رضا شجری

این مقاله کوششی است در شناخت "دیو آز" و بیان اهمیت آن در اساطیر یونانی و متون زرتشتی و به دنبال آن شاهنامه گرانسنگ فردوسی، که نخست شومی و پتیارگی این دیو تنومند و نیرومند و راه های مبارزه باا او در پاره‌ای از منابع اساطیری و دین زرتشتی کاویده شده است. سپس اهمیت حضور او در شاهنامه فردوسی با استناد و استشهاد به ابیاتی از شاهنامه مورد توجه و بررسی قرار گرفته و کوشش شده است ضمن بیان و گزارش آزمندی پاره‌ای از پادشاهان و پهلوانان شاهنامه، فریبکاری این دیو جادوگر و ناخرسند بیشتر باز نموده شود. همچنین پادشاهانی که فریفته این دیو نشده و تخم نیکی و داد و دهش کاشته و گذشته اند، معرفی شده اند. بیان تفاوت آزمندی و اندازه خواهی یا بهره گیری از بایسته های زندگی و ذکر شاخصه های آن، فرجام سخن این مقاله را تشکیل می دهد.

گفتار حاضر کوششی است در راه شناخت لهجه در راه شناخت لهجه مردم کاشان و بررسی ویژگیهای صوتی و آوایی زبان آنها که با مطالعه و تحقیق بر روی زبان مردم شهر، فراهم آمده است. نگارنده کوشیده است ضمن جمع آوری و دسته بندی پاره ای از واژه ها، ابدال مصوتها و صامتها را که یکی از عوامل عمده اختلافات صوتی و آوایی است در این زبان بررسی و تحلیل نماید. بررسی دلایل پاره ای از این اختلافات و قاعده و قانون مند ساختن آنها با استفاده از نظریات زبانشناسانه و استناد به تحولات تاریخی بعضی از واژگان به منظور استشهاد یا تایید، از دیگر مقولاتی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است...

جعفر ابراهیمی «شاهد» از سرایندگان برجسته و از متقدمان حوزه شعر کودک و نوجوان ایران است. در آغاز کار سرودن شعر، اشعار رمانتیک فروغ فرخزاد، الگوی وی بوده است. وی از وی ژگی ها و اصول جریان رمانتیسیسم به تناسب حال و موقعیت مخاطب کودک و نوجوان بهره برده است. پژوهش حاضر می تواند به شناخت بهتر این شاعر و شناخت غیر مستقیم جریان رمانتیسم در شعر کودک و نوجوان ایران کمک کند. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی و تحلیل محتوا با استفاده از منابع کتابخانه ای است، که در آن، ضمن ارائه دیدگاه های ابراهیمی در مورد شعر کودک و نوجوان و تطبیق آنها با اصول رمانتیسم، ویژگی های جریان رمانتیسم در شعر کودکانه و نوجوانانه این شاعر بررسی شده است. برآیند تحقیق، حکایت از آن دارد که خصائصی همچون طبیعت گرایی، روستا گرایی، گرایش به مسائل نوستالژیک، احساس گرایی، فردگرایی ، گرایش به سیاحت و سفر و همچنین تلاش در جهت کشف مضامین تازه و تعابیر نو، برخی از ویژگی های قابل ذکر رمانتیسم در شعر ابراهیمی هستند.

مولانا در مثنوی شریف و بی بدیل خویش از عقول متعدد و متفاوتی سخن به میان آورده و گاه زبان به ستایش عقل و در جای دیگر به نکوهش آن گشوده است. در این نوشتار ضمن بیان و توضیح انواع عقل در مثنوی و تشریح کارکردها و ویژگیهای آن، دلایل ستایش و نکوهش آنها بررسی شده است. نگارنده بر خلاف برخی از صاحبنظران بر این باور است که عقل جزوی نیز با تمام آفاتی که دارد در مثنوی ذاتا مذموم نیست و پرتوی یا نیمی از دریای عقل کل است و وجودی نورانی دارد؛ ولی به سبب پاره ای از ویژگیها و محدودیتها، غالبا دچار آفات نفسانی و شیطانی می شود و راه اتصال آن به دریای عقل کل تنگ و تاریک می گردد. از این گذشته، میزان برخورداری انسانها از عقل نیز متفاوت است؛ به عبارت دیگر مولانا تساوی عقول را، که بعضی از متکلمان بدان اعتقاد دارند، نمی پذیرد و آن را با استدلال رد می کند. همچنین به اعتقاد مولانا، خداوند گاه جمادات را نیز دارای عقل و فهمی آدمی گونه می کند تا قدرت و اعجاز خویش را به اثبات رساند.

مولانا اهل استدلال بوده ودر مثنوی از انواع استدلال بهره برده است. البته استدلال مورد نظر مولانا، بیشتر استدلالی است که در جهت فهم مطلب به مخاطب است تا اثبات ادعا. استدلال های تفهیمی که بیشتر در موضوع های اخلاقی خودنمایی می کنند، شامل انواعی چون عقلی، نقلی، عقلی و نقلی است. مولانا در استدلال های عقلی –آنچنان که روش معهود واعظان منبری است- بیشتر به تمثیل و تشبیه، و در استدلال های نقلی به قرآن و حدیث تکیه داشته است.

جهان هستی، جهان مکافات است و هر عمل انسان عکس العملی در دنیا و آخرت دارد. پاداش و کیفر از موضوعات مهم متون دینی است و در تمام ادیان الهی به طرق و گونه های مختلف مطرح گردیده است، در هیچ کتاب آسمانی نیست که از پاداش و کیفر اعمال سخن به میان نیامده باشد، تنها وجه تمایز آن در شیوه بیان و نوع پاداش و کیفر و زمان و مکان است. قرآن بارها در سور و آیات گوناگون به ویژه ضمن بیان احوال و رفتار گذشتگان و تمثیل نیکوکاران و بدکاران ، به پاداش و عقوبت دنیوی و اخروی آن ها اشاره کرده است. احادیث و روایات معصومین (ع) نیز در این زمینه به قدری است که می توان با استفاده از آن ها به تبیین و تحلیل بیشتر و جزئی تری از موضوع دست یافت.فردوسی به عنوان یک شاعر حکیم و آشنا با متون اسلامی و زرتشتی، با به دست آوردن آگاهی از سرگذشت پیشینیان و مشاهدة ناکامی بیدادگران و کامیابی دادجویان، این موضوع اخلاقی را با زبان ها و بیان های گوناگون در قالب حکمت ها و آموزه های اخلاقی بیان کرده است. مقاله حاضر به بررسی موضوع پاداش و کیفر در شاهنامه اختصاص دارد و می کوشد جوانب گوناگون دیدگاه فردوسی را درباره این موضوع مورد مطالعه قرار دهد. از آن جا که شاهنامه رفتار پادشاهان گذشته را روایت می کند نگاه فردوسی بیشتر بر بیان رفتار هایی است که سازگاری بیشتری با این طبقه اجتماعی دارد و نیکو کاری یا کج رفتاری آن ها می تواند تأثیر شایسته و یا زیان بار ی در جامعه ایجاد کند.

گریز از نیکنامی و استقبال از بد نامی و رسوایی، یکی از ویژگی‌های مکتب رندی و عرفان عاشقانه است که در گفتار عارفان و آثار شاعران و رفتار رندان و قلندران بدان توجه و توصیه شده است. جامه شهرت، بافته‌ای پرآفت است و رنگ عجب و ریا و کبر و کیا را بر قامت طاعات و عبادات می‌پاشد و چهره اخلاص و یکرنگی را می پوشاند؛ لذا مبارزه با این صفت نفسانی همواره یکی از دغدغه‌های عارفان شوریده و رندان وارسته و حقیقت‌جو بوده است و راه‌ها و ریاضت‌ها و مجاهدت‌های گوناگونی برای شکستن شیشه نام و ننگ و غرور و شکوه مریدان خویش توصیه کرده‌اند. بیان این راه‌ها و بررسی علل و علامات این آفات در قالب حکایات و امثال و اشعار بزرگان و عارفان به ویژه عطار و مولانا و ابوسعید ابوالخیر زمینه‌های بحث این مقاله را تشکیل می‌دهند. بی شک کسی‌ می‌تواند خویش را از چشم خلق بیفکند و مدح و ذمشان در نظرش یکسان باشد که حق در نظرش بزرگ جلوه کند و جز به او نیندیشد و جز برای او نگوید، نخواهد و نکند. تحصیل این فضایل نیز آسان نیست و جان بر سر کسب آن می‌سوزد؛ اما آنچه می‌تواند نام و ننگ را به باد دهد، بادة عشق است، حاصل نوعی معرفت شهودی است که عاشق را ناخوآگاه در کمند جذبه خویش گرفتار می‌سازد.

   نبرد با اژدها یکی از مهیج ترین ماجراهایی است که در تاریخ اساطیری و پهلوانی، همواره کانون توجه بوده و رفته رفته به اشعار آیینی نیز راه یافته است؛ به گونه ای که گاه برای قهرمانان دینی نیز نبرد با اژدها و کشتن آن، یکی از افتخارات مهم قلم داد می شده است؛ چنان که بسیاری از شاعران آیینی از سده هفتم تا به امروز به ماجرای کشتن اژدها در مهد توسط حضرت علی (ع) اشاره کرده اند. قدیمی ترین منبع روایی این قصّه، مناقب ابن شهرآشوب در سده ششم هجری است؛ اما در دیگر منابع و متون معتبر شیعه و سنی مانند شواهد التنزیل حسکانی و مناقب خوارزمی و مناقب علی بن ابی طالب (ع) الجلابی الشافعی به این داستان اشاره نشده است. در این پژوهش، سعی شده تا علاوه بر توجه به سیر تاریخی این داستان و حضور پررنگ اژدها در داستان های اساطیری-حماسی به تحلیل و بررسی داستان نبرد با اژدها در مهد توسط حضرت علی (ع) و دلایل رشد چشم گیر آن در شعر آیینی هم پرداخته شود. الب ته شه رت داست ان نبرد با اژدها در حوزه ادیان الهی می تواند بحثی سمبولیک باشد و اژدها نماد همان دشمنان بیرونی (اهریمن، دشمنان دین و...) و درونی (نفس) باشد که تمام قدیسان دینی توانسته اند بر این دشمن چیره شوند و در مورد حضرت علی (ع) هم می تواند علاوه بر دشمن درونی شامل دشمنان بیرونی هم باشد. این داستان به سبب داشتن قالب حماسی و مفاخره آمیز، نه تنها در طول تاریخ بشریت، بلکه در حوزه شعر آیینی هم بسیار مورد اقبال قرار گرفته است.

در دهههای اخیر، روند مهاجرت ایرانیان و به ویژه نویسندگان و نشر آثار مهاجران شکل ویژه ای یافته است. حضورِ نویسندگان و شعرا در خارج از کشور و تولید متن ادبی، گرایش ها، جریان ها و رویکردهای ادبی خاصی را در بیرون از مرزهای کشور پدید آورده است. آثارِ ادبی برون مرزی با عنایت به شاخصه ها و ویژگیهایی که برخی از منتقدان برشمرده اند، تعابیر متفاوتی دارد. مسئله نویسنده و چگونگیِ رفتن یا زمان بودن او در خارج از کشور و محتوای اثر او از دلالت های مهمی تلقی می شود تا کاری ذیلِ عنوان خاصی تعریف و طبقه بندی گردد. همچنین داستان نویسی برنمرزی در جریانهای مشخصی قابل دستهبندی است. در مقاله حاضر داستاننویسی مهاجرت ایرانی، در قالب جریانهای عمده سیاستمحور، هویتمحور و داستاننویسی زنان تحلیل شده است. داستان نویسی سیاسی در دهه 60 و تا اواسط دهه 70 پربسامدترین جریان است. این جریان زیر سایه گروهها و فعالیت های سیاسی پدید میآید و به مسئله انقلاب و مسائل پیرامون آن توجه می کند. از نیمه دهه 70 به بعد جریان هویتاندیش غلبه مییابد. در این جریان مضامینی نظیر تفاوتهای سرزمین مادری و سرزمین دیگری و نحوه مواجهه مهاجران با دنیای جدید در قالب روایتهای هویتاندیش برجسته میشود. نویسندگان زن نیز در مهاجرت بسیار بودهاند و در حوزه داستان، با نگاهی زنانه به روایت زندگی زنان مهاجر و مسائل آنها پرداختهاند. در داستاننویسی زنان نحوه مواجهه زن با دنیای جدید و نیز مسائل آنها در جامعه ایران از موضوعات عمده روایتهاست.

شیخ ابوالفیض بن مبارک(954 1004ه.) متخلّص به فیضی از بزرگ ترین شاعران قرن دهم هجری و ملک الشعرای دربار اکبرشاه بوده است. بر خلاف دیدگاه کسانی که او را ملحد و دیوانش را سرشار از کفریات دانسته اند، او در باره دین نگاهی ژرف و با آموزه های عرفانی آشنایی بسیار داشته است و در عین حال از تنگ نظری و تعصب به دور بوده و دیوان او گنجینه ای عرفانی است. در این مقاله بر بنیاد این فرضیه ها و با روش توصیفی- تحلیلی کوشیده شده است که اندیشه های عرفانی و اثرپذیری از مکاتب گوناگون عرفانی در دیوان فیضی واکاوی شود و به این نتایج رسیده ایم که فیضی به مکاتب عرفانی ملامتی و قلندری گرایش بیشتری داشته، همان گونه که با تصوف خانقاهی سر سازش نداشته و فراوان از مظاهر آن چون خانقاه و خرقه و شیخ و ... انتقاد کرده است. شیوه بیانش در تبیین مبارزه با نفس بیشتر حماسی و تأویل گرایانه  بوده و در اندیشه های ملامتی و قلندری رندانه و طنزآمیز و در شطحیات اغراق آمیز و متناقض. حوادث اجتماعی و فرهنگی عصر او نیز در دیدگاه های او  اثرها داشته، به ویژه در نگاه اشراقی او و ستایش های بسیارش از خورشید و تساهل با پیروان دیگر ادیان و مکاتب.   

ترجمه به عنون حلقه تصل مین دو زبن و فرهنگ، سبب تقویت پیوند بین دو زبن پرسی و عربی و تعمل فرهنگی نن شده ست. سروده هی شعرن فرسی هموره مورد توجه مترجمن عرب زبن بوده ست. محمد لفرتی (1880-1978م)، شعر سوری، یکی ز مترجمن معصر عرب ست که ب زبن شعر به ترجمه غزلیت حفظ پردخته ست. در ین جستر ب روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ترجمه هی فرتی ز دو غزل حفظ پردخته و بر سس نظریه دریفت نشن دده یم که مترجم، ب وجود شنیی ب زبن فرسی، گه در فهم و دریفت شعر کنیی و یهم ور به خط رفته ست و در نتیجه، در دریفت و نتقل پیم زبن مبد به مخطبن موفق نبوده ست. لبته ترجمه وی ب وجود کستی هیی که نشی ز درنیفتن مقصود حفظ بوده، بسیر زیبست و تلش کرده ت در موسیقی بیرونی (وزن و نظم قفیه بندی) نیز بزفرینی خود ر به زبن شعری حفظ نزدیک کند. همچنین معلوم شد که وی در دریفت مفهوم شعر فقد تعبیر عرفنه تحدودی موفق تر ز شعر عرفنی بوده ست.

نقد روش شناسی کتاب، یکی از موضوعات قابل توجه در حوزه آثار علمی و پژوهشی است و با توجه به اینکه کتاب مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه عزّالدین محمود کاشانی و ترجمه ابومنصور عبدالمؤمن اصفهانی در شمار آثار شاخص و مهم عرفانی در قرن هشتم هجری است و هر دو مترجم در شمار سلسله مشایخ سهروردیه از مشرب فکری واحدی برخوردارند، مقایسه تطبیقی و نقد روش شناسی این آثار، علاوه بر معرفی و تبیین کتاب عوارف المعارف سهروردی، امکان شناخت بیشتر و همه جانبه هر دو اثر را نیز فراهم می کند و نشان می دهد که مترجمان تا چه اندازه در ترجمه خود، تحت تأثیر متن اصلی عوارف المعارف سهروردی بوده و توانسته اند در زمینه ترجمه، توانمند عمل کنند. البته نقدهایی نیز بر این دو اثر وارد است که نگارندگان در این نگاشته قصد دارند علاوه بر مقایسه تطبیقی و توصیف و تبیین متن اصلی هر دو ترجمه، نقدهایی با رویکرد محتوایی و لفظی نیز انجام دهند تا ضمن بررسی، توصیف و تحلیل این دو اثر، روش شناسی آن ها هم از جنبه انتقادی نقادی شود.

محتشم کاشانی، مرثیه سرای بزرگ جهان اسلام، با ترکیب بند معروف خود، تحولی عظیم در ساختار مرثیه ایجاد کرد؛ چنان که شاعران قبل و بعد از او، به چنین مرحله ای نرسیدند. بررسی ارتباط میان فرم بیرونی و درونی شعر او، از دغدغه های اصلی این پژوهش است؛ چنان که پس از تجزیه و تحلیل عناصر سازنده این ترکیب بند، می توان گفت که میان صورت و معنا پیوند محکمی وجود دارد؛ زیرا صورت شعر محتشم، مجموعه ای از نشانه هاست که در عین شیوایی، بلاغت و حسن ترکیب با احتراز از تعقیدات لفظی و معنایی، صورت را به شکلی منسجم با معنا پیوند می دهد. سعی نگارندگان در این پژوهش بر آن است که نشان دهند محتشم کاشانی چگونه توانسته است این گونه هنرمندانه و خلاقانه از نشانه ها و تصاویر زبانی برای انتقال مضامین بلند ذهن خود بهره ببرد و روح بلند معانی را به پیکر توانمند صورت ترکیب بند خود تزریق کند و فخامت و استواری کلام را در عین نبوغ به نمایش گذارد. ایجاد تناسب میان واژگان، به کار گیری موسیقی شعر، تصویر آفرینی هنرمندانه و هدفمند، آشنایی زدایی همراه با ابتکار و خلاقیت و به کارگیری لحن حماسی از دیگر شگردها و ویژگی های مهم این ترکیب بند شورانگیز و حزن آمیز است که در پایداری آن و توجه مخاطبان و استقبال شاعران از او نقش مؤثر داشته است.  

شعر آیینی، شعری متعهد و متأثر از آموزه های دینی، حکمی، اخلاقی و سرشار از معارف اسلامی است که در خدمت ارزش های دینی قرار دارد. با توجه به فضای مذهبی حاکم بر شهر کاشان و موقعیت اجتماعی و فرهنگی آن، می توان گفت که شعر آیینی در کاشان، بخش مهمی از ادبیات منظوم را به خود اختصاص داده است و شاعران کاشانی بسیاری در این حوزه فعالیت داشته و دارند. تاریخچه شناخت دین و آموزه های آن، مؤید این مطلب است که انحرافات و کج اندیشی ها، خرافات و اندیشه های باطل، هیچ گاه از این حوزه جدا نبوده و نیست؛ پس باید کوشید تا ضمن بررسی این آسیب ها، زمینه شناخت صحیح از ناصحیح و سره از ناسره را برای مخاطبان این گونه ادبی و آیینی فراهم کرد. آسیب شناسی شعر آیینی در شمار یکی از آسیب شناسی های دینی، بیشتر به بررسی ضعف ها، نقص ها و نارسایی های محتوایی، ادبی و زبانی این گونه ادبی می پردازد. به عبارت دیگر، شناخت بایدها و نبایدها، لغزش ها و آفات این مجموعه از اشعار، از اولویت های آسیب شناسی شعر آیینی است. در پژوهش حاضر، تجزیه، تحلیل و آسیب شناسی شعر آیینی شاعران کاشان در سطح محتوایی انجام شده و دیدگاه اندیشمندان اسلامی و محققان این حوزه نیز از منظر متون و منابع اصیل اسلامی، تحلیل و بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که آسیب شناسی در سطح محتوایی بسیار وسیع است و این مسئله هشدار می دهد که باورها و اعتقادات قلبی مردم بیش از سایر موارد دستخوش تحریف و بدعت است. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی و همراه با تحلیل محتوا انجام شده است. محدوده کار نویسندگان، نقد و بررسی شعر آن دسته از شاعران آیینی در کاشان است که آثارشان تنها به صورت کتاب منتشر شده است.

روایت «لیله التعریس» در شمار قصه های مشهوری است که در طول تاریخ اسلام، شهرت بسیاری داشته و در بیشتر منابع و متون اسلامی ذکر شده است؛ همچنین در شعر شاعران بزرگ ادب فارسی مانند مولوی نیز راه یافته است. البته با توجه به اختلافات نقل راویان در اصل داستان و همچنین مسائلی مانند عصمت و نبودِ سهو یا خطای پیامبر (ص) و مواردی مانند جعل یا تقیه راویان، همواره مخالفان و موافقان بسیاری برای این روایت وجود داشته است؛ ازاین رو، در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی، ضمن تحلیل و بررسی این حدیث در متون و منابع اسلامی و نیز اختلافات شایع بین اهل سنت و شیعه در عصمت پیامبر (ص) ، به رویکرد عرفانی مولوی نیز پرداخته شده است؛ زیرا مولوی در مثنوی ، جدا از آرا و اندیشه های مخالفان و موافقان، بیشتر درپی تحلیل و تبیین عرفانی این داستان، پروراندن معانی بلند و باریک عرفانی و توجه به باطن و تأویل این داستان بوده و کمتر به ظاهر و لفظ آن اهتمام ورزیده است. مولوی بیشتر به فواید روحانی، ایمانی، اخلاقی و عرفانی روایت توجه داشته است و خواب پیامبر (ص) را نوعی استغراق، فنا و تجربه عرفانی می داند که بیانگر حالت وصال پیامبر (ص) با حق تعالی در همه حال است؛ درواقع مولوی با رویکرد عرفانی خود توانسته است به اختلافات کلامی این مسئله پایان دهد.

وقف یکی از سنت های نیکو در دین مبین اسلام است که ثمره های اجتماعی و رفاهی آن می تواند زمینه حیات بهتر را برای نسل های آینده فراهم کند. وقف کارکردهای فراوانی در زمینه های مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و... دارد که مهم ترین آن ها، فقرزدایی از سطح جامعه، تعدیل ثروت و کنترل آن است، و در یک کلمه باعث ایجاد عدالت اجتماعی می شود. بررسی ابعاد وقف و تحلیل اجزای ساختاری وقف نامه های کشف شده سبب می شود تا نقش های گوناگون سنت وقف در جامعه مشخص شود. در این پژوهش سعی شده وقف نامه خواجه حاجی معزالدین معروف به «خواجه ملک» فرزند حاج آقا علی از اعیان و خیرین مشهور طاهرآباد در قرن یازدهم هجری، از حیث ساختار و محتوا، تحلیل و بررسی شود و ابعاد گوناگون و کارکردهای آن در شمار سند حقوقی و مادی، از جهات گوناگون فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، سیاسی، زبانی و ادبی، تاریخی و... معرفی و تبیین شده، ارزش های مذکور در مجال این مقاله، بازنمایی شود. در واقع، شناخت آداب ورسوم اجتماعی هر عصر و سنت های جاری در آن دوره (آشنایی با سنت وقف و شیوه آن، هدف و ساختار وقف نامه ها)، شناسایی برخی از واقعیات و حقایق تاریخی، آشنایی با مختصات زبانی و ادبی هر دوره به دور از هر گونه تحریف و تبدیل، و شناخت گوشه هایی از زندگی واقف، از مهم ترین دستاوردهای تحلیل و بررسی ساختار وقف نامه هاست که بدین وسیله نه تنها می توان از آثار نیک و موقوفات باارزش خیران ارجمند، یاد کرد بلکه می توان سنت حسنه وقف را به عنوان سنتی ماندگار در جامعه، پویا کرد.

هدف از این تحقیق، بررسی و توصیف نظام آوایی گویش جوشقان قالی است. این گویش یکی از گویش های مناطق مرکزی ایران است و تاکنون پژوهش مستقلی درباره آن انجام نشده است. تحقیق حاضر که اولین بررسی نظام مند درباره گویش جوشقان قالی است، نظام آوایی این گویش را شامل آواشناسی، فرایند واجی و ساختمان هجا تجزیه و تحلیل می کند. در این مقاله، فرایندهای آوایی این گویش نظیر ابدال، ادغام، قلب، افزایش و... بررسی شده و در برخی از موارد، مقایسه ای اجمالی با گویش های مناطق مجاور صورت گرفته است. بخش دیگر این مقاله به بررسی واحدهای زبر زنجیری گویش پرداخته است. از واحدهای زبر زنجیری، تنها مبحث تکیه بررسی شده و نتایج نشان می دهد که با فارسی معیار تفاوت دارد. در بخش پایانی این پژوهش، پاره ای از شباهت های آوایی زبان جوشقان قالی با زبان های باستانی مورد تحلیل قرار گرفته است. در مجموع می توان گفت که نظام آوایی گویش جوشقان قالی شباهت زیادی به فارسی معیار دارد و مانند فارسی، دارای 23 همخوان و 11 واکه است.