محبوبه البرزی

محبوبه البرزی

مدرک تحصیلی: دانشیار مبانی تعلیم وتربیت، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۱ مورد.
۲۱.

تحلیل روانشناسانه و اسلامی تنبیه بدنی از دیدگاه کودکان

نویسنده:
منبع: حقوق بشر سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: کودکان تنبیه بدنی رویکرد اسلامی رویکرد روانشناسی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق بین الملل حقوق بشر حقوق کودکان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه خانواده کودک و جوان
تعداد بازدید : ۱۶۸۲ تعداد دانلود : ۱۰۲۹
روش ها و شیوه های متعددی برای جامعه پذیری کودکان وجود دارد. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه کودکان از تنبیه بدنی با تحلیلی از رویکرد اسلامی و روانشناسی پرداخت. در این راستا تعداد چهل دختر و پسر مقطع پیش دبستانی بر اساس نمونه در دسترس با استفاده از آزمون نقاشی و مصاحبه مورد سنجش قرارگرفتند. نتایج تحلیل های آماری نشان داد بیشتر کودکان مورد تنبیه بدنی خفیف قرار گرفته بودند. کودکان دیدگاه مثبتی نسبت به تنبیه بدنی نداشتند، لیکن در قبال خطاها و اشتباهات خود روش های تربیتی دیگر همچون قهر، محرومیت و جریمه شدن را می پذیرفتند. کودکانی که مورد تنبیه بدنی شدید قرارمی گرفتند در نقاشی خود از رنگ های تیره، خطوط کمرنگ و حداقل فضا استفاده می کردند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از میان متغیرهای جمعیت شناختی والدین، سن و تحصیلات مادر پیش بینی کنندة منفی و معنادار استفاده از تنبیه بدنی بود. نتایج کسب شده با دو رویکرد اسلامی و روانشناسی تحلیل گردید.
۲۲.

شناسایی و فهم درک زیبایی شناختی کودکان پیش دبستانی از تصویرهای کتاب های تصویری داستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات کودک سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 123 - 142

کلیدواژه‌ها: تصویرگری کتاب های تصویری داستانی درک زیبایی شناختی کودکان داوری زیبایی شناختی عناصر دیداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۰ تعداد دانلود : ۶۶۳
مسأله ی زیبایی و زیبایی شناسی یکی از بحث انگیزترین مسائل حوزه ی فلسفه و هنر است که هم چنان راه را برای ایده پردازی های جدید و به چالش کشیدن ایده های قدیمی باز گذاشته اما چنان که از عمده ی متون بر می آید، امر زیبایی و زیبایی شناسی، بیش تر دغدغه ی بزرگ سالان بوده است تا کودکان. در مقاله ی حاضر تلاش شده است تا این مقوله هم در سن کودکی و هم در حوزه ی تجربه ی کودکی، مورد بررسی قرار گیرد. آن چه در این پژوهش مدنظر است، درک زیبایی شناختی کودکان از تصویرهایی است که توسط تصویرگران کتاب های کودک تولید شده است. این مقاله در پارادایم کیفی قرار دارد و نمونه گیری آن به صورت نمونه گیری با حداکثر تنوع است. روش جمع آوری اطلاعات نیز، مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و عمیق است و از روش تحلیل محتوا برای تحلیل متن مصاحبه ها استفاده شده است. تحلیل مصاحبه ها حاکی از آن بود که کودکان تمامی عناصر دیداری مورد نظر را در قضاوت زیبایی شناختی خود مد نظر قرار می دهند و نیز آن ها در داوری زیبایی شناختی خود نه تنها موضوع را در نظر می گیرند بلکه چگونگی آن موضوع را نیز مد نظر قرار می دهند. چگونگی هایی مانند رنگ، عاطفه، عمل، اندازه، بافت، پس زمینه ی آن موضوع که با ترتیب خاص، آن ها را انتخاب می کنند.
۲۳.

بررسی مراحل حل مسأله و ویژگی های حل کنندگان مسأله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسه ی داستان های تألیفی و ترجمه ای سال های 1385-1380 رده های سنی ب و ج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات کودک سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلیدواژه‌ها: تفکر حل مسأله ویژگی های حل کننده مسأله داستان های تألیفی داستان های ترجمه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۷ تعداد دانلود : ۶۸۴
هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه کتاب های داستانی تألیفی و ترجمه ای بر اساس مراحل حل مسأله و ویژگی های حل کنندگان مسأله بود است. داستان های مورد بررسی در این پژوهش، شامل 10 کتاب داستانی تألیفی و 10 کتاب داستانی ترجمه ای برگزیده از سوی شورای کتاب کودک بین سال های 1380 تا 1385، متناسب برای گروه سنی "ب" و "ج" بود که با نظر متخصصان انتخاب شدند. این متون داستانی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بر اساس مراحل حل مسأله "دیویی" و ویژگی های حل کنندگان مسأله "گریفین" مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که در داستان های ترجمه ای، مرحله ی جمع آوری اطلاعات و در داستان های تألیفی مرحله ی ارائه ی راه حل ها و بررسی راه حل ها دارای بیشترین فراوانی بود و مرحله ی تعیین مسأله و تدوین نتایج و ارزیابی آنها در هر دو گروه داستان کمتر مشاهده شد. نتیجه دیگر اینکه ویژگی تفکر تعاقبی در داستان های ترجمه ای و ویژگی مقاومت در داستان های تألیفی به میزان بیشتری مشاهده شد و ویژگی های دانش پیشین و توجه به دیدگاه ها در هر دو گروه داستان کمتر مشاهده شد. در کل، کتاب های داستانی ترجمه ای از مراحل حل مسأله و ویژگی های حل کنندگان مسأله بیشتری نسبت به داستان های تألیفی برخوردار بود که با رعایت جوانب احتیاط می توان گفت غنی تر از داستان های تألیفی بودند. نتیجه دیگری که این پژوهش در پی داشت این بود که هر دو گروه متون داستانی، از اکثر مراحل حل مسأله و ویژگی های حل کنندگان مسأله برخوردار بودند.
۲۴.

رابطه ادراک از والدین و خلاقیت اجتماعی درکودکان با واسطه گری باورهای انگیزشی در روابط دوستانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۷/۲)

کلیدواژه‌ها: باورهای انگیزشی خلاقیت اجتماعی روابط دوستانه ادراک از والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۲ تعداد دانلود : ۸۸۴
پژوهش حاضر در قالب یک مدل علی رابطه ی ادراک از والدین (ادراک کودک از مادر و پدر) و خلاقیت اجتماعی با واسطه گری باورهای انگیزشی درروابط دوستانه را مورد بررسی قرارداد. شرکت کنندگان این پژوهش 260 دانش آموز دختر و پسر بودن د ک ه از دان ش آم وزان کلاس پنجم مقطع ابتدایی در چهار ناحیه آموزش و پرورش شهرستان شیراز بصورت خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. این گروه به وسیله مقیاس ادراک کودک از والدین، پرسشنامه خودگردانی درروابط دوستانه وسنجش خلاقیت اجتماعی مورد ارزشیابی قرار گرفتند. یافته های حاصل از تحلیل مسیر مدل نشان داد که ادراک کودک از والدین چه به صورت جداگانه و چه به صورت همزمان پیش بینی کننده ی باورهای انگیزشی در روابط دوستانه بودند. ادراک از مادر پیش بینی کننده منفی و معنادار سبک تنظیم کنترلی و ادراک از پدر پیش بینی کننده ی مثبت و معنادار سبک تنظیم خوداستقلالی بود. علاوه بر این ادراک از پدر بصورت مستقیم و معنادار نیز خلاقیت اجتماعی را پیش بینی نمود. ب ررسی نق ش واسطه ای باورهای انگیزشی، نشان داد که باورهای خود استقلالی، در مقایسه با سایر باورهای انگیزشی، سهم واسطه ای بیشتری، بین متغیرهای برون زاد و خلاقیت اجتماعی ایفا می کنند. در مجموع پژوهش حاضر نقش والدین، به ویژه پدران را در خلاقیت اجتماعی با واسطه گری باورهای انگیزشی روابط دوستانه تأیید نمود. بحث تفصیلی پیرامون نتایج در اصل مقاله آورده شده است.
۲۵.

تأثیر بازخورد تطبیقی- اجتماعی و تواتر آن بر عملکرد و یادداری تکلیف تعادل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶۹/۱)

کلیدواژه‌ها: عملکرد یادداری تکلیف تعادل بازخورد تطبیقی - اجتماعی (هنجاری)

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره تحصیلی
تعداد بازدید : ۱۲۲۵ تعداد دانلود : ۷۶۱
مطالعات اخیر نشان دادند که فرایند یادگیری علاوه بر فراهم آوردن اطلاعات برای فراگیرنده، از اثرات شناختی- اجتماعی تکلیف نیز تأثیر می پذیرد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات بازخورد تطبیقی- اجتماعی و تواتر ارائه ی آن بر عملکرد و یادداری تکلیف تعادلی طراحی شد. طرح پژوهش حاضر، از نوع نیمه تجربی بود. جامعه ی آماری آن را کلیه ی دانشجویان دختر شرکت کننده در کلاس های تربیت بدنی در نیمسال تحصیلی (1392- 1391) تشکیل می دادند که به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت نمودند. آزمودنی ها (تعداد : 44و میانگین سنی: 2/1 ± 5/20) با توجه به نوع بازخورد (مثبت/ منفی) و شیوة ارائه آن (مطلق/ نسبی)، همچنین بر اساس اولین نمرة مرحله ی اکتساب به صورت تصادفی، در چهار گروه (بهتر مطلق، بهتر نسبی، بدتر مطلق و بدتر نسبی) جای گرفتند. آنان در دو جلسه اکتساب (دو روز متوالی) و یک جلسه یادداری (بدون ارائه بازخورد و 24 ساعت پس از آخرین مرحله اکتساب) شرکت نمودند. هر جلسه اکتساب شامل 10 کوشش 60 ثانیه ای بود که هر یک از شرکت کنندگان علاوه بر دریافت بازخورد حقیقی در هر کوشش، بنابر تواتر دریافتی (مطلق/ نسبی)، بازخورد تطبیقی- اجتماعی یا هنجاری دریافت کردند. ابزار سنجش تعادل، دستگاه تعادل سنج بود که در تحقیقات ورزشی مورد استفاده قرار می گیرد و دستگاهی با دقت اندازه گیری بالا می باشد. باتوجه به عدم تفاوت معنادار گروه ها در مرحله پیش آزمون، نتایج تحلیل واریانس در اندازه گیری های مکرر نشان داد که بین جلسات کوشش های تمرینی تفاوت معناداری دیده می شود. این کوشش ها موجب بهبود فعالیت حرکتی تعادل در مرحله اول عملکرد می گردد، هر چند میان نمرات گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک طرفه در مرحلة یادداری نیز نشان داد که بازخورد تطبیقی – اجتماعی موجب تفاوت معناداری بین گروه ها شده است. در این ارتباط دو گروه بهتر (مطلق/ نسبی) نمرات بالاتری را نسبت به دو گروه بدتر (مطلق و نسبی) کسب نمودند. به بیان دیگر نقش بازخوردهای مثبت چه به صورت مطلق باشد چه به صورت نسبی، بر فعالیت حرکتی تعادل تأثیر معناداری دارد. نتایج پژوهش حاضر نقش بازخورد و انگیزش را بر یادگیری مهارت های حرکتی تأیید نمود. بحث تفصیلی پیرامون نتایج، در اصل مقاله آورده شده است.
۲۶.

رابطه بین سبک های دلبستگی و تاب آوری: نقش واسطه ای هوش هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال یازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴۴ 436-425

کلیدواژه‌ها: تاب آوری سبک های دلبستگی هوش هیجانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۱ تعداد دانلود : ۶۸۵
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای هوش هیجانی در رابطه بین سبک های دلبستگی و تاب آوری در دانشجویان دانشگاه شیراز بود. بدین منظور 204 دانشجوی کارشناسی با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سبک های دلبستگی (هازن و شیور، 1987)، تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) و هوش هیجانی (پترایدز و فارنهام، 2001) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند 1) بین سبک دلبستگی ایمن و هوش هیجانی و تاب آوری، رابطه مثبت وجود دارد، 2) بین دلبستگی ناایمن دوسوگرا و هوش هیجانی و تاب آوری، رابطه منفی وجود دارد، 3) ارتباط بین دلبستگی ناایمن اجتنابی و تاب آوری منفی معنادار است، و 4) بین هوش هیجانی و تاب آوری، همبستگی مثبت و معنادار است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند دلبستگی ایمن، پیش بینی کننده مثبت و دلبستگی ناایمن دوسوگرا، پیش بینی کننده منفی معنادار هوش هیجانی هستند. هوش هیجانی نیز پیش بینی کننده مثبت و معنادار تاب آوری بود. این پژوهش، با تأیید نقش واسطه ای هوش هیجانی در رابطه بین سبک های دلبستگی و تاب آوری دانشجویان، اهمیت هوش هیجانی در زندگی فردی و تحصیلی دانشجویان را برجسته کرد.
۲۷.

تجارب معلمان دوره ابتدایی از چالش های تغییر آموزش سنتی به آموزش مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۰/۲) 1 - 19

کلیدواژه‌ها: آموزش سنتی آموزش مجازی دوره ابتدایی کرونا معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۳ تعداد دانلود : ۷۲۲
هدف پژوهش حاضر واکاوی تجارب زیسته معلمان از چالش های تغییر آموزش سنتی به آموزش مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا بود. این پژوهش جزء پژوهش های کیفی و از نوع پدیدارشناسی توصیفی هوسرل بود که براساس الگوی هفت مرحله ای کلایزی انجام شد. مشارکت کنندگان بالقوه در این پژوهش معلمان ابتدایی شاغل به تدریس در شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای انتخاب آزمودنی ها از رویکرد هدفمند ملاکی و معیار اشباع نظری استفاده شد و نهایتاً 16 معلم در گروه مشارکت کنندگان قرارگرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت پذیرفت. پس از استخراج و دسته بندی موضوعی، دو مضمون فراگیر 1- چالش های غیرسازنده مشتمل بر مضامین سازمان دهنده مهارت های تدریس و آموزش در فضای مجازی، تجهیزات و زیرساخت های فضای مجازی، ارتباط معلمان با خانواده ها و نگرش های مربوط به استفاده از فضای مجازی و 2- چالش های سازنده: مشتمل بر مضامین سازمان دهنده فرصت های آموزشی و فرصت های روان شناختی شناسایی شدند. اعتبار داده ها با استفاده از تکنیک های تأییدپذیری از طریق خودبازبینی پژوهش گران و اعتمادپذیری با هدایت دقیق جریان جمع آوری اطلاعات و هم سوسازی پژوهش های مرتبط تعیین شد. با توجه به نتایج حاصله، ضرورت پذیرش آموزش مجازی با تمامی محاسن مربوط به آن و حذف نقاظ ضعف و مشکلات مربوط به آن امری انکارناپذیر است.
۲۸.

بررسی میزان برخورداری کتا بهای دین و زندگی مقطع دبیرستان از مؤلفه های روش تربیت الگویی در اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: الگوپردازی الگودهی الگوزدایی کتابهای دین و زندگی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و کودک، نوجوان و جوان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : ۹۵۴ تعداد دانلود : ۵۵۸
هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتابهای دین و زندگی مقطع دبیرستان از لحاظ میزان توجه به مؤلفه های روش تربیت الگویی (الگودهی، الگوپردازی و الگوزدایی) در اسلام است. پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد و طرح پژوهش غیر پیدایشی بود که در آن ضمن تعیین بسامد هر کدام از واحدهای تحلیل (قرائت و متن) به توصیف داده های اولیه پژوهش پرداخته شد. تحلیل یافته ها نشان داد در هر سه پایه در مؤلفه الگودهی، بیان شخصیت پیامبر و ائمه بیشترین واحدهای مشمول را داشتند. در مؤلفه الگوپردازی، ارائه الگوهای مطلوب بیشتر دیده شد و درمؤلفه الگوزدایی، الگوهای منفی، بیشترین واحدهای مشمول برخوردار را نشان داد. هم چنین مقایسه بین مؤلفه ها نشان داد در تمام پایه ها مؤلفه الگودهی بیش از دو مؤلفه دیگر دیده شد و مؤلفه الگوزدایی کمترین فراوانی را داشت. مؤلفه الگوپردازی نیز در هر سه پایه به طور متوسط مشاهده شد. مقایسه کتابها نیز نشان داد که دین و زندگی سال سوم بیشترین مؤلفه های مشمول را هر سه مؤلفه داراست در نهایت اینکه مؤلفه های متن اصلی نسبت به قرائت بیشتر مشاهده شد.
۲۹.

نقش واسطه ای منبع کنترل در رابطه بین نگرش مادران شاغل به تفکر خلاق و خلاقیت کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی معاصر دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: خلاقیت اشتغال زن نگرش کنترل درونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۲ تعداد دانلود : ۷۴۵
اشتغال زنان در نگرش ها و باورهای فرزندپروری آنان اهمیت بسزایی دارد. پژوهش حاضر به بررسی رابطه نگرش مادران شاغل نسبت به تفکر خلاق و خلاقیت کودکان با واسطه گری منبع کنترل پرداخت. شرکت کنندگان این پژوهش 103 دانش آموز (60 دختر، 43 پسر) در دامنه سنی 11-9 سال با مادران شان (در دامنه سنی 42-27 سال) بودند. مادران با پرسشنامه آموزگاری والدین (PAAT) و دانش آموزان با پرسشنامه های منبع کنترل درونی و بیرونی (NSIECS) و آزمون خلاقیت تصویری تورنس (TTCT) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که نگرش مادران به خلاقیت رابطه مستقیم و غیرمستقیم با خلاقیت کودکان دارد. براین اساس از میان ابعاد نگرش های مادران به خلاقیت، نگرش به بازی و نگرش به ناکامی پیش بینی کننده مثبت و معنادار منبع کنترل درونی بودند و علاوه بر این نگرش به رفتار خلاقانه و بازی به صورت مستقیم و مثبت خلاقیت را در کودکان پیش بینی می کردند. منبع کنترل درونی نیز پیش بینی کننده مثبت و معنادار خلاقیت درکودکان بود. این پژوهش نقش واسطه ای منبع کنترل در رابطه بین نگرش های مادران نسبت به خلاقیت را برخلاقیت کودکان تایید نمود.
۳۰.

بررسی نقش مهارت های اجتماعی و جوّ خانواده در حل مسأله اجتماعی: نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 1 - 34

کلیدواژه‌ها: حل مسأله اجتماعی مهارت های اجتماعی جو عاطفی خانواده انعطاف پذیری شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۴ تعداد دانلود : ۶۸۹
پژوهش حاضرباهدف بررسی نقش واسطه گری انعطاف پذیری شناختی در حل مسأله اجتماعی با رویکرد به متغیّرهای مهارت های اجتماعی و جوّ عاطفی خانواده انجام شد.  بدین منظور 200 نفر (شامل 100 پسر و 100دختر) از دانش آموزان کلاس ششم ابتدایی شهر شیراز با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مقیاس جوّ عاطفی خانواده (هیل برن، 1964)، مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون (1983)، پرسش نامه حل مسأله اجتماعی (دیزوریلا، نزو، میدو-الیورس، 2002) و پرسش نامه انعطاف پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010) استفاده شد. داده ها با استفاده از شیوه آماری تحلیل مسیر، با نرم افزارAMOSمورد تحلیل قرار گرفت و شاخص های برازش مدل استخراج شد. نتایج پژوهش حاضر نشان از برازش مطلوب مدل داشت و در نتیجه مدل مورد پژوهش تأیید شد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که متغیّر مهارت های اجتماعی پیش بینی کننده مثبت و معنادار حل مسأله اجتماعی است. همچنین متغیّرهای مهارت های اجتماعی و جوّ عاطفی خانواده، پیش بینی کننده مثبت و معنادار انعطاف پذیری شناختی هستند. از طرف دیگر، انعطاف پذیری شناختی نیز حل مسأله اجتماعی را پیش بینی می کند،اما بین جوّ عاطفی خانواده و حل مسأله اجتماعی، ارتباط معناداری مشاهده نشد؛ ولی نقش واسطه گری انعطاف پذیری شناختی بین مهارت های اجتماعی، و جوّ عاطفی خانواده با حل مسأله اجتماعی تأیید شد.
۳۱.

تأثیربازی شطرنج بر فرایند تصمیم گیری و پیشرفت تحصیلی در درس ریاضیات: نقش تعدیل کننده جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۷۸/۲) 296 - 312

کلیدواژه‌ها: بازی شطرنج تصمیم گیری دانش آموزان ابتدایی پیشرفت تحصیلی ریاضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۴ تعداد دانلود : ۷۳۰
بازی های فکری نقش اساسی در پرورش مهارت های تفکری، حل مسئله، تصمیم گیری و شناخت کودکان دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بازی شطرنج بر تصمیم گیری و پیشرفت تحصیلی درس ریاضی با توجه به نقش تعدیل کنندگی جنسیت در دانش آموزان مقطع ابتدایی به شیوه علی مقایسه ای انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 100 نفر (50 دختر و 50 پسر) از دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر شیراز بودند، که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مقیاس تصمیم گیری تأملی و شهودی وولف را تکمیل کرده و آزمون ریاضی محقق ساخته را پاسخ دادند. برای تعیین پایایی و روایی مقیاس تصمیم گیری تأملی و شهودی به ترتیب از روش های آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی به شیوه اکتشافی با چرخش وریمکس و برای تعیین پایایی و روایی آزمون ریاضی محقق ساخته به ترتیب از روش های بازآزمایی و روایی محتوایی استفاده شد. شواهد مؤید پایایی و روایی مطلوب پرسش نامه ها بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر یک طرفه، با نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند که در فرایندهای تصمیم گیری تفاوت معنی داری بین دانش آموزان شطرنج باز و غیرشطرنج باز دختر و پسر مشاهده نشد. اما دانش آموزان شطرنج باز در نمره ریاضی نسبت به دانش آموزان غیرشطرنج باز میانگین معنی دار بالاتری دارند و فرایند تصمیم گیری غالب در بین دانش آموزان شطرنج باز فرایند تأملی است. بنابراین، با توجه به یافته های پژوهش حاضر لازم است برنامه ریزان آموزشی و والدین به استفاده از شطرنج برای ایجاد مهارت های تصمیم گیری، همچنین کمک به پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان و فرزندانشان توجه داشته باشند. 
۳۲.

اثر بازی های حرکتی خلاق بر رشد مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم شهریور ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۳۹) 173-182

کلیدواژه‌ها: بازی های حرکتی مهارت های اجتماعی کم توان ذهنی آموزش پذیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۵ تعداد دانلود : ۶۶۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بازی های حرکتی خلاق بر رشد مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر انجام شد. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر 6 تا 12 ساله در شهر شیراز که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند. در این مطالعه ی نیمه تجربی، 58 کودک کم توان ذهنی آموزش پذیر(30 پسر و 28 دختر) با میانگین سنی 07/9 سال، به صورت هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل گمارده شدند. برای سنجش اولیه مهارت های اجتماعی شرکت کنندگان، از معلمان آن ها خواسته شد تا به سؤالات خرده آزمون مهارت های اجتماعی پرسشنامه مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت(1990) پاسخ دهند. گروه تجربی 6 هفته به بازی های حرکتی خَلاق پرداختند و گروه کنترل نیز در این مدت فعالیت های عادی مرتبط با برنامه مدرسه را انجام دادند. داده ها با استفاده از آزمون لِون، آزمون کولموگروف – اسمیرنوف و تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار spss-16 و در سطح معناداری 05/0 تحلیل گردید. نتایج نشان داد که مداخله بازی های حرکتی خَلاق بر مهارت های اجتماعی منجر به تفاوت معناداری بین دو گروه تجربی و کنترل شد(05/0 P≤ ). به نظر می رسد که بازی های حرکتی خَلاق به علت فراهم کردن فرصت های تمرینی، شرایط مطلوب و داشتن برنامه های مفرح و متنوع بر رشد مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر مؤثر هستند.
۳۳.

رفتار جستجوی اطلاعات دانش آموزان دبیرستانی با توجه به تجربه، هوش فضایی، و پیچیدگی وظیفه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۹ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۵) 199 - 221

کلیدواژه‌ها: رفتار جستجوی اطلاعات تجربه جستجو هوش فضایی دانش آموزان دبیرستانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۶۵۲
هدف: شناخت تفاوت رفتار جستجوی اطلاعات دانش آموزان دبیرستانی با توجه به تجربه و هوش فضایی آنها در وظایف ساده و پیچیده. روش شناسی: روش پژوهش کمّی و از نوع مقایسه ای است. برای گرد آوری اطلاعات جمعیت شناختی و سنجش تجربه از پرسشنامه و برای گردآوری داده ها از روش مشاهده و تحلیل گزارش های تراکنش کاربران استفاده شد. از آزمون های اکستروم و همکاران (1976) نیز برای سنجش هوش فضایی بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش 85 دانش آموز دختر (14 و 15 ساله) پایه هشتم و نهم دوره متوسطه مدرسه دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1395-1396 بود. آزمودنی ها دو وظیفه کاری را در دو وب سایت آموزشی رشد و جستار جستجو کردند و اطلاعات مربوط به رفتار جستجوی آنان ثبت و ذخیره شد. یافته ها: میانگین نمره چهار متغیر رفتار جستجوی اطلاعات، یعنی طول پرسش جستجو، فرمول بندی مجدد پرسش جستجو، صفحات نتایج مشاهده شده، و پیوندهای مشاهده شده در وظایف ساده کمتر از وظایف پیچیده بود. همچنین، دانش آموزان با هوش فضایی کم، میزان کمتری از این چهار متغیر را نسبت به دانش آموزان با هوش فضایی متوسط و بالا داشته اند. به عبارتی، میزان تعامل کاربران با هوش فضایی بالا و متوسط با وب سایت ها بیشتر بوده است. نتیجه گیری: شناخت رفتار جستجوی اطلاعات دانش آموزان و عوامل مؤثر بر آن به طراحان سامانه های اطلاعاتی در طراحی وب سایت هایی متناسب با نیازهای این گروه کاربر با توجه به ویژگی های آنها کمک می کند. همچنین، می توان سامانه های بازیابی شخصی سازی شده با درنظرگرفتن ویژگی های شناختی مانند هوش فضایی ایجاد کرد.
۳۴.

تأثیر آموزش "هنر به روش فلسفه برای کودکان" بر تفکر زیبایی شناختی و نمره نقاشی دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 1 - 16

کلیدواژه‌ها: هنر تفکر زیبایی شناختی آموزش فلسفه برای کودکان نمره نقاشی آموزش هنر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۴۵۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش هنر به روش فلسفه برای کودکان بر تفکر زیبایی شناختی و نمره نقاشی دانش آموزان دوره ابتدایی در شهر شیراز صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه چهارم دوره ابتدایی شهر شیراز در سال 96-1395 بود و تعداد نمونه 106 نفر بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. مطالعه حاضر با روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفت. در این مطالعه سه گروه حضور داشت که در مدت ده جلسه آموزش دیدند. گروه اول، گروه آموزش هنر به روش آموزش فلسفه برای کودکان، گروه دوم، آموزش هنر به روش توضیحی و گروه سوم آموزش هنر به روش رایج را دریافت نمودند. آزمون زیبایی شناختی پیرسون (1994) و نمره نقاشی به عنوان ابزارهای پژوهش استفاده شدند. آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعاقبی توکی نشان داد دانش آموزانی که به روش آموزش فلسفه برای کودکان، هنر را آموزش دیده بودند، افزایش معنی داری در سطح تفکر زیبایی شناختی در بخش پاسخ کتبی (در مقایسه با گروه توضیحی) و در بخش پاسخ شفاهی (در مقایسه با گروه رایج) داشتند. همچنین دانش آموزانی که به روش آموزش فلسفه برای کودکان، آموزش دیده بودند نمره نقاشی بالاتری از نظر معلمان و متخصص هنر گرفتند.
۳۵.

بررسی نقش نگرش های والدین و معلمان به مدرسه در احساس تعلق دانش آموزان به مدرسه: نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۱/۲) 241 - 261

کلیدواژه‌ها: احساس تعلق به مدرسه انگیزش تحصیلی نگرش معلم نگرش والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۴۰۲
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی در رابطه ی بین نگرش های والدین و معلمان به مدرسه و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دوره ابتدایی بود. شرکت کنندگان این پژوهش شامل160 دانش آموز دختر و پسر پایه های پنجم و ششم ابتدایی شهر شیراز و مادرانشان به همراه معلمان آن ها (32 نفر) بودند که با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه تعلق به مدرسه بری و همکاران، پرسش نامه نگرش والدین به مدرسه سامال، پرسش نامه نگرش معلمان به مدرسه تالیس، و پرسش نامه انگیزش تحصیلی رایان و کانل استفاده گردید. برای تعیین پایایی و روایی ابزارها به ترتیب از روش آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. شواهد مؤید روایی و پایایی مطلوب پرسش نامه ها بود. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS مورد تحلیل قرار گرفت و شاخص های برازش مدل استخراج و مدل پژوهش تأیید گردید. یافته ها نشان دادند که نگرش والدین به مدرسه هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و با واسطه گری انگیزش تحصیلی پیش بینی کننده مثبت و معنی دار احساس تعلق به مدرسه  در دانش آموزان بود؛ اما نگرش معلمان به مدرسه فقط به صورت مستقیم در احساس تعلق به مدرسه نقش معنی داری نشان داد. همچنین، هرچند بعدهای سبک تنظیم خودکنترلی و سبک تنظیم خوداستقلالی در باورهای انگیزش هر دو پیش بینی کننده مثبت و معنی دار احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان بودند لیکن بعد خوداستقلالی پیش بینی کننده قوی تری در این خصوص بود. در راستای یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود در نظام تربیتی خانواده و مدرسه،  به نگرش ها و باورهای والدین و معلمان به مدرسه به عنوان افراد تأثیرگذار توجه بیشتری گردد تا زمینه انگیزش تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان فراهم گردد. 
۳۶.

رابطه میزان استفاده از بازی های رایانه ای با اهمال کاری تحصیلی: نقش واسطه گری جهت گیری هدف در دانش آموزان مقطع ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 109 - 129

کلیدواژه‌ها: تعلل ورزی آموزشی جهت گیری هدف بازی های رایانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۵۱۰
هدف این مقاله، بررسی رابطه بین میزان استفاده از بازی های رایانه ای و اهمال کاری تحصیلی با نقش واسطه گری متغیر جهت گیری هدف در دانش آموزان مقطع ابتدایی است. شرکت کنندگان پژوهش شامل 213 نفر از دانش آموزان پسر و دختر مقطع ابتدایی (112 دانش آموز دختر و 101 دانش آموز پسر) بودند که به صورت تصادفی و به روشه خوشه ای چندمرحله ای، از بین دو ناحیه آموزش و پرورش شهرستان شیراز انتخاب شدند. ابزارهای مورداستفاده پژوهش، شامل پرسش نامه اهمال کاری تحصیلی (سواری، 1390، 100)، جهت گیری هدف (الیوت، 1999، 170؛ الیوت و مک گریگور، 2001، 510) و مدت زمان استفاده از بازی های رایانه ای در طول یک روز بود. برای تعیین پایایی پژوهش از روش آلفای کرونباخ، و تعیین روایی همبستگی گویه ها با ابعاد، و همبستگی ابعاد با نمره کل استفاده شد. نتایج به دست آمده، بیانگر روایی و پایایی مطلوب پرسش نامه ها بودند. به منظور بررسی الگو از روش تحلیل مسیر با به کارگیری نرم افزار Spss 21 استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از این بود که بین اهمال کاری تحصیلی، جهت گیری هدف تسلط گرایشی و میزان استفاده از بازی های رایانه ای، رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، جهت گیری هدف تسلط پرهیزی، پیش بینی کننده مثبت و معنادار اهمال کاری تحصیلی بود. همچنین، بین دانش آموزان دختر و پسر در متغیرهای جهت گیری هدف (عملکرد گرایشی، تسلط گرایشی، عملکرد پرهیزی، تسلط پرهیزی) و میزان استفاده از بازی های رایانه ای، تفاوت معناداری مشاهده نشد. یافته ها با توجه به پژوهش های پیشین به بحث گذاشته شدند و در پایان، پیشنهاد ها و محدودیت ها بیان شد.
۳۷.

الگوهای ارتباطی خانواده و جو یادگیری با حل مسئله خلاق:نقش واسطه ای بازخوردهای خلاقانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۵۷ 44 - 57

کلیدواژه‌ها: حل مسئله خلاق بازخورد خلاقانه الگوهای ارتباطی خانواده جو یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۴ تعداد دانلود : ۵۰۰
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه گری بازخورد خلاقانه بر حل مسئله خلاق با روی آورد به متغیرهای الگوهای ارتباطی خانواده و جو یادگیری انجام شد. 300 دانش آموز دختر و پسر کلاس های پنجم و ششم مقطع ابتدایی شهرستان لارستان انتخاب شدند و به زمینه یاب بازخورد خلاقانه (اسکافر، 1991)، سیاهه ویژگی های حل مسئله خلاق (چو و لین، 2010)، پرسشنامه الگوهای ارتباط خانواده (فیتزپاتریک و ریچی، 1990) و زمینه یاب ج و ی ادگیری (ویلیامز و دسی، 1996) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر نشان داد بازخورد خلاقانه در رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و جو یادگیری با حل مسئله خلاق سهم معناداری ندارد. همچنین جهت گیری گفت و شنود و جو یادگیری، پیش بین مثبت و معنادار حل مسئله خلاق و بازخورد خلاقانه بودند. این پژوهش نقش اساسی الگوهای ارتباطی خانواده و جو یادگیری در پرورش تفکر حل مسئله خلاق و اهمیت بازخورد را برجسته می سازد.
۳۸.

دیدگاه معلمان و دانش آموزان دوره ابتدایی در باره فضاهای فیزیکی آموزشی موثر بر سرزندگی تحصیلی دانش آموزان

نویسنده:
منبع: پژوهش در تربیت معلم دوره چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۷) 93-108

کلیدواژه‌ها: فضای فیزیکی آموزشی دانش آموزان دوره ابتدایی پدیدارشناسی پیمایش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۴۱۳
هدف اساسی این پژوهش ترکیبی، تعیین فضاهای فیزیکی موثر بر سرزندگی تحصیلی دانش آموزان از دیدگاه معلمان و بررسی نگرش دانش آموزان دوره ابتدایی نسبت به آن بود. پژوهش در بخش کیفی به شیوه پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. مشارکت کنندگان این بخش، معلمان با تجربه و صاحب نظر بودند که با رویکرد نمونه گیری هدفمند با روش معیار انتخاب گردیدند(13 معلم). روش گردآوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساختمند بود. با استفاده از روش تحلیل مضامین، 22 مضمون پایه(رنگ، پرده، چیدمان، شکل و اندازه کلاس ، ....) و 4 مضمون سازمان دهنده(محرکات دیداری، فیزیک کلاس، فضای باز و تجهیزات) و یک مضمون فراگیر، از مصاحبه ها استخراج گردید. در بخش کمی، پژوهش به شیوه توصیفی پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی شهرستان شیراز بودند که از بین آنان، 192 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب گردید و با استفاده از پرسش نامه 16 گویه ای محقق ساخته بدست آمده از بخش کیفی پژوهش، مورد مطالعه قرارگرفتند. روایی پرسش نامه با شیوه روایی محتوایی و همچنین همبستگی گویه ها با نمره کل و پایایی به شیوه آلفای کرونباخ بررسی گردید. تحلیل یافته ها با استفاده از آزمون تی تک نمونه و تی مستقل در این بخش نشان داد که نگرش دانش آموزان در هر چهار بعد پرسش نامه، به طور معنی داری پایین تر از میانگین می باشد(001/0=p). همچنین در ارتباط با نوع فضای فیزیکی موثر بر سرزندگی تحصیلی، در دو متغیر فیزیک کلاس و محرکات دیداری تفاوت معناداری به نفع دختران دیده شد(04/0=p) که می توان گفت دختران نسبت به پسران تأثیرپذیری بیشتری از فضای فیزیکی را نشان می دهند. بر اساس تحقیق انجام شده، توجه به ایجاد فضای فیزیکی شاد و مناسب در فضای آموزشی از اهمیت درخور توجهی برخوردار است.
۳۹.

رابطه بین متغیرهای هوش معنوی والدین و معلمان و شادکامی دانش آموزان دوره ابتدایی: نقش واسطه گری بهزیستی معنوی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) ۳۵-۶۰

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی والدین هوش معنوی معلمان بهزیستی معنوی دانش آموزان شادکامی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۷ تعداد دانلود : ۵۳۵
هدف این پژوهش تعیین تأثیر میانجی گری بهزیستی معنوی دانش آموزان در رابطه بین هوش معنوی والدین و معلمان با شادکامی دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانش آموزان (دختر و پسر) کلاس پنجم و ششم ابتدایی شهر شیراز در سال تحصیلی 97-96 بود. نمونه پژوهش به شیوه نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. معلمان و والدین به پرسشنامه هوش معنوی کینگ (King, 2008) و دانش آموزان به پرسشنامه های بهزیستی معنوی پالوتزین و الیسون (Paloutzian and Ellison,1991) و شادکامی اکسفورد(Oxford, 2002) پاسخ دادند. روایی و پایایی ابزارها محاسبه و مطلوب بدست آمد. سؤالات پژوهش با استفاده از نرم افزار AMOS22 تحلیل شدند. نتایج تحلیل های آماری نشان داد هوش معنوی معلمان و والدین هر دو بر بهزیستی معنوی دانش آموزان تأثیر معنی دار دارد. همچنین هوش معنوی معلمان و والدین هر دو بر شادکامی دانش آموزان تأثیر معنادار نشان داد. علاوه بر این بهزیستی معنوی دانش آموزان بر شادکامی آن ها نیز تأثیر مثبت و معنی داری نشان داد. نتایج تحلیل میانجی نشان داد که اثر غیر مستقیم هوش معنوی معلم بر شادکامی دانش آموز معنی دار بود. هم چنین نتایج نشان داد که اثر غیر مستقیم هوش معنوی والدین بر شادکامی دانش آموز نیز معنی دار بوده است. درنهایت یافته های بدست آمده حاکی از تأثیر معنویت افراد تأثیرگذارهمچون معلمان و والدین بر بهزیستی معنوی دانش آموزان و همچنین شادکامی آنان است ونتایج لزوم توجه به معنویت در زندگی را مورد تأیید قرارداد.
۴۰.

طراحی الگوی زیبایی شناسی فیزیکی در فضاهای آموزشی و تبیین مدل خلاقیت دانش آموزان مقطع ابتدایی: مطالعه ای ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 56 - 76

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی فضای آموزشی خلاقیت دوره ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۵۰۵
هدف پژوهش حاضر، فهم مؤلفه های فیزیکی زیبایی شناسی در فضاهای آموزشی از دیدگاه دانش آموزان و تببین مدل  خلاقیت دانش آموزان مقطع ابتدایی بر اساس مؤلفه های فیزیکی زیبایی شناسی است. طرح پژوهش، ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی بود. روش پژوهش در بخش کیفی پدیدارشناسی توصیفی هوسرلی بود. مشارکت کنندگان این بخش15 نفر از دانش آموزان کلاس پنجم و ششم مدارس ابتدایی شهرستان شیراز بودند که با رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش معیار و بر اساس اشباع نظری انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختمند بود. بر اساس یافته های پژوهش، ادراک فیزیکی زیبایی شناسی از فضاهای آموزشی در قالب؛ 14 مضمون پایه (رنگ، نور، پنجره، پرده، شکل و اندازه کلاس، جنس دیوار و کف، چیدمان، فضای سبز، دیوارها، حیاط، بوفه، آبخوری و سرویس بهداشتی)، 4 مضمون سازمان دهنده (محرکات دیداری، فیزیک کلاس، فضای باز و تجهیزات) و یک مضمون فراگیر طراحی گردید. در ادامه، الگوی زیبایی شناسی فیزیکی از فضاهای آموزشی در قالب یک ابزار برای استفاده در تحلیل بخش کمّی آماده شد. روش تحقیق بخش کمّی همبستگی بود و جهت انتخاب نمونه مطالعه در بخش کمی نیز از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. شرکت کنندگان این پژوهش 191 نفر دانش آموز دختر و پسر پایه پنجم و ششم ابتدایی شهرستان شیراز بودند. برای گردآوری اطلاعات در این بخش از دو ابزار، مقیاس محقق ساخته ادراک فیزیکی زیبایی شناسی از فضاهای آموزشی برگرفته از بخش کیفی پژوهش و آزمون خلاقیت تصویری تورنس فرم الف استفاده شد و پس از تأیید پایایی و روایی ابزار پژوهش، سؤالات پژوهش تحلیل گردیدند. نتایج تحلیل های آماری حاکی از آن بود که در ابعاد محرکات دیداری و فضای باز با خلاقیت همبستگی و رابطه معناداری مشاهده گردید همچنین مقایه ضرایب بتا نشان داد که درمیان ابعاد محرکات دیداری، فیزیک کلاس، فضای باز و تجهیزات، تنها بعد محرکات دیداری پیش بینی کننده مثبت و معنادار خلاقیت می باشد و بقیه ابعاد نقش پیش بینی کننده معناداری نداشتند. .بر اساس تحقیق انجام شده توجه به ایجاد زمینه خلاقیت در دانش آموزان مقطع ابتدایی از طریق اهمیت دادن به مؤلفه های فیزیکی زیبایی شناسی در فضای آموزشی حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان