فناوری های آموزشی در یادگیری (فناوری آموزش و یادگیری سابق)
فناوری آموزش و یادگیری سال دوم زمستان 1394 شماره 5
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، بازنگری برنامه درسی دوره کارشناسی علوم تربیتی با گرایش تکنولوژی آموزشی بود. به منظور دستیابی به این هدف در پژوهش حاضر از روش پژوهش کیفی و کمی استفاده شد. در بخش کیفی، داده ها از طریق روش بردی جمع آوری شد. بر اساس این روش ابتدا اطلاعات موردنیاز درباره دوره کارشناسی رشته علوم تربیتی از منابع معتبر گردآوری، طبقه بندی و تفسیر شده و درنهایت شباهت ها و تفاوت ها مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش کمی به روش دلفی و با استفاده از پنل تخصصی به نظرسنجی از صاحب نظران درباره برنامه درسی بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانشگاه هایی است که در سطح جهانی مجری برگزاری دوره کارشناسی علوم تربیتی می باشند. همچنین کلیه اساتید و متخصصان رشته علوم تربیتی و تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد. نمونه آماری شامل 8 دانشگاه از میان دانشگاه های معتبر امریکا و کانادا می باشد که در سطح جهانی مجری برگزاری رشته علوم تربیتی در دوره کارشناسی و همچنین تکنولوژی آموزشی در دوره کارشناسی ارشد و دکتری هستند و همچنین 26 نفر از اساتید و متخصصان رشته علوم تربیتی و تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی به صورت هدفمند انتخاب شدند. پس از تحلیل برنامه های درسی موجود کارشناسی رشته علوم تربیتی با گرایش تکنولوژی آموزشی، کارشناسی ارشد و دکتری تکنولوژی آموزشی ایران و همچنین برنامه های درسی دانشگاه های مجری رشته علوم تربیتی در دوره کارشناسی و رشته تکنولوژی آموزشی در دوره کارشناسی ارشد و دکتری، جداول اولیه دروس تهیه گردید. جداول مذکور در کمیته تخصصی بازنگری دروس تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی با مسئولیت مجری پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفت و 4 درس به عنوان دروس پایه و 9 درس به عنوان دروس گرایشی انتخاب گردید. سپس سرفصل هر یک از دروس مذکور توسط 2 نفر از اساتید و متخصصین مربوطه تهیه گردید. این سرفصل ها در کمیته تخصصی بازنگری دروس تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی و همچنین کارگروه تخصصی تعلیم و تربیت شورای تحول و ارتقای علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی، توسط مسئول کمیته تخصصی بازنگری دروس تکنولوژی آموزشی در جلسات متعددی ارائه گردید. پیشنهادهای اصلاحی توسط مسئول کمیته تخصصی بازنگری دروس تکنولوژی آموزشی به مدت 6 ماه اعمال گردید و سرفصل کلیه دروس بر اساس چارچوب پیشنهادی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد بازبینی و یکسان سازی قرار گرفت و مجدداً برنامه نهایی در کمیته تخصصی بازنگری دروس تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی و همچنین کارگروه تخصصی تعلیم و تربیت شورای تحول و ارتقای علوم انسانی به تصویب رسید؛ بنابراین 13 عنوان درسی درزمینه ی تکنولوژی آموزشی به عنوان دروس پایه و گرایشی در برنامه جدید رشته علوم تربیتی در دوره کارشناسی با هدف تجمیع گرایش های علوم تربیتی، نهایی و به تصویب رسید.
یادگیری از طریق تلفن همراه: اثر اندازه صفحه نمایش و نوع ارائه محتوی بر یادآوری لغت های انگلیسی
حوزه های تخصصی:
این مطالعه تأثیر یادگیری از طریق تلفن همراه با نقش تعدیل کننده اندازه صفحه نمایش بر یادآوری لغت های انگلیسی را بررسی می کند. برای این منظور از یک طرح شبه آزمایشی چند گروهی و به صورت پیش آزمون - پس آزمون استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان (8 تا 14 سال) بودند که در سطح یک و دو مقدماتی کانون زبان آموزش وپرورش ناحیه 4 شهر مشهد شرکت کردند. تعداد 112 نفر از دانش آموزان این پایگاه انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه تحت شرایط تلفن همراه (صفحه نمایش کوچک) و تحت شرایط رایانه (صفحه نمایش بزرگ) تقسیم شدند. سپس در هر یک از شرایط افراد به طور تصادفی به چهار گروه گمارده شدند. همه شرکت کنندگان در یک آزمون یادآوری لغت پیش و پس از کاربندی شرکت کردند. یافته ها نشان داد بین گروه ها در یادآوری لغت تفاوت معنی داری وجود دارد. عملکرد گروه ارائه متن/ تصویر از گروه کنترل، و گروه متن در یادآوری لغت به طور معناداری بیشتر بود ولی با عملکرد گروه تصویر تفاوت معناداری نداشت. شرکت کنندگانی که توضیحات را با صفحه نمایش بزرگ دریافت می کردند در آزمون یادآوری لغات عملکرد بالاتری نشان دادند. اثر تعامل صفحه نمایش و نوع ارائه در یادآوری لغت معنادار نبود. در آموزش چندرسانه ای با ارائه مواد آموزشی از هر دو خرده سیستم کلامی و غیرکلامی، عملکرد یادگیرنده افزایش می یابد. اندازه کوچک صفحه نمایش هنگام ارائه مواد آموزشی ممکن است به بروز مشکلاتی در توجه و ادراک منجر شود.
تأثیر چندرسانه ای آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی گانیه بر یادگیری و یادداری دانش آموزان کم توان ذهنی
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر چندرسانه ای آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی گانیه بر یادگیری و یادداری دانش آموزان کم توان ذهنی پایه ی ششم ابتدایی در درس علوم تجربی می باشد. روش انجام پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، کلیه ی دانش آموزان دختر کم توان ذهنی پایه ی ششم ابتدایی بودند که در سال تحصیلی 94-1393 در مراکز استثنایی شهر خرم آباد تحصیل می کردند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش آزمون یادگیری و یادداری محقق ساخته بود. پیش آزمون یادگیری در هر دو گروه آزمایش و کنترل توسط پژوهشگر اجرا شد. سپس گروه آزمایش طی هشت جلسه با استفاده از چندرسانه ای که بر اساس الگوی گانیه تهیه شده بود آموزش دیدند و گروه کنترل با روش مرسوم آموزش دیدند. از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. پژوهشگر آزمون یادداری را دو هفته بعد از اتمام دوره بر روی دانش آموزان اجرا کرد. برای تجزیه وتحلیل داده های پژوهش از روش های آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته ها نشان داد که بین میزان یادگیری و یادداری گروه آزمایش و کنترل در درس علوم تفاوت معناداری وجود دارد و گروه آزمایش از یادگیری و یادداری بهتری بهره مند شده است.
تأثیر تدریس مبتنی بر تکنیک انیمیشن، تصاویر گرافیکی پویا و ایستا بر یادگیری درس علوم
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تدریس مبتنی بر تکنیک انیمیشن، تصاویر گرافیکی پویا و ایستا بر پیشرفت تحصیلی درس علوم بود. این تحقیق کاربردی و از نوع شبه آزمایشی بود. نمونه پژوهش شامل 77 دانش آموز دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان دزفول است که در سال 94-1393 مشغول به تحصیل بوده و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، نمونه موردنظر در قالب سه گروه آزمایش (25 نفر در گروه آموزش مبتنی بر تکنیک انیمیشن، 26 نفر در گروه آموزش مبتنی بر تصاویر گرافیکی پویا و 26 نفر نیز در گروه آموزش مبتنی بر تصاویر گرافیکی ایستا) به صورت تصادفی جایگزین شدند. هر سه گروه آزمایش هرکدام به مدت 12 جلسه آموزش خاص خود را دریافت کردند. ابزار جمع آوری داده ها آزمون محقق ساخته پیشرفت تحصیلی بود. داده های حاصل از آزمون مرجع پیشرفت تحصیلی، با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بن فرونی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که روش تدریس مبتنی بر تکنیک انیمیشن در سطح (0/05=P) نسبت به روش های مبتنی بر تصاویر گرافیکی پویا و ایستا، مؤثرتر بوده است.
بررسی میزان استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی وارتباط آن با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
حوزه های تخصصی:
هدف اساسی پژوهش حاضر، بررسی میزان استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مدارس استان سمنان و ارائه راهکارهای مناسب بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. بدین منظور نمونه ای شامل 600 نفر دانش آموز، 300 نفر معلم، 200 نفر مدیر از مدارس استان سمنان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های وضعیت استفاده از فناوری های نوین آموزشی، زیرساخت ها، موانع استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی روی آن ها اجرا گردید. داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و آزمون خی دو مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان برخورداری و استفاده از تکنولوژی های نوین آموزشی در دانش آموزان استان سمنان در حد متوسط می باشد. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مهم ترین مانع استفاده از فناوری های نوین آموزشی از دیدگاه معلمان و مدیران مانع اقتصادی است. پس ازآن مهم ترین موانع به ترتیب عبارت بودند از موانع راهبردی، آموزشی، فنی، حقوقی و فرهنگی. همچنین بین استفاده از فناوری های نوین آموزشی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. درمجموع نتایج حاکی از وضعیت مطلوب و متوسط استفاده از فناوری های نوین آموزشی ازنظر دانش آموزان و نیاز به برنامه ریزی در جهت حل مشکلات اقتصادی و رفع موانع آموزشی بود.
نیمرخ سواد اطلاعاتی استادان و تأثیر آن بر کیفیت تدریس در سطح آموزش عالی
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور نیمرخ سواد اطلاعاتی استادان و بررسی تأثیر آن بر کیفیت تدریس در آموزش عالی انجام شده است. گرداوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی است و از جهت هدف، از نوع تحقیق توسعه ای می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری پردیس های کیش، البرز و تبریز دانشگاه تهران می باشند. از بین کل جامعه هدف تعداد 120 دانشجو به تفکیک جنسیت و دانشگاه به شیوه نمونه در دسترس انتخاب شدند. برای گرداوری اطلاعات از فهرست ارزشیابی پایان ترم استادان و نیز نیمرخ سواد اطلاعاتی آیزنبرگ و برکویتز استفاده شده است. پندپذیر و چشمه سهرابی ، میزان پایایی (اعتبار) پرسشنامه را با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه کرده و میزان ضریب آلفای 0/93 گزارش نمودند و همچنین روایی آن نیز توسط آن ها تأیید شده است. از آزمون های آماری تحلیل واریانس و نیز همبستگی نیز برای تجزیه وتحلیل داده استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد همه خرده مقیاس های نیمرخ سواد اطلاعاتی باکیفیت تدریس همبستگی مثبت و تقریباً کامل دارد و همه متغیرها در سطح آلفای 0/001 معنی دار شدند. با توجه به نتایج به دست آمده معلوم شد که در همه رشته های تحصیلی دانشگاه، استادانی که دارای سواد اطلاعاتی بالایی بودند، از دیدگاه دانشجویان دارای کیفیت تدریس بالایی نیز بودند به عبارتی در امر تدریس و انتقال مفاهیم درسی به دانشجویان بهتر عمل کردند.
معرفی کتاب ها
معرفی کتاب: رسانه ها و محیط های آموزشی- یادگیری/ انتشارات سمت و دانشگاه فرهنگیان
حوزه های تخصصی:
معرفی کتاب: مجموعه مقالات همایش ملی شبکه های اجتماعی مجازی: بستری برای آموزش و یادگیری/ انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی
حوزه های تخصصی: