مژگان آگاه هریس

یکی از مشکلات شایع در دنیای امروز خانوادهها، تعارضهای زناشویی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و با روش همبستگی است که به منظور بررسی رابطه روانبنههای ناسازگار اولیه و دینداری درمیان همسران متعارض و غیرمتعارض انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را متأهلین فعلی استان سمنان تشکیل میدادند. از کل جامعه آماری، تعداد 782 نفر با استفاده از نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. دادهها با استفاده از روشهای همبستگی پیرسون و آزمون Z فیشر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج، ضمن به چالش کشیدن کارکرد روانبنههای ناسازگار اولیه و دینداری، نقش تعدیلکنندگی متغیر تعارض زناشویی را مورد تأیید قرارداد. بدین معنا که رابطه دینداری و روانبنههای ناسازگار اولیه در گروه همسران غیرمتعارض به میزان معناداری قویتر است.

زمینه و هدف: اعتیاد به اینترنت در دانشجویان یکی از اعتیادهای جدید در جوامع مدرن محسوب می شود. لذا هدف این پژوهش، مقایسه ویژگی های پنج عامل شخصیت در دانشجویان بدون و در معرض اعتیاد به اینترنت در گرمسار بود. روش: این پژوهش یک مطالعه علّی- مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دختر و پسر کارشناسی گرمسار در سال 2013 تشکیل داد که 286 نفر به شکل نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت یانگ و فرم کوتاه نئو بود. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که بین رتبه نمرات شرکت-کنندگان گروه بدون و در معرض اعتیاد به اینترنت در عامل های برون گرایی، توافق گرایی و وظیفه شناسی تفاوت معنادار وجود داشت (05/0p< ). به گونه ای که شرکت کنندگان گروه در معرض اعتیاد به اینترنت در هر یک از عوامل مذکور رتبه کمتری در مقایسه با گروه بدون اعتیاد به اینترنت را گزارش کردند. نتیجه گیری و بحث: سه مؤلفه شخصیتی برون گرایی، توافق گرایی و وظیفه شناسی در افراد در معرض اعتیاد به اینترنت کمتر از افراد بدون اعتیاد به اینترنت است. از این رو، به نظر می رسد افراد در معرض اعتیاد به اینترنت به واسطه سردبرخورد بودن کمتر با دیگران توافق می کنند و ظیفه-شناسی کمتری را گزارش می کنند، از این رو برای گذران وقت خود به اینترنت پناه می برند.

این پژوهش ، از نوع علی- مقایسه ای است که به منظور بررسی تفاوت تعارض زناشویی، باورهای غیرمنطقی، روان بنه های ناسازگار اولیه و پایبندی مذهبی والدین دارای یک و چند فرزند انجام شده است. اطلاعات پژوهش (469 فرد متأهل)، از میان افراد متأهل ساکن شهر سمنان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای گردآوری شد. شرکت کنندگان به گویه های پرسش نامه های تعارض زناشویی، باورهای غیرمنطقی، روان بنه های ناسازگار اولیه و پایبندی مذهبی پاسخ دادند. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک راهه، حاکی از معناداری تفاوت نمرات متغیرهای مذکور در میان دو گروه والدینِ دارای یک فرزند و چند فرزند بود. بنابراین، می توان نتیجه گرفت: افراد با پایبندی مذهبی بیشتر و روان بنه ها و باورهای غیرمنطقی کمتر، تمایل بیشتری به تعدد فرزند دارند. علاوه بر این، والدین فرزندان متعدد، نسبت به والدین دارای تک فرزند، تجربه تعارض زناشویی کمتری دارند.

هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس حرص- قناعت بر اساس آموزه های اسلامی، برای سنجش رذیله اخلاقی حرص و فضیلت اخلاقی قناعت بود. پس از طی مراحل ساخت و اعتبار و روایی سنجی اولیه، پرسش نامه ای 29 گویه ای، بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، اجرا شد. در بررسی روایی مقیاس، میزان 14/91 درصدی موافقت کارشناسان و معناداری ضریب تطابق کندال، گویای قوت روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل یافته ها بیانگر آن بود که مقیاس اسلامی حرص- قناعت دارای چهار عامل (دل مشغولی مادی/ احساس امنیت مادی، مهارگسیختگی مادی/ خودمهارگری مادی، ضعف معرفت و هیجان دینی/ قوت معرفت و هیجان دینی و احساس محرومیت و نیاز مادی/ رضامندی مادی) بوده است. ضریب بازآزمایی 887/0، آلفای کرونباخ 863/0 و ضریب دونیمه سازی 823/0 نشانگر اعتبار قوی این مقیاس است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت: این پرسش نامه دارای اعتبار و روایی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، ویژگی های اخلاقی حرص و قناعت افراد را مورد مطالعه قرار داد.

هدف: این پژوهش بررسی تأثیر برنامه مدیریت استرس لرن (LEARN) در کاهش استرس ادراک شده و نگرانی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور تهران انجام شد. روش : بدین منظور از میان افراد داوطلبی که نمره آنها در مقیاس استرس اداراک شده یک انحراف استاندارد بیشتر از میانگین (32/8,SD=26/27M=) بود و بر این اساس پراسترس تشخیص داده شدند، 26 نفر بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. کلیه آزمودنی ها قبل و بعد از ارائه برنامه لرن به آزمودنی های گروه آزمایش به کلیه گویه های مقیاس استرس ادراک شده و پرسشنامه نگرانی پنسیلوانیا پاسخ دادند. یافته ها: تحلیل داده ها با به کارگیری آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که نمرات آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در هر یک از متغیر های استرس ادراک شده و نگرانی به طور معنادار بهبود یافته است (05/0>P). نتیجه گیری: بنابراین برنامه LEARN می تواند به واسطه مؤلفه هایش با تحت تأثیر قرار دادن چرخه استرس از جهات مختلف، به کاهش استرس و نگرانی منتهی شود.

هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس تکبر- تواضع براساس قرآن کریم و روایات پیامبر و اهل بیت(ع)، به منظور سنجش رذیله اخلاقی تکبر و فضیلت اخلاقی تواضع بود. بدین منظور، ابتدا آیات و روایات مرتبط مورد مطالعه، دسته بندی و مفهوم شناسی شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نامه ای 31 گویه ای بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای بررسی روایی مقیاس، از روش های روایی محتوا (نظر کارشناسان) و تحلیل عاملی (اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. میزان 38/ 94 درصدی موافقت کارشناسان و معناداری ضریب تطابق کندال، گویای قوت روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل یافته ها، بیانگر این است که مقیاس اسلامی تکبر- تواضع دارای چهار عامل (عدم پذیرش/ پذیرش دیگران، هیجان و معرفت دینی، احساس حقارت/ عزت نفس و نیاز به تأیید اجتماعی/ خودبسندگی) بوده است. برای بررسی اعتبار مقیاس، از روش های ضریب بازآزمایی، اعتبار درونی به وسیله آلفای کرونباخ و دونیمه کردن استفاده شد. ضریب بازآزمایی 857/ 0، آلفای کرونباخ 837/ 0 و ضریب دونیمه سازی 781/ 0 نشانگر اعتبار قوی این مقیاس است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت: این پرسش نامه دارای اعتبار و روایی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، ویژگی های اخلاقی تکبر و تواضع افراد را مورد مطالعه قرار داد و در پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.

هدف: این پژوهش با هدف مشخص کردن کارآمدی مداخله تعدیل غذا خوردن هیجانی روی اصلاح غذا خوردن هیجانی و مدیریت وزن زنان چاق و دارای اضافه وزن صورت گرفته است. روش: با استفاده از نمونه­گیری در دسترس، از میان زنان داوطلب واجد معیارهای ورود-خروج به پژوهش، 22 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه (آزمایش و کنترل) جایگزین شدند، کلیه آزمودنی­ها قبل و بعد از مداخله تعدیل غذا خوردن هیجانی به گویه­های پرسشنامه غذا خوردن هیجانی پاسخ دادند و مشخصات تن­سنجی آنها نیز اندازه­گیری شد. یافته­ها: تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نسخه 16ام نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون t مستقل، نشان داد مداخله تعدیل غذا خوردن هیجانی به طور معنادار باعث اصلاح الگوهای غذا خوردن هیجانی (خشم، اضطراب و افسردگی) و کاهش وزن در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است (05/0> p). نتیجه­گیری: این مداخله باعث کاهش وزن و اصلاح غذا خوردن هیجانی به واسطه تنظیم هیجان­ها، اصلاح باورهای مخرب غذا خوردن و بازسازی شناختی در میان افراد دارای غذا خوردن­ هیجانی شده است.

هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری گروهی در کاهش شدت درد و پریشانی های روان شناختی زنان مبتلا به کمردرد مزمن بود. روش : در این پژوهش نیمه آزمایشی، از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد؛ از میان تمامی زنان مبتلا به کمردرد مزمن مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی (ره) و یک مطب خصوصی در شهر تهران در سال 1389، تعداد 30 زن با میانگین سنی 33 سال و 7 ماه به طور تصادفی انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی- رفتاری تورک و فری به صورت گروهی شرکت کرد و گروه کنترل تنها پی گیری شد. هر دوگروه پیش و پس از جلسه های درمانی به دو مقیاس ناتوانی کمردرد کبک ( QBPDS ) و افسردگی، اضطراب، استرس ( DASS ) پاسخ دادند. داده ها با آزمون t مستقل تحلیل شدند. یافته ها : یافته ها نشان گر کاهش معنادار شدت کمردرد (05/0 p< ) و افسردگی، اضطراب و استرس (05/0 p< ) در گروه آزمایش به دنبال شرکت در جلسه های درمانی بود. نتیجه گیری : درمان شناختی- رفتاری با تغییر رفتارهای ناکارآمد، تصحیح شناخت های ناسازگار و احساس های مخرب مرتبط با درد، باعث می شود اثرهای زیانبار درد به کمترین حد برسد و پریشانی های روان شناختی بهبود یابد.

هدف:هدف این پژوهش بررسی اعتبار و روایی مقیاس خوداثربخشی ورزش کردن (ESS) و رابطه آن با سبک زندگی کارآمد وزن و شاخص توده بدنی در افراد چاق و دارای اضافه وزن بود. روش:از میان دانشجویان دانشگاه پیام نور استان سمنان 343 دانشجو با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 25 با روش نمونه گیری در دسترس که واجد معیارهای ورود- خروج به پژوهش بودند، انتخاب شدند و به گویه های پرسشنامه های خوداثربخشی ورزش کردن و سبک زندگی کارآمد وزن پاسخ دادند و شاخص های تن سنجی انها نیز اندازه گیری شدند. یافته ها:داده ها با استفاده از نسخه شانزدهم نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس خوداثربخشی ورزش کردن 93/0 به دست آمد. همچنین محاسبه ضرایب همبستگی جهت بررسی روایی همگرا و واگرا بیانگر همبستگی معنادار میان ESS و سبک زندگی کارآمد وزن و شاخص توده بدنی بود (05/0P)

هدف: این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی گروه­ درمانگری مبتنی بر اصلاح سبک زندگی و گروه درمانگری شناختی بر کاهش شاخص توده بدنی (BMI) و بهبود کیفیت زندگی در زنان دارای اضافه وزن صورت گرفته است. روش: بدین منظور از میان زنان داوطلب، 26 نفر براساس معیارهای ورود- خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه جایگزین شدند (گروه­درمانگری با اصلاح سبک زندگی و گروه ­درمانگری شناختی). آزمودنی­های دو گروه قبل از مداخله و پایان ماه­های چهارم و هفتم به گویه­های پرسشنامه کیفیت زندگی و بهزیستی مرتبط با چاقی پاسخ دادند و BMI آنها نیز محاسبه شد. داده­های جمع­آوری شده با استفاده از نسخه شانزدهم نرم­افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ها: هر دو مداخله اصلاح سبک زندگی و شناختی به کاهش BMI و بهبود کیفیت زندگی و بهزیستی مرتبط با چاقی می­انجامند (05/0>P). اما دو مداخله در اصلاح متغیرهای پژوهش تفاوت معناداری با هم نداشتند (05/0<P). نتیجه­گیری: نتیجه­گیری کلی این است که دو مداخله با اصلاح باورهای مخرب و رفتارهای نارساکنش­ور افراد درباره غذا خوردن به بهبود کنش­وری جسمی و کاهش ناراحتی بدنی همراه با اصلاح شاخص­های اضافه وزن منجر می­شوند.

هدف پژوهش حاضر اثربخشی مداخله­ شناختی - رفتاری مبتنی بر تعلل بر بهبود عملکرد تحصیلی و حرمت خود دانشجویان دختر پیام نور بود. بنابراین با استفاده از روش نمونه­ گیری در دسترس، 30 نفر از دانشجویان دختر بر اساس معیارهای ورود- خروج از میان داوطلبان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. کلیه آزمودنی­های گروه آزمایش و کنترل پرسشنامه ­های تعلل و حرمت خود را قبل و بعد از آموزش جلسات تکمیل کردند. همچنین معدل ترم تحصیلی قبل هر دانشجو پیش از مداخله و معدل ترم تحصیلی ترم بعد او پس از انجام مداخله جمع­ آوری شد. تحلیل نتایج با استفاده از نسخه شانزدهم نرم­افزار آماری SPSS و کاربرد آزمون کوواریانس نشان داد که تعلل در آزمودنی­های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش و حرمت خود و عملکرد تحصیلی افزایش معنادار داشته است (05/0p<). این نتایج مبین آن است که مداخله شناختی ـ رفتاری مبتنی بر تعلل به واسطه بازسازی شناختی، ذهن­ آگاهی و روش­های رفتاری از جمله مدیریت زمان به کاهش تعلل و افزایش حرمت خود و عملکرد تحصیلی دانشجویان می ­انجامد.

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی درمانگری شناختی رفتاری بر تغییر به کارگیری راهبردهای مقابله ای و کاهش درد زنان مبتلا به کمردرد مزمن انجام شده است. روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه های نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه شاهد است. از میان تمام زنان مبتلا به کمردرد مزمن مراجعهکننده به بیمارستان امام خمینی و یک مطب خصوصی در شهر تهران در سال 1389، 30 زن به طور تصادفی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی آزمون و شاهد جایگزین شدند. گروه آزمون طی 12 هفته جلسات 90 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری تورک و فری را تجربه کردند. در حالی که گروه شاهد فقط پی گیری شدند. از پرسش نامه های سبک های مقابله ای لازاروس و فولکمن و ناتوانی کمردرد کبک در دو مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. داده ها با شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل واریانس یک سویه با استفاده از نسخه ی شانزدهم نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نمره های آزمودنی های گروه آزمون در هر یک از زیرمقیاس های مقابله های ناکارآمد وکمردرد کاهش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت (05/0P<). هم چنین، نمره های مقابله های کارآمد آزمودنی های گروه آزمون به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد افزایش یافته بود (05/0P<). نتیجه گیری: درمانگری شناختی رفتاری از طریق تاثیرگذاری روی مولفه های زیستی روانی اجتماعی درد مزمن و تغییر دادن شناخت های ناسازگار باعث کاهش کمردرد و به کارگیری سبک های مقابله ای ناکارآمد و افزایش سبک های مقابله ای کارآمد می شود.

ب ا هدف تبیین خلاقیت براساس رگه های شخصیتی، 289 دانشجو (121 دختر و 168 پسر) با مِیانگین سنی 24 سال از سه دانشکده هنر (98 نفر)، تربیت بدنی (93 نفر) و فنی مهندسی (98 نفر)، با روش نمونه برداری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های خلاقیت تورنس (1966) و رگه های پنجگانه شخصیتی (کاستا و مک کری، 1992) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند در هر سه گروه خلاقیت با نورزگرایی همبستگی منفی و با رگه های گشودگی، برونگردی و وظیفه شناسی همبستگی مثبت داشت. رابطه مثبت رگه مقبولیت و خلاقیت نیز تنها در گروه تربیت بدنی، معنادار به دست آمد. مقایسه همبستگیه ا در هر سه گروه با استفاده از آزمون Z انتقال فیشر تنها بین خلاقیت و مقبولیت در دو گروه تربیت بدنی و هنر معنادار بود. نتایج رگرسیون گ ام به گام نیز نشان داد که در گروه هنر، رگه های وظیفه شناسی، برونگردی و گشودگی 34 درصد در گروه تربیت بدنی مقبولیت، وظیفه شناس ی و برونگردی 38 درصد و در گروه فنی مهندسی، وظیفه شناسی و برونگردی 28 درصد واریانس نمره های خلاقیت را پیش بینی می کنند. به نظر می رسد با توجه به رشته های تحصیلی مختلف، رگه های شخصیتی قادر به پیش بینی سطوح متفاوتی از خلاقیت در دانشجویان هستند.

"مقدمه: از آنجا که استفاده از بازی­های الکترونیکی خشونت ­ آمیز به عنوان منبعی استرس ­ زا به­طور گسترده در میان کودکان و بزرگسالان رواج یافته است، پژوهش حاضر به­منظور بررسی تأثیر انواع بازی­های رایانه ­ ای با محتوای متفاوت خشونت بر سلامت دختران و پسران مقطع راهنمایی انجام شد. روش­: این پژوهش مطالعه­ای تجربی از نوع پیش­- و پس­آزمون با گروه کنترل است. به این منظور 209 دانش­آموز با دامنه سنی 15-12سال به روش نمونه ­ برداری تصادفی چندمرحله ­ ای از میان مدارس راهنمایی مناطق 22گانه شهر تهران انتخاب و به 9 گروه تقسیم شدند. 8 گروه به مدت 40 دقیقه به بازی با انواع بازی­های رایانه­ای درجه ­ بندی شده از نظر محتوای خشونت (در دو سطح؛ با- و بدون موسیقی) پرداختند. درجه حرارت بدن 10 دقیقه قبل از شروع بازی و 5 دقیقه مانده به پایان بازی­ و کورتیزول ترشحی و IgA ترشحی، 5 دقیقه بعد از بازی به­عنوان شاخص­های سلامتی آزمودنی­های گروه‌های آزمایشی و گروه کنترل (بدون بازی و در حالت استراحت) اندازه‌گیری شد. همچنین کلیه آزمودنی­ها به گویه‌های پرسش­نامه شخصیت نوجوانان آیزنک پاسخ دادند. یافته­ها: بازی­های رایانه­ای پرخشونت باعث کاهش سطح IgA ترشحی، افزایش کورتیزول و افزایش درجه حرارت بدن به واسطه وارد شدن استرس حاد به بدن با توجه به سنخ شخصیتی و جنسیت ‌شدند. نتیجه­گیری: شاخص­های سلامتی یا تغییرات نوروایمونواندوکرینی آزمودنی­ها، متاثر از وجود یا عدم وجود موسیقی متن بازی، نوع بازی از نظر محتوای خشونت، سنخ شخصیتی و جنسیت آزمودنی­ها است. "

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرعت خواندن خط بریل با دست چپ و دست راست با توجه به دست برتری در میان دانش آموزان نابینای شهر تبریز که در مقطع دبیرستان مشغول به تحصیل بودند، انجام شده است. روش: در راستای هدف فوق، 27 دانش آموز دختر و پسر دبیرستانی (شامل 8 دختر و 19 پسر) با میانگین سنی 19سال و 8 ماه که 14 نفر آنها راست دست و 13 نفر آنها چپ دست بودند، از میان کلیه دانش آموزان نابینای مشغول به تحصیل در دبیرستان نابینایان شهید مرادی شهر تبریز که از خط بریل استفاده می کنند، به طور تصادفی انتخاب شدند. کلیه آزمودنی ها به گویه های پرسشنامه دست برتری ادینبورگ (اولدفیلد، 1971) پاسخ دادند. همچنین همه آزمودنی ها به صورت انفرادی، متنی با عنوان "پوشه یک ورقی" شامل 357 کلمه را که به بریل نوشته شده بود، در یکی از سه موقعیت (با هر دو دست، فقط با دست راست و فقط با دست چپ) خواندند و سرعت خواندن آنها با دستگاه زمان سنج بر اساس تعداد کل کلمات در ثانیه اندازه گیری شد. یافته ها: پس از اجرای آزمونها به صورت انفرادی و استخراج زمان صرف شده برای خواندن کل متن، آزمودنی ها بر اساس بهره برتری جانبی (LQ) به دو گروه راست دست و چپ دست تقسیم شدند. برای تحلیل از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد و نتایج نشان داد که سرعت بریل خوانی به هنگام استفاده از هر دو دست، نسبت به سایر موقعیت ها (بدون در نظر گرفتن دست برتری) به طور معناداری بیشتر بود. همچنین بر اساس نتایج آزمون U من ویتنی، میان سرعت بریل خوانی در افراد چپ دست و راست دست تفاوت معنادار وجود داشت، به طوری که سرعت بریل خوانی افراد چپ دست و راست دست به هنگام استفاده از دست چپ بیشتر بود، ولی این تفاوتها با توجه به نتایج آزمون کروسکال والیس در دو جنس معنادار نبود. نتیجه گیری: سرعت بریل خوانی به هنگام استفاده از هر دو دست، بدون در نظر گرفتن دست برتری بیشتر است. همچنین سرعت بریل خوانی، با دست چپ بیشتر از سرعت بریل خوانی با دست راست است.