سعید غفاری

هدف: کاهش بودجه از یک سو و نیاز به ارائه خدمات نوین و خلاقانه ازسوی دیگر، مدیران و کتابداران را بر آن داشته است تا به دنبال راهکاری برای خلق درآمد و ایجاد فرصت های جدید برای درآمدزایی باشند. هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه های مؤثر بر درآمدزایی در کتابخانه های عمومی ایران است. روش: این پژوهش، کاربردی و به لحاظ نوع، مرور نظام مند بوده و با روش فراتحلیل انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه مقالات علمی و پژوهشی با موضوع درآمدزایی و بازاریابی در کتابخانه های عمومی ایران است که در نشریات فارسی زبان منتشر شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، یک سیاهه وارسی محقق ساخته و ابزار حیاتی Glynn است. داده های گردآوری شده، با نرم افزار جامع فراتحلیل (نسخه 2.0) تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد، افراد، مکان، محصول، تشویق و ترغیب، قیمت، کیفیت خدمات، تعامل با مخاطب و شخصی سازی خدمات از مؤلفه های تأثیرگذار بر درآمدزایی در کتابخانه ها هستند. افراد دارای اندازه اثر قوی بوده و مؤلفه های مکان، محصول، تشویق و ترغیب و قیمت دارای شدت تأثیر متوسط هستند. شدت اثر مؤلفه های کیفیت خدمات، تعامل با مخاطب و شخصی سازی خدمات، ضعیف است. نتایج آزمون های ناهمگونی نشان داد پژوهش های مورد بررسی ناهمگن بوده و ازاین رو از اندازه اثر تصادفی استفاده شده است. نمودار قیفی، بیانگر خطای استاندارد بالا و سوگیری زیاد است. به عبارت دیگر، توزیع پژوهش ها نرمال و تصادفی نیست. ایجاد تعادل بین درآمدزایی و مأموریت اصلی از ملاحظات مهم برای کتابخانه های عمومی است. کتابخانه ها می توانند با تکیه بر راهکارهایی مانند تمرکز بر ارائه خدمات و منابع باکیفیت، اولویت بندی نیازهای جامعه، شفاف سازی جریان درآمدزایی و تمرکز بر اهداف و رسالت کتابخانه های عمومی به برقراری این تعادل کمک کنند. ایجاد زیرساخت های مناسب با تغییرات و تحولات حاصل از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و ایجاد نظام های اطلاعاتی منسجم، ارائه خدمات اطلاعاتی متنوع، تدوین برنامه ها و راهبردهای مناسب برای تبلیغ محصولات، اصلاح ساختار کاری کتابخانه، همکاری و ارتباطات مناسب با دیگر سازمان های کارآفرین و افراد خیّر، جذب کتابداران و متخصصان خلاق و دعوت از متخصصان حوزه های مختلف علمی برای ارائه مشاوره اطلاعاتی، ارزیابی خدمات و محصولات ارائه شده و عرضه خدمات مطابق با نیازهای اطلاعاتی کاربران ازجمله اقداماتی است که سبب بهبود و ارتقای جریان درآمدزایی در کتابخانه ها می شود. اصالت/ارزش: با توجه به کاهش بودجه و رکود اقتصادی تحمیل شده بر نهادهای دولتی، اجرا و پیاده سازی مدل های درآمدزایی و بازاریابی در کتابخانه ها بیش از پیش اهمیت یافته است. این پژوهش سعی دارد با مطالعه پژوهش های پیشین، مهم ترین عوامل مؤثر بر درآمدزایی کتابخانه های عمومی را شناسایی کند.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل آماری نسخه های خطی پزشکی کتابخانه آیت ا... مرعشی نجفی ( ره ) و عوامل تأثیرگذار در کاهش و افزایش فراهم آوری نسخه های خطی در آن کتابخانه پرداخته است. روش پژوهش: برای اجرای این پژوهش از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شده است که جامعه آماری آن 701 عنوان نسخه خطی در موضوع پزشکی از بین 18409 عنوان نسخه می باشد و برای پاسخ به برخی از سؤال ها، از روش میدانی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، جمع آوری اطلاعات با تهیه چک لیست و استفاده از فهرست کتاب های خطی موجود در بانک کتابشناختی کتابخانه مرعشی و در برخی موارد رؤیت فیزیکی کتاب شکل گرفته است و همچنین در آمار توصیفی از فراوانی درصد و در آمار استنباطی از آزمون خی دو استفاده شده است. یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش از مجموع 701 منبع جامعه آماری، بیشترین منابع در قرن سیزدهم با 4/26درصد کتابت شده اند، منابع دارای عنوان 7/99 درصد، بیشترین منابع به زبان فارسی با فراوانی 1/48 درصد و 8/42 درصد به خط نسخ نگارش شده اند. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که خط مشی کتابخانه درخصوص کتابشناسی نسخ خطی به صورت شفاهی بوده است و در دهه های گذشته روند فراهم آوری به شیوه خرید بوده و به علت بالا رفتن تورم خرید نسخه های خطی کاهش یافته است و از این رو باید در حفظ و نگهداری نسخه های موجود تلاش مؤثرتری انجام داد.

هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی استراتژی و مهارتهای  جستجو ی اطلاعات دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام نور استان قم می باشد. روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی توصیفی است و گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه صورت گرفته است. از کل جامعه آماری 200نفر بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. یافته ها : نتایج پژوهش نشان می دهد که مهم ترین اهداف دانشجویان دانشگاه پیام نور استان قم از جستجوی اطلاعات تهیه گزارش های کلاسی (29 درصد)، دسترسی به اطلاعات روز آمد (23 درصد) و انجام تحقیقات علمی (26 درصد) می باشد. کتابهای درسی (38 درصد) و نشریات ادواری (19 درصد) به ترتیب بیشترین منابع اطلاعاتی چاپی مورد استفاده دانشجویان است. از امکانات مورد استفاده از اینترنت وب  با (42 درصد)، پست الکترونیکی با (21 درصد)،و اتاق های گفتگو با (18 درصد)بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. ابزارهای  مورد استفاده از اینترنت توسط دانشجویان، موتورهای جستجو (26 درصد)،ابر موتورهای جستجو و دروازه های های اطلاعاتی هر کدام با(17درصد)،نشانی منابع اطلاعاتی اینترنتی (URL ) (12 درصد)، معرفی سایت ها در مجلات و خبرنامه ها (11 درصد) در مرتبه های بعد قرار دارند. دستیابی به اطلاعات چاپی از نظر دانشجویان، با (20 درصد) فراوانی نسبت به عدم آشنایی با نحوه استفاده از فهرست کتابخانه بیشترین عامل را به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: 94درصد دانشجویان دختر و 89 درصد دانشجویان پسر در استفاده از منابع اطلاعاتی چاپی و اینترنتی با مشکل روبرو هستند. میزان استفاده دانشجویان از اینترنت متوسط  وبا (33 درصد) فراوانی می باشد. مهمترین مشکل در دستیابی به اطلاعات از اینترنت، ترافیک شبکه و پایین بودن سرعت اینترنت و نیاز به آموزش بیشتر در استفاده از اینترنت می باشد  

ارتقای آموزش مهندسی برای رشد، تولید، پیشرفت فرهنگی و اقتصادی و ایجاد خدمات اجتماعی آینده ضروری است. در دنیای امروز دانشگاهها می توانند مهارتهای لازم و پیشرفت فنی را با ارائه آموزش و پژوهش مناسب تأمین کنند. این آموزش در کشورهای پیشرفته حالتی پویا دارد. در این کشورها افزون بر اینکه دروس نظری و تخصصی به خوبی به دانشجویان آموزش داده می شود و دانشجویان دروس گوناگونی را در زمینه های مختلف مهندسی آموزش می بینند، فعالیت عملی و کارهای آزمایشگاهی برای حضور هر چه بیشتر و حرفه ای تر دانشجویان در صنعت به خوبی در نظر گرفته می شود، به گونه ای که بیشتر واحدهای گذرانده شده به وسیله دانشجویان به صورت آزمایشگاهی یا پروژه هایی است که با صنعت در ارتباط است. در این مقاله رو شهای کارآمد آموزش مهندسی محیط زیست در کشورهای مختلف جهان بررسی و با نظام آموزشی ایران مقایسه شده و نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدیدهای برنامه های گوناگون تجزیه و تحلیل و در نهایت، راهکارهایی در خصوص کارآمد کردن سامانه آموزشی ایران در زمینه مهندسی عمران-  محیط زیست ارائه شده است.

هدف : با توجه به اهمیت روزافزون مجلات در ارتباطات علمی و پیدایش قالب الکترونیکی مجلات، هدف پژوهش حاضر بررسی میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین از مجلات چاپی فارسی در مقایسه با مجلات الکترونیکی است. روش پژوهش : پژوهش حاضر از نوع کاربردی می باشد و از روش تحقیق پیمایشی – توصیفی در آن استفاده شده است. داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. جامعه پژوهش شامل 3528 نفر می باشد. یافته ها: یافته ها نشان داد دانشجویان در مقایسه بین مجلات، از مجلات الکترونیکی بیشتر استفاده می کنند. به این ترتیب 113 نفر (6/32%) درصد از مجلات چاپی فارسی و232 نفر (4/67%) درصد از مجلات الکترونیکی استفاده می کنند، در مجموع مجلات الکترونیکی در حد زیاد و مجلات چاپی فارسی در حد متوسط نیازهای اطلاعاتی دانشجویان را برآورده می سازند.   نتیجه گیری : نتایج نشان داد تعداد 81 نفر (1/25%) درصد از دانشجویان دلیل عمده عدم استفاده از مجلات الکترونیکی را نداشتن اطلاع از وجود پایگاه های مجلات الکترونیکی و تعداد 38 نفر (8/11%) درصد نگذراندن دوره آموزشی در استفاده از پایگاه ها دانسته اند .مهمترین انگیزه دانشجویان در استفاده از مجلات الکترونیکی و چاپی، کسب اطلاعات تخصصی، تألیف و ترجمه کتاب، مقاله و انجام طرح های پژوهشی است .

هدف: تعیین تأثیر مؤلفه های رابط کاربر - وب سایت موثر بر تعامل در وب (مورد مطالعه کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران) بر میزان استفاده کاربران از وب سایت جهت بازیابی اطلاعات است. روش: جامعه آماری در قسمت کیفی ، خبرگان کتابخانه ملی بوده و نمونه گیری در مرحله کیفی از نوع هدفمند و تعداد نمونه ها بر اساس کفایت نظری مشخص شد. در قسمت کمی نیز جامعه آماری، تمامی کاربران کتابخانه ملی شهر تهران بود که براساس جدول مورگان تعداد ن 384 نفر به دست آمد. همچنین داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با استفاده از مدل معادلات ساختاری، نرم افزار اس پی اس اس، و لیزرل تحلیل شد. یافته ها: نتایج معادلات ساختاری نشان داد که تأثیر مؤلفه های رابط کاربر - وب سایت بر تعامل در وب مثبت و معنادار است و با توجه به نتایج آزمون فریدمن طراحی فنی وب سایت بیشترین تأثیر در انگیزش کاربران به استفاده از وب سایت کتابخانه ملی را داشته است. ارزش/اصالت تحقیق: از نظر کاربران، تمامی مولفه های مورد مطالعه در استفاده مجدد آنها از وب سایت کتابخانه ملی دارای اهمیت بسیار بالایی هستند. لذا توصیه می شود،که طراحان و کارشناسان کتابخانه ملی در زمان طراحی رابط کاربر –وب سایت توجه خود را به معیارهای مطرح شده در این پژوهش و اصول کاربر مدار بودن معطوف نمایند.