محمدرضا دهشیری

محمدرضا دهشیری

مدرک تحصیلی: عضو هیات علمی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۵۲ مورد.
۸۱.

افول قدرت نرم آمریکا؛ دلایل و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 35 - 68

کلیدواژه‌ها: امریکا قدرت نرم افول سیاست داخلی سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱۱ تعداد دانلود : ۶۸۱
بررسی قدرت نرم امریکا بیانگر آن است که به ویژه در دوران ترامپ، تصویر امریکا رو به افول نهاده است. سیاست های ترامپ در دو عرصه داخلی و خارجی موجب کاهش نفوذ امریکا در عرصه بین المللی شده است. این مقاله به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که چرا قدرت امریکا رو به افول نهاده و این وضعیت چه پیامدهایی داشته است؟ نگارنده معتقد است عوامل درون زا و برون زا بر افول قدرت نرم امریکا تاثیر گذاشته است. در زمره عوامل درون زا، برگزیدنِ رویکردهای درون گرایانه، منفعت محور، نظامی گرایانه و انحصارگرایانه و در زمره عوامل برون زا، سیاست های یکجانبه گرایانه، ماجراجویانه، مداخله جویانه و آنتاگونیستی، افزایش تهدیدهای نامتقارن بازیگران مسلح غیردولتی، جابه جایی قدرت از غرب به شرق و برآمدن بازیگران نوظهور شرقی و امکان شکل گیری «نظام دو چندقطبی» مورد توجه قرار گرفته است. افول قدرت نرم امریکا پیامدهایی مانند کاهش مهاجرت نخبگان، جذابیتِ رو به افزایش چین و اروپا، افزایش احساسات ضدامریکایی، رواجِ بیشتر تروریسم و جذابیت بدیل های اسلام محور را به همراه داشته است.
۸۲.

آسیب شناسی روش های تجزیه و تحلیل در تاریخ نگاری انقلاب اسلامی

نویسنده:
منبع: تاریخنامه انقلاب سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ و ۲ (پیاپی ۳) 9 - 34

کلیدواژه‌ها: اسیب شناسی روش های تحلیل تاریخ نگاری انقلاب اسلامی تقلیل گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۳۷۱
روش های تجزیه و تحلیل تاریخ انقلاب اسلامی به ویژه از سوی نویسندگان غربی، عرب، ضد انقلاب و دگر انیش متاثر از ذهنیتها و شیوه درک خاص آنان از پدیده انقلاب اسلامی و تحولات و ادوار ان بوده است. تکیهآنان به ضمیر و هندسه ذهنی یا برداشت.ادراکی و دانسته های گذشته خود از اتفاقات و حوادث پیشین برای تاریخ نگاری انقلاب اسلامی بیانگر آن است که کلیشه ها وچارچوب های ذهنی یا طرحواره ها و الگوهای ذهنی انان موجب معنادهی تحلیل گران مزبور به داده ها و بالمآل اختلال در درک واقعیات و تحولات عینی جامعه و حاکمیت ایران پس از انقلاب اسلامی شده است. بررسی آسیب شناسانه اثار تحلیلی تاریخ نگاران غیر معتقد به انقلاب اسلامی از زاویه معرفتی و روشی بیانگر کاستی هایی از قبیل:تقلیل گرایی ( به معنای رویکرد دوگانه و مطلق اندیشانه مبتنی بر سیاه و سفید دیدن پدیده های سیاسی)، خطای تایید خود (به معنایبلوکه کردن اطلاعات ناسازگار با مفروضات ذهنی خود به جای جستجو و درک واقعیت های تاریخی)، زمان پریشی (به معنای منطبقکردن انگاره های جدید تحلیلی بر تاریخ نگاری انقلاب اسلامی خارج از ظرف واقعی زمانی ان)، مکان پریشی (به معنای تحلیلانقلاب اسلامی خارج از ظرف مکانی و مختصات تاریخی و فرهنگی ان)، متن پریشی (به معنای تحلیل خارج از سیاق متن با برداشتگزینشی و یا تحلیل عبارات منقطع با اهداف خاص انتقادی)و اکنون انگاری (به معنای تاریخ نگاری و ارزیابی برخی مقاطع انقلاباسلامی بر اساس ملاکها و معیارها و ارزش های امروزین جامعه داخلی و جهانی) است.مقاله در پایان رویکرد تحلیلی - ترکیبی واقع بینانه را برای تاریخ نگاری انقلاب اسلامی بر اساس تعامل بافتار، ساختار، فرایند وکارگزار و سنتز افقی-عمودی تبیین و پیشنهاد می کند.
۸۳.

اختلافات میان چین و ایالات متحده در منطقه آسیای شرقی(2009-2017)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۶ (پیاپی ۵۶) 245 - 273

کلیدواژه‌ها: آسیای شرقی اوباما چین دریای جنوبی چین ایالات متحده امریکا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۵۱۱
چین با دارا بودن قدرت اقتصادی چشمگیر، زیرساخت ها و تجهیزات نظامی گسترده، قدرت سیاسی و تأثیرگذاری بر کشورهای منطقه اسیای شرقی، بیشترین ظرفیت را برای زیر س ئ وال بردن سیاست های ایالات متحده، در منطقه اسیای شرقی دارد. در سال های اخیر نوسازی نظامی چین در کنار رشد اقتصادی این کشور تداوم یافته است.  کاهش تمرکز ایالات متحده بر منطقه اسیای شرقی در دوران ریاست جمهوری «جورج دبلیو بوش»، موجب گسترش نفوذ چین در منطقه اسیای شرقی و افزایش منافع و تعاملات گسترده اقتصادی با کشورهای منطقه شد. با روی کار امدن اوباما و اتخاذ سیاست " چرخش به سوی اسیا " ا ختلافات واشنگتن و پکن افزایش یافت. در پاسخ به این سئوال که «اختلافات موجود بین چین و ایالات متحده چه تأثیری بر روابط دو کشور گذاشته است؟» نگارندگان معتقدند که اختلافات سیاسی، اقتصادی و امنیتی - نظامی بویژه در دوره ریاست جمهوری اوباما موجب افزایش تنش در منطقه و روابط بین المللی دو کشور در حوزه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی- نظامی شد. در این مقاله اختلافات میان چین و ایالات متحده در سه زمینه سیاسی، اقتصادی و امنیتی، تبیین می شود که موجب افزایش تنش در روابط دو کشور نیز شده است.
۸۴.

راهبرد آمریکا در منطقه ایندوپاسیفیک و تأثیر آن بر روابط هند و چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: ایندوپاسیفیک ثبات هژمونیک ایالات متحده آمریکا رژیم های بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۴۵۶
این مقاله با بهره گیری از نظریه ثبات هژمونیک درصدد پاسخگویی به این پرسش بوده است که «راهبرد آمریکا پس از 11 سپتامبر 2001 چگونه بر مناسبات دو کشور هند و چین اثر گذاشته است». نویسندگان با روش توصیفی- تحلیلی این فرضیه را مورد آزمون قرار داده اند که ایالات متحده آمریکا از رهگذر بالا بردن وزنه هند در منطقه ایندوپاسیفیک و تلاش برای مهار چین درصدد تداوم هژمونی خود در این منطقه برآمده است؛ زیرا باور داشته که چین تهدیدی نزدیک و هند تهدیدی دوردست به شمار می رود. بر این اساس و با این اندیشه که هند به عنوان قدرت متوسط در آینده ظرفیت به چالش کشیدن منافع آمریکا را در منطقه مزبور ندارد، درصدد کنترل چین از طریق تقویت هند برآمده است. نگارندگان این مقاله ضمن تبیین نظریه ثبات هژمونیک و تشریح سیاست آمریکا در منطقه ایندوپاسیفیک به تجزیه وتحلیل تأثیر آن بر سیاست ها و مناسبات هند و چین پرداخته اند.
۸۵.

تجزیه و تحلیل جایگاه دیپلماسی شهری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۲۵) 87 - 122

کلیدواژه‌ها: تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دیپلماسی شهری دیپلماسی سنتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
تحولات دیپلماسی سبب شده که دولت ها در کنار پیگیری منافع ملی و تعقیب سیاست های خود در قالب دیپلماسی سنتی، به اشکال نوین دیپلماسی جهت تأثیر بر افکار عمومی بین المللی و محیط بین الملل متوسل شوند. حضور دولت ها یا حکومت های محلی تابع آن ها در نهادهای چندجانبه غیردولتی و تعاملات موجودیت های فرو ملی در راستای این مهم قرار دارد. این مقاله، جایگاه دیپلماسی شهری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بررسی می کند. به همین جهت، مطالعه حاضر ابتدا مبانی و اصول نظری سیاست خارجی کشور را مورد نظر قرار می دهد که در واقع جهت گیری های اصلی در مورد دیپلماسی شهری را تعیین می نماید و سپس به بررسی عملکرد سیاست خارجی کشور در این خصوص می پردازد. بدین منظور، تعاملات دوجانبه (روابط خواهرخواندگی) و چندجانبه (عضویت در شبکه های بین المللی) شهرهای ایران بررسی شده است. به طور خلاصه، از حیث نظری، باتوجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی، تعاملات غیردولتی (مانند دیپلماسی شهری) جایگاه مشخص و معینی در سیاست خارجی ایران دارد. عملکرد سیاست خارجی ایران در مورد تعاملات خارجی شهرها، بیانگر مطابقت آن با اصول نظری سیاست خارجی است. این مناسبات طیف وسیعی از شهرهای متعلق به تمدن های گوناگون را در بر دارد که بیشترین آن معطوف به روابط با شهرهای کشورهای اسلامی و محیط پیرامونی ایران است.
۸۶.

هرمنوتیک انتقادی؛ امکان سنجی حصول توافق بر روی مفاهیم و ارزش های متعارض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۰) 37-56
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۵۳۴
وجهی از جهانی­شدن، هژمون شدن برخی از ارزش­هایی است که غرب و به‌خصوص ایالات متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم درصدد گسترش آنها بوده­ است. این رویکرد از جهانی­شدن به‌دنبال ایجاد نظمی مبتنی‌بر سلسله ‏ارزش­های لیبرالیستی است و نظم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منطبق با تفاسیر غربی ترویج داده می­شود. به همین دلیل به‌نظر می­رسد چالش تفاسیر متعارض در باب ارزش­های جهانی، یکی از مهم‌ترین چالش­های عصر کنونی باشد. سوال اصلی مقاله این است که چگونه می­توان راه­حلی نظری برای عبور از چالش تفاسیر متعارض از مفاهیم و ارزش­های جهانی یافت؟ بر این اساس در مقاله حاضر ابتدا تلاش می­­شود تا چالش­های ارزش­هایی که موسوم به جهانی­اند را دریابیم، سپس نشان خواهیم داد که به فرض وجود ارزش­های جهانی، ضمانت اجرایی نیز برای اجرای آنها وجود ندارد. راه‌حل این مقاله، طرح یک مبنای معرفتی برای مقابله با تفاسیر متعارض و توافق بر روی مفاهیم و ارزش­های جهانی بر مبنای هرمنوتیک انتقادی (رهایی­بخش) است. فرضیه این نوشتار این است که با اتخاذ یک روش هرمنوتیکی برمبنای کنش­های ارتباطی مداوم، بازاندیشی­ها و ادراکات بین­الاذهانی؛ تفاهم­ها و توافق­ها صورت­بندی می­شوند و این رویکرد می­تواند منافع سایر دیدگاه­ها از جمله ایران و غرب را به‌طور متقابل و هرچند نسبی تأمین کند و آن­ها را از جریان میراث بی­پایان تاریخ به سوی تفاهم و رهایی­بخشی رهنمون کند.
۸۷.

Human Rights Diplomacy: Case Study of Brazil(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, Winter ۲۰۱۸, Volume ۲, Issue ۱ 87-125

کلیدواژه‌ها: Brazil’s strategies Brazil’s tactics human rights diplomacy multilayered diplomacy and discourse theory

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۳۹۴
Human rights diplomacy is considered as a consequence of globalization. While many norms and issues are extensively globalized, nonetheless they can be implemented based on cost and benefit analysis (i.e. maximization of benefits and minimization of costs). States have to take their responsibility of human rights by demonstrating their responsiveness towards their people, international organizations, human rights entities, civil societies and NGOs. This accountability would improve their position in international public opinion and would prove their legitimacy in the globalized world. Human rights diplomacy could be defined at strategic and tactical levels. The main question treated in this article is how Brazil has planned its strategies and tactics on human rights diplomacy? The importance of scrutinizing on Brazilian human rights diplomacy is that Brazil, as an emerging power, has been playing an effective role in the transitional international system. In fact, Brazil, as a first step, has defined its proper and suitable strategies and tactics, and as a second step, it has been highlighting its role in international organizations inter allia the United Nations, and finally it has increased its credit and prestige among south counties in the framework of BRICS and south-south dialogue. Analysis of Brazilian human rights strategy indicates that this country tries to stratify its human rights diplomacy firstly at regional level and secondly at international level; to implement this multilayered diplomacy, it seeks to involve interested stakeholders including NGO’s and civil society actors.
۸۸.

پویایی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در ترکیب تناقض نماها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۸) 201 - 232

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی تناقض نماهای نظری تناقض نماهای عملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۸۶
مقاله حاضر تلاش دارد پویایی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را در ترکیب تناقض نماها تشریح نماید و به این پرسش پاسخ دهد که جمهوری اسلامی ایران چگونه توانسته بین امور به ظاهر متناقض در فراِیندی پویا تلفیق و سازگاری برقرار سازد. مقاله در مبحث نخست، این پویایی را از حیث نظری در برقراری توازن بین سه امر تناقض نمای آرمان گرایی و واقع گرایی، درون گرایی و برون گرایی، و سیاست خارجی و سیاست امنیتی مورد بررسی قرار می دهد و پویایی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را در چارچوب دیدگاههای «آرمان خواهی واقع بینانه»، «برون گرایی درونزا»، و «سیاست خارجی و امنیتی مشترک» نشان می دهد. سپس در مبحث دوم، چگونگی پیوند بین سه امر تناقض نمای عملی یعنی منطقه گرایی و فرامنطقه گرایی، دوجانبه گرایی و چندجانبه گرایی و سیاست اعلامی و اعمالی را در چارچوب «نومنطقه گرایی و میان منطقه گرایی»، «دو-چندجانبه گرایی» و «پیوند سیاست اعلامی و اعمالی» بررسی می کند.
۸۹.

مخالفت حزب آزادی اتریش با کشور ترکیه (2016 -2008)

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال دوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: حزب آزادی اتریش راست افراطی اسلام هراسی مکتب کپنهاگ امنیتی سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۴۷۷
حزب آزادی اتریش با رویکردی ضد اسلامی توانسته است تا توجه مردم و احزاب اصلی را به مسئله مهاجرت و مسلمانان جلب نماید اما آنچه به عنوان موضوع قابل توجه و تأمل در رویکرد این حزب وجود دارد مخالفت شدید این حزب با ترکیه است. با توجه به اینکه کشور ترکیه با اتریش دارای روابط تاریخی گسترده ای بوده و امروزه جمعیت قابل توجهی از اقوام حاضر در کشور اتریش را ترک تبارها تشکیل می دهند و هرروز بر میزان جمعیت آن ها به واسطه مهاجرت یا تولید نسل افزوده می شود از همین رو، توجه حزب راست آزادی اتریش به این اقلیت معطوف شده است. از طرفی کشور ترکیه نیز در تلاش است تا به عضویت اتحادیه اروپا درآید و بدین ترتیب به طور سرسخت با مخالفت عضویت در اتحادیه اروپا مواجه شده است. مقاله حاضر با روش تحلیلی و توصیفی گردآوری شده است و پرسش اصلی این است که علت مخالف حزب آزادی اتریش با دولت ترکیه چیست؟ در پاسخ به این پرسش این فرضیه مطرح شده است که حزب آزادی اتریش با تاکید بر دلایل تاریخی، اجتماعی، فرهنگی-ایدئولوژیک و برای جلب نظر رأی دهندگان در انتخابات با ترکیه مخالفت می کند.
۹۰.

مطالعه تطبیقی امنیت خلیج فارس از منظر عراق و عربستان سعودی «2014- 2003»

نویسنده:
منبع: مطالعات آسیای جنوب غربی سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: خلیج فارس امنیت ژئوپلتیک الگوی امنیتی موازنه قوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۵۵۷
منطقه خلیج فارس همواره به عنوان یکی از مناطق مهم امنیتی، راهبردی و اقتصادی در نظام بین الملل از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که در طول قرن های اخیر، پیوسته مورد توجه قدرت های بزرگ جهانی بوده و از تجاوز آنها در امان نمانده است. با اکتشاف نفت، و با توجه به نقش اساسی آن در اقتصاد جهانی، امنیت و ثبات این منطقه دغدغه ی اصلی کشورهای منطقه و جهان است. عمده ترین نگرانی کشورهای منطقه و قدرت های بزرگ غربی در منطقه ی خلیج فارس، مسئله ی «امنیت» بوده است. موقعیت راهبردی منطقه خلیج فارس، بازارصدور کالا، تجهیزات نظامی و ذخایرعظیم انرژی از مشخصات و مختصات مهم این منطقه است. اهمیت منطقه خلیج فارس به دلیل موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک آن و لزوم حفظ امنیت این منطقه موجب ارائه الگوهای امنیتی متعدد و متنوعی از سوی کشورهای منطقه و گاها بازیگران خارج از این حوزه جغرافیایی شده است که در این میان به نظر می رسد دیدگاه و الگوی اتخاذ شده توسط عربستان صعودی و عراق به جهت موقعیت و اهمیتی که این دو کشور در ترتیبات امنیتی منطقه خلیج فارس دارا می باشند از اهمیت خاصی برخوردار است. بررسی و مطالعه تطبیقی عوامل، عناصر و مؤلفه های مؤثر در طرح ریزی امنیت خلیج فارس در این دو کشور که در کنار ایران بازیگران مهم در حوزه خلیج فارس محسوب می شوند، هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد.
۹۱.

ارزیابی راهبرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: ارزیابی راهبردی بحران یمن راهبرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۶۵
این مقاله با هدف بررسی راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن، در وهله نخست به تبیین عوامل بحران ساز در این کشور در قالب نظریه بحران های لوسین پای می پردازد. نگارندگان با تشریح رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن و با در نظر گرفتن ارزش ها و اصول کلی حاکم بر سیاست خارجی و توجه به شرایط امنیتی حاکم بر منطقه، به ارزیابی راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در مقطع کنونی، با استفاده از نظریه مجموعه امنیتی باری بوزان و تلاشهای عربستان سعودی برای امنیتی کردن امور منطقه ای می پردازند. در واقع، ریاض از آغاز شکل گیری عربستان سعودی در سال 1932 تلاش داشته تا با امنیتی سازی مسائل یمن در صدد تحقق منافع و سیاست های خود در صنعا برآید و در حال حاضر نیز با توجه به افزایش قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران، سعی دارد با امنیتی سازی محیط پیرامونی، تهران را عامل تهدید در فضای منطقه معرفی نماید. مقاله سپس به تبیین راهبرد پیشنهادی فراروی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن می پردازد و با واکاوی راهبرد امنیتی زدایی که بر رویکرد مسالمت آمیز و مشارکت جویانه بنا نهاده شده است آن را موجب شکستن فضای امنیتی حاکم بر منطقه خلیج فارس و اهتمام به سیاسی کردن بحران و سرانجام عادی سازی شرایط منطقه می داند.
۹۲.

تاثیر امنیت منطقه ای بر رفتارشناختی مجموعه های امنیتی مناطق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 43 - 78
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۰۵
امنیت منطقه ای که از جمله مفاهیم محوری مکتب کپنهاگ و مورد تاکید باری بوزان و الی ویور را تشکیل می دهد، مجاورت و وابستگی متقابل امنیتی در خوشه های منطقه ای را بسیار حائز اهمیت می پندارد. به عبارتی دیگر، به دلیل اهمیت مولفه هایی نظیر قطبش، ساختار آنارشیک، مرزها، باز بودن و ساخت اجتماعی، الگوی رفتاری مجموعه های امنیتی در مناطق مختلف و اتخاذ رویه همکاری جویانه در میان خود و مقابله با غیر بیش از پیش برجسته گردیده است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که امنیت منطقه ای چه تاثیری بر الگو های رفتاری مناطق و مجموعه های امنیتی متشکل از آن دارد؟ فرضیه تحقیق این است که امنیت منطقه ای به دلیل تاکید بر الگوی دوستی- دشمنی، بیناذهنی بودن امنیت، رژیم های امنیت، آرایش واحدها و توزیع قدرت میان آنها منجر به تنظیم رفتار بازیگران در چارچوب مجموعه های امنیتی منطقه ای می گردد. این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و منابع اینترنتی به بررسی تاثیر امنیت منطقه ای بر رفتارشناختی مجموعه های امنیتی مناطق پرداخته است. این مقاله به این نتیجه دست یافته است که اهمیت حفظ امنیت در سطح مناطق از سوی بازیگران و تصور آنان مبنی بر دفاع از خود بر مبنای الگوی دوستی و دشمنی و همکاری در چارچوب رژیم های امنیت منجر به  شکل گیری ذهنیت و عملکرد آنان در قالب مجموعه امنیت منطقه ای گردیده است.
۹۳.

انقلاب خاموش رضوی؛ فرایندها و سازوکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال پنجم تابستان ۱۳۹۶شماره ۱۸ 95-116

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) انقلاب خاموش مقابله نرم عوام نخبگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۳۷۲
امام رضا (ع) در عصر خویش شاهد حاکمیت ظلم و طاغوت بودند و در مقابله و مبارزه با این روند گام های مهمی برای هدایت جامعه مسلمانان برداشتند که می تواند الگویی عملی و کاربردی برای طالبان راه حق در عصر غیبت معصوم باشد. این مقاله با تمرکز بر شیوه مبارزاتی امام رضا (ع) تلاش می کند فرایندها و سازوکارهای مهم آن امام را در مبارزه با حکومت جور زمان خویش بازیابد تا الگویی برای پیروان امروز معصومان باشد.این مقاله به روش توصیفی وتحلیلی چنین نتیجه می گیرد که امام رضا (ع) سعی داشتند با جذب مردم و هدایت نخبگان طرفدار خود در جهت تبلیغ افکار سیاسی شیعه و مقابله نرم با حکومت مامون اقدام کنند. در واقع امام (ع) جنگی نرم و خاموش را علیه دستگاه عباسیان به راه انداختند که بر دو پایه نقش آفرینی عوام و خواص و آگاهی بخشی به آنان استوار بود.
۹۴.

داعش و جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۶۴۲
داعش به عنوان مظهر تروریسم پسامدرن در عصر جهانی شدن از بدو پیدایش خود تلاش داشته تا از ابزارهای جهانی شدن نظیر فضای مجازی، به ویژه تارنمای خلافت بوک استفاده کند. این در حالی است که داعش به عنوان هویت مقاومت گرای غیراصیل و پیشامدرن از نظر فکری و عقیدتی خواستار تقابل با مدرنیته غربی و درصد تقابل فکری با شالوده های ایدئولوژیک جهانی شدن است ولی از نظر عملکردی از ابزارهای جهانی شدن به ویژه ابزارهای ارتباطی و فضای مجازی برای عضوگیری، شکل دهی به شبکه سلول های تروریستی و گسترش خود براساس فرایند جهانی سازی هراس بهره می گیرد. به عبارت دیگر، جهانی شدن برای داعش دارای طریقت و نه مطلوبیت است. داعش به وسیله طیفی از روش های تبلیغاتی پیچیده در بستر فضای مجازی برای جذب جوانان به این گروه تروریستی که خود را وفاداران به خلافت می نامند، منتشر می گردد. شبکه های اجتماعی اکنون به جزء جدایی ناپذیر از تلاش داعش برای پیشبرد اهداف نامشروع خود تبدیل شده است. در حال حاضر داعش با استفاده از رسانه های اجتماعی در حال گسترش جنگ به فراسوی مرزهای تحت کنترل خود است. داعش نه تنها به جذب نیرو اقدام می کند، بلکه به فرماندهی عملیات های تروریستی در کشورهای دیگر نیز از طریق فضای مجازی مبادرت می ورزد. این مقاله درصدد آن است که ضمن بررسی تقابل فکری و نظری داعش با پدیده جهانی شدن، چگونگی بهره گیری این گروه تروریستی را از ابزارهای ارتباطی این پدیده واکاوی نماید.
۹۵.

تهدیدات امنیتی گروه های افراطی پاکستان علیه انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۸ 153-174

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی ایران پاکستان گروه های تندروی سلفی گروه های افراطی و بنیادگرا هویت تقابلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۳۶۶
در پی وقوع انقلاب اسلامی در ایران، حاکم شدن گفتمان اسلام سیاسی، و افزایش تأثیر آن بر جامعه پاکستان و نظر به ناتوانی و ناکارآمدی دولت اسلام آباد در مدیریت رفتارهای واکنشی گروه های سلفی بنیادگرا و افراطی و همچنین به دلیل فروفتادن در نزاع های داخلی، زمینه ترویج روزافزون اندیشه وهابیت و عقاید ضدشیعی در جامعه پاکستان ایجاد شد. از این رو تحریکات و تهدیدات ناشی از افراط گرایی سلفی در پاکستان باعت ایجاد هویت تقابلی ایدئولوژیک در مقابل انقلاب اسلامی گردید. در پاسخ به این سوال که ریشه اصلی تحریکات و تهدیدات امنیتی گروه های افراطی پاکستان علیه انقلاب اسلامی در چیست، نگارندگان معتقدند تلاش گروه های تندرو سلفی برای برساختن هویت مشترک افراطی مبتنی بر دگرسازی، موجب تشدید هویت سازی تقابلی علیه انقلاب اسلامی ایران شده است. تحقیق حاضر در مبحث نخست تاثیر قدرت نفوذ انقلاب اسلامی را بر واکنش گروه های افراطی در جامعه پاکستان واکاوی می کند. در مبحث دوم به بررسی تأثیر عواملی چون: فقر، بی ثباتی سیاسی، مدارس دینی و تحریکات منطقه ای بر رشد و تکوین افراط گرایی در پاکستان پرداخته می شود. و مبحث سوم تحرکات و تهدیدات امنیتی ناشی از گروه های افراطی پاکستانی علیه انقلاب اسلامی را تبیین می کند.
۹۶.

بحران های چهارگانه و خیزش راست افراطی در اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 45 - 78
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۲۰۷
جریان ها و جنبش های سیاسی و اجتماعی از خاستگاه های فکری ویژه بهره می گیرند تا بتوانند کنش های خود را بر اساس آنها سامان دهند و به اهداف مدنظر دست یابند. جریان راست افراطی  نیز از این قاعده مستثنی نیست و با اتخاذ برخی مولفه ها مانند  نژادپرستی، داروبنیسم اجتماعی، شوونیسم، پوپولیسم، ضدیت با مهاجران، بیگانه ستیزی، میهن پرستی رفاه طلبانه، مخالفت با یکپارچگی اروپا و برجسته سازی هویت ملی، در دهه اخیر خیزش دوباره ای در روند سیاسی و اجتماعی این قاره داشته  و در انتخابات پارلمان های ملی و اتحادیه اروپا نیز موفقیت قابل توجهی کسب کرده است. در پاسخ به این پرسش که دلابل رشد جریان راست افراطی در اروپا چیست؟ نگارندگان بر این اعتقادند که بحران های چهارگانه توزیع منابع، نمایندگی سیاسی، هویت و مهاجرت نقش انکارناپذیری را در این زمینه ایفا کرده اند. 
۹۷.

انقلاب اسلامی و جهانی شدن؛ از نظریه تا عمل

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی جهانی شدن مدرنیته رویکرد تمدنی مدیریت تحول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۳ تعداد دانلود : ۵۲۴
مقاله پس از تبیین مفهوم جهانی شدن و توضیح رویکردهای سه گانه بدبینانه، خوش بینانه و تحول گرا به آن، رویکرد سوم یا میانه مبنی بر قلمداد شدن جهانی شدن به عنوان پدیده را اختیار می کند و با تشریح تمایز بین مدرنیته و مدرنیسم، معتقد است که انقلاب اسلامی با جهانی سازی که ادامه مدرنیسم به عنوان یک ایدئولوژی است، در تقابل و تعارض است؛ در حالی که با جهانی شدن به مثابه ادامه مدرنیته امکان هم خوانی، هم افزایی و تعامل انتقادی، ایجابی و آگاهانه دارد. درباره رویکرد انقلاب اسلامی به جهانی شدن، نگارنده به واکاوی رویکردهای «چندجهانی شدن» یا «جهانی شدن های متعدد» در «جهان چندمرکزی» کنونی، «جهانی شدن نامتقارن»، «جهانی شدن از وسط» یا «جهانی شدن افقی» و سرانجام «جهانی شدن معکوس» به معنای تمرکززدایی از ساختار سلسله مراتبی، با هدف ارائه «مدرنیته آلترناتیو» به منظور رقم زدن جهان آلترناتیو بر اساس پیوند آرمان خواهی و واقع بینی می پردازد. برای تحقق رویکردهای چهارگانه مزبور، مقاله اولویت انقلاب اسلامی را بر تمدن اندیشی و تمدن سازی با تأکید بر هویت ایجابی و چند سطحی استوار می داند. انقلاب اسلامی با اتخاذ رویکرد تمدنی به اسلام و با تأکید بر «مدیریت زمان» و «مدیریت تحول» می تواند اسلام تمدنی را بر اساس تصویرسازی ایجابی تحقق بخشد که نیازمند برنامه ریزی، آینده نگری و سناریوپردازی و نیز شبکه سازی، جریان سازی، الگوپردازی و کادرسازی است.
۹۸.

تحول رویکرد گروه ویشاگراد به امنیت از 1991 تا 2017(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 137 - 165

کلیدواژه‌ها: گروه ویشاگراد امنیت اروپای شرقی ناتو اتحادیه اروپا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۷۲
گروه ویشاگراد که متشکل از چهار کشور اسلواکی، جمهوری چک، لهستان و مجارستان است، در ابتدا یک گروه سیاسی با اهداف و جهت گیری امنیتی بود. این گروه در 15 فوریه سال 1991 تاسیس شد. این گروه در بستر اروپای شرقی شکل گرفت که مختصات جغرافیایی و سیاسی خاص خود را دارد. ارکان گروه ویشاگراد عبارتند از: ریاست گروه، صندوق بین المللی ویشاگراد، شورای سفیران، کنفرانس وزرای امور خارجه، کارگروه های تخصصی از جمله کارگروه انرژی و دو رکن دیگر که هنوز به طور کامل تاسیس نشده اند، یعنی گروه رزمی مشترک و نهاد حفظ اختراع ویشاگراد. این گروه در پی گیری مهمترین هدف خود، یعنی امنیت، روندی را از سال 1991 تا نگارش این مقاله، یعنی سال 2017 پیموده است که به نظر می رسد می توان آن را به دو مقطع تاریخی تقسیم کرد: از 1991 تا 2004 و از 2004 به بعد. در مقطع اول، این گروه به دنبال تامین امنیت نظامی و اقتصادی خود (که در این مقاله به نام امنیت سخت از آن یاد می شود) از طریق عضویت در ناتو و اتحادیه ی اروپاست و این دو هدف، بر دیگر اهداف و اقدامات امنیتی این گروه سایه افکنده است. اما پس از 2004، یعنی زمانی که هر چهار عضو گروه ویشاگراد، به عضویت ناتو و اتحادیه ی اروپا درمی آیند، دیگر ویشاگراد به سمت مسایل امنیتی همچون محیط زیست، تشکیل نهادهای حمایتی از حقوق معنوی، مبارزه با تروریسم، تشکیل ارتش مشترک، هماهنگی سیاست ها در زمینه مهاجران و بحث انرژی حرکت می کند. در روند حرکت گروه ویشاگراد، شاهد سیری از امنیت از همکاری به سمت هماهنگی هستیم.
۹۹.

جایگاه بین المللی شدن آموزش عالی در منافع ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۳ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 65 - 86

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن بین المللی شدن آموزش عالی فراملی دیپلماسی فرهنگی قدرت نرم دانش فراملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۳۲۶
مطالعه روند رشد و توسعه کشورهای توسعه یافته، حکایت از این واقعیت دارد که نظام های آموزش عالی، همواره یکی از ارکان و عامل بنیادی تکامل و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این کشورها بوده است. بنابراین، کشورهایی که خواهان توسعه همه جانبه، متوازن و پایدار هستند، لازم است نظام آموزش عالی خود را به طور متوازن و پایدار توسعه بخشند.  تحولات جهانی دهه 80 و تاثیر آن بر نظام و ساختار کشورها همچنین رسوخ پارادایم «کوچک شدن جهانی» و آگاهی ساکنان زمین از «جهان کوچک شده» سبب گردید که این تحولات نه تنها جنبه های «ذهنی» بلکه تمام ابعاد «عینی» زندگی «فردی» و «جمعی» انسان را متاثر سازد. از این رو بهره گیری از تهدیدهای ناشی از این پدیده و تبدیل آن به فرصت در جهت منافع ملی، قطعاً از ضرورت های مهم و بنیادین در استراتژی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورها در دهه حاضر خواهد بود بنحویکه موضوع بین المللی شدن زیرساخت آموزش با تاکید و تمرکز بر مقوله آموزش عالی یکی از مهمترین مصادیق مستدل و مستند در این ادعاست. در این مقاله با نگاهی قیاسی و با استمداد از دیدگاه نایت بعنوان چهارچوب نظری تحقیق نسبت به مطالعه تطبیقی زیرساخت آموزش عالی و نقش آن در فرایند توسعه منافع ملی کشورها اقدام شد و در نهایت با تحلیل وضعیت موجود کشور در این زیرساخت و ضمن تاکید بر نقش آموزش در فرایند توسعه ملی نسبت به شناسایی خلاء موجود در این زمینه بر مبنای دورنمای مطلوب ترسیم شده در اسناد بالادستی نظام نظیر سند چشم انداز افق 1404 نسبت به پیشنهاد بایسته های تحقق موضوع در بهره برداری از این فرصت مغتنم در کشور اقدام گردید.
۱۰۰.

الگوی رفتاری قدرت های بزرگ در مدیریت بحران های بین المللی در نظام تک چندقطبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)

کلیدواژه‌ها: نظام بین الملل مدیریت بحران الگوی رفتاری چندقطبی نظام تک موازنه قوای نامتقارن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۰ تعداد دانلود : ۷۵۰
آنچه در این پژوهش کانون توجه و تمرکز است، مسئله الگوی رفتاری قدرت های بزرگ در مدیریت بحران های بین المللی تحت تأثیر شرایط و نظمی خاص می باشد. بسته به اینکه ساختار و فرآیند نظام بین الملل چگونه است، نحوه مدیریت بحران ها والگوی رفتاری دولت ها نیز، متفاوت خواهد بود. بنابراین، این مقاله با کاربست نظریه واقع گرایی ساختاری درصدد یافتن الگوی مدیریت بحران ها از سوی قدرت های بزرگ در نظام تک-چندقطبی است. از این رو، سئوال اصلی آن است که اقتضائات نظام تک-چندقطبی چگونه بر الگوی رفتاری قدرت های بزرگ در مدیریت بحران های بین المللی تأثیر گذاشته است؟ بر این اساس، فرضیه این است که محدودیت های نظام تک-چندقطبی الگوی رفتاری قدرت های بزرگ را به سمت «موازنه قوای نامتقارن» در عرصه سیاست بین الملل در مدیریت بحران ها سوق داده است. موازنه قوای نامتقارن به عنوان یک الگوی رفتاری از ابزارهای متفاوتی مانند ابزار نهادی، ابزار ائتلافی، ابزار تهاجمی و ابزار تحریمی بهره می گیرد تا بحران ها را مدیریت کند. سطح تحلیل پژوهش مطابق با نظریه واقع گرایی ساختاری از نوع تصویر سوم یا سطح نظام بین الملل پیروی می کند. روش پژوهش نیز مبتنی بر راهبرد پژهشی توصیفی- تحلیلی می باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان