ابوالحسن امین مقدسی

ابوالحسن امین مقدسی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۴۹ مورد از کل ۴۹ مورد.
۴۱.

مدح اهل بیت (ع) در دیوان بوصیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۵۸ و ۱۵۹

کلیدواژه‌ها: اهل بیت مدح آیات و احادیث حب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۵
مدح پیامبر(ص)واهل بیت (ع)در دیوان شعراجاری است . تبیین اوصاف اهل بیت (ع) با استناد به آیات و روایات ‘ سنتی است که اکثر مدیحه سرایان بدان پرداخته اند . در میان شعرا بوصیری بخاطر برده اش و دیگر سروده هایش از جایگاه ویژه ای برخوردار است ‘جایگاهی که شاعران قرون واعصار را به تقلید واداشته است. بوصیری در دیوان خود با اشاره به آیات قرآن و احادیث ‘ پیامبر را نذیر مبین و افصح من نطق بالضاد معرفی کرده و به حدیث شق القمر و ستون حنانه و حرکت شجر و نطق حجر اشاره می کند او در مدح اهل بیت (ع) از کربلا و حدیث کساء و حدیث منزلت و سوره هل اتی و آیه مودت یاد کرده و حضرت فاطمه را با وصف خیر النساء مدح می کند و پا به پای شعرای شیعی به مدح اهل بیت می پردازد.
۴۲.

درآمدی بر شعر شرف الدین انصاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۶۰

کلیدواژه‌ها: قرآن شعر تقلید اصطلاحات عروضی زهدیات

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب کلیات ادباء
تعداد بازدید : ۱۴۵۸ تعداد دانلود : ۷۱۹
شعر دوره سقوط با ویژگیهای خاص در تاریخ ادب عربی معرفی شده است .تقلید و تکرار و عدم نوآوری شعرا ‘ رشد کمی شعر‘ معماگویی‘بازی با حروف و کلمات ‘ و استعمال بیش از حد صنایع بدیعی ‘از جمله صفاتی است که شعر دوره سقوط را به آن متصف نموده اند . شرف الدین انصاری از شعرای قرن هفتم این دوره است . اغراض شعری او به مدح اختصاص یافته و فقط سه مورد رثاء در کل دیوان او ملاحظه می شود . او ابیات امرؤالقیس ‘ متنبی ‘ ابوتمام ‘ کعب بن زهیر‘و عمربن ربیعه را تضمین نموده ‘ و همه تضمین ها از یک سطح برخوردار نیستند بلکه بعضی از آنها نقد پذیرند . زهدیات در شعر او از جایگاه ویژه ای برخوردار است ‘ که این امر به زمان شاعر و روحیه فردیش باز می گردد. اصطلاحات عروضی به کار رفته در شعرش و معماهای رد و بدل شده بین او و پدرش ‘ از تأثیر او از عوامل سقوط حکایت می کند . اقتباس های قرآنی در اشعار او بسیارند . بعضی از این اقتباسها به علت تکرار و کثرت ‘ قوه خیال شاعر را تحت تأثیر قرارداده است ‘ ولی برخلاف دیگر شعرا ایات محدود به سوره های خاصی نیست و از پراکندگی خوبی برخوردار است . اقتباس از آیات سوره شمس و نازعات به عنوان نمونه بارز اقتباس در شعر عربی مشهور گشته است . در مدائح نبوی او برخلاف دیگر بدیعه سرایان تاریخ و حدیث و روایت کمتر به چشم می خورد ‘ علاوه بر اینکه اهل بیت (ع) در کنار پیامبر (ص)مورد توجه قرار گرفته است .
۴۳.

دین در دیدگاه شوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۵۷

کلیدواژه‌ها: دین قرآن پیامبر شوقی مکارم اخلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۹ تعداد دانلود : ۸۴۴
احمد شوقی شاعری است که عصر او مشحون از مسائل مهم سیاسی و اجتماعی مذهبی است. دیوان او می تواند مرجعی قوی برای تاریخ معاصر جهان عرب بخصوص کشور مصر در نظر گرفته شود. همسو با موضع گیری های سیاسی اجتماعی شوقی دیدگاه مذهبی او قابل مطالعه و مداقه است .او شخصیت جامعه مصر را ترکیبی از تاریخ ملی عصر((فراعنه)) و هویت اسلامی آن میداند. درمقایسه آن دو‘با برتری دادن اسلام معتقد است که دین پیوسته عامل اساسی برای رسیدن به تمدن و دست یافتن به مکارم اخلاق بوده است . واژه های قرآن ‘ اصطلاحات دینی بر اشعاراو هاله ای از دین کشیده است . شوقی آنچنان به پیامبر(ص) عشق می ورزد که خوانندگان نهج البرده را وامیدارد تا نسبت به اخلاص او گواهی دهند. با این همه دوگانگی گفتار و رفتار دینی اش حاکی از تأثیر محیط زندگی بر شخصیت اوست.
۴۴.

علم و ثروت در شعر شوقی

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۹ شماره ۱۵۶

کلیدواژه‌ها: هویت ملی شوقی فقر و غنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۶ تعداد دانلود : ۷۹۷
پس از گذشت دوران انحطاط ادب معاصر با تنازع و سازگاری عوامل درونی و بیرونی جامعه عربی جنبشی جدید به خود گرفت. نویسندگان و شعرای این دوره دوباره نهال امیدهای خفته جامعه عربی را درعرصه اندیشه و احساس بارور کردند. در میان شعرا نام احمد شوقی با عنوان امیرالشعرا بر تارک این دوره می درخشد . شاعری که شخصیت مزدوج او نقادان را به اظهار نظرهای بسیار مختلف واداشته است. از آنجا که بهترین راه شناخت شخصیت ها آثار بجای مانده آنهاست ‘ به همین جهت آنچه در این مقاله می آید نگاهی است موضوعی – فارغ از اغراض ادبی- به شعرشوقی؛ که طی آن دیدگاههای شاعر در زمانی بحرانی نسبت به علم‘فقر و غنی‘بررسی میگردد. پیشرفت جدی کشورهای اروپایی شاعر را چنان به درد واداشته است که او پیوسته جوانان را به فراگیری علم فرامیخواند و به پیامبر(ص) شکوه می برد که چرا امت او در فقر و جهل بسر می برند. شعر شوقی می تواند وضعیت علمی و اقتصادی جامعه مصر را ترسیم نماید. مسلمأ درک شرایط پیچیده زمان شوقی اهمیت موضوع های فوق را روشن خواهد ساخت.
۴۶.

تأثیر قرآن برشعرابن نباته

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۹ شماره ۱۵۳ و ۱۵۴

کلیدواژه‌ها: قرآن شعر تفکر ادبی قالب های لفظی ابن نباته ادب عربی تأثیر و تأثّر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۴ تعداد دانلود : ۸۰۱
تأثیر و تأثر فرهنگ ها امری واقعی و پذیرفته شده است . تمامی تأثیرها از ناحیه فرهنگ غالب ‘ صورت می پذیرد.فرهنگی غالب است که با طبع و فطرت انسان سازگاری بیشتری داشته باشد و از سویی نسبت به زمان انعطاف پذیر و پویا باشد. ادب عربی به معنای اخص که در فرهنگ عربی از جایگاه مهمی برخوردار بوده در راستای این تأثیر و تأثر دارای سیر صعودی و نزولی جدی است . در بین همه عوامل مؤثر‘ ظهور اسلام تأثیری عمیق در اندیشه و لفظ شعر عربی داشته است . این تأثیر در دوره عباسی بیشتر در عرصه تفکر و اندیشه ظاهر است و در دوره پس از سقوط بغداد بیشتر در عرصه قالب های لفظی مورد کاوش قرار گرفته است . با توجه به اینکه ابن نباته در تاریخ ادبیات در زمره شعرای دوره سقوط قرار گرفته است ‘ بررسی تأثیر قرآن در شعر او می تواند درهم تنیدگی قرآن و شعر عربی را بازگو نماید.
۴۷.

درآمدی بر شعر ابن نباته

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۹ شماره ۱۵۵

کلیدواژه‌ها: تقلید ابن نباته دوره سقوط شواهدقرآنی اصطلاحات نحوی بازی با الفاظ تکرار

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب کلیات ادباء
تعداد بازدید : ۱۶۸۰ تعداد دانلود : ۸۱۳
ابن نباته در سیر تاریخ ادبیات عرب در دوره ای واقع شده است که دوره سقوط و انحدار و انهیار نام گرفته است او با همه استعدادی که داشت نتوانست ادبیات و شعر این دوره را از سقوط برهاند و به سوی بالندگی سوق دهد او به حد بسیاری از امرؤالقیس ‘ متنبی ‘ طغرایی ‘ ابوتمام و بوصیری متأثر بود واین تأثیر تا سرحد تقلید کشیده شد. اشعار او پر از اصطلاحات نحوی و عروضی و بدیعی است و با توجه به آگاهی وافر او از قرآن ‘ از شواهد قرآنی زیادی بهره برده است گرچه از نظر مذهبی از پیروان اهل سنت است ولی از شیعیان با احترام یاد میکند و به اهل بیت ارادت می ورزد. و در مدح پیامبر(ص) قصائد بسیاری دارد. موضوعات بسیارکم ارزش از جمله کلید و زغال محتوای بعضی اشعار او را ساخته اند . با همه توجه اش به قرآن و مفاهیم مذهبی مجون سهم قابل توجهی از شعرا او را به خود اختصاص داده است . او شاعری است که به گذشته رو کرده است ولی درگذشته باقی مانده است و خود را متعلق به حال و آینده نمیداند و در یک کلام میتوان گفت که دست آورد های اودر دیدگاه نقاد ادبی چندان مورد توجه قرارنگرفته است . تقلید ‘ تکرار‘ بازی با الفاظ عناصر اصلی شعر او را پی ریزی کرده اند.
۴۸.

تاثیردینی انقلاب اسلامی برادب انتفاضه

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران پاییز ۱۳۷۸ شماره ۱۵۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۵۸۱
مهمترین ویژگی انقلاب ایران اسلامی بودن آن است بدیهی است دین خاستگاه انقلاب بوده است ورهبری حضرت امام (ره)مهمترین عامل پیروزی انقلاب به شمار می رود. تاثیرانقلاب برجوامع اسلامی حقیقتی ملموس وروشن است دراین میان فلسطین ازتاثر بیشتری برخودار است بانظری گذرادر می یابیم که دین دراشعار فلسطینیات ادبیات عرب قبل از انتفاضه کمرنگ است اما بعدازشروع حرکت انتفاضه که حرکتی است متاثرازانقلاب اسلامی ایران وجه دینی درشعارهاوسرودهاواشعارکاملابرجسته است همین جهت بیشترنقادان که ادبیات انتفاضه پرداخته اند ازاین بعدغافل نبوده اند.نویسندگان وادباوشعرای حوزه ادبیات انتفاضه بیشترازنسل جدیدی هستندکه اکثراموردتائیدنویسندگان معاصرمیانی ادبیات فلسطین می باشندگرچه نام شعرایی چون نزارقبانی وسمیح قاسم نیزدرزمره شعرای ادبیات انتفاضه جای گرفته است ولی بستر کلی ادب انتفاضه –بخصوص درحوزه شعر-توسط نسل جدیدفراهم شده است در این نوشتار نمود دینی انقلاب درحوزه شعرادب انتفاضه بررسی وتحلیل می گردد.
۴۹.

مدح پیامبر (ص) از دیدگاه صفی الدین حلی

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۷۷ شماره ۱۴۶ و ۱۴۷
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷۶
مدح پیامبر اکرم (ص) تاریخی دیرینه دارد . به یقین این تاریخ از زمان حیات خود آن حضرت شروع شده است و در تاریخ ادبیات عرب کمتر شاعری است که در اشعار خود به گونه ای از آن حضرت ذکری به میان نیاورده باشد. اوج مدح ایشان به دوره انحدار برمیگردد. دوره ای که شعر‘بالندگی خود را از کف داده است .با این وصف‘برده بوبصیری و بدیعیه صفی الدین و ابن حجه رونق دیگری به این دوره داده است . مدح پیامبر اکرم (ص) در دیوان صفی الدین جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است . در این مقاله به تحلیل مدایحی که شاعر در وصف پیامبر (ص) سروده است پرداخته شده و نتایج زیر به دست آمده است . 1- شروع مدایح از تخیل قوی و تفوق شاعر حکایت می کند‘ولی وقتی به اصل مدح می رسد استعاره ها جان میدهند و تشبیه ها غروب میکنند و گویی نقلی منظوم در پیش روی خواننده است . 2- بعضی صفی الدین را شیعه متعصب معرفی کرده اند. در این مقاله این نظریه مردود گشته و صفی الدین از نظر مذهبی فردی معتدل و سازگار با محیط و شرایط معرفی شده است . 3- مفاهیم واحد در قصیده های مختلف تکرار می شود. گویی شاعر برای مدح پیامبر (ص) خود را در وقایع و رویدادهای تاریخی و آیات قرآن محصور می بیند و از ارتباط با طبیعت و وام گرفتن از تشبیه های طبیعی غفلت می ورزد. 4- شاعر بیش از هرچیز به کرامات یا مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگیهای اجتماعی در روح عدالت طلب پیامبر(ص) باز مانده است . 5- مدایح النبی صفی الدین متأثر از اندیشه های کلامی است که متفکرین زمان را به خود مشغول داشته است .

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان