت کم تر از کارکنان عادی احساس می کنند. این پژوهش، با استفاده از نتایج حاصله، الگویی برای کاهش ادراک فضای سیاسی در سازمان ارایه می دهدکه در آن، تقویت روابط تعاملی کارکنان با سرپرستان و تقویت مدیریت مشارکتی و گسترش تفویض اختیارات مورد تأکید قرار گرفته است.

این پژوهش با بهره گیری از رویکرد پویاشناسی سیستم به دنبال ارایه ی چارچوبی است که عوامل مؤثر بر دورکاری و تأثیر متقابل شان بر یکدیگر را شناسایی نموده و راهبردهای مناسب برای استقرار توسعه آن را پیشنهاد نماید. پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نحوه ی گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی است و در آن از دو نوع پرسش نامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها از دو گروه جامعه ی آماری که شامل خبرگان دانشگاهی و صنعتی است، استفاده شده است. از یافته های مهم آن، استخراج عوامل اصلی مؤثر در استقرار و توسعه ی دورکاری، آشکارشدن تأثیر و چگونگی رابطه ی متغیرهای عملیاتی مدل و تأیید اجزای حلقه ی علی و ارایه ی الگوی نهایی تحقیق می باشد

تحقیق حاضر با هدف شناخت رابطه ی شایستگی با سبک رهبری (با تأکید بر سبک تحول آفرین) مدیران به انجام رسیده است. برای این منظور در مرحله ی اول با مصاحبه ی عمیق با 16 نفر از مدیران و افراد با تجربه ی سازمان، به شمارش مؤلفه های شایستگی مدیران اقدام شد. در مرحله ی دوم تعداد 231 نفر از مدیران به عنوان نمونه تصادفی از واحدهای مختلف جهاد دانشگاهی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در مرحله ی اول از مصاحبه و در مرحله ی دوم برای سنجش شایستگی از پرسش نامه ی محقق ساخته براساس نتایج مصاحبه ها و در مورد سبک رهبری از پرسش نامه ی سبک رهبری چند عاملی (MLQ) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش آماری مدل معادلات ساختاری (SEM) و نرم افزار آماری لیزرل استفاده شد. نتایج نشان داد که اولاً برای سنجش شایستگی باید به سه مؤلفه ی: شایستگیِ ارزشی، شایستگیِ حرفه ای و شایستگیِ شخصیّتی توجه نمود. در میان این سه مؤلفه ، مؤلفه ی شایستگی ارزشی، دارای بیشترین تبیین کنندگی است و شایستگی های شخصیّتی و حرفه ای در مرتبه های بعدی تبیین کنندگی قرار دارند. ثانیاً سبکِ رهبری تحول آفرین قابلیّت تبیین شایستگی مدیران را دارد. به عبارت دیگر، از سبک رهبری تحول آفرین برای پیش بینی و تبیین شایستگی مدیران می توان استفاده نمود.

هدف پژوهش حاضر، شناخت رابطه ی فرهنگ سازمانی با توانمندسازی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی خوزستان است. در این پژوهش، پنج ویژگی فرهنگ سازمانی، شامل: نوآوری، هویت سازمانی، حمایت مدیریت، سیستم پاداش برگرفته شده از الگوی رابینز (1997) و تمرکز بر نتیجه ها از الگوی فرهنگ سازمانی اوریلی و همکارانش (1991) مورد استفاده قرار گرفت. برای سنجش توانمندسازی کارکنان نیز، از ابعاد ارایه شده توسط وتن و کمرون (1381) استفاده شد. این پژوهش، از لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری در این پژوهش حدود 800 نفر و حجم نمونه 204 نفر بوده است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss v.17 استفاده شد. یافته های تحلیل همبستگی و رگرسیون، نشان می دهد که بین فرهنگ سازمانی و توانمندسازی کارکنان در سازمان تأمین اجتماعی خوزستان رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد. از مؤلفه های فرهنگ سازمانی، نوآوری و تمرکز بر نتیجه توانایی پیش بینی ابعاد توانمندسازی کارکنان را داشته اند