علی شرفی

هدف: ممیزی دانش یکی از ابزارهای مهم برای تحلیل و شناسایی نیازها، موجودی، جریان و نقشه دانش است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تحلیل وضعیت ممیزی دانش پزشکان دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد است.روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 45 نفر از پزشکان شاغل در دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش سیاهه وارسی و پرسش نامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تی تک نمونه ای از طریق نرم افزار SPSS انجام شده است.یافته ها: یافته ها نشان داد که مؤلفه شناسایی نیازهای دانشی، وضعیت دارایی های دانشی موجود (دانش ذهنی و عیان) و جریان دانش پزشکان دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد در سطح معنا داری 05/0 در حد متوسط به پایین است؛ اما نقشه دانشی پزشکان دانشگاه شاهد در سطح متوسط به بالاست. به عبارت دیگر، توجه به ممیزی دانش پزشکان دانشگاه شاهد کم است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که وضعیت ممیزی دانش پزشکان دانشگاه شاهد مطلوب نیست. بنابراین، سیاست گذاران دانشکده پزشکی این دانشگاه باید زمینه های لازم برای اجرای موفق ممیزی دانش پزشکان از طریق اﺷﺘﺮاک داﻧﺶ، ارزیابی دارایی های دانشی، نیازسنجی دانشی، ایجاد مخازن دانش، ایجاد شبکه های ارتباطی مناسب برای تقویت جریان دانش و شناسایی شکاف های دانشی، فراهم کردن زیرساخت های لازم برای فرایندهای ثبت و ضبط دارایی های دانشی، انتقال دانش مورد نیاز از طریق برگزاری دوره های آموزشی و سمینارها و تهیه نقشه های دانشی در حوزه های تخصصی در این زمینه فراهم کنند.

این مفهوم، قهرمان مسئله دار نخستین بار در سده ی بیستم توسط گئورگ لوکاچ منتقد مجارستانی مطرح و با لوسین گلدمن منتقد رومانیایی به شیوه ای کاربردی قوام یافت. از نظر این دو نظریه پرداز، تقابل ساختار ادبی و اجتماعی، ادبیات را ابزار پاسخگویی به مسائل اجتماعی ساخته است. نویسنده رمان ها ی رئالیسی، قهرمان خود را از محیط دلخواه خویش بر می گزیند و نماینده ی همنوعان جامعه ی محل زندگی خود می کند. «قهرمان مسئله دار» در پی ارزش های کیفی و اصیل انسانی در دنیایی تباه برآمده و با انتقاد از جامعه به حاشیه رانده می شود. هدف مقاله حاضر که بر روش توصیفی تحلیلی استوار است بیان جهان نگری «قهرمان مسئله دار» در رمان «الثلج یأتی من النافذه» اثر حنا مینه و عوامل مؤثر در آفرینش این نوع قهرمان است؛ از آنجا که پرداختن به داستان از بُعد جامعه شناختی و با رویکرد تبیین مسائلی همچون «قهرمان مسئله» دار یکی از انواع نقد بینارشته ای تلقی می شود، پژوهش در آثار حنا مینه را که تاکنون از این منظر مورد واکاوی قرار نگرفته است، ضروری می سازد. دستاورد این مقاله حاکی از آن است که فیّاض ، با ش اخ ص ه هایی مانند تلاش برای اصلاح مفاسد اجتماعی ، احیای ارزش های راستین به عنوان یک «قهرمان مسئله دار» به طرز بارزی جلوه گری می کند. سعی «قهرمان مسئله دار» برای اح ی ای ارزش ه ای تباه شده ی جامعه چون ایستادگی در برابر توطئه های دشمنان بی نتیجه می ماند، و با قرار گرفتن در حاشیه جامعه محکوم به شکست می شود.

إنَّ التحلیل السیمیائی یحاول الکشف بین العلاقه الموجوده بین العنوان والنص الروائی ومن ثم السیمولوجیا وهی علم یدرس بواسطتهاالأنظمه الدلالیه کاللغه والرموز والعلائم وغیرها، والعنوان فی النص کما هو معلوم لدی الباحثین یعتبر العتبه والبوابه و له الصداره وهو علامه مکثفه تحمل المضامین الأساسیه للنص، والصله بین السیمیائیه والعلاقه تتَّضح عندما یُعدُّ العنوان نظاماً سیمیائیاً ذا أبعاد دلالیه وأخری رمزیه، یحثُّ الباحث إلی تتبع الدلالاته المراد کشفها فی المبنی والمعنی، فمن هذا المنطلق الأدبی، سعینا فی هذا البحث، لإعمال التحلیل السیمیائی للروایه المعنونه ب الثلج یأتی من النافذه للقاص والروائی السوری حنا مینه؛ لأنَّ العنوان ونظراً لمحتوی نص الروایه، یحمل دلالات إیحائیه ورمزیه علی الرغم من واقعیه الأحداث. حاولنا فی هذه الدراسه الوصفیه التحلیلیه ووفقاً لنظریه العالم البنیوی فردیناند دی سوسیر، الکشف عن دلاله الأشیاء الجامده، المتمحوره حول النافذه والثلج؛ لأنَّ لهاتین المفردتین دوراً هاماً فی تصویر مراحل تطوّر شخصیه البطل ورسم الأحداث من البدایه حتی النهایه.بعض النتائج تشیر إلی أنّ النافذه وهی الرکن الأساسی من العنوان بعلاقتها الامتدادیه، تعتبرُ عنصراً من عناصر المجابهه بین بطل الروایه والعالم الخارجی وکذلک الثلج الآتی من النافذه التی یَقعد بهمه البطل المناضل، فهما دلالاتان رمزیتان وأیضاً وسیلتان حدّد البطلُ بواسطتهما شخصیته النّضالیه طبقاً لسیر الأحداث ومراحلها. فالروائی من خلال الروایه وعنوانها، حاول أن یوظّف الأشیاء الجامده التی لها دور دلالی فی الروایه فی خدمه الحیاه وهی حیاه أبطاله والمجتمع.

إنَّ التحلیل السیمیائی یحاول الکشف بین العلاقه الموجوده بین العنوان والنص الروائی ومن ثم السیمولوجیا وهی علم یدرس بواسطتهاالأنظمه الدلالیه کاللغه والرموز والعلائم وغیرها، والعنوان فی النص کما هو معلوم لدی الباحثین یعتبر العتبه والبوابه و له الصداره وهو علامه مکثفه تحمل المضامین الأساسیه للنص، والصله بین السیمیائیه والعلاقه تتَّضح عندما یُعدُّ العنوان نظاماً سیمیائیاً ذا أبعاد دلالیه وأخری رمزیه، یحثُّ الباحث إلی تتبع الدلالاته المراد کشفها فی المبنی والمعنی، فمن هذا المنطلق الأدبی، سعینا فی هذا البحث، لإعمال التحلیل السیمیائی للروایه المعنونه ب «الثلج یأتی من النافذه» للقاص والروائی السوری «حنا مینه»؛ لأنَّ العنوان ونظراً لمحتوی نص الروایه، یحمل دلالات إیحائیه ورمزیه علی الرغم من واقعیه الأحداث. حاولنا فی هذه الدراسه الوصفیه التحلیلیه ووفقاً لنظریه العالم البنیوی فردیناند دی سوسیر، الکشف عن دلاله الأشیاء الجامده، المتمحوره حول «النافذه والثلج»؛ لأنَّ لهاتین المفردتین دوراً هاماً فی تصویر مراحل تطوّر شخصیه البطل ورسم الأحداث من البدایه حتی النهایه. بعض النتائج تشیر إلی أنّ «النافذه» وهی الرکن الأساسی من العنوان بعلاقتها الامتدادیه، تعتبرُ عنصراً من عناصر المجابهه بین بطل الروایه والعالم الخارجی وکذلک «الثلج» الآتی من النافذه التی یَقعد بهمه البطل المناضل، فهما دلالاتان رمزیتان وأیضاً وسیلتان حدّد البطلُ بواسطتهما شخصیته النّضالیه طبقاً لسیر الأحداث ومراحلها. فالروائی من خلال الروایه وعنوانها، حاول أن یوظّف الأشیاء الجامده التی لها دور دلالی فی الروایه فی خدمه الحیاه وهی حیاه أبطاله والمجتمع.

حکمرانی اطلاعات رویکردی برای مدیریت کسب، خلق، ذخیره، سازماندهی، اشتراک، اشاعه و استفاده مؤثر از اطلاعات در داخل و خارج از یک سازمان است که بیشتر سازمان های امروزی از آن برای تسهیل و تسریع مدیریت فرایندهای اطلاعاتی خود از آن استفاده می کنند. بنابراین هدف این پژوهش تشریح نقش حکمرانی اطلاعات در مراکز علمی است. این پژوهش بنیادی است و از روش کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات از انواع منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی استفاده کرده است. حکمرانی اطلاعات در مراکز علمی شامل مؤلفه های عمومی مانند افراد، فناوری، فرایندها، خط مشی ها، ابزارها و مؤلفه های خاص مانند ارزش اطلاعات، کیفیت اطلاعات، امنیت اطلاعات، حریم خصوصی، پذیرش اطلاعات و مدیریت رکوردها است که می تواند زمینه مدیریت چرخه حیات اطلاعات، اشتراک، دسترسی، استفاده، حفاظت و آرشیو اطلاعات را در میان جوامع علمی تسریع و تسهیل کند. همچنین حکمرانی اطلاعات می تواند از طریق ممیزی، اولویت بندی، تعیین خط مشی ها، پالایش اطلاعات، کنترل اطلاعات و ایجاد سیستم های اطلاعاتی زمینه های افزایش شفافیت، پاسخگویی و انعطاف پذیری و باز بودن، قانونگرایی، بهبود سرعت و اثربخشی تصمیمات و فرایندها، کاهش ریسک و هزینه های علمی و کنترل فساد را در میان جوامع علمی فراهم کند. حکمرانی اطلاعات در مراکز علمی می تواند با ایجاد محیط و فرصت های مناسب زمینه حکمرانی، مدیریت و سیاستگذاری درست فرایندهای جستجو، بازیابی، کسب، خلق، ذخیره، سازماندهی، انتقال، اشتراک، اشاعه و استفاده، تجزیه و تحلیل و کنترل اطلاعات در میان جوامع علمی را فراهم کند.

هدف: کتابخانه ها به عنوان یکی از مهم ترین مراکز علمی، آموزشی، پژوهشی، اجتماعی و فرهنگی نقش مؤثری را در توسعه اطلاعات، آگاهی و دانش بشری دارند که تحقق اهداف آن ها، نیازمند مدیران متخصص و باتجربه برای افزایش اثربخشی و کارایی کتابخانه ها است. اما تحقق اهداف کتابخانه ها بدون انتصاب مدیران توانمند برای مدیریت کارآمد آنها ممکن نخواهد بود. بنابراین هدف این پژوهش، شناسایی و معرفی مولفه های موثر بر انتصاب مدیران کتابخانه ها بر اساس تحقیقات پیشین در این زمینه است. روش/ رویکرد: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش توصیفی و رویکرد اسنادی و تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل مطالعه و تحلیل محتوای 62 عنوان مقاله ، 7 عنوان کتاب و 1 عنوان پایان نامه منتشر شده در حوزه مدیریت کتابخانه ها است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش یادداشت برداری از منابع منتشر شده در زمینه مدیریت کتابخانه ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزار اکسل است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های اثرگذار جهت انتصاب مدیران کتابخانه ها شامل مؤلفه های شغلی/فردی مانند دانش و معلومات حرفه ای (سابقه کاری، سنوات خدمت، دوره های آموزشی گذرانده، مدرک تحصیلی مرتبط، قابلیت ارتقاء علمی و اداری و تخصص)، مهارت های مدیریتی (مهارت های ارتباطی، توانایی تصمیم گیری و پاسخگویی، مدیریت بحران، انجام کار گروهی، مدیریت تعارض، تفویض اختیار ، مدیریت زمان، مدیریت منابع و سرمایه، خلاقیت و نوآوری، شناسایی و تحلیل مسائل، درک تفاوت های فردی، روحیه تشویق پرسنل، آینده نگری، تعهدمداری و عدالت و انصاف) ویژگی های شخصیتی (مسئولیت پذیری، اعتماد به نفس، تحمل و سعه صدر، صداقت و درستی، روحیه مشارکت جویی، ظاهر آراسته و منظم، سن، انعطاف پذیری و شجاعت فردی)، نگرش و بینش (نگرش مذهبی، محترم شمردن زیردستان و تقدم ضابطه بر رابطه) ، اعتبار عمومی و حرفه ای (ارتباطات غیررسمی، حسن شهرت حرفه ای، جلب اعتماد کارکنان، جلب اعتماد مافوق و جلب اعتماد ارباب رجوع)؛ عوامل سازمانی / داخلی (بُعد ساختاری (پیچیدگی سازمان، رسمیت سازمان، سطح تمرکز سازمان و سیستم بودجه) و بُعد محتوایی (اندازه سازمانی، فرهنگ سازمانی، درک اهداف و استراتژی سازمانی، فناوری سازمانی و سبک رهبری مدیران عالی سازمانی) و عوامل محیطی/ خارجی (محیط عمومی (عوامل اجتماعی/ فرهنگی، جغرافیایی، اقتصادی، تکنولوژیکی، سیاسی/حقوقی) و محیط تخصصی (رقبای سازمانی، ارباب رجوع و عوامل قانونی) است. اصالت/ ارزش: انتصاب مدیران کتابخانه ها نقش بسیار مهمی در رشد و شکوفایی آنها دارد. این مقاله یکی از اولین مطالعات توصیفی و تحلیلی در زمینه مدیریت کتابخانه ها است که بر شناسایی و دسته بندی مؤلفه های موثر در انتصاب مدیران کتابخانه ها تمرکز دارد و می تواند به شناسایی و به کارگیری مدیران مستعد و توانمند در کتابخانه ها منجر شود و سبب افزایش کارآمدی و اثربخشی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی شود. همچنین این مؤلفه ها می توانند ابزاری برای سیاستگذاری درست در دست مدیران ارشد جهت انتصاب مدیران کتابخانه ها باشند و از سوی دیگر می توانند زمینه ای برای تحقیقات بعدی و مفصل تر در زمینه ابعاد مدیریتی، شخصیتی، فنی و اجتماعی مدیران کتابخانه ها و خدمات اطلاعاتی باشند.

کاربردپذیری یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی کیفیت نرم افزارها است که نقش مهمی را در بهبود عملکرد و کارایی آن ها ایفا می کند. لذا هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت کاربردپذیری نرم افزار مدیریت دانش (MTAShare) از دیدگاه کارکنان بانک شهر و شرکت مشاوران توسعه آینده است.داین پژوهش کاربردی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 28 نفر از کاربران نرم افزار مدیریت دانش (MTAShare) در بانک شهر و شرکت مشاوران توسعه آینده است. برای ارزیابی کاربردپذری نرم افزار از مدل ISO/IEC 9126 و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها نشان داد که مقوله های قابلیت نگهداری، انتقال پذیری، کارایی، اطمینان، کارکردی بودن و قابلیت استفاده از نرم افزار (MTAShare) از دیدگاه کاربران شرکت مشاوران توسعه آینده و مقوله های قابلیت اطمینان، انتقال پذیری، استفاده، کارایی، قابلیت نگهداری و کارکردی بودن از دیدگاه کاربران بانک شهر به ترتیب بیشترین میزان کاربردپذیری را در مدیریت دانش سازمانی دارند. همچنین نتایج آزمون تی نشان داد که اختلاف میانگین مقوله های کاربردپذیری نرم افزار معنی دار هستند و میزان کاربردپذی آن از دیدگاه کاربران مطلوب است و این نرم افزار برای درونی سازی، بیرونی سازی، اجتماعی کردن و ترکیب دانش در سازمان ها مناسب است. نتایج نشان داد که کاربردپذیری و استفاده بیشتر از نرم افزار (MTAShare) در سازمان ها می تواند به تسهیل و تسریع فرایندهای مدیریت دانش در سازمان ها کمک کند.

هدف: هدف این پژوهش مطالعه علم سنجی تولیدات علمی در حوزه قرآن کریم است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 356 تولید علمی نمایه شده در پایگاه استنادی کلریویت آنالیتیک از سال 1985-2018 است. ابزار گردآوری اطلاعات چک لیست و ابزار تجزیه و تحلیل اطلاعات نرم افزارهای وُس ویوور، هیس سایت و اکسل است. یافته ها: یافته ها نشان داد که روند انتشار مدارک علی رغم نوسانات زیاد در سال های مختلف صعودی بوده و بیشترین موضوع های آن ها در زمینه سیستم های اطلاعاتی و مذهب در حوزه قرآن کریم است. همچنین کشورهای عربستان، پاکستان، آمریکا، مالزی و ایران؛ دانشگاه های طیبه، مالایا، پادشاه عربستان، کبانگسان مالزی و دانشگاه آزاد اسلامی ایران؛ مجله های کنفرانس بین المللی دانشگاه طیبه و حقوق تطبیقی آمریکا؛ و الگیناهی، هارویتز و خان بیشترین انتشار و استناد را در میان کشورها، سازمان ها، مجله ها و نویسندگان داشته اند و کلیدواژه های قرآن و اسلام بیشترین هم رخدادی را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان استنادهای محلی و همکاری های علمی در زمینه تولیدات علمی حوزه قرآن کریم بسیار کم است و شبکه هم خدادی کلیدواژه ها نیز پراکندگی بیشتری دارد. بنابراین سیاستگذاران علمی این حوزه باید زیرساخت ها و امکانات لازم برای انجام پژوهش های قرآنی و افزایش همکاری های علمی در سطح محلی و جهانی فراهم کنند.

مدیریت دانش اجتماعی فصل مشترک میان مدیریت دانش اجتماعی و سرمایه اجتماعی است که نقش مهمی را در استخراج دانش نهان اجتماعی بازی می کند، لذا هدف از انجام این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های مدیریت دانش اجتماعی است. این پژوهش کاربردی و با روش اسنادی و فراترکیب انجام شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش هفت مرحله ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. همچنین در مجموع 44 منبع از 258 منبع برای انجام فراترکیب نهایی انتخاب شد که 224 کد، 25 مفهوم و 8 مقوله از آن ها استخراج و با استفاده از نرم افزار آماری اِکسل 2016 به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته شد. یافته ها نشان داد که مؤلفه های مدیریت دانش اجتماعی شامل سرمایه فکری (انسانی، ساختاری و ارتباطی)؛ سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی و رابطه ای)؛ مدیریت دانش (ابعاد دانش، انواع دانش، فرآیندهای مدیریت دانش، تبدیل دانش، اکوسامانه دانش و موانع آن)؛ ارتباطات (جمعی و فردی)؛ یادگیری (فردی، جمعی و سبک های یادگیری)؛ رهبری (مهارت های مدیریتی و سبک های مدیریتی)؛ فرهنگ (اعتماد و علاقه و انگیزه)؛ و فناوری (رسانه های جمعی، وب معنایی، نرم افزارهای اجتماعی و سامانه های مدیریت اطلاعات و دانش) است. همچنین یافته ها نشان داد که مدل مفهومی مدیریت دانش اجتماعی متشکل از مؤلفه های دانش، سرمایه اجتماعی و فکری است که عوامل ارتباطی، فرهنگی، فناوری و رهبری نیز در آن دخیل هستند و تمام این عوامل بر روی هم اثرگذار هستند. درکل می توان گفت که مدل مفهومی ارائه شده می تواند برای ارزیابی عوامل موفقیت مدیریت دانش اجتماعی در سازمان ها کمک کند.

هدف: آشوب یکی از مهمترین ویژگی های دنیای پیچیده اطلاعاتی امروز است که باعث سردرگمی کاربران در بازیابی درست و به موقع اطلاعات می شود. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل ایجاد آشوب در سازماندهی اطلاعات و ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از آن است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش 10 نفر از متخصصان سازماندهی اطلاعات است که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش مصاحبه عمیق ساخت نیافته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که مهم ترین عوامل ایجاد آشوب در سازماندهی اطلاعات شامل: 1. عوامل انسانی 2. عوامل سیستمی 3. عوامل بنیادی 4. عوامل اقتصادی و 5. عامل زبان شناختی است. همچنین یافته ها نشان داد که اثر پروانه ای، خودمانایی، جاذبه های غریب و سازگاری پویا به ترتیب از مهم ترین عوامل بازدارنده آشوب در سازماندهی اطلاعات هستند و سازماندهی کنندگان با داشتن تخصص، دقت و زمان کافی، عملکرد بهتری را در جلوگیری از آشوب خواهند داشت. اصالت اثر: نتایج نشان داد که استفاده از عناصر نظریه آشوب برای جلوگیری از آشوب در سازماندهی اطلاعات مؤثر است.

برای ارزیابی فرایندهای مدیریت دانش به منظور مطابقت دادن آنها با اهداف سازمان ها ممیزی دانش ضروری است و تحلیل روندهای آن در سطح محلی و جهانی به شناسایی خلأءهای موجود در این زمینه کمک خواهد کرد. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش تحلیلی توصیفی و علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش 84 مقاله ممیزی دانش منتشرشده در پایگاه استنادی Clarivate Analytics (پایگاه استنادی مجلات معتبر ISI - web of science سابق) است. ابزار گردآوری دادها فهرست کنترل و یادداشت برداری و روش تجزیه و تحلیل داده ها و ترسیم نقشه های هم استنادی با استفاده از نرم افزارهای HisCite, VOSviewer، Pajek و Excel بوده است. یافته ها نشان داد که روند انتشار مقاله های ممیزی دانش در نوسان بوده و بیشترین گرایش موضوعات آنها مربوط به کسب و کار مالی، مدیریت، علم اطلاعات و کتابداری و پزشکی عمومی داخلی است و تعداد استنادهای محلی کشورها، سازمانها، نویسندگان، مجله ها و موضوعات نسبت به استنادهای جهانی شان بسیار پایین است. هم چنین یافته ها نشان داد که زبان اکثر مقاله ها انگلیسی است و کشورهای امریکا، انگلیس و کانادا بیشترین انتشار مقاله و استناد محلی و جهانی را داشته اند و دانشگاه های کولرادو، آلاباما، واترلو و کورنل و نیز مجله های بررسی و نقد حسابداری و ممیزی در نظر و عمل به ترتیب بیشترین استنادهای محلی و جهانی را داشته اند و نقشه هم رخدادی واژگان این حوزه نیز منسجم نیست. علاوه بر این در میان نویسندگان بونر، لیبی، دزورت و سالتریو بیشترین استنادهای محلی و جهانی را داشته اند و شبکه مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی نویسندگان از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. نتایج نشان داد که میزان استنادهای محلی مقاله های ممیزی دانش مطلوب نیست و برای بهبود وضعیت آن باید برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های لازم صورت پذیرد.

هدف: هدف این پژوهش مطالعه جایگاه کشورهای خاورمیانه و تعیین کشورهای قدرتمند اطلاعاتی، وابسته و ضعیف آن ها براساس چارک تولیدات علمی و همکاری های علمی در جغرافیای سیاسی اطلاعات است.<br /> روش : این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع علم سنجی است که با روش های اسنادی و تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه پژوهش 16 کشور خاورمیانه است که براساس تولیدات علمی و همکاری های علمی منطقه ای و فرامنطقه ای از سال 2008-2017 مورد مطالعه قرارگرفته اند. داده ها از پایگاه های اطلاعاتی اسکوپوس، بانک جهانی و سایت مرکز آمار فلسطین استخراج، و برای تجزیه و تحلیل آن ها از نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس استفاده شده است.<br /> یافته ها : براساس یافته ها بترتیب کشورهای ترکیه، عربستان، ایران و مصر در جایگاه اول تا چهارم در جغرافیای سیاسی اطلاعات خاورمیانه قرار دارند و با اختصاص دادن بالای 75درصد چارک(3Q) شاخص ها به خود جزو کشورهای قدرتمند اطلاعاتی محسوب می شوند. کشورهای رژیم صهیونیستی، قطر، امارات، اردن، عمان، کویت، عراق و فلسطین بترتیب در جایگاه پنجم تا دوازدهم خاورمیانه قرار دارند و با اختصاص دادن 25تا50درصد چارک(2Q) شاخص ها به خود جامعه کشورهای وابسته را تشکیل می دهند. و چهار کشور لبنان، بحرین، یمن و سوریه در جایگاه سیزدهم تا شانزدهم جغرافیای سیاسی اطلاعات خاورمیانه قرار دارند و با کسب 25درصد چارک(1Q) شاخص ها کشورهای ضعیف خاورمیانه را تشکیل می دهند.

هدف: هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب ها و پایان نامه های اطلاع سنجی، کتاب سنجی، علم سنجی و وب سنجی در جهان است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش کاربردی بوده و با روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 730 عنوان کتاب انگلیسی موجود در پایگاه اطلاعاتی آمازون و 1069 عنوان پایان نامه انگلیسی نوشته شده در پایگاه اطلاعاتی پروکوئست است که در یک طرح موضوعی 15گانه طبقه بندی شده اند. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی و ابزار تحلیل داده ها، نرم افزار EXCEL می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بیشتر کتاب های نوشته شده در حوزه های اطلاع سنجی، کتاب سنجی، علم سنجی و وب سنجی در جهان تألیفی بوده و روند نشر صعودی داشته اند و بیشتر رویکرد موضوعی آن ها تحلیل اختراعات، تحلیل استنادی، کتاب سنجی و ارتباطات علمی است. همچنین روند نشر پایان نامه ها نیز صعودی بوده و بیشتر رویکرد موضوعی آن ها تحلیل استنادی، کتاب سنجی، وب-سنجی، علم سنجی، ارتباطات علمی و ارزیابی عملکرد پژوهشگران است و کمترین رویکرد موضوعی کتاب ها و پایان نامه های حوزه های سنجش علم در جهان موضوعات اطلاع سنجی، همکاری علمی، هم استنادی، هم نویسندگی، مصورسازی اطلاعات و دانش، ارزیابی وب سایت ها و ضریب تأثیر مجلات است. علاوه براین بیشترین پژوهش های حوزه های سنجش علم در رشته های علوم کامپیوتر، آموزش عالی، مدیریت، کتابداری و علم اطلاعات، علم و دانش عمومی و فناوری اطلاعات و کمترین آن در رشته های اخلاق، تاریخ، فلسفه، حقوق، مطالعات زنان، نانوتکنولوژی، روانشناسی، فیزیک، شیمی، مذهب، ریاضی، کارآفرینی، جغرافی، تحلیل اختراع، زیست، شیمی، محیط زیست و آمار انجام شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که موضوع کتاب ها و پایان نامه های اطلاع سنجی، کتاب سنجی، علم سنجی و وب سنجی مبتنی بر تحلیل استنادی بوده و پراکندگی موضوعات بیشتر است.

هدف: هدف مقاله حاضر شناسایی وضعیت پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی ازنظر موضوع، سال انتشار و شکاف موضوعی در دانشگاه های دولتی ایران بود. روش شناسی: برای وصول به هدف مذکور از روش پژوهش پیمایش توصیفی و تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر شامل 1120 عنوان گزارش پژوهش (پایان نامه ها و مقاله های) موجود در 13 دانشگاه دولتی ایران بین سال های 1383-1392 بود که 749 عنوان از این پژوهش ها مربوط به پایان امه های کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی و 371 عنوان از آن ها مربوط به مقاله های منتشرشده توسط محققان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در پایگاه اطلاعاتی سایمگو بود. طبقه بندی موضوعی پژوهش ها با استفاده از 7 رده اصلی و 18 رده فرعی بر مبنای نظام طبقه بندی لیستا (LISTA) انجام شده و برای گردآوری اطلاعات نیز از سیاهه وارسی پژوهشگر ساخته استفاده شده است. در انتها داده های طبقه بندی شده مورد تحلیل قرارگرفته و با استفاده از نمودارها و جداول توصیف شده اند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که موضوعات فناوری اطلاعات، کتابداری، بازیابی اطلاعات، کتاب سنجی، مدیریت اطلاعات، منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی و فهرست نویسی و رده بندی بیشترین محورهای موضوعی هستند که در پایان نامه ها و مقالات محققان علم اطلاعات و دانش شناسی موردمطالعه قرار گرفته اند. نتیجه گیری: در پایان نامه ها و مقالات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران به موضوعاتی مانند منابع اطلاعاتی، هستی شناسی، وب معنایی، جستجو معنایی، دولت الکترونیکی، مدیریت منابع اطلاعات، نوآوری دانش، اشتراک دانش، سازمان دهی دانش، شبکه، خدمات اطلاعاتی و کتابخانه های دیجیتال کمتر پرداخته شده است.

هدف: تهیه الگوی موضوعی پایان نامه های کتابداری و اطلاع رسانی در ایران با هدف کمک به دانشجویان فعلی و آتی در انتخاب موضوع و جلوگیری از پژوهش های تکراری. روش/ رویکرد پژوهش: کتابخانه ای و دلفی. ابتدا با مطالعه مدل های پژوهش های پیشین و موضوع های موجود در پایگاه اطلاعاتی لیستا و کسب نظر متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی، 6 رده اصلی معین شد. سپس، برای تعیین موضوع های فرعی از سرعنوان های موضوعی فارسی، سرعنوان های موضوعی کنگره، اصطلاحنامه های فرهنگی یونسکو و اصفا و نما، و طرح های رده بندی های دیویی و کنگره استفاده شد. یافته ها: مدل پیشنهادی شامل 6 رده اصلی (کتابداری، کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، مدیریت اطلاعات، ذخیره و بازیابی اطلاعات، فهرست نویسی و رده بندی، و روش های کمّی و کیفی اندازه گیری اطلاعات) و 70 رده فرعی است. نتیجه گیری: برای جلوگیری از انجام پژوهش تکراری، لازم است پژوهشگران و دانشجویان به این نقشه توجه کنند.

هدف:هدف این پژوهش تعیین پوشش موضوعی عناوین اولویت های پژوهشی، رشته کتابداری و اطلاع رسانی می باشد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی به روش تحلیل محتوا می باشد.جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 364 عنوان اولویت پژوهشی گردآوری شده از سایت های سازمان های مختلف می باشد.ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش فهرست کنترل بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان دادند که موضوعات کتابداری و بازیابی در موضوعات اولویت های پژوهشی بیشتر، ولی موضوعات تکنولوژی اطلاعات، کتابسنجی، منابع چاپی و الکترونیکی، مدیریت اطلاعات، رده بندی، ارتباطات علمی و نشر الکترونیک کمتر بررسی شده اند.این مقاله نتیجه گیری می کند که اولویت های پژوهشی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از پوشش موضوعی متنوعی برخوردارمی باشند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین فرایند زیست روش های پژوهش پایان نامه های علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های دولتی ایران از سال 1384- 1388 است. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی، و از روش تحلیل محتوا، برای تعیین گرایشات روش های پژوهشی پایان نامه ها استفاده کرده است. جامعه مورد مطالعه 292 پایان نامه علوم کتابداری و اطلاع رسانی نوشته شده از سال 1384-1388 در دانشگاه های دولتی ایران می باشد. پایان نامه ها از لحاظ روش پژوهش نیز در 10 نوع روش پژوهشی تفکیک شده اند. گردآوری اطلاعات با استفاده از فیش برداری بر مبنای فهرست کنترل انجام شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای EXCEL و SPSSانجام شده است. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش 81/42 درصد از کل پایان نامه ها از روش پژوهش پیمایشی، 01/13 درصد از روش پژوهش تحلیل محتوا، 30/11 درصد از روش پژوهش تحلیل استنادی، 22/8 درصد از روش پژوهش پیمایش توصیفی، 51/6 درصد از روش پژوهش کتابخانه ای، 45/4 درصد از روش پژوهش پیمایش مقایسه ای، 11/4 درصد از روش پژوهش  پیمایش تحلیلی، 77/3 درصد از روش پژوهش پیمایش ارزشیابی، 40/2 از روش پژوهش توصیفی، 05/2 درصد از روش پژوهش توصیفی تحلیلی، 68/0 درصد از روش پژوهش تجربی و 68/0 درصد از پایان نامه ها از روش پژوهش طراحی سیستم استفاده کرده اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که گرایش روش پژوهشی غالب در پایان نامه های علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های دولتی ایران مربوط به روش پژوهش پیمایشی، و ضعیف ترین گرایش مربوط به روش های پژوهشی تجربی و طراحی سیستم می باشد.

هدف: دسته بندی موضوعی پایان نامه های رشته کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه های دولتی ایران. روش/ رویکرد پژوهش:. 292 پایان نامه کتابداری و اطلاع رسانی دفاع شده میان سالهای 1384تا 1388 در ده دانشگاه دولتی ایران در 12 گروه موضوعی کلی و 17 موضوع فرعی بر مبنای نظام موضوعی ISTA و LISTA دسته بندی شد. داده ها با استفاده از لیست کنترل گردآوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای EXCEL و SPSS انجام شد. یافته ها: کتابداری 22%، ، بازیابی 21%، ، کتابسنجی 14%، ، موتورهای جست وجو 11%، ، منابع چاپی و الکترونیکی 5/6%، صنعت اطلاعات و فهرستنویسی هرکدام 6%، مدیریت اطلاعات 5% ، موضوعات متفرقه 4%، نشر الکترونیک 3% ، و ارتباطات علمی 5/1%درصد از پایان نامه ها را تشکیل می دهد ؛ در موضوع رده بندی هیچ پایان نامه ای یافت نشد.

هدف این پژوهش مطالعه علم سنجی مقاله های مصرف کالاهای فرهنگی است.این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی و علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل (556 عنوان) مقاله علمی نمایه شده در پایگاه استنادی کلریویت آنالیتیک از سال 1986-2018 است. ابزار تجزیه و تحلیل اطلاعات نرم افزارهایHisCite, VOSwiever, و اکسل است. یافته ها نشان داد که روند انتشار مقاله ها با کمی نوسان در سال های مختلف صعودی بوده و بیشترین استنادها به مقاله-های قدیمی صورت گرفته و بیشترین موضوع های مقاله ها به ترتیب در حوزه های موضوعی تجارت، اقتصاد، جامعه شناسی، انسان شناسی، مطالعات فرهنگی، اکولوژی، علوم اجتماعی و علوم زیستی است. همچنین یافته ها نشان داد که کشورهای آمریکا، انگلیس، کانادا، ایتالیا و اسپانیا بیشترین تولید مقاله و استنادهای محلی و جهانی و دانشگاه های لندن، گلف، مکواری، لنکستر و سوری بیشترین تولید مقاله و بیشترین استناد محلی و جهانی را دریافت کرده اند و مجله پژوهش مصرف کننده و اقتصاد فرهنگی بیشترین انتشار مقاله و استناد محلی و جهانی را دریافت کرده و بیشتر مقاله ها در مجله های با ضریب تأثیر بالا (Q1) چاپ شده اند. علاوه بر این یافته ها نشان داد که همکاری استنادی نویسندگان کشورها و سازمان ها درکل کمتر است و شبکه هم خدادی کلیدواژه ها نیز پراکندگی بیشتری دارد.نتایج نشان داد که استنادهای محلی به مقاله ها و همکاری علمی نویسندگان در سط محلی بسیار پایین تر از از سطح جهانی است. لذا سیاستگذاران حوزه فرهنگی باید به تقویت همکاری های علمی در سطح محلی و بین المللی پرداخته و انگیزه های لازم برای افزایش همکاری های علمی را در بین نویسندگان، کشورها و سازمان ها ایجاد کنند.