مدیریت فرهنگ سازمانی (فرهنگ مدیریت)

براساس نقشه راه اصلاح نظام اداری که در سال 1392 به دستگاه های دولتی ابلاغ شده است، تمامی سازمان ها می بایست به منظور فرهنگ سازمانی مبتنی بر کرامت انسانی، از برنامه منسجم و متناسب با ماهیت سازمان برخوردار باشند، این در حالی است که در جامعه مورد مطالعه این پژوهش، تاکنون شیوه های نهادینه سازی موردنظر مبهم و نامشخص بوده است. از این رو، پژوهش حاضر شیوه های نهادینه سازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر کرامت انسانی را شناسایی و اولویت بندی می کند. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها تحقیق پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری 341 نفر از کارکنان دانشگاه سیستان و بلوچستان به شمار می روند که 132 نفر از آن ها به طور تصادفی انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحلیل عاملی کلیه عوامل شناسایی شده در مدل (به جز یک عامل) را تأیید کرد که نشان دهنده این مطلب است که عوامل مذکور می توانند در نهادینه سازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر کرامت انسانی نقش داشته باشند. این عوامل با استفاده از آزمون فریدمن اولویت بندی شدند. نتایج نشان داد شایسته سالاری در بعد ساختاری، مسئولیت پذیری در بعد رفتاری، جهت گیری ارزشی در بعد معنایی و تقوا در بعد زمینه ای دارای بیشترین اولویت برای نهادینه سازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر کرامت انسانی بودند.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین رهبری اصیل و شفافیت سازمانی بود. روش پژوهش به صورت توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان ستادی اداره کل راه و شهرسازی استان کرمان (270 تن) بودند که با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای به حجم 118 تن از آن ها، انتخاب و مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود که روایی ظاهری پرسش نامه ها با استناد به نظر متخصصان و پایایی آن ها با استناد به ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین رهبری اصیل و ابعاد آن با شفافیت سازمانی، رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. یافته ها همچنین نشان داد که بعد پردازش متوازن از رهبری اصیل پیش بینی کننده معنادار شفافیت سازمانی است، اما تأثیر رگرسیونی سایر ابعاد معنادار نبود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر پردازش اطلاعات اجتماعی در سوء رفتار فردی کارکنان با توجه به نقش تعدیل گری عواطف و انسجام در میان کارکنان دانشگاهی است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است که در آن از روش پیمایشی نیز استفاده شده است. جامعه آماری 280 نفر از کارکنان دانشگاه مازندران است. از این میان براساس جدول کرجسی و مورگان 162 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و سنجش شدند. برای سنجش متغیر پردازش اطلاعات اجتماعی از پرسش نامه فرگوسن (2007)، سوء رفتار از پرسش نامه بنت و رابینسون (2000)، عواطف از پرسش نامه واتسون کلارک و تلجن (1998) و برای سنجش انسجام از پرسش نامه ترکیبی دابینز و زاکارو (1986) و رابینز (1988) استفاده شده است. برای بررسی مدل مفهومی از روش معادلات ساختاری (SEM) و از نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند که پردازش اطلاعات اجتماعی، در سوء رفتار فردی کارکنان تأثیر مثبت دارد و انسجام سازمانی و عواطف، اثر بین پردازش اطلاعات اجتماعی و سوء رفتار فردی کارکنان را تعدیل می کند.

امروزه پدیده گریز از کار بسیاری از سازمان ها را درگیر خود کرده است. کارگریزی اجتماعی کارمندان را به انجام کاری انفرادی سوق داده است و آن ها تلاش کمتری برای وظایفشان انجام می دهند. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر رفتار شهروندی سازمانی در کارگریزی اجتماعی در اداره کل راه و شهرسازی کرج انجام شده است. نمونه آماری این تحقیق شامل 139 نفر از کارکنان اداره کل راه و شهرسازی شهرستان کرج است. روش نمونه گیری در این تحقیق روش نمونه گیری سهمی و روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. برای پاسخ به سؤالات و آزمون فرضیات تحقیق از روش بررسی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) و نرم افزار Smart-PLS استفاده شده است. نتایج نشان داد که در بین همه ابعاد رفتار شهروندی سازمانی چهار بعد (وظیفه شناسی، نوع دوستی، جوانمردی و فضیلت مدنی) دارای تأثیر منفی و معنی دار بر کارگریزی اجتماعی هستند. نتایج این پژوهش همچنین نشان دهنده این است که در بین ابعاد رفتار شهروندی سازمانی بعد نوع دوستی بیشترین تأثیر را در کاهش کارگریزی اجتماعی در کارکنان دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر میانجی تعهد حرفه ای در رابطه بین صلاحیت حرفه ای و عملکرد شغلی انجام شد. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با تأکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارشناسان آموزش دانشگاه تهران (340 نفر) تشکیل می دادند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 180 نفر به منزله نمونه انتخاب شدند که گزینش آن ها با استفاده از روش طبقه ای متناسب صورت گرفت. جمع آوری داده ها براساس پرسش نامه های محقق ساخته صلاحیت حرفه ای، تعهد حرفه ای مایر، آلن و اسمیت (1993) و عملکرد شغلی هرسی و گلداسمیت (1981) صورت گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن ها به ترتیب 95/0، 91/0 و 92/0 به دست آمد و روایی صوری و محتوایی آن ها با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد. نتایج پژوهش نشان داد: صلاحیت حرفه ای در تعهد حرفه ای و عملکرد شغلی و تعهد حرفه ای نیز در عملکرد شغلی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین، نقش میانجی تعهد حرفه ای در رابطه صلاحیت حرفه ای و عملکرد شغلی تأیید شد.

تحقیق حاضر براساس اهمیت فزاینده مقابله با بدبینی سازمانی و کاهش تبعات مضر آن برای سازمان ها سعی دارد تأثیر عوامل مطرح در رفتار سازمانی مثبت گرا در کاهش بدبینی سازمانی را بررسی کند. بدین منظور سعی شده است تا روابط بین سرمایه روان شناختی مثبت و توانمندسازی روان شناختی به منزله متغیرهای مهم در رفتار سازمانی مثبت گرا و بدبینی سازمانی تجزیه و تحلیل شود. نکته مهم اینکه در این بین به نقش رهبری اخلاقی به منزله متغیر میانجی توجه شده است. تحقیق حاضر، پژوهشی توصیفی و از نوع پیمایشی است که کارکنان شعب سازمان تأمین اجتماعی استان قم جامعه آماری آن را تشکیل داده و داده های موردنیاز از طریق پرسش نامه از آن ها جمع آوری شده اند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای SPSS 22 و AMOS 22 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل رگرسیون و آزمون معادلات ساختاری نشان داد سرمایه روان شناختی، توانمندسازی روان شناختی و رهبری اخلاقی می توانند تأثیری منفی در بدبینی سازمانی داشته باشند. ضمن اینکه رهبری اخلاقی در این خصوص نقش میانجی دارد.

بحران مالی شرکت های بزرگ در دهه اخیر سبب گرایش اکثریت گروه های ذی نفع به مدل های پیش بینی ورشکستگی شده است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی محتوای اطلاعاتی نسبت های صورت جریان وجه نقد در تشخیص ورشکستگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی است. جامعه آماری این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی از سال های 1384 تا 1392 است. برای این منظور 84 شرکت شامل 42 شرکت ورشکسته و 42 شرکت سالم انتخاب شدند. شبکه عصبی این پژوهش پرسپترون سه لایه است که با روش الگوریتم پس انتشار خطا آموزش دیده است. براساس نتایج پژوهش، مدل شبکه عصبی با نسبت جریان نقدی عملیاتی به بدهی های جاری، نسبت پوشش جریان نقدی عملیاتی به بهره، نسبت بازده نقدی دارایی ها، نسبت کیفیت سود و نسبت آنی بیشترین قدرت پیش بینی را نسبت به ورشکستگی شرکت ها در ایران دارد. همچنین، یافته ها نشان می دهند که دقت پیش بینی مدل برای سال ورشکستگی 99 درصد و در مجموع مراحل ورشکستگی در یک، دو و سه سال قبل از ورشکستگی به ترتیب با دقت 91، 85 و 70 درصد است.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی اطلاعات و دانشی شدن اقتصاد جهانی، سازمان ها در محیطی قرار گرفته اند که ناگزیر می بایست برای بقای خود در دنیای رقابت دانایی محور، به دارایی های ناملموس خود اهتمام ورزند. در این میان، ماهیت حافظه سازمانی که شامل حافظه رویه ای و اظهاری است، در ادبیات مدیریت به منزله موضوع مطالعاتی جذاب و جالب، تحقیقات زیادی را به خود جلب کرده است. با وجود این، ماهیت و جنبه احساسی حافظه سازمانی و تأثیر آن در نوآوری سازمانی، موضوعی است که پژوهش های اندکی در ادبیات مدیریت به آن پرداخته اند. لذا، این پژوهش سعی بر آن دارد تا به بررسی تأثیر حافظه احساسی در نوآوری سازمانی بپردازد. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش جمع آوری اطلاعات توصیفی است که به صورت پیمایشی انجام شده است، به طوری که، پرسش نامه ای در میان 246 شرکت شهرک های صنعتی مشهد توزیع شد. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه از طریق بررسی نظرهای خبرگان و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. به منظور اعتباریابی روابط بین متغیرها، از روش تحلیل مسیر بهره گرفته شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حافظه احساسی افزون بر اثر مستقیم، از طریق حافظه اظهاری و رویه ای در نوآوری سازمانی تأثیر دارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی گر اخلاق حرفه ای در تأثیر فرهنگ سازمانی در مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی کارکنان بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان اصفهان بود که تعداد نمونه آماری براساس جدول کرجسی و مورگان، 201 نفر مشخص و نمونه گیری از طریق روش تصادفی طبقه ای متناسب با پراکنش جغرافیای محل خدمت انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات پیرامون متغیر فرهنگ سازمانی از پرسش نامه دنیسون (2000)، متغیر مسئولیت اجتماعی از پرسش نامه حیدرزاده و رهپیما (2013)، متغیر تعهد سازمانی از پرسش نامه آلن و میر (1990) و متغیر اخلاق حرفه ای از پرسش نامه کادزویر (2004) استفاده شد. روایی محتوا و صوری آن ها براساس نظرهای استادان و پایایی آن ها براساس آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شد که نتایج نشان داد فرهنگ سازمانی به طور غیرمستقیم با توجه به متغیر میانجی اخلاق حرفه ای با ضریب 36/0 روی تعهد سازمان و با ضریب 37/0 روی مسئولیت اجتماعی اثر مثبت و معنی دار دارد که بدین ترتیب نقش میانجی متغیر اخلاق حرفه ای و متعاقباً مدل مفهومی پژوهش تأیید شد.

یکی از عوامل مؤثر در ایجاد مراوده با افراد، علاوه بر تفاوت های موجود در شخصیت، ادراک و ارزش، تفاوت بین نسل ها در محل کار است. هدف این تحقیق، شناسایی نسل های موجود در محل کار است. این تحقیق به لحاظ هدف توسعه ای-کاربردی، به لحاظ روش، توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان سازمان های دولتی ایران است که تعداد 1353 نفر از 5 استان به منزله نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. پس از جمع آوری داده ها از طریق پرسش نامه، از آزمون تحلیل خوشه ای برای بررسی سؤال تحقیق استفاده شد. یافته های تحلیل داده ها نشان داد که در محل کار ایران 4 نسل وجود دارد و بین این نسل ها، به جهات مختلف از جمله در نگرش نسبت به سلسله مراتب سازمانی، چگونگی استفاده از کامپیوتر، احترام به مقام مافوق و ... تفاوت است. این تفاوت ها در ایجاد هماهنگی، انسجام و برقراری ارتباط بین افراد از نسل های مختلف در سازمان، مشکلاتی را ایجاد می کند. بنابراین، ضرورت شناخت تفاوت های بین نسلی در جهت بهبود مراوده بین نیروهای انسانی چندنسلی در محل کار ضروری به نظر می رسد.

مدیریت منابع انسانی با ظهور سیستم های اطلاعاتی شاهد تغییرات بسیاری بوده و سیستم های اطلاعاتی توانسته است در جای جای این حوزه وارد شود. همچنین، کاربرد های گسترده سیستم های اطلاعاتی در مدیریت منابع انسانی بر کسی پوشیده نیست، اما اینکه این سیستم ها در کدام یک از حوزه های مدیریت منابع انسانی نقش پررنگ تری ایفا کرده و کاربرد بیشتری داشته است مسئله مهمی است که تاکنون به آن پرداخته نشده است. درنتیجه هدف از انجام این پژوهش یافتن ارتباط میان کلمات این حوزه، تشخیص پرکاربرد ترین کلمات، همچنین مطالعه روند کلی سیستم های اطلاعاتی در حوزه مدیریت منابع انسانی، با استفاده از روش های متن کاوی است. از میان روش های موجود متن کاوی، از وزن دهی به کلمات، همبستگی کلمات و الگوریتم خوشه بندی استفاده شده است. داده های این پژوهش از میان نشریات برتر بین المللی سیستم های اطلاعات از پایگاه داده اسکوپوس و بین سال های 2013 تا 2017 جمع آوری شده است. این مطالعه با استفاده از الگوریتم های متن کاوی روی تیتر، چکیده و کلمات کلیدی سعی در پیداکردن ارتباط میان این کلمات و روند کلی سیستم های اطلاعاتی در حوزه مدیریت منابع انسانی دارد. نتایج این تحقیق می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار محققان قرار دهد درخصوص اینکه چه موضوعاتی اهمیت و به تمرکز بیشتری نیاز دارند؟. از نتایج این تحقیق می توان به اهمیت موضوعات مدیریت دانش و خصوصاً فرایند تسهیم دانش، تیم های مجازی، استفاده از سیستم اطلاعات منابع انسانی و نقش پررنگ شبکه های اجتماعی در سازمان اشاره کرد.