ایلناز سجادیان

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان برخودناتوان سازی، مهارت های ارتباطی بین فردی و جهت گیری زندگی در زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره اصفهان اجرا شد. روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون باگروه کنترل و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره خصوصی شهراصفهان در پاییز 1399 تشکیل می داد. بدین منظور از بین مراجعه کنندگان، 28 نفرکه دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند به شیوه نمونه گیری دردسترس، انتخاب و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش وکنترل، جایگزین شدند . شرکت کنندگان گروه آزمایش به مدت9  جلسه90 دقیقه ای درمان متمرکز بر هیجان گولدمن و گرینبرگ را  به صورت فردی دریافت نمودند. آنها در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به پرسشنامه های خودناتوان سازی جونز و رودوالت، مهارت های ارتباطی بین فردی جرابک وجهت گیری زندگی شی یر و همکاران پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها ازتحلیل واریانس با اندازه های مکرراستفاده گردید. نتایج حاکی ازکاهش خود ناتوان سازی و بهبود مهارت های ارتباطی بین فردی و جهت گیری زندگی درگروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بود. بنا بر یافته های پژوهش می توان از آن برای کاهش خودناتوان سازی وبهبود مهارت های ارتباطی بین فردی و جهت گیری زندگی در میان زنان مطلقه ازدرمان متمرکزبرهیجان سود جست. 

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان کارآمدی هیجانی بر تنظیم هیجان، شفقت به خود و خود کارآمدی زنان دارای اختلال اضطراب فراگیر بود.روش: در یک طرح کاربندی تصادفی کنترل شده جامعه آماری زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مراجعه کننده به کلینیک های روانشناسی اصفهان در سال 1400 هدف قرار گرفتند. یک نمونه شامل 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بر اساس ملاکهای ورود و خروج انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15 نفر) و کنترل(15 نفر) قرار گرفتند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان ، شفقت به خود و خودکارآمدی بود. گروه آزمایش 8 جلسه مداخله کارآمدی هیجانی دریافت کردند، در حالیکه گروه گواه در لیست انتظار ماندند. برای تحلیل دادها از تحلیل واریانس اندازه های مکرر استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد درمان کارآمدی هیجانی بر تنظیم هیجان، شفقت به خود و خود کارآمدی موثر است و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است.نتیجه گیری: پیشنهاد می شود این درمان جهت افزایش توانایی تنظیم هیجان، شفقت به خود و خود کارآمدی در زنان دارای اختلال اضطراب فراگیر استفاده شود.واژه های کلیدی: درمان کارآمدی هیجانی، تنظیم هیجان، شفقت به خود، خود کارآمدی، اختلال اضطراب فراگیر

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر اعتماد بین فردی و بخشش بین فردی زنان آسیب دیده از ترومای پیمان شکنی همسر انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون با پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر، مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان بودند و پس از غربالگری با مقیاس سنجش اختلال پس از آسیب (وددرز و همکاران1، 1994)، ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در دو گروه آزمایش و گواه درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی (۱۵ نفر) و گروه گواه (۱۵ نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش پرسش نامه های اعتماد بین فردی (رمپل و هولمز2، ۱۹۸۶) و بخشش بین فردی (احتشام زاده و همکاران3، 1389) بود. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه نود دقیقه ای تحت درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی (مک کی و وست4، ۱۳۹۷) قرار گرفت؛ سپس هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با پرسش نامه های پژوهش ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. نتایج حاکی از تأثیر درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر اعتماد بین فردی (۷۵/۹F=،۰۰۱/۰P<) و بخشش بین فردی (۰۰۳/۰F=، ۰۰۱/۰P<) در مرحله پس آزمون و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. بنا بر نتایج این پژوهش، می توان از درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی در بهبود اعتماد بین فردی و بخشش بین فردی در زنان آسیب دیده از ترومای پیمان شکنی همسر بهره برد. 

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر سرسختی روان شناختی و فرسودگی والدگری مادران دارای فرزند مبتلا به اتیسم بود. روش: مطالعه حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم مراجعه کننده به آموزشگاه دست های مهربانی (دریا) شهر اصفهان در سال ۱۴۰۱ بودند. از میان آن ها نمونه ای به حجم ۳۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند بر اساس ملاک های ورود و خروج انتخاب و به تصادف در دو گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند (هر گروه ۱۵ نفر). هر دو گروه آزمودنی قبل و بعد از مداخله و ۲ ماه بعد، در مرحله پیگیری به ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه سرسختی روان شناختی کوباسا، مدی و کاهن (۱۹۸۲) و پرسش نامه فرسودگی والدگری رزکام، بریاندا و میکولاژاک (۲۰۱۸) پاسخ دادند. آزمودنی های گروه مداخله تحت درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی در ۸ جلسه ۲ ساعت قرار گرفتند، اما بر گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر سرسختی روان شناختی و فرسودگی والدگری اثربخش بوده و اثر این تغییر تا مرحله پیگیری پایدار مانده است (۰۵/۰> p). نتیجه گیری: می توان از درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی جهت افزایش سرسختی روان شناختی و کاهش فرسودگی والدگری در مادران دارای فرزند مبتلا به اتیسم استفاده نمود.

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی نقش تاب آوری، تنظیم هیجان و سلامت معنوی در پیش بینی افکار خودکشی زنان قربانی خشونت در دوره کرونا بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان قربانی خشونت بودند که به کلینیک های روانشناختی شهر اصفهان در سال 1401-1400 مراجعه کرده بودند و از میان آن ها 180 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های تاب آوری(کونور و دیویدسون،2003)، تنظیم هیجان( گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون،۲۰۰۱)، سلامت معنوی(پالوتزین و الیسون،1982) و پیش بینی افکار خودکشی(آرون بک،1961)پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل همبستگی، تحلیل رگرسیون چندگانه و از طریق بسته نرم افزار آماری SPSS-23 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که، افکار خودکشی توسط تاب آوری، سلامت معنوی و تنظیم هیجان قابل پیش بینی بود(05/0>p). تاب آوری بیشترین توان پیش بینی افکار خودکشی زنان قربانی خشونت را دارد و نزدیک به 32 درصد از افکار خودکشی زنان قربانی خشونت را پیش بینی می نماید و متغیرهای تاب آوری و سلامت معنوی به طور همزمان 5/39 درصد از متغیر افکار خودکشی زنان قربانی خشونت را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش برای کاهش افکارخودکشی درافراد قربانی خشونت خانگی در بسته های آموزشی توجه به تاب آوری و سلامت معنوی حائز اهمیت است.

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی برکارآمدی هیجانی بر خودکنترلی و صمیمیت زنان آسیب دیده از ترومای پیمان شکنی همسر بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری این پژوهش زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان در سال ۱۳۹۹ بود که پس از غربالگری با مقیاس سنجش اختلال پس از آسیب (وددرز و همکاران،۱۹۹۴) ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند(هرگروه 15 نفر). ابزارهای پژوهش پرسشنامه خودکنترلی (تانجی و همکاران،۲۰۰۴) و صمیمیت (واکر و تامپسون،۱۹۸۳) بود. گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت درمان مبتنی برکارآمدی هیجانی مک کی و وست (۲۰۱۶) قرار گرفت، اما گروه گواه تا پایان مرحله پیگیری، هیچ مداخله ای را دریافت نکردند؛ سپس هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به وسیله پرسشنامه های خودکنترلی و صمیمیت مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های تکراری تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از تأثیر درمان مبتنی برکارآمدی هیجانی بر خودکنترلی (۴۷۹/۲۲F=، ۰۰۱/۰p<) و صمیمیت (۱۴/۵۷F=، ۰۰۱/۰p<) در مرحله پس آزمون و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتیجه گیری: بنابر نتایج این پژوهش برای بهبود خودکنترلی و صمیمیت زنان آسیب دیده از ترومای پیمان شکنی همسر می توان از درمان کارآمدی هیجانی استفاده نمود.

هدف پژوهش حاضر عبارت است از اثربخشی بسته های آموزشی کاهش قلدری سایبری (ویژه دانش آموزان و والدین) بر عزت نفس و رضایت از زندگی در دانش آموزان دبیرستانی بود. روش کار به صورت شبه آزمایشی از نوع(پیش آزمون-پس آزمون) با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان دبیرستانی(دوره دوم) قلدر سایبری(مرتکبین) در شهرستان گچساران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. در روش نمونه گیری پژوهش حاضر، ابتدا پرسش نامه قلدری سایبری به دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی داده شد. سپس بعد از تجزیه و تحلیل نتایج، دانش آموزان قلدر سایبری(مرتکبین) شناسایی شدند، 15 نفر به عنوان گروه آزمایش و 15 نفر به صورت کنترل گمارده شدند. هر دو گروه پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت(1968) و رضایت از زندگی(هیوبنر،2001) را به عنوان پیش آزمون و سپس بعد از اجرای بسته های آموزشی، به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. بسته های آموزشی پس از اعتبار یابی بیرونی(اجرایی) در قالب مطالعه مقدماتی بر روی یک گروه نمونه 4 نفری برای مرتکبین قلدری سایبری به مدت 10 جلسه و والدین مرتکبین قلدری سایبری 4 جلسه اجرا و موارد نقص و ابهامات بررسی و برطرف گردید. سپس اجرای اصلی انجام گرفت و داده های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی تحلیل شد. جهت بررسی فرضیات از روش تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد که تفاوت بین پیش آزمون با پس آزمون در نمرات همه متغیرهای پژوهش معنادار شده است(001/0>p). بنابراین بسته های آموزشی کاهش قلدری سایبری می تواند برای بهبود متغیرهای وابسته پژوهش استفاده شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی بر اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری مطالعه حاضر کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر قم در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 12045 نفر بودند. در این پژوهش تعداد 50 دانش آموز با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (25 دانش آموز در گروه آزمایش و 25 دانش آموز در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی (محقق ساخته) را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 90دقیقه ای دریافت کردند. پرسشنامه های پژوهش شامل پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز، بلومنفیلد و پاریس (2004)، و پایستگی تحصیلی مارتین و مارش (2008) بود. داده های پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی بر اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم تأثیر معنادار دارد (001 / 0>P). بدین صورت که این مداخله توانسته به بهبود اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان منجر شود. بر اساس یافته ها، آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی با بهره گیری از مفاهیمی مانند تعامل مثبت، مسئولیت پذیری، پیروی از راهنمایی های معلم، ارتباط بین فردی، مهارت حل مسئله، خودکارآمدی تحصیلی و تلاش برای پیشرفت می تواند به عنوان یک آموزش کارآمد برای بهبود اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد.

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی بسته آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدین و فرسودگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده اجرا گردید. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 1 ماهه بود. جامعه آماری کلیه مادران دانش آموزان دوره ی دوم ابتدایی در شهر اصفهان، سال ۱۳۹۹ را شامل می شد که از بین آن ها تعداد 30 نفر از دانش آموزان دارای اختلالات درونی سازی شده به شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش برنامه آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بوگلز (2014) را طی 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار دریافت نمودند. گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. شرکت کنندگان به پرسشنامه های پژوهش شامل ابعاد مثبت مراقبت (PDCS) (راف و همکاران 2004) و فرسودگی والدگری (PBQ) (میکولاجک و همکاران، 2018) پاسخ دادند. جهت تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدین و فرسودگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده اثربخشی معناداری داشته است (05/0>p). بنابراین می توان گفت بسته ی آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدبن و فرسوگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده تاثیر دارد.

زمینه و هدف: کودکان تک والد بدلیل اثرات منفی ناشی از عدم حضور یکی از والدین، نیازمند یاری و مساعدت فراوانی هستند. این پژوهش با هدف تدوین بسته هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری مبتنی بر تجارب زیسته کودکان تک والد با استفاده از تحلیل محتوای کیفی استقرائی نیازمحور انجام شد . روش پژوهش: روش پژوهش تحلیل مضمون استقرایی نیازمحور بود. جامعه آماری پژوهش علاوه بر متون علمی ، شامل متخصصین و کارشناسان حوزه هنر و بازی درمانی و نیز کودکان 6 تا 12 سال تک والد در شهر اصفهان بود. از جامعه آماری مورد اشاره ۲۵ نفر از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای دستیابی به تجارب زیسته کودکان 6 تا 12 سال تک والد در دو عرصه هنر و بازی درمانی، از فرم مصاحبه نیمه ساخت دار و اکتشافی با مادران آن ها در باب مشکلات و نیازهای کودکان مورد مطالعه استفاده شد. لازم به ذکر است که نمونه گیری تا زمان اشباع داده ها ادامه یافته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا داده ها ثبت و کدگذاری شده و سپس بر پایه رویکرد تحلیل مضمون استقرایی براون و کلارک مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت . یافته ها: یافته ها منجر به تهیه بسته هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری متناسب با نیازهای روان شناختی کودکان تک والد بصورت ۱۰ جلسه ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه ای با توافق تخصصی بین ارزیابان ۹۴/۰ گردید. اجزاء و ساختار برنامه هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری، متشکل از فنون تلفیقی هنردرمانی و بازی درمانی ویژه کودکان تک والد، متمرکز بر نارسائی های عاطفی و هیجانی، نارسائی های بالینی و رفتاری، نارسائی های شناختی، نارسائی های اجتماعی، لزوم به نیاز شناخت و آگاهی، انجام فعالیت های لذت بخش، شکایات جسمانی و نارسائی های عملکردی و تحصیلی است . نتیجه گیری: در نهایت بسته هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری مبتنی بر تجارب زیسته کودکان تک والد با توجه به یافته های تحلیل مضمون برای کودکان تک والد (۶ تا ۱۲ سال) تدوین و مفاهیم مستخرج از متون مورد استفاده در قالب ساختار جلسات متعدد اموزشی تدوین و پردازش گردید و برای هر جلسه اموزشی بخش های موضوع جلسه، اهداف جلسه، محتوای جلسه، روش اموزش و ارایه تمرین و تکلیف طراحی شد .

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر سازگاری و اهمال کاری تحصیلی دانشجویان انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانشجویان دانشگاه های سراسری شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانشجو با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (در هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش مداخله طرحواره درمانی را در طی 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. در این پژوهش پرسشنامه سازگاری تحصیلی (بیکر و سایریک، 1984) و پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی (سولومون و راثبلوم، 1984) استفاده شد. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که طرحواره درمانی بر سازگاری و اهمال کاری تحصیلی دانشجویان تأثیر معناداری داشته است (p<0/001). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که طرحواره درمانی با بهره گیری از تکنیک هایی همچون آموزش سبک های مقابله ای، برقراری ارتباط بین مشکلات فعلی و طرحواره ها، اولویت بندی و مشخص کردن مشکل سازترین رفتارهای تحصیلی و ارائه شیوه های رفتاری مناسب می تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود سازگاری تحصیلی و کاهش اهمال کاری تحصیلی دانشجویان مورد استفاده گیرد.

خودارزشمندی به مثابه شاخص سازگاری روان شناختی و کارکرد مناسب اجتماعی تلقی می شود. هدف این پژوهش اثربخشی بسته ی درمانی خودارزشمندی بر نشخوارفکری و خودانتقادی زنان افسرده بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمام زنان 18 تا 50 سال افسرده شهر یزد بودند. نمونه شامل 30 نفر از زنان مبتلا به افسردگی بودند که به صورت در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند که برای هر یک از دو گروه پژوهش 15 نفر در نظر گرفته شد. ابزارهای پژوهش پرسشنامه ی نشخوارفکری نولن هوکسما و مارو (۱۹۹۱) و پرسشنامه ی خودانتقادی تامسون و زوراف (2004) بود. گروه آزمایش در هشت جلسه ی 90 دقیقه ای مداخله درمانی خودارزشمندی شرکت کردند. اما بیماران گروه کنترل هیچ مداخله ی درمانی دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره با استفاده از نرم افزار آماری SPSS23 استفاده شد. نتایج نشان داد، که بین میانگین نمرات نشخوار فکری در مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و مرحله ی پیگیری به طور کلی تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0>p)، هم چنین بین میانگین نمرات خودانتقادی در مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و مرحله ی پیگیری نیز تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0>p). بسته ی درمانی خودارزشمندی با داشتن متغیرهایی مانند شفقت خود، خودآگاهی برای افراد افسرده، مانند فیزیوتراپی ذهن عمل می کند، یعنی با تحریک سیستم تسکین بخشی، زمینه ی تحول آن را فراهم می کند و با تحول این سیستم، تاب آوری در برابر افسردگی را بالا می برد و می تواند باعث کاهش نشخوارفکری و خودانتقادی در زنان افسرده شود.

مقدمه: بروز بیماری های خاص همچون سرطان در فرزندان، سلامت روان مادران را با آسیب جدی مواجه می سازد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان مبتنی بر شفقت بر خودمراقبتی و خستگی از شفقت مادران دارای کودکان مبتلا به سرطان انجام گرفت . روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری 45 روزه بود. بدین منظور 25 مادر دارای کودکان مبتلا به سرطان مراجعه کننده به مرکز آموزشی - درمانی امید اصفهان در سال 1397 به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (12 مادر در گروه آزمایش و 13 مادر در گروه گواه). گروه آزمایش درمان مبتنی بر شفقت را 8 جلسه 90 دقیقه ای، در طی دو ماه و نیم دریافت نمودند اما گروه کنترل تا پایان مرحله پیگیری هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه خودمراقبتی (گالینا و همکاران، 2015) و پرسشنامه کیفیت زندگی حرفه ای (استم، ۲۰۰۵) بود. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت بر خودمراقبتی و خستگی از شفقت مادران دارای کودکان مبتلا به سرطان در مراحل پس آزمون و پیگیری تأثیر معنادار دارد (001/0>p) . نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که از درمان مبتنی بر شفقت به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود خودمراقبتی و کاهش خستگی از شفقت مادران دارای کودک مبتلا به سرطان استفاده شود.

ااین پژوهش باهدف مقایسه اثربخشی درمان کیفیت زندگی مبتنی بر تجارب زیسته دختران نوجوان دارای مشکل بی خوابی ودرمان گوش کردن عمیق کامل برشدت بی خوابی و کیفیت خواب نوجوانان دختر با مشکل بی خوابی انجام شد. روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پی گیری دوماهه بود. نمونه آماری پژوهش از بین دختران دارای مشکل بی خوابی دوره متوسطه دوم شهر اصفهان 45 نفر که دارای معیارهای ورود و خروج مطالعه بودند به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). آزمودنی ها در سه مرحله به پرسشنامه های شدت بی خوابی (مو رین،2006) و کیفیت خواب (پیتزبورگ، 1989) پاسخ دادند. درمان کیفیت زندگی در 10 جلسه ودرمان گوش کردن عمیق کامل در 8 جلسه 90 دقیقه ای برگزار شد. نتایج تحلیل اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که این دو مداخله در بهبود شدت بی خوابی و کیفیت خواب در دو گروه آزمایش نسبت به گروه گواه تأثیر معنی داری داشته و این تأثیر در مرحله پی گیری باقی مانده است (05/0p<). در مقایسه این دو مداخله درمان مبتنی بر گوش کردن عمیق کامل در بهبود شدت بی خوابی اثربخش تر از درمان کیفیت زندگی مبتنی بر تجارب زیسته بوده است (05/0>p) و در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت اثربخشی بر کیفیت خواب در مقایسه ی گروه درمان کیفیت زندگی با درمان مبتنی بر گوش کردن عمیق کامل تفاوت معنادار نبود (05/0<p).

طلاق پدیده ای است که آرامش روانی زنان مطلقه را متأثر ساخته و می تواند آسیب های روان شناختی سهمگینی را ایجاد کند. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر استیگما، علائم اضطراب اجتماعی و ترس از صمیمیت در زنان مطلقه شهرستان شهرکرد بود. این پژوهش، از نوع تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل و جامعه آماری آن، دربرگیرنده زنان مطلقه ای است که در سه ماهه زمستان سال 1398 به مراکز مشاوره شهرکرد مراجعه کرده و دارای پرونده بودند. از بین این افراد، 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمن د انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 15 نفر) جایگزین شدند. در این پژوهش، از پرسشنامه استیگما (میرزایی و همکاران، 1398)، اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) و ترس از صمیمیت دسکاتنر و تلن (1991) در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل اندازه گیری مکرر، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که گروه درمانی شناختی- رفتاری بر کاهش استیگما (001/ p< 45/27f=)، کاهش علائم اضطراب اجتماعی (001/p< 25/4f=) و کاهش ترس از صمیمیت (001/p< 422/14f=) در زنان مطلقه مؤثر است. با توجه به برآیندهای به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که مداخله شناختی- رفتاری، یکی از روش های مؤثر در بهبود ویژگی های روان شناختی زنان مطلقه قلمداد می شود.

زمینه و هدف: بیماری التهابی روده ویژگی های بالینی و مداخلات درمانی را به همراه دارد که می تواند تأثیر زیادی بر عملکرد روانی و روابط شخصی بیماران داشته باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی یوگا و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عواطف منفی، عواطف مثبت و تنظیم شناختی هیجان در افراد مبتلابه بیماری التهاب روده بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر از نوع مطالعه ی نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل بیماران التهابی روده شهر اصفهان بود. نمونه موردمطالعه شامل 30 بیمار مبتلابه بیماری التهابی روده بودند که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت کننده ها در مرحله پیش از مداخله و پس از مداخله به پرسشنامه های عاطفه مثبت و منفی واتسون و همکاران (۱۹۸۸) و تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2002) پاسخ دادند. گروه آزمایش تحت درمان یوگا و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای قرار گرفتند درحالی که گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری و با استفاده از نرم افزار SPSS-23 تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج مقایسه گروه آزمایش با گروه کنترل نشان داد که عواطف منفی، عواطف مثبت و تنظیم شناختی هیجان نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری داشته است. به عبارت دیگر، یوگا و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عواطف منفی و مثبت تأثیر معناداری داشته است (05/0>p). همچنین در متغیر تنظیم شناختی هیجان به جز ابعاد پذیرش و سرزنش دیگران افراد مبتلابه بیماری التهاب روده تأثیر معناداری داشته است (05/0>p). نتیجه گیری: به طورکلی نتایج حاکی از تأثیر یوگا و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عواطف منفی و مثبت و تنظیم شناختی هیجان افراد مبتلابه بیماری التهاب روده بود و می توان از آن به عنوان یک مداخله مهم و کلیدی کنار درمان های دارویی در بیماران التهاب روده استفاده شود. همچنین، نتایج این تحقیق می تواند مورداستفاده روانشناسان سلامت قرار بگیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه تأثیر مداخله آموزش بارشناختی با آموزش فراشناخت بر علایم مشکلات رفتاری درونی شده دانش آموزان بود روش: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و دو گروه آزمایشی بود. انتخاب نمونه ها هدفمند و انتصاب آنها به گروه ها تصادفی بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از بین نواحی شش گانه آموزش و پرورش ناحیه سه شهر اصفهان به صورت تصادفی انتخاب و از بین مدارس ناحیه سه، سه مدرسه انتخاب شدند که تعداد دانش آموزان 320 نفر بودند. سپس با اجرای سیاهه رفتاری کودک آخنباخ بر این دانش آموزان و کسب نمره یک انحراف بالاتر از میانگین، در این سیاهه، به روش نمونه گیری هدفمند 45 دانش آموز انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (آموزش بارشناختی و آموزش فراشناخت) و یک گروه کنترل (بدون مداخله آموزشی) گمارده شدند. سپس به معلمان گروه های آزمایشی آموزش های لازم در زمینه بار شناختی (گروه اول آزمایشی) و فراشناخت (گروه دوم آزمایشی) داده شد. نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری به دست آمد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد آموزش بارشناختی و آموزش فراشناخت بر کاهش علایم دانش آموزان دارای مشکلات درونی شده تأثیر داشته است (در زمینه تفاوت بین اثربخشی آموزش بارشناختی و آموزش فراشناخت نتایج پژوهش نشان داد که در کاهش علایم دانش آموزان دارای مشکلات درونی شده، تأثیر آموزش بارشناختی بیشتر بوده است). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که از آموزش بارشناختی و کاربرد آن در تدریس به وسیله معلمان برای کاهش علایم مشکلات رفتاری درونی شده دانش آموزان استفاده شود. همچنین با توجه به ماهیت سلسله مراتبی آموزش های بارشناختی به برنامه ریزان آموزشی پیشنهاد می شود که استفاده از یافته های این پژوهش در جهت تجدید نظر در برنامه های درسی دانش آموزان را مد نظر قرار دهند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته روان شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه های مهدویت بر سبک های هویتی و اهمال کاری دانش آموزان دختر متوسطه دوم انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانش آموز دختر متوسطه دوم با روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (15 دانش آموز در گروه آزمایش و 15 دانش آموز در گروه گواه). گروه آزمایش مداخلات بسته انتظارمحور (12 جلسه) را طی سه ماه دریافت نمود. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس خودسنجی التزام عملی به اعتقادات اسلامی (نویدی، 1376)، پرسشنامه سبک های هویت (برزونسکی، 1992) و پرسشنامه اهمال کاری (تاکمن، 1991) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرنی توسط نرم افزار آماری SPSS 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بسته روان شناختی انتظارمحور بر سبک های هویت اطلاعاتی، سردرگم، متعهد و اهمال کاری دانش آموزان تاثیر دارد (0001/0>p). نتیجه گیری: بر اساس جهت بهبود سبک های هویت  و کاهش اهمال کاری دانش آموزان می توان بسته روان شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه های مهدویت را مورد استفاده قرار داد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی ارتقاء وضعیت روان شناختی فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر و مقایسه اثربخشی آن با درمان پردازش شناختی بر تحمل پریشانی و تنظیم شناختی هیجان آنان بود. روش پژوهش : روش پژوهش از نوع ترکیبی طرح اکتشافی متوالی و حاوی دو بعد کیفی و کمی بود. هدف بخش کیفی تعیین محتوا، ساختار و شکل نهایی بسته آموزش ارتقاء وضعیت روان شناختی فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر بر مبنای تجارب زیسته آن ها بود. برای تد وین بسته آموزشی ارتقا وضعیت روانشناختی فرزندان شاهد و ایثارگر از رویکرد کیفی و برای مقایسه اثربخشی آن با درمان پردازش شناختی از رویکرد کمی و روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه استفاده شد ه است. جامعه آماری بخش کیفی پژوهش، علاوه بر متون علمی،  شامل کلیه فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر شهرستان یاسوج بود، که در سال تحصیلی 1397-1398 در مدارس متوسطه شاهد و دانشگاه یاسوج مشغول به تحصیل بودند. جامعه بخش کمی را کلیه فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر شهرستان یاسوج تشکیل دادند. نمونه گیری کیفی، به صورت هد فمند انجام و با 15 نفر مصاحبه نیمه ساختار یافته تا اشباع نظری انجام شد . د ر بخش کمی نیز 45 نفر از فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر شهرستان یاسوج به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به سه گروه آزمایش اول (15 نفر)، آزمایش دوم (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) به صورت تصادف کاربندی شد ند . گروه آزمایش اول با استفاده از بسته آموزشی ارتقاء وضعیت روان شناختی محقق ساخته در هشت هفته و گروه آزمایش دوم با استفاده از درمان پردازش شناختی ریسک و همکاران (2007) در دوازده هفته 90 دقیقه ای به صورت گروهی تحت مداخله قرار گرفتند. ابزارهای پژوه پرسشنامه های تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2002) و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر(2005) بود. د اد ه های کیفی به روش پدیدارشناسی و به شیوه مورد تاکید کلایزی و د اد ه های کمی به کمک آزمون واریانس اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شد ند . یافته ها: محتوای بسته ارتقاء وضعیت روان شناختی فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر شامل چهار مفهوم اصلی است: آموزش مقابله با سوگ و فقدان، مقابله و غلبه بر رنج و درد، گسترش حمایت اجتماعی، سازگاری هدفمند با شرایط و موقعیت بود و روایی بسته آموزشی نیز برابر با 87/0 گزارش شد. بخش کمی نتایج نشان دادند دو گروه آموزش بسته آموزشی ارتقاء وضعیت روان شناختی فرزندان شاهد و ایثارگر و درمان پردازش شناختی بر تنظیم شناختی هیجان (0.035=F=3.64،P) و تحمل پریشانی  (0.001=F=8.70، P) موثر بودند و این تاثیر در مرحله پیگری پایدار بود. همچنین نتایج آزمون تعقیبی توکی نشان داد تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش نبود (05/0<P). نتیجه گیری : از آنجا که بسته آموزشی ارتقاء وضعیت روان شناختی و درمان پردازش شناختی، تحمل پریشانی و تنظیم شناختی هیجان را ارتقاء میدهد؛ بنابراین برای بهبود تحمل پریشانی و تنظیم شناختی هیجان در فرزندان خانواده های شاهد و ایثارگر می توان از آن استفاده کرد.