علی ربانی

علی ربانی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۲ مورد.
۲۱.

مناسبات عاملیت و ساختار از دیدگاه علامه محمدتقی جعفری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: کنش عاملیت علامه جعفری ساختار و معرفت دینی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری نظریه های متاخر در جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۶۶۵
این مقاله بر آن است تا با نگاهی متفاوت از نگاه های غالب اروپامحور، آثار یکی از تراث علمی ایران اسلامی یعنی علامه جعفریe را بررسی و چارچوبی نظام یافته از تلقی ایشان درباره مسئله رابطه ساختار و عاملیت را ساخته و پرداخته کند. این مسئله به عنوان یکی از مهم ترین مسائل کلان جامعه شناسی، در حوزه هستی شناسی اجتماعی قابل بحث است. در این مقاله برای اکتشاف، ساختاربندی و بسط نظریه علامه جعفری به آثار به جا مانده از ایشان رجوع و تلاش شده با نگاهی جامع به تمامی این آثار، دلالت های جامعه شناختی وابسته به این مسئله را استخراج و نظریه صائب ایشان را که به صورت پراکنده در آثار وی وجود دارد تبیین کند. این پژوهش در مقام تحلیل، رویکرد توصیفی−تحلیلی دارد. به نظر می رسد علامه جعفری درباره مسئله ساختار −عاملیت نگاهی دوگانه دارد. به این معنا که حکمی کلی در مورد عاملان و تمامی ساختارها ابراز نمی کند؛ بلکه معتقد است که هر فرد با یک طبیعت اولیه و خارج از زنجیره عوامل جبری پا به این جهان می گذارد. این مختصات اولیه می تواند هویتی خاص برای فرد به دنبال داشته باشد و به وی نوعی استقلال شخصیت اعطا کند. از سوی دیگر فرد به عنوان یک کنشگر اجتماعی در خلأ رشد نمی کند؛ بلکه پس از ورود به این جهان تحت تأثیر عوامل طبیعی، محیطی و ساختارهای از پیش شکل گرفته اجتماعی و حتی غرایز شخصی و خودِ طبیعی اش قرار خواهد گرفت. نوع حیات فرد و چگونگی مواجهه او با این منابع تأثیرگذار، تعیین کننده اصالت کنش فرد یا اصالت ساختارهای اجتماعی در مورد اوست.
۲۲.

تحلیل عناصر مفهومی گفتمان بیداری اسلامی در کلام مقام معظم رهبری از منظر تحلیل گفتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ 1 - 29

کلیدواژه‌ها: امام خمینی (ره) مقام معظم رهبری گفتمان تحلیل گفتمان بیداری اسلامی تمدن اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۰۸
مقاله حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده های مفهومی و دال های مفصل بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام معظم رهبری است. در این تحقیق، در چارچوب روشی ترکیبی از نظریه زبان شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریهه گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فراآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی های مقام معظم رهبری نشان داد که در هندسهه معرفتی ایشان، بیداری اسلامی گفتمانی است که از دال های «امام خمینی(رض) مظهر بیداری اسلامی»، «احیاء هویت اسلامی»، «فلسطین مسئلهه محوری جهان اسلام»، «جنبش نرم افزاری و تولید علم»، «ارتقاء علم در سایهه دین»،«اعتقاد به مهدویت»، «عدالت اجتماعی»، «مردم سالاری دینی»، «حوزه های علمیه»، «مبارزه با تهاجم فرهنگی» و «استکبار ستیزی» حول دال مرکزی و نقطهه کانونی «ایجاد تمدن اسلامی بر پایهه دین، عقلانیت، علم و اخلاق» تشکیل شده است. در این راستا از منظر مقام معظم رهبری، جهت تفوق یافتن این گفتمان و ایجاد تمدن اسلامی، وظیفه روحانیون و حوزه های علمیه و نخبگان فکری ،  فرهنگی و سیاسی پراکندن و اشاعهه ی نظم معنایی مورد تأاکید این گفتمان در مقام نظر و فراهم آوردن زمینه های تحقق آن در ساحت عمل اجتماعی و سیاسی با گستره ای وسیع در ابعاد داخلی و منطقه ای و جهانی است
۲۴.

نگرش روحانیون به فرآیند تزلزل خانواده در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۶۴

کلیدواژه‌ها: خانواده نگرش روحانیون نظریه ی داده بنیاد تزلزل خانواده

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۸۰۶
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نگرش روحانیون به فرآیند تزلزل خانواده در شهر اصفهان می باشد. بدین منظور با استفاده از روش نظریه ی داده بنیاد، با 24 نفر از روحانیون این شهر به صورت نمونه گیری هدفمند، مصاحبه نیمه ساخت یافته انجام شد. نتایج این پژوهش بر اساس مدل پارادایمی نشان می دهد کلان شهر بودن اصفهان و فرهنگ و سنت های غلط حاکم بر آن، از جمله ویژگی های منحصر به فرد این شهر است که بسترساز آسی بهای خانواده می شود. در فرآیند تزلزل خانواده، عدم رعایت اصول صحیح هنگام انتخاب همسر، تأثیر منفی رسانه ها به خصوص ماهواره، فقدان کارکردهای اصلی خانواده، ک مرنگ شدن ارز شهای دینی و اخلاقی، ضعف مهارت های زندگی و مشکلات اقتصادی به عنوان شرایط علی محسوب می شود و زوجین را در 5 سال اولی هی زندگی و افراد آموزش ندیده در زمین هی خانواده را بیشتر دچار مشکل خواهد کرد. روحانیون در این پژوهش راهبردها و برنامه ریزی هایی را در سایر نهادها (فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی) برای پیشگیری یا بهبود تزلزل خانواده ارائه می کنند.
۲۵.

تحلیل کیفی پیوند حمایت اجتماعی و تغذیه با شیر مادر در بین مادران شاغل شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی تغذیه با شیر مادر حمایت عاطفی حمایت اطلاعاتی و حمایت ابزاری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده مشارکت زن در اجتماع
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۱۳۱۶ تعداد دانلود : ۹۷۵
در این مقاله سعی شده فرهنگ شیردهی مادران بر اساس تجارب آنها و با تأکید بر مفهوم حمایت اجتماعی مورد کاوش قرار گیرد. این پژوهش، با بهره گیری از روش کیفی، مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با 37 نفر از پرسنل بهداشتی و مادران صورت گرفت. این افراد با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند ترکیبی انتخاب شدند و یافته های حاصل از مصاحبه با آنها توصیف و با استفاده از روش کدگذاری تجزیه و تحلیل شد. سه سنخ حمایت اجتماعی در فرهنگ شیردهی نمونه مورد مطالعه است. بر این اساس مقولات «وجود روابط محبت آمیز بین زوجین» و «درک نیازها و کمک همسر، خانواده و دوستان» سازنده حمایت عاطفی، «لزوم آموزش شیردهی در دوران بارداری و پس از زایمان» و «کسب اطلاعات از مراکز بهداشت، پزشکان و مشاوره شیردهی»، سازنده حمایت اطلاعاتی، «رعایت قوانین شیردهی» و «تأمین نیازهای مالی مادران شاغل» سازنده حمایت ابزاری هستند.
۲۶.

بررسی جامعه شناختی میزان اعتماد بین شخصی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال هشتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۷)

کلیدواژه‌ها: سرمایه فرهنگی اعتماد اجتماعی اعتماد بین شخصی احساس نیاز تعاملات دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه ارتباطات و جامعه
تعداد بازدید : ۱۰۶۸ تعداد دانلود : ۷۴۸
اعتماد از عناصر اصلی روابط بین افراد است که به صورت های مختلف از دوران باستان تا دوران جدید همواره مطرح بوده است. امروزه در جوامع مختلف اعم از توسعه یافته یا در حال توسعه شاهد گسترش ارتباطات هستیم و با توجه به فواصل زمانی و مکانی و این موضوع که توسعه ارتباطات، این فواصل را در نوردیده و به افراد و گروه های مختلف امکان برقراری روابط متقابل را داده، لزوم اعتماد و نیز پرداختن به ریشه ها و عوامل مؤثر بر آن بیش از پیش احساس می شود. یکی ازموضوعات مهم در رابطه با اعتماد، بحث اعتماد بین شخصی است که در دوران مدرن به یکی از مسایل مهم اجتماعی تبدیل شده است. این پژوهش به بررسی اعتماد بین شخصی و عوامل مؤثر بر آن در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان می پردازد. روش این پژوهش از نوع پیمایشی است و در آن از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. شیوه گردآوری داده ها به صورت نمونه-گیری طبقه ای در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان بوده است. جمعیت مورد مطالعه 11987 نفر بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران 372 نفر برای نمونه انتخاب گردیدند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که میزان اعتماد بین شخصی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان چه در بعد اعتماد به هم جنس و چه در بعد اعتماد به غیرهم جنس در سطح متوسطی قرار دارد. نتایج حاصله بیان گر رابطه معنا دار بین سرمایه فرهنگی، اعتماد بنیادین، نوع تعاملات (روابط اظهاری و ابزاری افراد)، منافع، احساس نیاز، منش و ظاهر، تجربه قبلی رابطه با جنس مخالف و تجربه شکست قبلی در رابطه با جنس مخالف با اعتماد بین شخصی بود. به طوری که مجموع این متغیرهای مستقل مورد استفاده، توانستند40 درصد از تغییرات واریانس اعتماد بین شخصی را تبیین کنند.
۲۷.

زنان، مادری و شیردهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی مادری مردم نگاری تغذیه با شیر مادر الگوهای فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۸
در جوامع امروزی بیماری های واگیر نسبت به گذشته کاهش چشمگیری یافته، اما بیماری های غیر واگیر و انواع سرطان ها رو به افزایش است. تحقیقات مختلف نشان می دهد که تغذیه با شیر مادر یکی از عواملی است که از بسیاری امراض پیشگیری می کند. بنابراین، ترویج تغذیه با شیر مادر می تواند مادران و کودکان را از ابتلا به بسیاری از بیماری های مزمن مصون کند. در سال های اخیر اهداف تغذیة انحصاری با شیر مادر در کشور به طور مطلوب محقق نشده است. از آن جا که پدیدة شیردهی با سازه های فرهنگی ـ اجتماعی درهم آمیخته است، برای شناخت عوامل مؤثر در آن بایستی به بستر و زمینه های آن در جامعه توجه کرد. از این رو، شناخت الگوهای اجتماعی ـ فرهنگی مؤثر در تغذیه با شیر مادر می تواند راه مؤثری برای ترویج تغذیه با شیر مادر باشد. روش به کار گرفته شده در این پژوهش به صورت کیفی و به شیوة مردم نگاری است. جامعة آماری 37 نفر از کارکنان بهداشتی و مادرانی است که مورد مصاحبة عمیق و نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. یافته های این پژوهش در قالب سه کد تبیینی ـ که حاصل استخراج و مقوله بندی داده در 365 کد باز، 68 کد محوری، و 10 کد گزینشی است ـ عبارت است از: عوامل فردی مؤثر در تغذیه با شیر مادر، عوامل فرهنگی مؤثر در تغذیه با شیر مادر، و عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر در تغذیه با شیر مادر. یافته های این مطالعه نشان می دهد که عوامل روانی و مادری، آگاهی و آمادگی مادر، باورهای مادر، و حمایت اجتماعی از جمله مهم ترین عوامل تأثیرگذار در شیردهی مادران است. این مطالعه نشان می دهد که اگرچه عوامل زیست ـ فیزیکی از جمله عواملی است که در شیردهی مادران تأثیر می گذارد، این عوامل خود تحت تأثیر احساسات مادرانه، آرامش و اعتماد به نفس مادر، و باورهای فرد است. از آن جا که باورهای فرد تحت تأثیر شبکة روابط اجتماعی و از جمله خانواده است و با توجه به این که در جامعة ایرانی هنوز خانواده نقشی تعیین کننده در باورها و رفتارهای افراد دارد، پدیدة شیردهی ارزشی اجتماعی به شمار می رود. همچنین، حمایت اجتماعی اطرافیان از جمله مادر، همسر، پزشک، و کارکنان بهداشتی نقش تعیین کننده ای در روند شیردهی مادران دارد. از طرفی، در زنان شاغل، علاوه بر عوامل ذکرشده، حمایت اطرافیان و رعایت قوانین شیردهی از عوامل مؤثر در شیردهی مادران است.
۲۸.

ارائه الگوی مناسب جهت پیاده سازی سیستم نگهداری و تعمیرات در کارخانجات خطوط تولید پیوسته با رویکرد مدل های تصمیم گیری و برنامه ریزی آرمانی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی آرمانی تجزیه و تحلیل شکست و آثار آن راهبردهای نگهداری و تعمیرات مدل های تصمیم گیری چند شاخصه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۶۱
تغییر نگرش مدیران و پرسنل از تفکر قدیمی ""هر گاه خراب شد تعمیر می شود"" به سمت جستجو برای انتخاب مناسب ترین برنامه نت، می تواند به سود دهی واحدهای اقتصادی منجر شود. پژوهش حاضر با تکیه بر برنامه ریزی آرمانی فازی در صدد انتخاب راهبرد بهینه نگهداری و تعمیرات تجهیزات کلیدی در صنایع کاغذ سازی می باشد. بر این اساس برای تعدادی از پمپ های آب، روغن و خمیر کاغذ در شرکت تولیدی کاغذ کسری به عنوان مجموعه ای از کلیدی ترین تجهیزات تولیدی شرکت، سیاست گذاری بهینه نت صورت گرفته است. برای هر حالتی از شکست پمپ ها با توجه به معیارهایی که از تکنیک تجزیه و تحلیل شکست و آثار آن (FMEA)که عبارتند از درجه وقوع، درجه شدت و درجه تشخیص در نظر گرفته می شود ساختار شبکه ای به کمک تکنیک فرایند تحلیل شبکه ای ترسیم و بعد از تعیین اوزان، از طریق حل مدل برنامه ریزی آرمانی استراتژی بهینه برای هر شکست تعیین می شود. نتایج حاکی از آن است که راهبرد نگهداری و تعمیرات پیشگویانه و پیشگیرانه نسبت به راهبرد اصلاحی در استفاده از منابع و کاهش شکست ها برتری دارند. لذا این راهبردها اطلاعات مفیدی در اختیار مدیران نگهداری قرار می دهد تا جنبه های منفی یک شکست محدود گردد.
۲۹.

دانش به عنوان محصول فرهنگی: از جامعه شناسی معرفت علمی ) SSK ( تا مطالعات فرهنگی علم ) )CSS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ معرفت علمی جامعه شناسی معرفت علمی مطالعات فرهنگی علم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۴ تعداد دانلود : ۶۹۹
ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است. در این مقاله به بررسی دو حوزه مطالعاتی می پردازیم که جامعه شناسان جدید علم و فناوری در آن تحلیل های فرهنگی خود را ارائه داده اند. این دو حوزه عبارتند از: جامعه شناسی معرفت علمی و مطالعات فرهنگی علم.جامعه شناسی معرفت علمی، نخستین مکتبی است که محتوای درونی معرفت علمی را مستعد و منقاد تحلیل های فرهنگی و جامعه شناختی می کند. در مکتب SSK، پیش فرض اصلی این است که «معرفت علمی تماماً قراردادی است». بر این اساس، طرح و ارزیابی نظریه ها و دعاوی علمی، معلول علایق اجتماعی و گرایشات فرهنگی است، به طوری که نظریه های علمی ابزاری اند برای توجیه، مشروعیت بخشیدن، ترغیب و اقناع.در اوایل دهه 90، با بحران به وجود آمده در تبیینات جامعه شناسی معرفت علمی و انتقادات مطرح شده نسبت به آن، موضوعیت کلی این حوزه به بن بستی جدی رسید و ابتکار در مطالعات علم به جهت گیری های نظری متفاوتی از جمله مطالعات فرهنگی واگذار شد. مطالعات فرهنگی علم بر خلاف جامعه شناسی معرفت علمی، به رد «تبیین» می پردازد و به جای آن بر «معنا» و «درک» تأکید می کند. به عبارت دیگر، مطالعات فرهنگی به مشاجره قدیمی ای بازگشته است که بین رویکردهای تفسیری و هرمنوتیک و رویکردهایی که جامعیت قانون نگر را در امتداد خطوط اثبات گراتر دنبال می کنند، درگرفته بود. این حوزه نوظهور بر این مسئله تأکید می کند که باید برای تعین ناپذیری، بی ثباتی، ابهام و تفاوت نقش مهم تری در علم قائل شد. مطالعات فرهنگی علم، تغییر از جامعه شناسی معرفت علمی به یک فرهنگ گرایی نوین را بنیاد نهاد.
۳۰.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسلی ارزشی در مشهد با تأکید بر ارزش های دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: ارزش نسل شکاف نسلی ارزشهای دینی شکاف نسلی ارزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۰ تعداد دانلود : ۷۲۶
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسلی ارزشی بین مادران و دختران با تأکید بر ارزش های دینی در شهر مشهد می باشد. جامعه آماری پژوهش دختران جوان 18 تا 29 ساله و مادران شان در مناطق 12 گانه شهر مشهد بوده است. تعداد نمونه این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به دست آمد و نمونه گیری به روش چندمرحله ای انجام شد. به منظور گردآوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه استفاده شد. چهارچوب نظری مورد استفاده در این مقاله بر پایه ی نظریات کلان در حوزه ی شکاف نسلی می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین دو نسل مادران و دختران شکاف نسلی ارزشی وجود دارد. از میان کلیه متغیرهای وارد شده به معادله رگرسیون به ترتیب متغیر های فردگرایی، گروه مرجع، خانواده معنادار گشته اند. تحلیل رگرسیون بررسی عوامل مؤثر بر اختلاف ارزشی بین مادران و دختران نشان داد که این عوامل توانستند 0.30 درصد واریانس متغیر وابسته پژوهش را تبیین کنند.
۳۱.

تحلیلی بر وضعیت هویت ملی و ابعاد ششگانه آن در بین شهروندان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلیدواژه‌ها: هویت هویت اجتماعی هویت ملی نابرابری سرمایه فرهنگی مصرف رسانه ای

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۲۸۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۴۶
هدف مقاله حاضر، تبیین و تحلیل وضعیت هویت ملّی با تأکید بر ابعاد ششگانه آن، در بین ساکنان شهر اصفهان است. بدین منظور، پس از مطالعه متون نظری مرتبط با مباحث هویت، ابعاد آن بررسی و چارچوب نظری مناسب انتخاب شد و با توجه به تحقیقات انجام شده در گذشته، شش بعد فرهنگی، زبانی، اجتماعی، سیاسی، سرزمینی و دینی به عنوان مهمترین ابعاد هویت ملی استخراج شدند. روش مطالعه حاضر پیمایشی بوده و با استفاده از پرسشنامه، داده های مورد نظر جمع آوری شدند. جامعه مورد مطالعه نیز کلیه ساکنان بالای 18 سال شهر اصفهان بوده که 385 نفر از آنها به عنوان نمونه ارزیابی شدند. داده های به دست آمده نیز با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین هویت ملی پاسخگویان در حد متوسط و تعلق افراد به ابعاد فرهنگی، زبانی و سرزمینی هویت ملی از ابعاد سیاسی، اجتماعی و دینی، قویتر بوده است. همچنین، بین احساس نابرابری، فردگرایی، سرمایه فرهنگی و مصرف رسانه ای با هویت ملی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. در نهایت، نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیرهای مستقل تحقیق 31 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند.
۳۲.

بررسی کیفی شکاف نسلی ارزشی بین مادران و دختران در مشهد با تأکید بر ارزش های دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی دوره بیست و سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: شکاف نسلی تفاوت نسلی شکاف نسلی ارزشی ارزش های دینی و روش تحقیق کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۰ تعداد دانلود : ۸۷۷
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی شکاف نسلی ارزشی بین مادران و دختران با تأکید بر ارزش های دینی در شهر مشهد است. جامعه آماری مادران و دختران در شهر مشهد را در بر می گیرد که بر اساس سرشماری سال 1385، 1203476 نفر بوده اند . از میان دختران جوان 18 تا 29 ساله و والدین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش تحقیق، کیفی بوده، به منظور گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه استفاده شد. رویکردهای نظری مورد استفاده در این مقاله بر پایه نظریات کلان در حوزه شکاف نسلی است. چهار دیدگاه درباره وجود یا عدم پدیده شکاف نسلی وجود دارد. نتایج این پژوهش نشان داد که مادران در زمینه ارزش های دینی بر روی دخترانشان تأثیر بسزایی داشته اند و اختلاف بین دختران و مادران در زمینه این ارزش ها بر روابط بین آنها تأثیرگذار نیست. بر این اساس، می توان گفت بین دختران جوان و مادران آنها در زمینه ارزش های دینی تفاوت نسلی حاکم است.
۳۳.

ارائه یک مدل جامعه شناختی به منظور افزایش تولید علمی در اجتماعات علمی (مطالعه موردی دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال چهارم بهار ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: تولید علمی اجتماع علمی شعایر تعاملی انرژی احساسی فضای توجه نمادین اجماع معرفتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۷۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت دقیق و علمی عوامل جامعه شناختی مؤثر بر تولید علمی اعضای اجتماعات علمی دانشگاه اصفهان صورت گرفته است. در ابتدا رویکردهای مختلف مورد استفاده در مطالعه تولید علمی و همچنین مفهوم و تاریخچه اجتماع علمی مورد بررسی قرار گرفته ، سپس عوامل مؤثر بر تولید علمی از دیدگاه نظریه پردازان اجتماع علمی (همچون رندل کالینز ، هاگستروم ، کوهن ، لاتور و ولگار) شناسایی شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایش می باشد و از شیوه نمونه گیری سهمیه ای استفاده شده است. جامعه آماری، کلیه اعضای هیئت علمی ، دانشجویان دکترا و دانشجویان سال دوم کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 90– 1389 می باشند که تعدادشان برابر با 2865 نفراست و از میان آنها 340 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. مهم ترین نتایج این پژوهش عبارتند از: در میان گروه های تحصیلی، گروه علوم پایه بالاترین میزان تولید علمی و گروه فنی و مهندسی پایین ترین تولید علمی را به خود اختصاص داده اند. متغیرهای «میزان تعاملات و ارتباطات» ، «انرژی احساسی» و «اجماع معرفتی» نیز یک رابطه مثبت و معنادار را با تولید علمی نشان می دهند. اما در مدل رگرسیونی متغیر «فضای توجه نمادین» تأثیرگذاری معناداری را بر تولید علمی نشان نداد و از معادله حذف شد. مدل معادله ساختاری تدوین شده نیز شاخص های برازش مطلوبی را کسب کرد و به این ترتیب می تواند به عنوان یک مدل پیشنهادی به منظور افزایش تولید علمی در دانشگاه ها ارائه شود.
۳۴.

دانشگاه در ایران و همگرایی آن با شاخص های دانشگاه در جامعه دانش محور (تحلیل کیفی دیدگاه دانشجویان دکتری دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: جامعه دانش محور دانشگاه جهان شهرگرا دانشگاه مبتنی بر شیوه 2 دانشگاه پیوندی دانشگاه فرهنگی دانشگاه باز و گسترده دانشگاه سنتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۷۷
دانشگاه جهان شهرگرا، دانشگاه مبتنی بر شیوه 2، دانشگاه پیوندی، دانشگاه فرهنگی و دانشگاه باز و گسترده، الگوهای ایده آل دانشگاه در جامعه دانش محور هستند که با تغییر و تحول در الگوی دانشگاه سنتی در نتیجه دگرگونی در واقعیت های اجتماعی جامعه معاصر پدیدار شده اند. مقاله حاضر در این چهارچوب تلاش می کند تا میزان همگرایی دانشگاه در ایران (مطالعه کیفی دیدگاه دانشجویان دکتری دانشگاه تهران) را با این گونه های تیپیک و شاخص های آن مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق کیفی با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه استاندارد به منظور گردآوری اطلاعات مورد استقاده قرار گرفته و داده ها از طریق تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج بیانگر این است که دانشگاه تهران به مثابه یکی از برترین دانشگاه های ایران نه تنها از نظر همگرایی و همسویی با شاخص های دانشگاه در جامعه دانش محور ضعف های اساسی دارد بلکه در مواردی الگو های دانشگاه سنتی نیز در آن با چالش های جدی مواجه است.
۳۵.

رابطه احساس محرومیت نسبی با گرایش به هوّیت ملی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی دانشگاه اصفهان دوره ۲۲ سال ۱۳۹۰ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: هویت هویت اجتماعی هویت ملی احساس محرومیت فردی احساس محرومیت گروهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۳
در این مقاله سعی شده است پاسخ علمی به این پرسش ارائه شود که بین گرایش به هویت ملی و احساس محرومیت نسبی چه نسبتی وجود دارد؟ برای ورود به بحث، از مدخل بررسی محتوای مفهومی هویت ملی وارد شده و علل و دلایل ابهام در تعریف هویت ملی را برشمرده ایم. در نوشتار حاضر هویت ملی به مثابه نوعی هویت اجتماعی تلقی شده، طوریکه در این نوع تلقی دایره اجتماع و ملت بر یکدیگر منطبق شده اند. به همین جهت برای تشریح و تبیین هویت ملی به سراغ نظریه هویت اجتماعی رفته ایم. نظریه هویت اجتماعی عمدتاً به دست تاجفل صورت بندی شده است و منظور از آن، انگاره ای است که از پیوستن فرد به یک گروه و یا طبقه اجتماعی خاص سرچشمه می گیرد. مقصود تاجفل از طرح نظریه هویت اجتماعی، صورت بندی بسیاری از فرایندهای روانشناسی اجتماعی بوده است که زمینه ساز بروز و ظهور محرومیت نسبی اند. هویت اجتماعی و احساس محرومیت نسبی با یکدیگر پیوند نزدیکی دارند. پس از واکاوی این دو نظریه، به رویکردی تلفیقی پرداخته ایم که به منظور شناخت شرایط روانی-اجتماعی است که افراد تحت آن شرایط گرایش می یابند. در اعتراضات جمعی به منظور حصول تغییرات اجتماعی وارد شوند. شایان ذکر است که این تحقیق بصورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 87-88 انجام شده است. روش نمونه گیری در مرحله اول نمونه گیری طبقه بندی شده و در مرحله دوم نمونه گیری سهمیه ای بوده است و حجم نمونه 490 نفر بوده است. فرضیه اصلی این است که گرایش دانشجویان به هویت ملی؛ یعنی احساس تعلق، تعهد و وفاداری آنان به سرزمین، ملت، جامعه و دولت ایران با میزان احساس محرومیت نسبی رابطه دارد. یافته های تجربی نشان می دهد که فرضیه اصلی تحقیق قابل تایید در جامعه آماری است و احساس محرومیت نسبی با گرایش به هویت ملی، همبستگی معکوس و نسبتاً قوی دارد.
۳۶.

بررسی رویکردهای جامعه شناختی در باب ماهیت معرفت علمی:(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال سوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸۰ تعداد دانلود : ۱۲۲۲
این مقاله مهم ترین رویکردهای جامعه شناختی در باب ماهیت معرفت علمی را مورد بررسی قرار می دهد. جامعه شناسان قدیم علم به ارایه یک رویکرد عقلانی درباره معرفت علمی پرداخته اند. براساس این رویکرد عقلانی یا دیدگاه معیار، علم یک پدیده عقلانی، همگانی، غیراجتماعی و بی تاثیر از علایق اجتماعی و فرهنگی است. دیدگاه های جدید جامعه شناسی براساس یک نوع معرفت شناسی نسبی گرا (فرهنگ گرا)، معرفت علمی را دارای ماهیت فرهنگی و اجتماعی می دانند. در نتیجه، استعاره معرفت علمی به مثابه «آیینه طبیعت و واقعیت» از میان برداشته شد و بنابراین اساس دیدگاه معیار درباره علم زیر سوال رفت. جامعه شناسان جدید علم با شعار ""علم به مثابه فرهنگ"" اظهار می کنند که معرفت علمی همواره جزئی از فرهنگ بوده ودر بیرون از فرهنگ نمیتوان مقام و جایگاهی برای آن تصور کرد. به بیان دیگر علم به عنوان یک رویه اجتماعی احتمالی، پایه و مبنای مطمئنی در واقعیت ندارد بلکه باید آن را به عنوان یک فعالیت کاملا اجتماعی-فرهنگی شناخت که پیوند اساسی با ارزش ها و ایدئولوژی های اجتماعی دارد. صاحبنظران جامعه شناسی معرفت علمی و طرفداران جنبش های سیاسی-اجتماعی منتقد علم (همچون فمینیست ها) ازجمله مهم ترین نمایندگان رویکرد فرهنگی اند که به بیان دیدگاه ها و نظریات آنها می پردازیم. در بخش پایانی مقاله رویکرد فرهنگی مورد نقد وبررسی قرار می گیرد.
۳۷.

رویکردی جامعه شناختی به احساس شادمانی سرپرستان خانوار در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: حقوق شهروندی رضایتمندی احساس شادی سرمایة اجتماعی منزلت نقشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۴ تعداد دانلود : ۷۹۴
پژوهش حاضر از نظر کنترل شرایط پژوهش پیمایشی، از نظر وسعت پهنانگر و از نظر زمانی مقطعی است. جامعة آماری آن کلیة سرپرستان خانوارهای شهر اصفهان است که در سال 1385، 441782 نفر بوده اند و حجم نمونة مقتضی بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده است که به دلیل توزیع بیشتر پرسش نامه 394 پرسش نامه مورد تحلیل قرار گرفته است. پرسش نامة طراحی شده با روایی سازه های مناسب (براساس ضریب آلفای کرونباخ) برحسب نسبت خانوارهای هر منطقه در بین مناطق مختلف شهر اصفهان توزیع شده است. کاوش در سؤالات و فرضیات پژوهش منجر به نتایجی شد که برخی از آن ها به این شرح است: میانگین احساس شادی در دامنه صفر و صد در بین سرپرستان خانوارها 23/56 بود (بعد احساسی 37/59، بعد اجتماعی 42/55 و بعد شناختی 88/53) و از بین متغیرهای زمینه ای مورد مطالعه، احساس شادی سرپرستان خانوار برحسب جنس، وضعیت تأهل و شغل متفاوت است. همچنین متغیرهای سرمایة اجتماعی، رضایت از امکانات منطقه ای، میزان برخورداری از حقوق شهروندی، میزان منزلت نقشی (کارآمدی اجتماعی، خانوادگی و فردی) و درآمد با احساس شادی سرپرستان دارای همبستگی مستقیم است. به طوری که مدل به دست آمده از متغیرهای مؤثر، براساس رگرسیون چندگانه با روش گام به گام، حدوداً 45 درصد از واریانس احساس شادی در جامعة آماری را تبیین می کند. برخورداری از حقوق شهروندی، منزلت نقشی و سرمایة اجتماعی به ترتیب دارای بیشترین تأثیر بر شادی اند.
۳۸.

شیوه های جدید تولید دانش و علم ورزی تاملی جامعه شناختی بر تحول معیارهای اخلاقی و سلوک علمی در عرصه علم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق در علوم و فناوری بهار ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: شیوه جدید تولید دانش اخلاقیات علم الگوی مرتنی علم فرادانشگاهی جامعه شناسی علم فناوری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی تکنولوژی
تعداد بازدید : ۳۵۸۵ تعداد دانلود : ۱۶۸۴
زمینه: همجوشی و تکوین مشترک علم و جامعه و از بین رفتن مرزهای سنتی بین این دو همسو با تحولاتی مانند تجاری شدن، خصوصی شدن، اداری شدن، عینی شدن علم فناوری و کاهش استقلال علم و دانشگاه، جملگی به شکل گیری الگوی جدیدی در فهم و انجام فعالیتهای علم فناورانه و پژوهشهای معطوف به آن شده است. هدف اصلی این مقاله پرداختن به دلالتهای این تحول عالی برای آداب، اخلاقیات و معیارهای سلوک علمی است.روش کار: در این مقاله ابتدا به بررسی جایگاه اخلاق و آداب علم در الگوی مرتنی و برخی انتقادات وارد بر آن پرداخته شده است و سپس زمینه های شکل گیری الگوی جدید تولید دانش و تاثیر آن بر اخلاقیات و آداب علم از منظر دو رویکرد تاثیرگذار این الگوی یعنی علم فرادانشگاهی و شیوه جدید دانش مورد بررسی قرار گرفته است.نتیجه گیری: مقایسه این دو رویکرد بیانگر وجود دو نوع روایت افراطی و میانه رو در خصوص دلالتهای اخلاقی تحولات علم فناروی است. بر اساس دیدگاه افراطی تر یعنی علم فرادانشگاهی، نوعی انقطاع افراطی بین شیوه های سنتی و نوظهور تولید دانش صورت گرفته که برآیند آن، ظهور ارزشها، اخلاقیات و آداب جدیدی است که ارزشهای سنتی علم دانشگاهی را به شدت تهدید می کند. در مقابل، در دیدگاه میانه روتر یعنی شیوه جدید تولید دانش بر حضور همزمان یا همزیستی ارزش ها، اخلاقیات و آداب قدیم و جدید علم تاکید داشته و آنها را نه به منزله تهدیدی برای اخلاقیات و آداب سنتی علم، بلکه به مثابه مسوولیت پذیری عمومی، مسوولیت پذیری اجتماعی و بازاندیشانه بودن فزاینده علم در نظر می گیرد.
۴۰.

فرهنگ سیاسی ایران و مولفه هایش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۰ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ 123 - 141

کلیدواژه‌ها: اصلاح طلبی و آرمان خواهی رفتار دوگانه شهادت طلبی و بیگانه ستیزی ضعف اعتماد سیاسی فرهنگ عشیره ای قبیله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۴۹۳
در این مقاله از منظری جامعه شناختی و روانشناختی به بررسی لایه های مختلف تاریخ ایران، از دیدگاه صاحبنظران و پژوهشگران در ارتباط با فرهنگ سیاسی پرداخته شده است، که این خود می تواند مقدمه ای برای شناخت مولفه های تاثیر گذار بر فرهنگ سیاسی ایران باشد که شاخصه های این فرهنگ نیز محسوب می شود. بر این اساس با استفاده از روش اسنادی به عنوان رویکردی غالب به شناخت مولفه های تاثیر گذار بر فرهنگ سیاسی ایران پرداخته شده است. در این میان آنچه که برجسته می نماید، این است که؛ جغرافیای طبیعی و فرهنگی، گذشته تاریخی، فرهنگ عمومی، دین و ساختار قدرت در ایران نقشی موثر و تعیین کننده در سیر تحولات سیاسی اجتماعی جامعه و شکل گیری فرهنگ سیاسی ایران داشته است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان