علیرضا رضایی

هدف از انجام این مطالعه تبیین ژئوپلیتیک دولت اقلیم کردستان و چالش های رو به رو با آن بعد از تشکیل کشور عراق پس از جنگ جهانی اول تا به امروز می باشد. ژئوپلیتیک تحمیلی قدرتهای فرامنطقه ای در عراق بیش از نیم قرن است که مقاومت خشونت آمیز قومی و مذهبی را رقم زده است. کشور عراق قبل از هر چیز مخلوق سیاست ژئوپلیتیکی فرا منطقه ای است. مشارکت ندادن کردها و اعراب شیعه در عراق به صورت مبارزات خشونت آمیز و مسلحانه در سرتاسر تاریخ عراق نمود پیدا کرده است. به نظر می رسد که اصرار بر تداوم مقاومت ضد ژئوپلیتیکی کردها در عراق در نتیجه شکست نیروهای صدام در سال ۱۹۹۱ در تهاجم متحدین به رهبری آمریکا در طی عملیات موسوم به "طوفان صحرا" نوعی گشودگی مرزهای مسدود ژئوپلیتیکی را به دنبال داشته است. کردها بعد از صدور قطعنامه ۶۸۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد در تاریخ ۵ آوریل ۱۹۹۱ و در سایه منطقه پرواز ممنوع توانسته اند به حداقلی از حقوق قومی و انسانی خود دست بیایند. رفراندوم استقلال کردستان عراق توسط دولت نیمه مستقل این منطقه در مهرماه سال 96 نشان دهنده پیچیدگی های ژئوپلیتیک منطقه ای و جهانی و فاصله کردها با عملی شدن آرمان تشکیل کشور کردی است. این پیچیدگی ناشی از واقعیت های جغرافیای از یک سو و ناهم سویی خواسته ها و منافع کشورهای تأثیرگذار و تأثیرپذیر از استقلال کردستان است. در این نوشتار سعی شده است وضعیت پیچیده ژئوپلیتیک در ارتباط با شکل گیری کردستان مستقل در عراق چالش های رو به رو با آن مورد بررسی قرار گیرد.

هدف مقاله حاضر تبین مفهومی و محتوایی جنگ های نوین ازجمله جنگ سایبری، جنگ شناختی، جنگ اطلاعاتی و جنگ ترکیبی است. در این راستا سؤال اصلی مقاله این است که در مفهوم شناسی جنگ های نوین، چه عناصر مشترکی وجود دارد؟ در پاسخ به سؤال فوق این فرضیه مورد سنجش قرار می گیرد که فناوری مهم ترین عنصر مشترک در تمامی جنگ های نوین محسوب می شود. به تعبیری دیگر، درنهایت آنچه باعث شده جنگ های نوینی چون جنگ سایبری، جنگ شناختی و جنگ ترکیبی شکل بگیرد و یا باعث تحول جنگ های کلاسیک ازجمله جنگ اطلاعاتی به ابعاد جدیدی شده است، بحث انقلاب در عرصه فناوری و به ویژه انقلاب سایبری است. در این راستا سطح آمادگی جهت مقابله با چنین جنگ هایی، بستگی فراوانی به سطح دانش و فناوری هر کشوری دارد. با توجه به این امر، مقاله حاضر قصد دارد چهار حوزه جدید جنگ شامل حوزه سایبری، شناختی، اطلاعاتی و ترکیبی را موردبحث و بررسی قرار دهد و ضمن واکاوی مفهومی و محتوایی، نقش برجسته فناوری در ابعاد مختلف آن ها را مورد توجه قرار دهد. روش مورد استفاده در این مقاله، روش توصیفی و تحلیلی و بر پایه روش کتابخانه ای و اینترنتی است.

آنچه که در بررسی سیاست خارجی مورد اجماع محققان سیاست خارجی است، این است که سیاستگذاری درعرصه خارجی و ارائه تحلیلی مطلوب از سیاست خارجی هر دولت، منوط به در نظر گرفتن هر دو حوزه داخلی و خارجی است. در این ارتباط بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از چهار دهه از وقوع انقلاب اسلامی مواردی را مشخص می کند که در تبیین هر چه بهتر سیاست خارجی کشور و تعیین اهداف سیاست خارجی دولت جدید می تواند سیاست گذاران و مجریان را یاری کند. به همین جهت در این مقاله پرسش اینست که در بستر نظام بین الملل کنونی، چه الگو و استراتژی مطلوب و کارآمدی می تواند دولت ابراهیم رئیسی را در دستیابی به اهداف اش در سیاست خارجی یاری کند؟ در پاسخ برآنم که نظام بین الملل کنونی مبتنی بر هژمونی ایالات متحده آمریکا می باشد که درصدد پیاده نمودن نوعی نظم ایده محور است. لذا در دستور کار قرار دادن الگوی نظم عدالت محور با تاکید بر استراتژی "موازنه نرم در برابر قدرت هژمون" می تواند ضمن پرهیز از رویارویی مستقیم با این قدرت، هزینه های رهبری قدرت هژمون را بالا برده و او را مجبور به عقب نشینی نماید.

نوشته ی جسیکا « دختران شورشی: فعالان جوان و تغییر اجتماعی در سراسر آمریکا » کتاب تفت، استاد جامعه شناسی کالج دیویدسون در کارولینای شمالی است. ایشان صاحب تألیفاتی در خصوص مسائل زنان است. این اثر برگرفته شده از تز دکتری ایشان در دانشگاه سانتاباربارا کالیفرنیا است که در سال 2008 دفاع شده است. ایشان دارای مقالات و سخنرانی هایی با موضوع زنان و سیاست است که عمده توجه ی خود را هم در بحث زنان متوجه نوجوانان ساخته است. این کتاب در سال 2011 م توسط انتشارات دانشگاه نیویورک منتشر شده است. این کتاب نتیجه ی مصاحبه ی جسیکا تفت با تعدادی از فعالان جنبش های اجتماعی و سیاسی دختر ( 75 نفر)، در پنج شهر بزرگ در قاره آمریکا شامل؛ بئونس آیرس، ونکوور، کاراکاس، مکزیکوسیتی و سانفرانسیسکو است. نویسنده از پاییز سال 2005 م مسافرت به این پنج شهر را آغاز نمود و یک الی دو ماه در هر یک از این شهرها به سر برده است. تفت تلاش نموده تا از طریق مصاحبه های کیفی و همدلانه دیدگاه های آنها را کشف کند. وی برآنست که مطالعاتی که درباره ی جنبش های اجتماعی در دهه 60 م انجام شده است، بیشتر بر تجارب جنبش های جوانان دانشگاهی پرداخته است و کمتر به تجارب دانش آموزان و نوجوانان در جنبش های اجتماعی پرداخته شده است. این در حالی است که به نظر ایشان تغییر اقتصاد از اقتصاد معیشتی به اقتصاد صنعتی، جوانان و نوجوانان را به عنوان نیروی کار وارد عرصه ی اجتماع نموده است. این موضوع در خصوص دختران نوجوان که از طریق کار خانگی، خدمتکاری رستوران ها و هتل ها وارد عرصه ی کار شده اند، مشهود است.

تحقیق حاضر باهدف  تبدیل منابع دیپلماسی به نتایج دیپلماسی  فوتبال  با تاکید بر نقش میانجی گری پوشش رسانه ای طراحی و اجرا گردید. روش تحقیق حاضر به صورت پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه افراد آگاه به موضوع پژوهش بود. در جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه عبدی و همکاران (2018) استفاده گردید. به منظور تجزیه وتحلیل داده های تحقیق حاضر از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. تمامی روند تجزیه وتحلیل تحقیق، درنرم افزارهای SPSS و PLS انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، رویدادهای ورزشی (331/0=تأثیر؛ 236/2= تی)، سرمایه انسانی (244/0=تأثیر؛ 315/3=تی) و محصولات و خدمات ورزشی (404/0= تأثیر؛ 996/2=تی) به صورت معناداری بر پوشش رسانه ای تأثیرگذار می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که پوشش رسانه ای بر نتایج کلی (883/0= تأثیر؛ 37/27=تی)، نتایج اختصاصی (839/0=تأثیر؛ 237/24=تی) و نتایج ملی (859/0= تأثیر؛ 652/29=تی) در حوزه دیپلماسی فوتبال تأثیرگذار می باشد. با این توجه می توان چنین اعلام داشت که استفاده از پوشش رسانه ای می تواند در جهت کسب موفقیت های مربوط به دیپلماسی فوتبال تأثیر بسزایی داشته باشد.

محتوای کتاب کتاب حاضر با نگاهی انتقادی به سیاست خارجی آمریکا به خصوص در برخورد و مدیریت مسائل و مشکلات جهانی نوشته شده است. نویسنده که خود تجربه فراوانی در امور نظامی، به ویژه در زمینه مبارزه با تروریسم دارد، ضمن انتقادات گسترده از سیاست بوش، دوران اوباما را موقعیت مناسبی برای حل و فصل مشکلات جهانی ارزیابی می کند. وی با بررسی شخصیت و نوع نگاه اوباما و تیم سیاست خارجی وی، پیشنهادهای به دولت آمریکا در مدیریت بحران ها و مشکلات جهانی داده است. در این راستا، وی در فصل اول اشاره می کند که آمریکا در حال حاضر با چندین مشکل اساسی مواجه می باشد که می بایست برای هر کدام از آنها سیاست و اقدامات خاصی اتخاذ نماید. این مشکلات شامل مبارزه با تروریسم، رابطه با جهان اسلام، جنگ افغانستان، مشکلات عراق پس از خروج آمریکا، اختلاف بین رژیم صهیونیستی و فلسطینی ها، مسئله منع گسترش هسته ای، روابط با روسیه، مشکلات زیست محیطی و ضعف سازمان ملل متحد هستند. نویسنده هر کدام از این چالش ها را طی یک فصل مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده در فصل دوم به مسئله تروریسم می پردازد و سیاست بوش در این زمینه را مورد سرزنش قرار می دهد. به باور وی سیاست بوش کمکی به جامعه جهانی برای حل مشکل تروریسم نکرد، حتی این سیاست خود عاملی برای بازتولید تروریسم شد. در مقابل وی معتقد است که دولت اوباما درک بهتری از تروریست و ریشه های شکل گیری این پدیده دارد؛ چرا که به زمینه ها و ریشه های تروریسم توجه بیشتری می کند. روابط با جهان اسلام موضوع فصل بعدی است. روابط با جهان اسلام از این حیث برای آمریکا و به شکل کلی مجموعه غرب دارای اهمیت است که مبارزه با تروریسم در گرو چنین روابطی است. به باور نویسنده مبارزه با تروریسم زمانی می تواند موفق باشد که روابط غرب و به خصوص آمریکا با کشورهای اسلامی بهبود یابد. در فصل بعدی که در مورد چالش افغانستان می باشد، نویسنده روی کارآمدن اوباما را نقطه عطفی در تحولات افغانستان ارزیابی می کند. علت این امر در آنست که اوباما پس از به قدرت رسیدن با انتقاد از سیاست بوش خواهان تغییر در رویکرد و سیاست آمریکا نسبت به افغانستان شد. تلاش برای تغییر رویکرد نظامی و درک بیشتر روندها و متغیرهای داخلی افغانستان از جمله اقدامات اوباما برای ایجاد تغییر در این کشور بوده است. به باور اوباما در ساخت یک رژیم باثبات می بایست متغییرهای داخلی افغانستان از جمله تفاوت های فرهنگی و ارزشی مردم افغان، تفاوت ها و شکاف های قومی، قبیله ای و مذهبی مورد توجه باشند. فصل بعدی در مورد حمله آمریکا به عراق به عنوان یکی از مهم ترین اشتباهات راهبردی دولت بوش است. از دیدگاه نویسنده حمله به عراق نه تنها مشکلی را حل نکرد، بلکه اساساً مشکلات گسترده تری برای آمریکا در سطح منطقه خاورمیانه ایجاد نمود. این جنگ به هیچ عنوان مشروعیت جنگ افغانستان را نداشت. در مقابل دولت اوباما از همان روزهای اول اعلان نمود که به دنبال خروج منطقی و برنامه ریزی شده از عراق است. به باور نویسنده خروج از عراق به شکل مرحله ای و با تثبیت موفقیت ها به خصوص با تقویت دولت و ارتش عراق، می تواند زمینه ای برای موفقیت در سایر عرصه ها باشد. فصل بعدی در ارتباط با مسئله اختلافات موجود بین فلسطینی ها و به طور کلی جهان اسلام با رژیم صهیونیستی است که به نظر نویسنده یکی از مهم ترین چالش ها دولت اوباما می باشد که هنوز وی به دلیل ماهیت درگیری هیچ گونه موفقیتی در آن نداشته است. نویسنده طی فصل بعد به برنامه هسته ای ایران اشاره می کند. برنامه هسته ای ایران از این حیث به عنوان یکی از چالش های اصلی سیاست خارجی اوباما در نظر گرفته شده است که نظم کنونی و آینده خاورمیانه به آن بستگی دارد. به باور نویسنده هسته ای شدن ایران نه تنها می تواند زمینه ساز اقدامات احتمالی رژیم صهیونیستی گردد، بلکه می تواند باعث ایجاد رقابت برای ساخت تسلیحات اتمی در منطقه خاورمیانه شود. بنابراین تنها گزینه مطلوب است. « دیپلماسی بدون پیش شرط » برای حل آن روی آوردن به فصل بعدی در مورد روابط با روسیه است. در این زمینه نویسنده با انتقاد از سیاست خارجی بوش، سیاست بی توجهی غرب و به خصوص آمریکا به روسیه را سیاستی پرهزینه ارزیابی نموده است. نویسنده اشاره می کند که به دنبال فروپاشی شوروی، مقامات آمریکایی احترام لازم را برای روسیه قائل نشدند که همین مسئله دولت روسیه را واردار به اتخاذ اقداماتی علیه منافع غرب نمود. همین موضوع باعث شد که مقامات روسیه تصمیمات جدی برای برخورد با غرب در مواردی همچون بحث سپر دفاع موشکی بگیرند. این در شرایطی بود که آمریکا برای حل مشکلات جهانی به شدت به حضور و حمایت روسیه نیاز دارد. موضوع فصل بعدی گرم شدن دمای کره زمین به عنوان چالش زیست محیطی در سیاست خارجی آمریکا است. نویسنده در این زمینه به تمجید از دولت اوباما می پردازد. وی در این فصل به سیاست ها و اقدامات اوباما در زمینه محیط زیست پرداخته و دولت وی را یکی از موفق ترین دولت های آمریکا در این زمینه معرفی نموده است. در نهایت در فصل آخر نویسنده تقویت جایگاه سازمان ملل را یکی دیگر از ضروریات سیاست خارجی اوباما ارزیابی می کند. نویسنده مشکلات جهان کنونی را به شکلی می داند که تنها با هماهنگی در چارچوب سازمان ملل می توان با آنها مقابله کرد. به عنوان نمونه مبارزه با گسترش بیماری های واگیردار، حل وفصل اختلافات و پایان درگیری های محدود داخلی و بین المللی با توسل به نیروهای حفظ صلح و هماهنگی برای حل بحران های زیست محیطی بدون سازمان ملل ممکن نیست. نقد محتوایی کتاب حاضر با نگاهی انتقادی به سیاست خارجی آمریکا در دوران بوش نوشته شده است. نویسنده سیاست خارجی بوش را مهم ترین علت ناکامی آمریکا در مقابله با تهدیدات ارزیابی نموده است. وی سیاست بوش در مبارزه با تروریسم و منع گسترش تسلیحات کشتارجمعی را ناکارآمد ارزیابی نموده و به شدت از نوع برخورد آمریکا با روسیه و سازمان ملل متحد انتقاد می کند. در مقابل وی سیاست اوباما را که مبتنی بر چندجانبه گرایی، احترام به سازمان ملل متحد و رژیم های بین المللی و همکاری با روسیه و سایر قدرت های بزرگ می باشد را زمینه ساز موفقیت آمریکا در مقابله با تروریسم، مسئله گسترش تسلیحات کشتار جمعی و سایر تهدیدات و مشکلات ارزیابی نموده است. با توجه به این شرایط، از منظر محتوایی مطالعه کتاب حاضر کم وبیش خواننده را با تحولات سیاست خارجی آمریکا طی یکی دهه گذشته آگاه می سازد. ضمن اینکه چون نویسنده در سرتاسر کتاب، سیاست خارجی بوش و اوباما در ارتباط با موضوعات مختلف را مورد مقایسه قرار داده است، عملاً درک عمیق تری برای خواننده در زمینه سیاست خارجی آمریکا و تفاوت در رویکرد و سیاست خارجی احزاب جمهوری خواه و دموکرات ایجاد می کند. بنابراین مطالعه کتاب می تواند در زمینه آشنایی با اصول سیاست خارجی آمریکا، تفاوت های بین احزاب جمهوری خواه و دمکرات، نوع نگاه آمریکایی ها نسبت به جهان، سایر کشورها و تهدیدات و همچنین برآورد آینده سیاست خارجی آمریکا بسیار راه گشا باشد. با این وجود نکاتی در کتاب وجود دارد که شایسه دقت نظری بیشتری بوده اند. از جمله اینکه به نظر می رسد نویسنده در برآورد تهدیدات تا اندازه زیادی تحت تاثیر نگرش غربی به جهان قرار گرفته است. تحت تاثیر این نگرش، جهان از زاویه دید کشورهای غربی دیده می شود و فرصت ها و تهدیدات با توجه به منافع آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد. همین موضوع باعث می شود که بخشی مهمی از تهدیدات دیده نشوند و یا اینکه صرفاً آن بخشی مدنظر قرار گیرد که غرب و آمریکا را هدف قرار داده است. به عنوان نمونه، وی به درستی تروریسم را یکی از مهم ترین تهدیدات جهانی ارزیابی نموده است که می بایست در صدر سیاست خارجی آمریکا قرار گیرد. با این وجود زمانی که نویسنده وارد مصادیق شده، عملاً تنها به القاعده و سایر گروه های تروریستی اشاره می شود که غرب را هدف قرار داده اند. این در شرایطی است امروزه بسیاری از کشورها با مشکل تروریسم مواجه هستند و تنها را حل آن پاسخی جهانی و ریشه ای با مشارکت همه کشورها است. به عنوان نمونه کشورهای خاورمیانه که نویسنده از آنها به عنوان منشاء تروریسم یاد کرده است، عمدتاً خود بیشترین آسیب ها را از تروریسم دیده اند. ضمن اینکه نویسنده کمتر به نقش مستقیم و غیرمستقیم کشورهای غربی در ایجاد و گسترش تروریسم و افراطی گری در خاورمیانه اشاره نموده اند. این در شرایطی است که سیاست های آمریکا در عراق، افغانستان و به خصوص حمایت غرب از رژیم صهیونیستی، خود یکی از مهم ترین عوامل زمینه ساز اقدامات افراطی است. البته داشتن چنین نگاهی تا حد زیادی طبیعی و واقع گرایانه است. بسیار طبیعی است که کشورها تنها با تهدیداتی مقابله کنند که امنیت آنها را نشانه رفته است. با این وجود در عرصه جهان کنونی که زمان و مکان هر روز به هم نزدیکتر می شود، نمی توان امنیت را صرفاً از زاویه ملی نگریست. در واقع این انتظار از کشورهای غربی و به خصوص آمریکا می رود که نگاه تنگ نظرانه به امنیت را با نگاهی گسترده تر به امنیت همراه تر سازد. ضمن اینکه تحولات یک دهه گذشته نشان داده است که امروزه تهدیدات بیشتر ماهیتی جهانی و و در عین حال فروملی یافته اند که این امر ضرورت بیشتری برای اصلاحات در تفکرات و سیاست های امنیتی ایجاد نموده است. ضمن اینکه در حالی روابط با روسیه به عنوان یکی از چالش های اصلی سیاست خارجی اوباما معرفی شده است، که به باور بسیاری مشکل روابط با چین کمتر از روسیه نیست. به هر حال هرچند روسیه کشوری بزرگ و کم وبیش تاثیرگذار در عرصه بین المللی است، اما روندهای موجود نشانگر تاثیرگذاری بیشتر چین در سال های آینده است. این روندیست که مورد تائید بسیاری از کارشناسان و حتی دولت آمریکا است. به عنوان مثال در راهبرد نظامی جدیدی که اخیراً از سوی وزارت دفاع آمریکا منتشر شد، قرار است تا سال 2020 بخش مهمی از ناوگان دریایی آمریکا از مناطق غربی به سوی محیط پیرامونی چین حرکت کنند. این موضوع به شکل کامل نشان می دهد که دولت آمریکا کاملاً نسبت به قدرت چین آگاهی دارد و از هم اکنون خود را برای روابط پیچیده و احتمالاً رقابت آمیز و پرتنش با چین آماده می کند. با این وجود نویسنده روابط با چین را مد نظر قرار نداده است. نقد روشی از منظر روشی مهم ترین نکته پیوستگی بین مطالب و فصول کتاب است. ساختار و سازمان دهی کتاب حاضر به شکلیست که خواننده درک بسیار کاملی از مطالب و مباحث پیدا می کند. نویسنده در ابتدای کتاب و در مقدمه مشکلات اساسی سیاست خارجی آمریکا را بیان نموده است؛ سپس به شکل کاملاً منظم و دقیق هر کدام از آنها را طی یک فصل مورد بحث قرار می دهد. ضمن اینکه در هر فصل ابتدا سیاست دولت بوش و سپس سیاست دولت اوباما در ارتباط با یکی از مشکلات سیاست خارجی آمریکا را مورد بحث قرار داداه است. این موضوع، یعنی پیوستگی و نظم بالا باعث شده است تا هم نویسنده از خواندن کتاب خسته نشود و هم اینکه قدرت مقایسه و تطبیق دولت بوش و اوباما و در نتیجه کلیت سیاست خارجی آمریکا را پیدا کند. موضوع دوم در این زمینه فقدان چارچوب نظری می باشد. از منظر روشی یکی از مهم ترین نقاط قوت یک کتاب، ارائه چارچوب نظری مرتبط با بحث و تلاش برای توضیح و تبین واقعیات مطابق آن است. در واقع تلاش علمی تلاشی با هدف درک واقعیات مطابق با نظریات و در نتیجه کمک به توسعه نظری و درک واقعیات عینی است. با این وجود در این کتاب به شکل واضح از هیچ گونه نظریه یا چارچوب نظری استفاده نشده است؛ هر چند کاملاً مشخص می باشد که نویسنده نزدیکی و قرابت خاصی به دیدگاه های منشعب از لیبرالیسم از جمله نهادگرایی دارد. پیشنهاد با عنایت به تمامی از نکات، کتاب حاضر اثری نو و بدیع در زمینه آحرین تحولات سیاست خارجی آمریکا می باشد که مطالعه آن را به کارشناسان و اساتید حوزه آمریکا توصیه می گردد. ضمن اینکه مطالعه این کتاب برای دست اندرکاران سیاست خارجی کشور می تواند راه گشا باشد. به هر حال نویسنده در فصول مختلف کتاب اشارات گسترده ای به ایران به عنوان یکی از مشکلات مهم آمریکا داشته است. ضمن اینکه اصولاً یکی از فصول کتاب اختصاص به برنامه هسته ای ایران دارد. در نتیجه مطالعه این کتاب برای دست اندرکاران سیاست خارجی کاملاً مفید خواهد بود.  

محور اصلی سیاست کلان رژیم اسرائیل برحفظ بقا وموجودیت آن استوار است ودرطول 7 دهه ی گذشته،همواره امنیت  به عنوان یکی ازدغدغه های اساسی مقامات سیاسی وامنیتی این رژیم محسوب می شود.اما به دلیل تحولات بنیادین درقرن بیست ویکم  و ویژگی های منحصر به فردآن درعرصه ی بین الملل ، به ناچاردرکنارکاربرد زورواستفاده از ابزار نظامی روبه سوی امنیت موسع آورده است. با این وجود، چالش های رژیم اسرائیل درحوزه ی سیاسی ازنظرکمی وکیفی درحال  افزایش می باشد و همچنان امنیت وجودی برای آن به عنوان یک مسئله است.ازاین رو، مقاله حاضر برآن است باکاربست روش توصیفی– تحلیلی  به این سئوال اصلی پاسخ دهدکه« وضعیت سیاسی رژیم اسرائیل چه آثار وپیامدهایی برامنیت آن دارد؟».هدف پژوهش آن است که تنها بروضعیت سیاسی رژیم اسرائیل وتأثیر آن برامنیت این رژیم تمرکز نماید. یافته های پژوهش نشان می دهدجدایی نژادی یاآپارتاید ، بی ثباتی، فساد ،کاهش مشارکت سیاسی و بن بست روند صلح در خاورمیانه ازچالش های سیاسی تأثیرگذار برامنیت رژیم اسرائیل  می باشند که امنیت و مشروعیت آن را با تهدید وجودی  مواجه کرده است.

در عصر حاضر، همچنان نئوتروریسم مهمترین عامل شکل گیری ناامنی در نقاط مختلف خاورمیانه است. طی سالیان گذشته پژوهش های متنوعی با موضوع شناسایی دلایل شکل گیری و تشریح اشکال و ابعاد تروریسم انجام شده اما پژوهش ها و اقدامات موجود برای مهار تروریسم، همچنان از ورود به موضوع ناامنی هویتی کم بهره بوده اند. پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که؛ ناامنی هویتی ملی چه تاثیری بر گسترش نئوتروریسم در خاورمیانه داشته است؟ به نظر می رسد؛ به دلیل نقش بنیادین هویت به ویژه هویت «مذهبی» در طراحی پلان های هویتی در خاورمیانه، میان ناامنی هویتی، خلل در استمرار روایت های مذهبی و گسترش نئوتروریسم رابطه مهمی برقرار است. برای آزمایش این فرضیه، کشور عراق به عنوان عرصه پژوهش انتخاب شده است. این رابطه بیان می دارد که انتخاب گزینشی اجزاء روایت بیوگرافیک و ره گیری مطلق آن توسط کنشگران مذهبی در داخل عراق، ضمن ایجاد ناامنی هویتی، موجب آغاز یا تشدید اضطراب ناشی از شرم در باور و رفتار بازیگران داخلی، ره گیری سیاست کسب شرافت و در اثری به نظر ناخواسته، سبب گسترش نئوتروریسم در عراق شده است.

بدون شک پرونده هسته ای ، مهم ترین موضوع سیاست خارجی دولت های جمهوری اسلامی ایران در سه دهه ی گذشته است که سیاست داخلی و خارجی آن ها را تحت تأثیر قرار داده و در این میان بازیگران خارجی به ویژه قدرت های بزرگ درروند شکل گیری و تبدیل بعد فنی- حقوقی آن به پرونده ای سیاسی- امنیتی، نقشی بی بدیل و اساسی داشته اند که تاکنون آثار و پیامدهای گوناگونی به دنبال داشته است که کنکاش پیرامون روند شکل گیری و بررسی زوایای مختلف این پرونده از اهمیت خاصی برخوردار می باشد و مقاله حاضر بر آن است با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و کاربست نظریه گفتمان به این سؤال اصلی پاسخ دهد که الگوی رفتاری حاکم بر سیاست خارجی دولت های جمهوری اسلامی ایران در موضوع هسته ای کدم اند و چه آثار و پیامدهایی به دنبال داشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد ایجاد مدیریت واحد در پرونده هسته ای (در دوره اول)، تبدیل موضوع هسته ای به گفتمانی عمومی و مقابله با زیاده خواهی کشورهای غربی (در دوره دوم)، افشای چهره ایالات متحده و کاهش سطح اعتماد عمومی به این کشور (در دوره سوم) مهم ترین نقاط قوت وهم چنین انفعال در برابر شورای حکام و تهدیدات کشورهای غربی (در دوره اول)، سوءاستفاده کشورهای غربی از گفتمان احمدی نژاد (در دوره دوم)، گره زدن مسائل اقتصادی با پرونده هسته ای و تفسیرهای متفاوت از برجام (در دوره سوم) از مهم ترین نقاط ضعف دولت های جمهوری اسلامی ایران در پرونده هسته ای می باشد.

بیش از نیمی از زنان و کودکان جهان در کشورهایی زندگی می کنند که جنگ و درگیری را تجربه کرده اند. جامعه بین المللی نمی تواند مصائب آنها را نادیده بگیرد. به نظر می رسد در درگیری های معاصر چندان به حقوق بین الملل بشردوستانه توجه نشده است. استفاده مکرر از سلاح های شیمیایی و منفجره در مناطق شهری، خشونت جنسی، آوارگی، کشتار جمعی و... نشانه عدم پایبندی به حقوق بشر می باشد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی با توجه به مخاصمات مسلحانه سال های اخیر به بررسی رویکردهای حقوق بین الملل نسبت به زنان و کودکان پرداخته است و همچنین به نقد و بررسی سازوکارهای حمایتی و حقوق بشری نسبت به زنان و کودکان در مخاصمات مسلحانه در نظام بین الملل حقوق بشردوستانه پرداخته است. دشمن همواره سعی دارد که از طریق فشار بر افراد غیرنظامی، حریف خود را تسلیم خواسته های خود کند و در این رقابت ناعادلانه، زنان و کودکان اولین قربانیان بی دفاع و بی پناه هستند. نتایج پژوهش نشان می دهد که با توجه به اصول حقوق بشردوستانه بین المللی که به صورت واضح در اسناد بیان شده است، لازم و ضروری است که توسط طرفین درگیر؛ عواملی چون اصل کرامت انسانی، اصل محدودیت در استفاده از سلاح های غیرمجاز و ابزارهای جنگی غیرمعمول، اصل تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان، اصل منع درد و رنج بیش از اندازه، اصل تناسب، اصل حفظ محیط زیست، اصل ضرورت نظامی و اصل احتیاط، که از جمله اصول اساسی حقوق بشردوستانه هستند، باید در مخاصمات مسلحانه بین المللی و داخلی، مورد توجه و احترام قرار گیرند.

منظور از محیط امنیتی یک محدوده جغرافیایی است که بستر تهدیدات و در عین حال، فرصت هایی است که از متغیرهای داخلی و اغلب خارجی متأثرند. محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران را باید پویا ترین و فعال ترین محیط امنیتی عرصه بین المللی دانست. ایران در حوزه غربی و تاحدودی جنوب غربی کشور از مرز خسروی تا ابتدای دشت آزادگان در استان خوزستان مأوای کردهایی است که دارای نژاد و اصلیت ایرانی بوده و همواره مبلغ و مروج ارزش های اصیل ایرانی و اسلامی هستند. وجود این قوم فرصت ها، قابلیت ها، مزایا و مواهب در عین حال آسیب ها و چالش هایی را در خود نهفته دارد؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی و احصای فرصت ها و چالش های محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر کرد های فیلی(سه استان دیالی واسط و میسان) است. روش پژوهش حاضر از نوع تاریخی کیفی(تحلیل تماتیک) است و جامعه آماری آن شامل اسناد دست اول و منابع تاریخی و همچنین، مصاحبه با افراد مطلع یا دروازه بان اطلاع بوده است. روش نمونه گیری در این طرح، از نوع هدفمند بوده و با توجه به موضوع و حساسیت آن، از نمونه گیری غیر احتمالی با روش تعمدی یا قضاوتی و روش نمونه گیری انباشتی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر کرد های فیلی، دارای اقتضائات و فرصت هایی است که درصورت بهره گیری از آن می توان بسیاری از چالش ها و تهدیدات را پیش از پیدایش از میان برد و آنها را تبدیل به فرصت نمود.

در پژوهش حاضر، مفهوم تعامل سازنده و موثر با جهان به صورت عام و ارتباط آن گفتمان اعتدال گرایی در عرصه سیاست خارجی دولت حسن روحانی به صورت خاص مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. به دلیل برجستگی و حاکم شدن گفتمان اعتدال گرایی در سیاست خارجی دولت یازدهم، به نظر می رسد نظریه پیوستگی جیمز روزنا به دلیل اهمیتی که برای عامل محیط بین المللی و عامل فرد (اندیشه ها و شخصیت حسن روحانی) قائل است، ارتباط بیشتری با عنوان این پژوهش دارد. بر این اساس سعی شده است تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و اسناد اینترنتی گفتمان اعتدال گرایی در دوره حسن روحانی و دلیل حاکم شدن آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران موردبررسی قرار گیرد. نویسندگان معتقد هستند شرایطی از جمله تحریم های شدید اتخاذشده توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد، امنیتی شدن ایران در عرصه روابط بین الملل، کاهش روابط با همسایگان، متمرکز شدن سیاست نگاه ایران به شرق و چند کشور آمریکای لاتین و ... در دوره احمدی نژاد و در نهایت اندیشه ها، شعارها و شخصیت ویژه حسن روحانی به حاکم شدن گفتمان اعتدال گرایی بر سیاست خارجی ایران منجر گردید. در واقع، سیاست خارجی اعتدال گرا به دنبال نمایش چهره مطلوب از ایران در عرصه بین المللی است تا از این طریق بتواند منافع ملی کشور را تسهیل و فراهم سازند.

همگرایی در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا از مؤلفه های داخلی و بین المللی متأثر است. روابط دو کشور مهم ایران و مصر در این منطقه در 4 دهه اخیر متأثر از این عوامل در وضعیت واگرایی قرار گرفته است. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که ایالات متحده به عنوان نیروی سوم و مداخله گر فرامنطقه ای چگونه در تیرگی روابط دو کشور ایفای نقش می کند. به نظر می رسد ایالات متحده به عنوان بازیگری جهانی از طرق مستقیم و غیرمستقیم بر تصمیم سازی های سیاسی مصر موثر بوده و تداوم تیرگی رابطه دو کشور را موجب شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ایالات متحده باهدف کنترل گسترش انقلاب اسلامی در جهان عرب (به علت ماهیت ضداستکباری انقلاب اسلامی و دشمنی آشکار با اسرائیل یا همان قدرت نرم ایران) تلاش کرد تا از با تهدید مصر و قطع کمک های اقتصادی و ایجاد فشار بر مصر برای پیوستن به ائتلاف ناتوی عربی و یا ترساندن از برنامه هسته ای ایران و دامن زدن به ایران هراسی و از طریق کنش گفتاری در راستای ایجاد امنیت برای اسراییل، رابطه میان دو کشور در وضعیت واگرایی باقی مانده و به تبع آن نظم منطقه ای درونزا تحقق نیابد.

اقلیم کردستان عراق، به عنوان یکی از مناطق پر مناقشه از در همسایگی غربی ایران بوده است که از طرف شرق با کردستان ایران نیز همجوار است . همین مسئله هرچندسال یک بار باعث تنش هایی بین جمهوری اسلامی ایران و اقلیم کردستان شده است . لذا هدف این مقاله فهم و شناخت موقعیت اقلیم کردستان عراق از جهات فرصت ها و تهدید هایی است که برای جمهوری اسلامی ایران دارد . روشن است که فهم مسئله ی فوق، برای تقویت و درک نوع مواجهه ی جمهوری اسلامی با اقلیم کردستان برای کسب منافع ملی بیشتر و بهتر، اهمیت و ضرورت دارد . لذا سوال اصلی این مقاله اینگونه مطرح شده است که فرصت ها و تهدید های جمهوری اسلامی ایران در اقلیم کردستان عراق چیست؟ یافته ها حاکی از آن است که در 4 سطح فرهنگی، اقتصادی، ژئوپولیتیکی و امنیتی، روابط بین جمهوری اسلامی ایران و اقلیم کردستان عراق فرصت ها و چالش هایی را شکل داده است که بنا به نگرش دستگاه سیاست خارجی دو طرف، این فرصت ها می توانند به تهدید بدل شوند و یا بالعکس . به هرصورت به نظر می رسد که در قامت تهدیدات، بیشترین آن در روابط بین اقلیم کردستان با اسرائیل خلاصه می شود و تلاش کردستان عراق برای استقلال . در هر دوصورت، دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی، می تواند این تهدیدات را با مدیریت درست به فرصت تبدیل کند . روش تحقیق در این مقاله، به شکل توصیفی-تحلیلی بوده است .

دکترین سیاست خارجی دولت ترامپ مبتنی برسه رکن نخست آمریکا،نظامی گری وناسیونالیسم اقتصادی بود که برپایه ی آن،کشورها به عنوان اهداف بالقوه ای برای تعامل وتلاش برای تاثیرگذاری درجهت سازگاری بامنافع ملی ایالات متحده آمریکاتلقی می شوندودراین رهیافت نقش متغیرهای تاثیرگذاربرسیاست خارجی دولت ترامپ درخاورمیانه وهم چنین تاثیرآن ها برمناسبات بین عربستان ورژیم صهیونیستی ازاهمیت خاصی برخوردار است،که مقاله حاضر برآن است درچارچوب نظریه های نئورئالیسم وملی گرایی اقتصادی وکاربست روش توصیفی فرآیند سیاست خارجی دولت ترامپ درخاورمیانه ومؤلفه های کلیدی واثرگذاربرآن را تبیین،و باروش تحلیلی ارتباط سیاست خاورمیانه ای آن با کاهش تنش بین این دو رژیم را مورد واکاوی قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که داشتن دشمن مشترکی به نام ایران،محورمقاومت اسلامی،بیداری اسلامی وتوافق هسته ای ایران باکشورهای1+ 5مؤلفه های کلیدی وتاثیرگذاربرکاهش تنش بین عربستان ورژیم صهیونیستی راتشکیل می دهند و سران آن ها با برسازی ایران به عنوان تهدیدمشترک کشورهای عربِ سنی منطقه و رژیم صهیونیستی ،درصدد انتقال کانون بحران از نزاع عربی- اسرائیلی به نزاع شیعه – سنی بودند.

بیداری اسلامی و شروع قیام مردمی و تحولات داخلی مصر(ژانویه 2011) که منجربه سرنگونی مبارک شد، نشانگرآغازمرحله جدیدی درحیات سیاسی مصربود که انتظارمی رفت، استبداد ودیکتاتوری ازاین کشوربرای همیشه دورشده وحکومتی دموکراتیک برمبنای نظم نوین سیاسی جایگزین گردد. درابتدای امرنیز با برگزاری انتخابات وانتقال قدرت به محمدمرسی به عنوان رئیس جمهور،روند دموکراتیزاسیون جاری گشت، اما در اندک مدتی، ژنرال السیسی با کودتایی خزنده، به بهانه حفظ امنیت و بهبود اوضاع اقتصادی، مرسی را بازداشت و در ادامه قدرت را شخصا به دست گرفت. که نشان از ناکامی روند دموکراتیزاسیون و شکست مطالبات دموکراسی خواهی مردم در این کشور دارد. آنچه در این مقاله سوال اصلی می باشد اینست که؛ خیزش دموکراسی مردم مصر در سال ۲۰۱۱ تاکنون چه نتایجی به دنبال داشته است؟ و کدام نیروها بر جریان دموکراسیزاسیون مردم مصرتاثیرگذار بوده اند؟ نتایج تحقیق نشان می دهد، خیزش دموکراسی خواهی مردم مصربا دخالت ارتش و برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری در عمل ناموفق نشان داده است. مهمترین نیروهای تاثیرگذار در روند دموکراتیزاسیون مصر، عبارتند از: ارتش، حزب اخوان المسلمین، احزاب و گروه های سکولار و ملی گرا. روش پژوهش، بصورت کیفی، اسنادی و کتابخانه ای، به کمک ابزار فیش برداری از کتب و مقالات فارسی وانگلیسی می باشد ودرنهایت اطلاعات جمع آوری شده بصورت توصیفی تحلیل می شود