کیومرث یزدان پناه درو

کیومرث یزدان پناه درو

مدرک تحصیلی: استادیار دانشگاه تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۹۱ مورد.
۶۱.

راهبردها و فرصتهای مطلوب جهت توسعه بهینه توریسم در خلیج فارس با تأکید بر ویژگیهای جزایر آن

تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۳۱
بدون تردید خلیج فارس در سده اخیر یکی از مهمترین و حساسترین مناطق جهان در نگرشهای ژئوپلیتیک بوده است. با توجه به تحولات و دگرگونی های عمیق و جاری در عرصه مناسبات بین المللی در آغاز قرن بیست و یکم، این منطقه کانون توجه بسیار بوده و بتعبیر کلاسیک ژئوپلیتیک «هارتلند» یا «قلب زمین» نام گرفته است. بررسی و شناسایی پتانسیلهای طبیعی و فرهنگی و تاریخی منطقه خلیج فارس و جزایر ایرانی آن برای تحقق توسعه پایدار در حوزه گردشگری در سه سطح جهانی، منطقه یی و داخلی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است و برای برنامه ریزی و توسعه آتی گردشگری آن باید راهکارهایی جسورانه غیر از آنچه که اکنون حاکم است، ارائه گردد. با توجه به ماهیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی خلیج فارس و شکوفایی رقابتهای گسترده اقتصادی و تجاری در آن، نوشتار حاضر با روشی تطبیقی و با استناد به مطالعات و تجربیات صورت گرفته و موفقیت نسبی همسایگان جنوبی ایران در زمینه توریسم به تحلیل گردشگری ساحلی پرداخته است. در عین حال نویسنده تلاش کرده است تا عوامل موثر در توسعه گردشگری مناطق مستعد و جذاب خلیج فارس را با ارائه یک مدل مفهومی راهبردی معرفی نماید. آنچه از تحلیل و نتیجه گیری مباحث مطرح شده حاصل می شود آن است که بهره مندی از همه روشهای موثر اعم از جذاب سازی محیط تا بکارگیری ابزارهای نوین فناوری در ارتقای سطح گردشگری ساحلی در این مناطق برای کشور ایران امری ضروری بشمار می آید که لازم است براساس فاکتورهای علمی و تحقیقاتی مورد توجه قرار گیرد.
۶۲.

عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری دولت های دیکتاتوری- رانتیر در منطقه خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خلیج فارس رانت جغرافیا جغرافیای سیاسی حکومت رانتیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۲ تعداد دانلود : ۷۵۷
بی شک جغرافیا و نفت در منطقة خلیج فارس مهم ترین عامل شکل گیری و تداوم حکومت های دیکتاتوری و رانتی بوده است. جغرافیا و مؤلفه های برآمده از آن در منطقة خلیج فارس مانند موقعیت، آب وهوا، ریزش های جوی و اقتصاد کشاورزی و دامی متأثر از ویژگی های جغرافیایی این منطقه تا حد زیادی در ایجاد بستر اقتصادی و نظام اجتماعی قبیله ای و عصبیت عربی و درنهایت در ساخت نظام حکومت های دیکتاتوری این منطقه نقش آفرین بوده است. پس از جنگ جهانی دوم، علاوه بر عوامل جغرافیایی سازندة حکومت های دیکتاتوری، عامل نفت موجب ایجاد حکومت های رانتیر در منطقه شد. نفت در عین حال سیاسی ترین کالای اقتصادی جهان امروز به شمار می رود. پژوهشگران و اندیشمندان سیاسی و جامعه به پدیدة رانت و حکومت رانتیر یا دولت تحصیل دار به ویژه با مطرح شدن نفت به عنوان عامل ایجاد حکومت های رانتیر توجه کردند. رانت درآمدی محسوب می شود که برخلاف سود و مزد که نتیجة فعالیت های اقتصادی است، بدون تلاش به دست می آید و حکومت رانتیر حکومتی است که بیش از 42 درصد از درآمدهای آن از رانت خارجی حاصل می شود. از این رو، بیشتر کشورهای حوزة خلیج فارس به واسطة موقعیت جغرافیایی خود در طول چند دهة گذشته اقتصاد تک پایة مبتنی بر تولید و فروش نفت را تجربه کرده اند که این امر موجب شکل گیری حکومت های رانتیر در کشورهای منطقه شده است. پژوهش حاضر درصدد نشان دادن عوامل جغرافیایی تأثیرگذار بر شکل گیری حکومت های دیکتاتوری در منطقه و در پی تداوم حکومت های رانتیر متکی به نفت بر وضعیت جغرافیای سیاسی منطقه بوده است. براساس نتایج این پژوهش، بستر جغرافیایی منطقة خلیج فارس در طول حیات سیاسی خود زمینه ساز ساخت حکومت های دیکتاتوری قبل از کشف نفت شده است و پس از کشف نفت، علاوه بر عوامل ذکرشده، منابع سرشار نفت و گاز و عمر طولانی استفاده از این منابع به استقلال حکومت از ملت در راستای تأمین نیازهای مالی خود و تداوم رویه های دیکتاتوری منجر شده است.
۶۴.

ظهور بازیگران جدید در عرصه ی ژئوپلیتیک و نقش رسانه های اجتماعی با تاکید بر تروریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رسانه های اجتماعی بازیگران جدید ژئوپلیتیک تروریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۴
کمی بیش از یک دهه از قدمت آنچه امروزه به عنوان رسانه های اجتماعی می شناسیم، می گذرد. اثرگذاری پایدار را می توان مهمترین ویژگی رسانه های اجتماعی دانست. از آنجا که این رسانه ها از حیطه ی نظارت دولت ها و حکومت ها خارج اند، تا اندازه ی زیادی، مفهوم حاکمیت ملی را دستخوش تحول و دگرگونی کرده اند. دولت های ملی، که تا چندی پیش، به عنوان یکه بازیگران عرصه ی بین الملل، مناسبات ژئوپلیتیکی جهان را تحت تأثیر قرار داده بودند، حال ناگزیر و ناخواسته، بخش قابل توجهی از قدرت خود را، به وسیله ی بازیگران نوظهوری که خارج از قیدو بندهای ملی، به کنشگری در عرصه ی قدرت می پردازند، از دست داده اند. این بازیگران که در سطوح و مقیاس های متفاوت، از فردی تا جهانی ظهور یافته اند، در قالب فرآیندهایی چون: ناحیه گرایی، افراط گرایی مذهبی، نژاد گرایی و... گاه به شکل خشونت های سازمان یافته، که تروریسم نامیده می شود، با اهداف و نتایج ژئوپلیتیکی، به بازیگری در عرصه ی سیاست جهانی می پردازند. در این میان خروج رسانه ها از انحصار دولت ها و حکومت ها، با ظهور نسل جدید آن ها، که به رسانه های اجتماعی شناخته می شوند، توانسته بستری به مراتب گسترده تر برای بروز و ظهور این بازیگران جدید، فراهم آورد. این پژوهش سعی در بررسی نقش رسانه های اجتماعی در ظهور بازیگران جدید در عرصه ی ژئوپلیتیک با تاکید بر سازمان های تروریستی دارد.    
۶۵.

بررسی جغرافیایی حضور زنان در مجلس شورای اسلامی در ایران (با تأکید بر مجلس دهم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انتخابات جغرافیای انتخابات مجلس دهم و زنان مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۳
جغرافیای انتخابات، به عنوان گرایشی از جغرافیای سیاسی، به مطالعه الگوهای فضایی توزیع قدرت در قالب روابط متقابل جغرافیا، فضا، انتخابات و قدرت می پردازد. زنان به رغم اینکه نیمی از جمعیت جامعه و اکثریت تحصیل کردگان آموزش عالی را به خود اختصاص می دهند، در سطح برگزیدگان سیاسی و سطوح عالی مشارکت سیاسی سهمی بسیار اندک دارند. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای تلاش دارد به این سؤال پاسخ دهد که ویژگی های جغرافیایی نمایندگی زنان در انتخابات مجلس شورای اسلامی (با تأکید بر مجلس دهم) کدام اند؟ نتایج و یافته های تحقیق حاکی از آن است که عواملی چون گرایش سیاسی عمومی جامعه، جمعیت، مرکز یا شهرستانی بودن، وسعت، سابقه داشتنِ نمایندگی زن در آن حوزه انتخابیه، مرکزی یا حاشیه ای بودن در پراکندگی جغرافیایی نمایندگی زنان و منتسب به جریان های سیاسی اصلاح طلب، اصول گرا و مستقل بودن در ده دوره انتخابات مجلس تأثیرگذارند. در نظر گرفتن عوامل مذکور از سوی احزاب و جریانات سیاسی، به خصوص تشکل های حوزه بانوان و همچنین وزارت کشور، برای افزایش مشارکت سیاسی و حضور مؤثرتر زنان در سطوح عالی اجتماع، سیاست و البته قدرت، ضروری است.
۶۶.

ارائه الگوی آمایش سرزمین نواحی ساحلی دریای مکران با رویکرد توسعه و امنیت پایدار منطقه ای (مطالعه موردی: شهرستان های چابهار و ایرانشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمایش سرزمین امنیت پایدار منطقه ای توسعه پایدار منطقه ای ژئوپلیتیک مکران مدل راهبردی Meta SWOT مکران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۴ تعداد دانلود : ۵۵۱
یکی از مهم ترین عواملی که امنیت یک کشور را تهدید می کند، وجود نابرابری های فضایی بین مناطق مختلف جغرافیایی آن است. وجود بی عدالتی های جغرافیایی و توسعه نامتوازن بخش های جغرافیایی یک کشور به ویژه بین مناطق مرکزی و پیرامونی ممکن است به همبستگی و وحدت ملی آسیب بزند و به بروز تحرکات واگرایانه به ویژه در مناطق قومی بینجامد. این مسئله تأثیری سوء بر قدرت ملی دارد. از دیدگاه صاحب نظران، از جمله ایساکسون و ماهان، توسعه و امنیت مکمل یکدیگرند. بدین ترتیب، می توان امنیت پایدار را مرهون توسعه پایدار، و توسعه پایدار را تضمین کننده امنیت ملی دانست. تأمین امنیت ملی کشور در گرو رفع تهدیدهای داخلی و خارجی است؛ از این رو آنچه در این میان خلأ به وجود آمده در توسعه نامتوازن یک کشور را بهبود می بخشد، علم برنامه ریزی آمایش سرزمین است. این نوشتار، با هدف ارائه الگوی مناسب آمایش سرزمین، منطقه ساحلی مکران را با تأکید بر برنامه های توسعه آتی شهرستان های چابهار و ایرانشهر در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی، و با رویکرد توسعه و امنیت پایدار منطقه ای بررسی می کند. روش پژوهش، ترکیبی از تحلیل راهبردی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. برای پردازش نتایج، از پرسشنامه استفاده شد. بررسی و تحلیل فرصت ها و قوت ها، همچنین نمایش وضعیت و سیمای سرزمین و توزیع فضایی منابع در منطقه مورد مطالعه، به روش های آمار و تحلیل فضایی در نرم افزار Arc Gis صورت گرفت. در این مقاله، برای اولین بار در ایران، در مطالعه آمایش سرزمینی و برنامه ریزی منطقه ای، مدل و نرم افزار پیشرفته و جدید متاسوآت به کار گرفته شده و الگوهای آمایشی منطقه مورد مطالعه نیز با توجه به دو فاکتور عوامل داخلی و خارجی ارائه شده است. در زمینه فاکتورهای داخلی مشخص شد توسعه محور شرق و جنوب شرق، و موقعیت جغرافیایی راهبردی سواحل مکران در خارج از محدوده پرترافیک و پرتنش خلیج فارس و تنگه هرمز، بیشترین اهمیت راهبردی را در توسعه دارند. در زمینه فاکتورهای برون سازمانی، بیشترین اهمیت متعلق به حضور نظامی آمریکا در منطقه، جریان ارتجاع عربی و محور عربی-آمریکایی، و گسترش و نفوذ جریان های ارتجاعی-تروریستی در منطقه است. به منظور تدوین الگوی آمایشی در بخش سیاست خارجی بر نواحی نوار ساحلی نیز الگوها و راهبردهایی ارائه شد.
۶۷.

Strategic Solutions for Security Doctrine in Geopolitical Transition Period; the Environmental, Economic, Locative-Spatial and Cultural Attitudes(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت ژئوپلیتیک راهکارهای استراتژیک امنیتی سیاست و جغرافیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۳۲۱
Security doctrine is an official viewpoint in expression of national security considerations; a viewpoint, which is planned, based on different foundation & considerations of political units. This doctrine is operated within strategic solutions format and tries to maximize the security of the territory as the most important political concern in general meaning and geopolitics in particular meaning by offering decision-making strategies to the country leaders. In this regard, studying the security doctrine strategic solutions in geopolitical discourse of the transition period with emphasis on the 4 theories of environmental, economical, locative-spatial and cultural, are the main issue of the current article. The importance of the issue is the final goal of geopolitics as a science of locative-spatial study of the political phenomenon with emphasis on the power, security maximization by the territory capacities.  Based on the above mentioned, identifying the security strategic solutions is required in the views of this science. The main question is about, what are the security strategic solutions in the above-mentioned geopolitical view? The author is explaining his hypothesis based on descriptive and analytical methods by using library resource tools, as below: "Security strategic solutions of changing the current situation, peace and preemptive war are suggested for the views of geo-ecology, geo-economy, locative-spatial and geo-culture." The current results show that every geopolitical theorists needs to suggest territory safety secured by different security strategic solutions with a particular focus in order to success in operational fields.
۶۸.

بررسی و تحلیل انتخابات مجلس ملّی کبیر ترکیه (2011 2002)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۴۴۹
انتخابات زود هنگام مجلس ملّی ترکیه که در سوم نوامبر ٢٠٠٢ م. صورت گرفت در حیات سیاسی ترکیه صحنه تغییر و تحولات ریشه ای گردید. این تغییرات گرچه موجب اعتراض کمالیست ها و گروه های لائیک شد، اما به دلیل استقبال عمومی جامعه ترکیه و اقدامات موفقیّت آمیز حزب عدالت و توسعه به عنوان حزب پیروز انتخابات، سبب موفقیت این حزب و تداوم حضور آن در مسند قدرت سیاسی ترکیه شد. پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی به دنبال بررسی سه دوره انتخابات پارلمانی از سال 2002 م. تا 2011 م. و دلایل پیروزی حزب عدالت و توسعه در این سه دوره انتخابات مجلس ملّی کبیر ترکیه است. بر طبق یافته های تحقیق، عوامل متعدّدی از جمله اصلاحات اقتصادی، تغییرات در سیاست خارجی، مشی اعتدال در مقابل کمالیست ها، تأکید بر هویّت اسلامی، اصلاحات داخلی در موفقیّت و بقای سیاسی این حزب در سه دوره انتخابات پارلمانی ترکیه نقش داشتند.
۶۹.

بررسی تطبیقی ارتقای امنیت انرژی با بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر؛ در مقایسه ژئوپلیتیکی دو کشور ایران و ژاپن با الگوی مدیریت راهبردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران امنیت ملی انرژی تجدیدپذیر ژاپن امنیت انرژی ژئوپلیتیک انرژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۷ تعداد دانلود : ۶۱۷
موضوع امنیت انرژی یکی از مضامین مهم در بررسی های امنیت ملی کشورهاست که اهمیت زیادی در مباحث مربوط به توسعه پایدار دارد. در دهه های اخیر با افزایش جمعیت جهان و نگرانی های ناشی از افزایش شایان توجه میزان مصرف سوخت های متعارف، ضرورت دسترسی پایدار و مطمئن به انرژی بیش از پیش آشکار شده است. باید درنظر داشت سوخت های فسیلی، منابع انرژی غیرقابل تجدید و محدودی هستند که در زمانی نه چندان دور پایان می پذیرند و اتکای بیش از اندازه به آن ها علاوه بر بروز چالش هایی در سطح جهانی نظیر آلودگی محیط زیست، مشکلات گوناگون در سطح ملی و منطقه ای از قبیل درگیری های داخلی و مناقشات بین حکومت ها را نیز به همراه دارد. از این رو، ضروری است به منظور جلوگیری از بروز بحران های گوناگون در حوزه انرژی و به خطرافتادن امنیت ملی، دولت ها در پی اجرای سازوکارهایی برای ارتقای امنیت انرژی باشند. بسیاری از کشورهای صنعتی راهکارهایی از قبیل بهره وری و افزایش بازدهی انرژی، تنوع بخشی به سبد انرژی های اولیه و بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر را جزء سیاست های امنیت انرژی خود قرار داده اند. در این پژوهش، با مقایسه ژئوپلیتیکی دو کشور ایران و ژاپن، تأثیر عوامل انرژی تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر سازوکارهای امنیت انرژی این کشورها مقایسه و ارزیابی می شود. براساس نتایج، ثبات در موقعیت ژئوپلیتیکی هر دو کشور در گرو تأمین امنیت پایدار انرژی است. همچنین، عوامل تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر انرژی بیشترین تأثیر را بر سازوکارهای امنیتی دارد و بهره گیری از منابع تجدیدپذیر انرژی در سبد انرژی ایران و ژاپن، به بهبود امنیت ملی انرژی این کشورها کمک شایان توجهی می کند.
۷۰.

مطالعه ژئوپلیتیک عمومی داعش در رسانه های اجتماعی؛ «جیش الصفوی» و «ملت صلیب»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۱۶۸
با ورود اندیشه های انتقادی به مباحث ژئوپلیتیکی، در این دانش دگردیسی ها و نوآوری های فراوانی به وجود آمد، از جمله آنها، بررسی های ژئوپلیتیکی معطوف به رسانه است که ژئوپلیتیک عمومی نامیده می شود. رسانه های جمعی، که در گذشته در انحصار دولت ها یا در سیطره حاکمیتی آنها بوده اند، و از الزامات هرگونه کنشگری سیاسی از جمله عاملیت ژئوپلیتیکی محسوب می شوند، امروزه با تغییر نسل و ماهیت، به رسانه های دوسویه اینترنت پایه، که رسانه اجتماعی نامیده می شوند، تبدیل شده و معادلات رسانه ای قدرت را پیچیده تر کرده است. گروه تروریستی داعش از جمله بازیگران نوظهور در عرصه ژئوپلیتیک است که با استفاده از رسانه های اجتماعی، دستورالعمل های ژئوپلیتیکی خود را دنبال کرده است. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از تحلیل نشانه شناسی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، به آزمون فرضیات پرداخته است. هدف، بررسی چگونگی بهره برداری گروه تروریستی داعش از رسانه های اجتماعی برای توجیه دستورالعمل های ژئوپلیتیکی خود است. نتایج این پژوهش، که با انجام دو مطالعه موردی انجام پذیرفته، بیانگر این است که این گروه تروریستی، در قالب نشانه گذاری، به بازنمایی و توجیه دستورالعمل های ژئوپلیتیکی خود در رسانه های اجتماعی پرداخته است.؟
۷۱.

بررسی تغییرات فضایی در شهرستانهای جنوبی ایران با تأکید بر آمایش سرزمین (مطالعه موردی: شهرستانهای بندرعباس؛ بوشهر؛ چابهار و بندر ماهشهر)

تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۱۷
ایران با وجود نظام جغرافیای سیاسی متمرکز، نیاز به تمرکززدایی در اشکال گوناگون اداری و سیاسی دارد؛ اما این مسئله در بیشتر موارد با بحث تقسیمات کشوری در ارتباط است. انگیزه اصلی ارتقای واحدهای سیاسی، این تصور است که با ارتقای این واحدها، رفاه؛ خدمات عمومی؛ اعتبارات و بودجه بیشتری از سوی دولت، متوجه این واحدها خواهد شد. حاصل این امر، گسترش کانونهای شهری کوچک و بزرگ، بدون در نظرگرفتن برنامه های کلان آمایشی است. با توجه به ضرورت برنامه ریزی برای تمرکززدایی اداری - سیاسی کشور، دراین تحقیق سعی شده است با استفاده از منابع کتابخانه یی و اینترنتی، وضعیت کلی سازماندهی سیاسی- فضایی در شهرستانهای بندرعباس؛ بوشهر؛ چابهار و بندرماهشهر، طی دوره شانزده ساله (از سال ۱۳۷۵ - ۱۳۹۱)، بعنوان نمونه ها یی از تقسیمات کشوری ایران تشریح شود. سپس به بررسی علل ایجاد سازماندهی سیاسی، فضای حاضر شهرستانهای مذکور با استفاده از رویکرد کارکردگرایی ریچارد هارتشورن پرداخته شده است. درنتیجه این تحقیق، مشخص شد که عوامل اصلی ارتقای واحدهای سیاسی شهرستانهای مذکور تصور دریافت بودجه و نیز عامل سیاسی (نمایندگان مجلس و وزارت کشور) بوده است. راهکار ارائه شده، افزایش سطح خدمات و امکانات در سطح واحدهای سیاسی است تا دیگر نیازی به ارتقای آنها برای دستیابی به موارد مذکور نباشد.
۷۲.

تحلیل ژئوپلیتیکی بر دزدی دریایی در منطقه شاخ آفریقا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمریکا ژئوپلیتیک سومالی دزدی دریایی امنیت دریایی شاخ آفریقا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۶ تعداد دانلود : ۷۰۴
یکی از مهم ترین موضوعاتی که آمریکا در راستای حفظ و برقراری امنیت اقتصادی در سرتاسر دنیا به آن التزام دارد، تأمین امنیت مسیرهای تجارت دریایی است. این موضوع، برگرفته از محوریت آب به عنوان عامل برقرارکنندة صلح در جهان است که بر نقش آمریکا به عنوان قدرت برتر دریایی جهان در مواجهه با چالش ها و رفع تهدیدها از طریق به کارگیری پایگاه های نظامی دریایی خود تأکید می کند. با بررسی مناطق آلوده از نظر وجود دزدی دریایی در سطح جهان می توان جنوب شرق آسیا و خلیج عدن، پهنه آبی سومالی، خلیج گینه و دریای کارائیب را از جمله مناطقی دانست که در آن ها دزدی دریایی وجود دارد، اما در این میان، منطقه راهبردی شاخ آفریقا بسیار حائز اهمیت است. به نظر می رسد نبود ساختارهای منسجم حاکمیتی در میان کشورهای منطقة شاخ آفریقا، در متشنج ترکردن اوضاع تأثیر بسزایی دارد. در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، فعالیت دزدان دریایی در منطقة شاخ آفریقا بررسی می شود و به این پرسش پاسخ داده می شود که فعالیت دزدان دریایی سومالی، چه تأثیری بر ژئوپلیتیک منطقه دارد. از این رو، در این پژوهش، چگونگی افزایش حملات علی رغم سیاست های پیشگیرانة کشورها در پشتیبانی نظامی از کشتی های متبوعشان تحلیل می شود. مطابق نتایج، آمریکا علی رغم اشراف نظامی بر مناطق دریایی، به خاطر وابسته نگاه داشتن کشورهای جهان به قدرت خود، از برخورد قاطع با این حمله های سازمان یافته اجتناب می کند.
۷۳.

بررسی تحولات برنامه ریزی توسعه روستایی اتحادیه اروپا در قرن بیست و یکم: درس هایی برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران تحولات اتحادیه اروپا برنامه های توسعه روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳۵ تعداد دانلود : ۷۸۰
اتحادیه اروپا از قدیمی ترین پیمان های سیاسی در جهان است. سیاست مشترک کشاورزی، خط مشی لیدر و برنامه های مصوب توسعه روستاهای اتحادیه، برای دوره های زمانی 2006-2000 و 2013-2007 و نیز چشم انداز توسعه روستایی در2020-2013 از جمله برنامه های اجراشده و در حال اجرای کشورهای اتحادیه در چشم انداز نوین برنامه ریزی توسعه روستایی است. در مقاله حاضر، پس از آشنایی اجمالی با اتحادیه اروپا، وضعیت گذشته و موجود نظام برنامه ریزی توسعه روستایی در کشورهای عضو، چشم انداز آینده آن و همچنین، میزان تأثیرگذاری و اهمیت برنامه های توسعه کشاورزی بر فرایند برنامه ریزی توسعه روستایی بررسی می شود. مشارکت و مسئولیت مشترک، خط مشی راهبردی، تکمیل کنندگی و انسجام، رویکرد پایین به بالا و تأکید بر شبکه سازی و در نهایت، توجه ویژه به تنوع اقتصادی در نواحی روستایی مهم ترین آموزه های توسعه روستایی در برنامه های اتحادیه اروپا در قرن 21 برای ایران به شمار می روند.
۷۴.

تحلیل توزیع فضایی جمعیت استان زنجان طی سال های 90-1365 و پیش بینی جمعیت تا سال 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جمعیت پیش بینی جمعیت افق 1404 استان زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۴۳۱
جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. براین اساس آگاهی از چند و چون جمعیت و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم گیری و برنامه ریزی به شمار می رود. در واقع ساختار توزیع فضایی جمعیت راهنمایی برای پروژه های اقتصادی بلندمدت به حساب می آید. جمعیت را از دو بعد می توان بررسی کرد: پراکندگی و توزیع جمعیت در واحد سطح و بررسی استقرار جمعیت در سکونتگاههای شهری و روستایی. درک توزیع و پویایی جمعیت در فضا، در برنامه ریزی برای منطقه جغرافیایی کاربرد بسیاری می تواند داشته باشد. لذا با توجه به اهمیتی که تحولات جمعیتی در برنامه ریزی های  دارد این پژوهش به تبیین ساختار فضایی توزیع جمعیت در سطح استان زنجان می پردازد و الگوی این توزیع فضایی جمعیت  استان را به دست می آورد. هدف اصلی  پی بردن به وضعیت تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیت استان زنجان  است.  روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و  نحوه گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای– اسنادی است. مدل های تجزیه و تحلیل جمعیت از جمله محاسبه نرخ رشد، تراکم، میزان شهرنشینی و پیش بینی جمعیت استفاده شده است. نتیجه حاصل از تجزیه و تحلیل وضع موجود توزیع فضایی جمعیت نشان می دهد که عدم اجرای درست برنامه های بلند مدت استان اسناد فرادست موجب ایجاد چند قطب رشد و به حاشیه رفتن برخی مناطق است و به عبارتی دیگر موجب ایجاد تمرکز جمعیت و فعالیت نامتوازن در سطح استان گردیده است.
۷۵.

تحلیل مشارکت سیاسی اقوام مختلف (مطالعه موردی: استان خوزستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی اقوام هویت قومی استان خوزستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۴۵۹
بحث ابزارها و شیوه های مشارکت سیاسی از ابعاد مهم موضوع مشارکت سیاسی در تاریخ اندیشه سیاسی و شاید مهمترین بحث در تاریخ معاصر باشد و امروزه از دغدغه های مهم جوامعی است که در حال گذر به شیوه نوینی از زندگی سیاسی می باشند. مشارکت سیاسی دارای تعابیر و برداشت های مختلفی بوده است و با توجه به علایق، مصالح و منافع حاکمان دچار قبض و بسط مفهومی مداومی شده و همواره نگرش های مثبت و منفی بسیاری در نتایج و پیامدهای آن ابراز گردیده است. از این رو مشارکت شهروندان در پهنه جغرافیایی قومی و هدایت آن به سوی هویت ملی امکان حضور افراد و اقوام در بخش های مختلف جامعه را فراهم و ثبات سیاسی و توسعه یافتگی را به دنبال داشته است به نحوی که ارتباطات اجتماعی را در ساختار سیاسی تسهیل و بستر مشارکت گروه های قومی را در تصمیم گیری های سیاسی کشور، فراهم نموده است. استان خوزستان به دلیل ساختار قومی و تفاوت های زبانی، فرهنگی و اجتماعی که با بخش مرکزی دارد و موقعیت ژئوپلیتیکی خاص از جمله مناطقی است که در طول تاریخ معاصر خود دچار تغییر و تحولاتی شده، اقوام ساکن آن نیز در این تغییر و تحولات نقش اساسی را ایفا کرده اند. اینکه قومی در مرکز کشور متمرکز شده یا در حاشیه قرار دارد دارای آثار یا تبعات متفاوتی می باشد. در چنین کشورهایی ایجاد همبستگی ملی و یکپارچگی سیاسی بین عناصر تشکیل دهنده ملی یک امر ضروری تلقی می شود. نتیجه می گیریم که پژوهش حاضر در پی بررسی شیوه های مشارکت سیاسی قومیت های مختلف در استان خوزستان با تأکید بر هویت ملی و همگرایی اقوام با یکدیگر می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد و با استفاده از کتب و اسناد سعی شده است که دلایل مشارکت اقوام را بعد از انقلاب اسلامی ایران بررسی نمائیم.
۷۷.

بررسی ازدواج مردان مهاجر افغانی با دختران ایرانی و آثار و پیامدهای اجتماعی آن بر کشور بر مبنای جغرافیای جرم و آسیب های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج بازگشت به افغانستان مشکلات مهاجرت مهاجران افغانی مهاجرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۱
در دوران اقامت طولانی مهاجران افغانی در ایران، حدود 30 هزار نفر از زنان ایرانی با مردان افغانی ازدواج کردند. ازدواج زنان ایرانی با افغان ها نگران کننده است؛ به ویژه که 98 درصد از این ازدواج ها با شکست همراه اند. غیرقانونی بودن ازدواج با اتباع غیرمجاز، مشکلات شناسنامه ای، تحصیلی، بهداشتی و اسکان فرزندان آنان را در پی دارد و زنان را دچار سردرگمی و آوارگی می کند. با توجه به اینکه اکثر افرادی که تن به چنین ازدواج هایی می دهند از طبقه ضعیف اند، ضروری ا ست با برنامه ریزی های منطقی آنان را با عواقب دردسرساز بعدی آشنا کنیم. برخی از این زنان و دختران، که عمدتاً از طبقات پایین اجتماع هستند، بر اثر فریب و شیادی اتباع افغانی یا فروش از سوی پدرانشان، به ازدواج مردان افغانی درمی آیند. بسیاری از این ازدواج ها نا موفق است و اغلب از همان بدو ازدواج با مشکلات عدیده ای مواجه می شوند. اولین مشکلی که با ازدواج هر زن ایرانی با مرد افغانی رخ می نماید، از دست دادن تابعیت ایرانی این بانوان است. بسیاری از این زنان مدتی پس از ازدواج با افغانی ها در آن سوی مرزها رها می شوند یا شوهران آن ها پس از مدتی باز می گردند و آن ها و فرزندانشان را با مشکلات عدیده روحی و روانی و اقتصادی و اجتماعی به حال خود می گذارند.
۷۸.

آمایش فضایی شهرستان های استان هرمزگان با استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت آمایش برخورداری فضایی استان هرمزگان تصمیم گیری چندشاخصه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۲۰
   آمایش فضایی، مجموعه اى از دانش هاى جدید است که به طرز هماهنگ و تلفیق یافته عمل می کنند و کارشناسان رشته هاى گوناگون علوم اجتماعى، مهندسى و علوم جغرافیایی با مشارکت گروهى و گفت و شنود منطقى می توانند، در محدوده ى مسائل آمایش سرزمین مطالعه و برنامه ریزى کنند. پژوهش حاضر، با چنین هدفی به بررسی چگونگی برخورداری فضایی در سطح استان هرمزگان پرداخته است. شاخص های این پژوهش توسعه ی زیرساخت ها و امکانات بهداشتی- درمانی است که کیفیت توزیع آن در سطح شهرستان های استان هرمزگان مقایسه شده است. روش مطالعه در این پژوهش، علی- مقایسه ای بوده و تلفیق روش شباهت به گزینه ی ایده آل (TOPSIS)، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تحلیل خوشه ای استفاده شده است. نتایج این تحقیق می دهد که عدم برخورداری نسبی در سطح استان هرمزگان از لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه ی بهداشتی-درمانی مشاهده می شود؛ چنانکه شهرستان بندرعباس به عنوان مرکز سیاسی-اداری استان، برخوردارترین شهرستان از نظر شاخص توسعه محسوب می شود و اختلاف نسبتاً زیادی با دیگر شهرستان های این استان دارد. بنابراین، توسعه ی فضا در استان هرمزگان، نیازمند به کارگیری اصول و بنیادهای آمایش سرزمین با رویکرد توسعه ی پایدرا است.
۷۹.

عناصر ژئوپلیتیکی تأثیر گذار در همگرایی میان کشورهای ایران هند، پاکستان و افغانستان و تأثیر آن بر مناطق جنوبی (روش مقایسه ای استفاده از تئوری کانتوری و اشپیگل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه کانتوری و اشپیگل همگرایی ایران هند پاکستان افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۴۴
نظام ژئوپلیتیک جهانی بعد از پایان جنگ سرد دچار تحولات گسترده ای شده، که افزایش همکاری های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی کشورها در مناطق جغرافیایی در جهت ایجاد یک نظام چند قطبی از تحولات جدید نظام ژئوپلیتیک جهانی می باشد. یکی از این مناطق مهم جغرافیایی در نظام ژئوپلیتیک جهانی که قابلیت تبدیل شدن به یک قطب ژئواستراتژیک مستقل در نظام ژئوپلیتیک جهانی را داراست، منطقه شبه قاره هند می باشد که ایران نیز به منظور تأمین منافع ملی خود و در راستای راهبرد همکاری های منطقه ای و با سیاست نگاه به شرق، به دنبال افزایش روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی خود با کشورهای این منطقه خصوصا سه کشور هند، پاکستان و افغانستان بوده است. درتحقیق پیش رو با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی قصد داریم به تبیین میزان همگرایی در روابط ایران و سه کشور هند، پاکستان و افغانستان با استفاده از نظریه کانتوری و اشپیگل بپردازیم. همچنین سوالی که در تحقیق پیش رو مورد استفاده قرار گرفته است این سوال می باشد که میزان همگرایی در روابط ایران و سه کشور هند، پاکستان و افغانستان با استفاده از متغیرهای الگویی چهارگانه و سیستم اثرگذار برون منطقه ای در نظریه کانتوری و اشپیگل به چه میزان می باشد. در پاسخ به سوال فوق باید بیان کرد که در مجموع بر اساس متغیرهای الگویی چهارگانه و سیستم مداخله گر در مدل کانتوری و اشپیگل، روابط ایران و این سه کشور در سطح پایینی قرار دارد. 
۸۰.

Desirable strategies and possibility of making a distinct opportunity, in order to optimal development of tourism in persian -gulf region

کلیدواژه‌ها: Persian Gulf Iranian islands tourism development different strategies

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۶۱
Considering and determining natural, cultural and historical potentials of Persian -gulf and Iranian island for the purpose of realizing sustainable development of tourism, in 3 global, regional and domestic levels, so, daring strategies -other than available ones-should be provided, for planning and future developing it's tourism .Because, Iran's islands, being situated in Persian gulf, have a rare treasury of eco-tourism in south of Iran, as a result of enjoying from natural attractions and unique tourist places. In contrast to performed attempts, a little share of national development has been allocated into this region and even, it suffers from strange deprivations, in some cases. Furthermore, sustainable development of Iranian islands, being located in Persian gulf requires specific attention, as a result of geographical nature of island, from ecological view band existing special eco-systems, such as coral reefs, have forests, it's internal wide and specific lands  and location of island, against sea and coast, in addition  to irregular process of development, in past .This kind of attention must be on the basis of exact determining available condition, from  all aspect, and continuous planning and managing, from environment view. This paper, considering the nature and axes of the Persian Gulf congress, (with the approach of tourism and international interactions), seeks to come up with a different method, drawing from studies and experiences in the field of coastal tourism and the relative success of the southern neighbors Iran will analyze this and demonstrate that by presenting a strategic conceptual model, its impact on the development of tourism in the spectacular and attractive areas of the Persian Gulf. From the analysis and conclusion of the discussed issues, it follows that the necessity of benefiting from all effective methods, from environmental attraction to modern technology, to improve the current level of these areas, from the perspective of tourism for Iran, is essential and should be considered based on scientific and research factors.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان