امین مرادی

مسئله پایداری منابع آبی یکی از جدی ترین چالش هایی است که کشورها در چند دهه اخیر با آن مواجه بوده اند. پایداری منابع آبی عبارت است از: تأمین نیازهای آبی نسل حاضر و نسل های آینده؛ بنابراین حفظ چنین وضعیتی ارتباط مستقیمی با مدیریت سیاسی فضا در یک کشور دارد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی و در چارچوب رابطه سیاست و فضا از دیدگاه نظری به دنبال بررسی نقش مؤلفه های مدیریت سیاسی فضا بر پایداری منابع آبی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سه بُعد 1. قانون گذاری(شامل: ساختار حکومت در یک کشور، تفویض اختیارات به نهادهای متولی آب، تمرکز قدرت سیاسی، تعدد و سطوح نهادهای قانون گذار، رابطه حکومت و ملت، الگوی نظام سیاسی حاکم) 2. مدیریت اجرایی(شامل: سیستم بودجه ریزی کشور، استراتژی های توسعه ملی، مسئله کارآمدی دولت و نهادهای زیرمجموعه، فرهنگ سیاسی، بوروکراسی، منابع درآمدی دولت، سطوح مدیریت اجرایی)3. تقسیمات سیاسی فضا(شامل: توازن و عدم توازن در واحدهای استانی، تمرکز در کانون های سیاسی اداری، معیارها و ضوابط تقسیمات کشوری، همگونی و ناهمگونی واحدهای سیاسی فضایی از جنبه طبیعی، نیروهای تأثیرگذار بر فرایند تقسیمات سیاسی) از جمله مهم ترین ابعاد و مؤلفه هایی هستند که پایداری منابع آبی را تحت تأثیر قرار می دهند.

شهر تاریخی اسفراین، معروف به «شهر بلقیس»، یکی از شهر های مهم و با شکوه دوران اسلامی است که بین راه تاریخی جرجان و نیشابور واقع شده است. اسفراین در دوران سامانیان و غزنویان از ولایات مهم نیشابور بود و مدت زمان اندکی پس از ایلغار مغول و نابودی نیشابور، با روی کار آمدن ایلخانیان احیا و بیش از پیش شکوفا شد. در ابتدای حکومت «تیمور»، این شهر به شدت تخریب و از اواخر دوره تیموری تا اواخر حکومت «شاه عباس صفویه» با فراز نشیب های سیاسی نسبتاً آرام روبه رشد بوده و با حمله «افغان »ها و تغییرات جمعیتی این شهر به صورت کامل متروک می شود. یکی از مهم ترین کالاهای با ارزش که از قرن سوم تا دوازدهم هجری قمری از چین به مناطق دیگر صادر می شده است، ظروف سفالی سلادن و دیگری ظروفی معروف به آبی-سفید است. از دوره صفویه علاوه بر واردات سفالینه های آبی-سفید، گونه های از همین نوع در داخل ایران تولید می شد؛ با توجه به 9 فصل کاوش باستان شناختی در شهر بلقیس، 5 قطعه سلادن و 2 قطعه سفال آبی-سفید به دست آمده است که درمورد آن ها تاکنون مطالعاتی صورت نگرفته و به همین منظور پژوهش ضرورت یافت. هدف این پژوهش علاوه بر معرفی سفالینه های چینی، مشخص نمودن ارتباطات فرهنگی درون منطقه ای و برون منطقه ای، بازخوانی خطوط نوشته شده در دو قطعه سفال آبی-سفید است. پرسش های اصلی این پژوهش این است که، اولاً این سلادن ها و چینی های آبی-سفید مربوط به چه دوره ای است؟ دوماً سفال های موردمطالعه با توجه به ساختار فنی و مقایسه گونه شناختی، تولید محلی یا فرامنطقه ای است و از چه طریقی وارد شهر اسفراین شده است؟ سومین این که، دلیل حضور این گونه از سفالینه ها در شهر تاریخی اسفراین براساس بافت باستان شناسی و اسناد تاریخی بیانگر چیست ؟ روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه جمع آوری اطلاعات برپایه مطالعات میدانی و کتابخانه ای است. نتایج نشان داد که سلادن ها ازلحاظ دوره زمان بین قرن دوم تا هشتم هجری قمری مربوط است و سفالینه های آبی-سفید به اوایل قرن هشتم تا یازدهم هجری قمری تاریخ گذاری می شوند. سلادن ها و آبی-سفید های مورد بررسی تماماً غیربومی و ازطریق راه دریای و خشکی وارد شهر اسفراین شده است. با توجه به کیفیت و نایاب بودن، نوع نقوش و نوع خطوط و مضامین نوشتاری مربوط به طبقات اعیان نشین و ثروتمند شهر مربوط می باشد.

با فزونی یافتن رفتارهای انحرافی در سازمان باعث شده جهت گیری بخشی از پژوهش ها به سمت این مسئله سازمانی سوق داده شود. رفتارهای انحرافی هزینه های اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی زیادی در بردارد و سلامت سازمانی را تهدید خواهد کرد. یکی از عناصری که منجر به بروز رفتار انحرافی می شود نفوذ بدبینی سازمانی است. این امر ضرورت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و پایش مفاهیم و علل بدبینی سازمانی و همچنین جلوگیری از نفوذ بدبینی در سازمان به گونه ای که کارایی و اثربخشی سازمان افزایش یابد را نشان می دهد. مقاله حاضر به شیوه توصیفی-مروری با استناد بر مطالعات کتابخانه ای نگاشته شده است و درصدد بررسی مفاهیم، مزایا، ضرورت ها و تفاوت های بدبینی سازمانی و اعتماد سازمانی است. در این مقاله پس از بیان مقدمه، به بررسی مفهوم بدبینی سازمانی، تئوری های مرتبط، ابعاد و عوامل موثر بر آن پرداخته شده و در ادامه با بیان مفاهیم مربوط به اعتماد سازمانی (تعریف، ابعاد، فرآیندها و عوامل موثر)، رابطه میان بدبینی سازمانی و اعتماد سازمانی مطرح شده است.

ایران از نظر موقعیت جغرافیایی در کمربند خشک کره زمین قرار گرفته است که این امر موجب کمبود طبیعی آب در کشور شده است. ایرانیان از دیرباز برای کنار آمدن با این امر، دست به اقداماتی نظیر احداث قنات، آب بند و آب انبار و... در بیشتر مناطق کشور زده​اند. با مرور زمان، افزایش جمعیت و گسترش فعالیت های کشاورزی، صنعتی و خدماتی نیاز به استفاده از آب را افزایش داده است و در کنار این امر، توزیع نامتعادل فعالیت ها و جمعیت در پهنه کشور در اغلب موارد پدیده طبیعی کمبود آب را تبدیل به پدیده انسانی و مدیریتی بحران آب کرده است که در نتیجه آن فشار مضاعفی به منابع آب وارد می​شود و در این بین شاید به توان محیط زیست و اکوسیستم​های طبیعی را اولین قربانیان خاموش این وضعیت محسوب کرد که مداخلات انسانی باعث قطع یا کاهش شدید حقابه آن ها می​شود و متعاقب بحران آب، انواع و اقسام بحران​های زیست محیطی اتفاق می​افتد. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی آثار و تبعاتی که بحران آب بر محیط زیست کشور بر جای می​گذارد، می پردازد. یافته های تحقیق مصادیقی از این وضعیت در گوشه و کنار کشور را به نمایش می گذارد. به​طوری که بحران آب در ابعاد گوناگونی محیط زیست و اکوسیستم های طبیعی را در کشور تخریب کرده و تبعات جبران ناپذیری بر جای گذاشته است.

بیان مسئله: آنچه امروزه از بازمانده های رَبع ِرشیدی تبریز دیده می شود، ویرانه های ارگی است که در باروی جنوبی آن، بزرگ ترین برج ربع رشیدی قرار دارد. آن را بازمانده یک رصدخانه ایلخانی و یا برج توپخانه شاه عباس صفوی معرفی کرده اند که گویا به هنگام نبرد با عثمانی در 1603م. آن را شتابان ساخته است؛ با این حال، مطالعات میدانی سازه و ساختار برج در کاربری آن به عنوان رصدخانه و یا برج توپخانه تردید و گمان می افکند؛ بنابراین، پرسش این پژوهش درباره چیستی و کارکرد و دیرینگی برج بزرگ جنوبی در ربع رشیدی است.هدف پژوهش: شناخت روشمند دیرینگی و کارکرد برج بزرگ جنوبی ربع رشیدی رهنمود درست برنامه ریزی مرمت و نگهداری پایدار آن است. روش پژوهش: رهیافت تحلیلی در باستان شناسی و معماری همراه با مطالعات میدانی سازه و عوارض زمین و همچنین بررسی تاریخ توپخانه صفوی و عثمانی ساختار روش این پژوهش را شکل می دهد.نتیجه گیری: برج بزرگ جنوبی ارگ رشیدی تبریز در میانه سال های 1585 تا 1603م. با ایده و نظارت فرماندار عثمانی وقت تبریز به نام «شغال زاده یوسف سنان پاشا» طراحی و ساخته شده است؛ و این برج بزرگ که دارای توان پایداری در برابر رانش زمین و زمین لرزه هایی با قدرت 7/ 7 ریشتر است، کاربست توپخانه نداشته، بلکه سنگر گروه تفنگچیان مزغل زن یئنی چری با پوشش آتش o 180 برای پدافند دروازه غربی و منتهی الیه شرقی ارگ رشیدی، نگهبانی از دو حلقه چاه آب شرق برج و نیز کرانه شمالی مهران رود تبریز در ناحیه تپه زارهای ولیان کوه بوده است. سازه های خشتی و گلی و چینه ای که بالای برج بزرگ و در سراسر برج های کوچک و باروی رشیدیه دیده می شود، همان بازمانده های بازسازی شتابان قلعه رشیدیه به فرمان شاه عباس صفوی در سال 1610م. است.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر عوامل موثر بر وفاداری به برند انجام شده است. در این تحقیق به ارزیابی تاثیر متغیر تصویر برند بر رضایت برند، اعتماد برند و عشق برند، تاثیر متغیرهای رضایت برند و اعتماد برند بر عشق برند و تاثیر متغیرهای رضایت برند، اعتماد برند و عشق برند بر وفاداری برند پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق مشتریان لوازم خانگی ال-جی، بازه زمانی آن خرداد ماه 1399 تا شهریور ماه 1399 و حجم نمونه 280 نفر انتخاب شد. ابتدا داده های تحقیق از طریق پرسشنامه به دو روش چاپی و الکترونیکی جمع آوری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نرم افزارهای آماری مورد استفاده در این تحقیق spss 22 و smart pls2 می باشند. بر اساس نتایج بدست آمده روایی واگرا، همگرا، پایایی ابزار گردآوری اطلاعات، برازش کلی مدل و همچنین تمامی فرضیه ها تایید شد. طبق نتایج آزمون فرضیه ها متغیرهای رضایت برند و اعتماد برند بر عشق برند و متغیر تصویر برند بر رضایت برند، اعتماد برند و عشق برند تاثیر مثبت و معناداری دارد. متغیرهای رضایت برند، اعتماد برند و عشق برند نیز بر وفاداری به برند تاثیر مثبت و معناداری دارد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر عوامل موثر بر وفاداری به برند انجام شده است. در این تحقیق به ارزیابی تاثیر تجربه مشتری، مشارکت مشتری، وابستگی به برند و اعتماد مشتری بر وفاداری به برند، تاثیر تجربه مشتری بر مشارکت مشتری و تاثیر مشارکت مشتری بر وابستگی به برند و اعتماد مشتری پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق مشتریان تلفن همراه سامسونگ، بازه زمانی آن اردیبهشت ماه 1399 تا مرداد ماه 1399 و حجم نمونه 220 نفر انتخاب شد. ابتدا دادههای تحقیق از طریق پرسشنامه به دو روش چاپی و الکترونیکی جمعآوری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نرم افزارهای مورد استفاده در این تحقیق spss 22 و smart pls2 میباشند. بر اساس نتایج بدست آمده روایی واگرا، همگرا، پایایی ابزار گردآوری اطلاعات، برازش کلی مدل و همچنین تمام فرضیهها تایید شد. طبق نتایج آزمون فرضیهها متغیر تجربه مشتری بر مشارکت مشتری و متغیر مشارکت مشتری بر وابستگی به برند و اعتماد مشتری تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین متغیرهای تجربه مشتری، مشارکت مشتری، وابستگی به برند و اعتماد مشتری بر وفاداری به برند تاثیر مثبت و معناداری دارند.

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی رابطه بین رهبری معنوی و وفاداری سازمانی انجام شده است. در این تحقیق به ارزیابی تاثیر رهبری معنوی بر متغیرهای رضایت شغلی و تعهد سازمانی و تاثیر متغیرهای رضایت شغلی و تعهد سازمانی بر وفاداری سازمانی پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق کارکنان شرکت آزمون فلز پارس، بازه زمانی تحقیق شهریور 1399 تا آذر 1399 و حجم نمونه 160 نفر انتخاب شد. ابتدا داده های تحقیق از طریق پرسشنامه به روش الکترونیکی جمع آوری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نرم افزارهای مورد استفاده در این تحقیق spss 22 و smart pls2 می باشند. بر اساس نتایج بدست آمده روایی واگرا، روایی همگرا، پایایی ابزار گردآوری اطلاعات و برازش کلی مدل تایید شد. طبق نتایج آزمون فرضیه ها تمام فرضیه های پژوهش و بارعاملی سوالات مورد تایید قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد رابطه بین رهبری معنوی و رضایت شغلی با ضریب مسیر 762/0، رهبری معنوی و تعهد سازمانی با ضریب مسیر 769/0، رضایت شغلی و وفاداری سازمانی با ضریب مسیر 368/0 و تعهد سازمانی و وفاداری سازمانی با ضریب مسیر 515/0 مورد تایید قرار گرفت. رابطه بین رهبری معنوی و وفاداری سازمانی نیز در آزمون بوت استرپینگ با ضریب مسیر 677/0 مورد تایید قرار گرفت.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر عوامل موثر بر رفتار سبز انجام شده است. در این تحقیق به ارزیابی تاثیر متغیر مسئولیت اجتماعی شرکتها بر حمایت سازمانی درک شده، رفتار شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی، رضایت کارکنان، رفتار سبز و همچنین به ارزیابی تاثیر متغیرهای حمایت سازمانی درک شده، رفتار شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی و رضایت کارکنان بر رفتار سبز پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق کارکنان شرکت پتروشیمی اصفهان، بازه زمانی آن اسفندماه 1398 تا خردادماه 1399 و حجم نمونه 170 نفر انتخاب شد. ابتدا دادههای تحقیق از طریق پرسشنامه به دو روش چاپی و الکترونیکی جمعآوری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نرمافزارهای مورد استفاده در این تحقیق spss 22 و smart pls2 میباشند. بر اساس نتایج بدست آمده روایی واگرا، همگرا، پایایی ابزار گردآوری اطلاعات، برازش کلی مدل و همچنین تمام فرضیهها تایید شد. طبق نتایج آزمون فرضیهها بین متغیر مسئولیت اجتماعی شرکتها و متغیرهای حمایت سازمانی درک شده، رفتار شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی و رضایت کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین متغیرهای حمایت سازمانی درک شده، رفتار شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی و رضایت کارکنان بر رفتار سبز تاثیر مثبت و معناداری دارند. متغیر مسئولیت اجتماعی درک شده نیز بر رفتار سبز تاثیر مثبت و معناداری دارد.

پیرامون مطالعات تاریخ معماری اسلامی، تحلیل فضایی و گونه شناسیِ کاربری های غیر مذهبی از جمله «کاخ»، شامل فضایی به جهت ترفیع زیاده خواهی های شاهانه، به دلیل ماهیت آن، با ابهاماتی مواجه بوده است. نتایج به دست آمده از نوآوری های معماری ایرانی، ابداع کاخی با طرح «هشت بهشت» را مربوط به دوران صفویه دانسته اند، در حالی که بر اساس متون تاریخی، نخستین گونه از سبک مزبور، ضمن شکل گیری ترکمانان در تبریز، به سایر نقاط ایران و مرزهای همجوار سرایت کرده است. این تحقیق بر آن است تا به روش تحلیل محتوایی متون به تبیین فرم کاخ هشت بهشت تبریز و تأثیرپذیری کاخ های ایرانی و غیر ایرانی از آن بپردازد. پیرو نتایج به دست آمده، شکل گیری طرح هشت بهشت تبریز، با کوچ اجباری هنرمندان و معماران شمال غرب ایران توسط تیمور به آسیای مرکزی و تجربة چادرنشینی اقوام مزبور مرتبط بوده است؛ به گونه ای که با انتقال پایتخت ترکمانان به تبریز، گونه هشت بهشت ابداع و طیِ دوره صفویه، نمونه های قزوین و اصفهان را تأثیرگذاشته است. به نظر می رسد، موقعیت جغرافیایی آذربایجان و تنش های سیاسی مداوم با دولت عثمانی در انتشار فرم معماری هشت بهشت و بازتاب آن در چینیلی کوشک موُثر بوده است؛ همچنین، حضور نمایندگان هند در ایران و روابط حسنه آنان بادولت صفویه، ناقل فرم هشت بهشت در شبه قاره هند بوده است.

صرفنظر از ویرانی و تخریب بخشی از شهرهای ایران در ابتدای هجوم مغول، سیمای شهرسازی سایر بخش های ایران، خصوصاً آذربایجان، نه تنها شاهد ویرانی و تجزیة بافت شهری نیست، بلکه از همان ابتدا ایلخانان را متوجه به شهر و آبادگری معرفی می کند. بی شک دین ثابت کرده است که یکی از مؤثرترین و تواناترین نیروهای وحدت بخش در حیات حکومت هاست. اشراف کامل مغول بر این موضوع، ضمن ایجاد شهرک هایی با مرکزیت اَرسن مذهبی در خارج از محدودة شهری، ضمن جلوگیری از گسترش بی رویة هستة مرکزی کهن شهر، مانع از فجایع انسانی ناشی از آن شده است. طی این دوره، در پی ظهور شخصیت غازان و ذهنیت متفاوت وی در رابطه با اسلام و تغییر سنت پنهان سازی موقعیت مکانی مقبره ایلخان، شهرسازی ایلخانی، آغازگر سبک نوینی از مجموعه سازی با مرکزیت عناصر مذهبی و مشخصة بارز هم اندیشی نسبت به فضاهای کالبدی شهر و مقتضیات اجتماعی را در خود بروز می دهد که تا آن زمان بی سابقه بوده است. طراحی و ساخت مجموعة معماری ""غازانیه"" با نام ملی ""ابوابُ البر"" را باید از نخستین نتایج به دست آمده در زمینة مزبور دانست که نگارندگان فرایند طرح ریزی و اجرای آن را از نخستین چالش های شهرسازی ایرانی در زمینة اسکان به جهت تنظیم جمعیت شهری می دانند. از آنجایی که بازشناسی فرم معماری آرامگاه غازان کهن ترین نمونه تدفینی مغول در ابعاد بسیار بزرگ - با توجه به تغییر نگرش نسبت به سنت تدفین ایلخانی- همواره در هاله ای از ابهام قرار داشته ، تحقیق پیش رو بر آن است که به روش تحلیل محتوایی متون به تبیین ویژگی های شهری مجتمع غازانیه و بازآفرینی فرم آرامگاه غازان بپردازد؛ زیرا مطالعة ساختار فضایی ""شام غازان""، نخستین نمونة موجود در تاریخ شهرسازی ایرانی از نوع مذکور، بسیار حایز اهمیت است. در این زمینه، با فرض بر تداوم الگوی مشابه معماری در سنت مقبره سازی شمال غرب ایران پیرامون بازة زمانی مذکور، پرسش اصلی تحقیقِ پیش رو، ابعاد و تناسبات معماری مقبرة غازان در مجتمع تدفینی وی خواهد بود. پیرو نتایج به دست آمده، برخلاف ذهنیتِ موجود، طرح مقبرة غازان نه یک منشور دوازده وجهی، بلکه، همانند اکثر مقبره های تدفینی ایلخانی موجود در آذربایجان، استوانة حجیم گنبد داری است که تناسبات معماری آن با نمونه های شاخصِ مشابه، از جمله مقبرة سلطان محمد خدابنده در سلطانیه- هم به لحاظ تناسبات و هم به لحاظ ساختار فضایی- قابل انطباق است.

رزمین آذربایجان در معماری ایران مرتبه نخست را دارد. آغاز فعالیت های معماری ایلخانان به مرکزیت تبریز با بهره گیری از تجربیات و سنت های متقدم، فصل گشای عصر جدیدی در هنر و معماری این منطقه بوده است. کاربرد تزیینات معقلی و تلفیق آن با ویژگی های ممتاز سبک آذری در قالب تأکید بر ارتفاع بیشتر، استعمال سنگ تراشیده و بهره گیری بیشتر از هندسه، در یکی از زیباترین و منحصربه فردترین آثار معماری این دوران، موسوم به کاروانسرای آلاکی، برآیند تداوم سنت ها و اسلوب های برخاسته از مکاتب بنیادین محلی آذربایجان بوده است. مطالعات انجام شده در زمینه ساختار شناسی و معرفی تزیینات بنای آلاکی در زمرة مهم ترین اهداف این تحقیق محسوب می شود؛ بدیهی است احیاء و شناخت ویژگی های معماری و تزیینی یک بنای ویران شدة عصر ایلخانی می تواند ما را در شناخت هرچه بهتر سیر تحول معماری و تزیینات وابسته به آن به خصوص در منطقة آذربایجان یاری کند. پرداخت اطلاعات در پژوهش حاضر به شیوة توصیفی، مقایسه ای و تحلیلی بوده و روش یافته اندوزی در آن به صورت کتابخانه ای و میدانی است. حاصل این مطالعه، شامل معرفی ساختار کاروانسرای آلاکی در زمرة قدیمی ترین طرح چهار ایوانی کاروانسرا در شمال غرب کشور و بررسی تزیینات بسیار پرتکلف آن است. بنا بر یافته های تحقیق، فنون به کار رفته در اجرای تزیینات کاروانسرای آلاکی را می توان قدیمی ترین نوآوری های معماری ایلخانان در زمینة تزیین انواع فرم های کاروانسرا در منطقة آذربایجان دانست. از بارزترین مصادق سبک تزیینی این بنا می توان به الگوی خاص تزیینات سردر ورودی آن در قالب طاقنماهای تزیینی و تطابق آن با آثار و دست آوردهای مذهبی معاصر ایلخانان اشاره کرد.