ابراهیم عزتی لارسری

هدف این پژوهش، بررسی نمونه هایی از گفت وگوهای زنده خبر های ورزشی شبکه ورزش براساس نظریه دولی و لوینسون، (2001) است. بر این اساس، ابتدا از خبرهای ورزشی شبکه ورزش در طول یک ماه که 24 برنامه بود، تعداد 12 برنامه به صورت تصادفی انتخاب، ضبط و بازنویسی شد. در ادامه، انواع ابزارهای پیوستگی در نمونه ها و بسامد کاربرد آنها در برنامه های ضبط شده، استخراج شد. در انتها، با استفاده از نرم افزار اکسل Excel و Spss به رسم نمودار و درصدبندی ابزارهای پیوستگی به کار رفته در این گفت و گوها پرداخته شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها بدین قرارند: با توجه به درصد بسامدهای به دست آمده از انواع ابزارهای پیوستگی، همانندی با 66/ 58 درصد، بیشترین درصد بسامد کاربرد را به خود اختصاص داده است. علائم ارتباطی میان گزاره های معنایی با 65/18 درصد در جایگاه دوم و عبارت های توصیف با 12 درصد در جایگاه سوم قرار دارد. در نتیجه می توان اذعان داشت که ابزارهای پیوستگی مطرح شده،  طبق اولویت های بیان   شده، تأثیر بسزایی در ارتباط معنایی خواهند داشت.

در این پژوهش با تکیه بر نظریه نقش گرایی هالیدی و متیسن (2004) گزارش های دو گزارشگر فوتبال ایران، فردوسی پور و احمدی، مورد بررسی قرار گرفت و از این طریق، سبک هر گزارشگر مشخص شد. نوع پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و جامعه آماری، گزارش های فوتبال نامبردگان است که در مدت پنج ماه از هر کدام پنج گزارش، به صورت تصادفی انتخاب، سپس ضبط و بازنویسی شد. پس از این مرحله، فرایندهای مادی، ربطی، گفتاری، ذهنی، رفتاری و وجودی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در  انتها، با استفاده از نرم افزار EXCEL  و SPSS ، داده ها را تجزیه و تحلیل کرده و نتایج نشان داد که از تعداد 480 فرایند مشاهده شده در گزارش های منتخب احمدی، 23/48 درصد فرایند مادی، 2/34 درصد فرایند ربطی،  3/9 درصد فرایند ذهنی و 06/1درصد فرایند وجودی که بیشترین فراوانی مشاهده شده مربوط به فرایندهای مادی و کمترین مورد مربوط به فرایندهای وجودی بود. از تعداد 590 مورد فرایند مشاهده شده در گزارش های منتخب فردوسی پور، 5/39 درصد فرایند مادی، 2/33 درصد فرایند ربطی، 5/16درصد فرایند ذهنی و 1/2درصد فرایند وجودی که بیشترین فراوانی مشاهده شده مربوط به فرایند مادی و کمترین فراوانی مربوط به فرایند وجودی است. بنابراین سبک گزارشگری احمدی سبک عینی بود؛ ولی فردوسی پور سعی دارد تجربه های خود را به صورت ذهنی به شنونده منتقل کند.

در این پژوهش، مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی مورد مطالعه قرار گرفت. ابتدا با مروری بر کارهای انجام شده مدل فرضی پژوهش انتخاب گردید. پس از ترجمه با توجه به نظر مشورتی گروه خبرگان پرسشنامه ی سنجش مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی را طراحی و پس از تطبیق با نسخه ی اصلی و تأیید گروه خبرگان، به صاحبان فرایند یعنی مدرسان تربیت بدنی ارائه شد سپس پاسخ های دریافتی را وارد نرم افزار SPSS ورژن 23 نموده و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ ضریب 774/0 به دست آمد. بعد از آن با استفاده از آنالیز عاملی اکتشافی، مدل پیشنهادی مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی تعیین شد. سپس با وارد کردن داده ها در نرم افزار LISREL ورژن 8.80، آنالیز عاملی تأییدی پرسشنامه تبیین گردید. در نهایت، مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی با سه عامل بیان، مدیریت مکالمه و توجه معرفی گردید مشاهده می شود اولین مولفه ی تأثیرگذار در تدریس به زبان فارسی بیان است، لذا می توان این نتیجه را مد نظر قرار داد که در بافت تدریس به زبان فارسی، گفتار استاد می تواند اولین و مهم ترین تأثیر را در برقراری ارتباط با دانشجویان داشته باشد.

خانواده، به عنوان یکی از نهادهای مهم جامعه، در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی شده است، که این موضوع، تاحد زیادی حاصل تغییر نگرش ها و باورهای افراد جامعه نسبت به این نهاد است. در این رابطه، یکی از حوزه هایی که در چند دهه اخیر شاهد دگرگونی های چشم گیری در آن بوده ایم، حوزه فرزندآوری و تمایل خانواده ها به داشتنِ فرزندِ کمتر است. در پژوهشِ حاضر، قصد داریم تا با رویکرد انسان شناسی زبان شناسی شناختی و به شیوه ای تطبیقی، مفهوم سازی فرزند را در میان دو نسل مختلف از زنان متأهل فارسی زبانِ شهر تهران مورد بررسی قرار دهیم و نشان دهیم که این دگرگونی ها، درواقع حاصل تغییر باورها و نگرش های زنان نسبت به مفهوم فرزند است، که در استعاره های زبانی قابل ردیابی هستند. برای رسیدن به این هدف، از روش شناسی کیفی و راهبرد قوم نگاری استفاده شده است. با نمونه گیریِ هدفمند از بیست زن در دو گروه سنیِ 25 تا 40ساله و نیز 50 تا 70ساله که دارای فرزند هستند، با کمک مصاحبه نیمه ساخت یافته، داده هایی درباره نگرش آنها نسبت به فرزند جمع آوری شد. در ادامه، داده ها با توجه به نظریه استعاره مفهومی در زبان شناسی شناختی مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفتند. نتایجِ به دست آمده نشان می دهند که استعاره های به کاررفته درباره فرزند توسط این دو گروه دارای تفاوت های قابل تأملی هستند. کلیدواژه ها: استعاره مفهومی، انسان شناسی زبان شناسی شناختی، شناخت فرهنگی، فرزندآوری.

پژوهش حاضر به بررسی گزارشِ گزارشگران کشتی به منظور ارائه مدل اختصاصی ترجمه استعاره های مفهومی پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش به صورت کیفی و پیکره بنیاد است؛ به این منظور تعداد 20 گزارش از مجموعه مسابقه های جام جهانی کشتی در سال 2022 به صورت تصادفی انتخاب و از طریق تحلیل محتوای مبتنی بر زبان شناختی تحلیل شد. تحلیل ها نشان داد که استعاره ها به صورت میانگین بیش از 8 درصد گزارش ها را تشکیل داده است. ازاین رو، پُرکاربردترین جمله استعاری این گزارش ها شناسایی و درنهایت مدل ترجمه بافت محور اختصاصی استعاره های مفهومی استفاده شده در گزارش های کشتی طراحی شد؛ بنابراین با توجّه به اهمّیّت ترجمه درست برای یافتن مرتبط ترین مفهوم در زبان مقصد و همچنین با توجّه به اینکه پژوهشگران بسیاری مهم ترین مشکل ترجمه را ترجمه استعاره ها می دانند مدل اختصاصیِ ترجمه بافت محور برای ترجمه استعاره های مفهومیِ به کار برده شده در گزارش های ورزشی خصوصاً کشتی طراحی و معرفی گردید.

پژوهش حاضر میزان کاربرد استعاره های مفهومی توسط مجریان برنامه های ورزشی سیما را بررسی کرده است. به این منظور، 18 برنامه ورزشی در شش ماه آخر سال 1400، به صورت تصادفی انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. این برنامه ها شامل برنامه ورزش و مردم شبکه یک سیما، برنامه فوتبال برتر شبکه سه سیما، برنامه شب های فوتبالی، برنامه کادر فنی، برنامه 2020، برنامه بازم مثل همیشه و برنامه کوه گشت از شبکه ورزش بود که با توجه به روش و فرایند تشخیص استعاره گروه پراگلجاز (2007) تعداد 226 استعاره مفهومی در آن ها شناخته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مجریان، برای مفهوم سازی ورزش، به ترتیب از استعاره های مرتبط با نبرد (63/33درصد)، استعاره های مرتبط با ابزار مکانیکی (24/21درصد)، استعاره های مرتبط با طبیعت (26/17درصد) و استعاره های مرتبط با سیاست (95/11درصد) استفاده کرده اند؛ همچنین مجریان برنامه های ورزشی سیما، با کاربرد استعاره های مفهومی سعی دارند تا مفاهیم را بهتر و شیواتر به مخاطب خود ارائه دهند.