محمد مالجو

آیا نمی توان سر آغاز جهانی شدن را طلوع اقتصاد بازار و نظام سرمایه داری در اروپای سده پانزدهم از سویی و افول تدریجی حیات مادی اروپاییان در همان هنگام از دیگر سو دانست ، طلوع یکی به هزینه افول دیگری ؟ بدین اعتبار آیا نمی توان گفت جهانی شدن در کلیت خود هرگز پدیده ای نوظهور نیست ؟ در این مقاله پس از مداقه در پاسخ های گوناگون محققان معاصر در این باب ، جهانی شدن همانا بازتاب گسترش جغرافیایی نظام سرمایه معرفی می شود که در گرو حرکت سرمایه ها و دارایی ها و کالاها و اطلاعات میان مرزهای دولت های ملی در سراسر بخش های توسعه یافته و توسعه نیافته اقتصاد جهان است ، پدیده ای که در دهه های گذشته هم از رهگذر انقلاب در فناوری اطلاعات و هم از رهگذر اراده ایدئولوژیک نهادهای بین المللی نظام سرمایه و نخبگان نظام سرمایه داری ابعاد به مراتب گسترده تری به خود گرفته است ، پدیده ای به قدمت نظام سرمایه داری که امروزه نامی نو گرفته است .

این مقاله به اجمال بر تاریخ اندیشه اقتصادی در ایرانِ سده اخیر نگاهی میافکند و تاریخ اندیشه اقتصادی در ایران را به چهار دوره متمایز تقسیم میکند. سپس، ضمن مقایسه آسیب شناسانه به صورتبندیِ مهم ترین آسیب های جامعه علمی اقتصاد در سال های پس از انقلاب میپردازد.