حسین ابراهیمی مقدم

زمینه: بروز اختلال اضطراب فراگیر، فرآیندهای روانشناختی، شناختی، ارتباطی و اجتماعی افراد را با آسیب جدی مواجه ساخته و تاب آوری آنها را کاهش می دهد. اما آیا درمان فراشناختی به بهبود تاب آوری افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر کمک می کند. هدف: بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر تاب آوری افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمام افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1396 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند و گمارش تصادفی استفاده شد. پس از انتخاب حجم نمونه و گمارش آنها در گروه های آزمایش و گواه، گروه آزمایش مداخله فراشناخت درمانی (ولز، 2009) را در 10 جلسه طی سه ماه به صورت هفته ای یک جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمود. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر (اسپیتزر و همکاران، 2006) و تاب آوری (کانر و دویسون، 2004) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان فراشناختی بر تاب آوری بیماران افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مؤثر بوده است (0/001 P< ). علاوه بر این نتایج نشان داد که این درمان توانسته تأثیر خود را در زمان نیز به شکل معناداری حفظ نماید (0/001 P< ). میزان تأثیر آماری درمان فراشناختی بر تاب آوری بیماران افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر 58 درصد بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان فراشناختی با بهره گیری از فنونی همچون به تعویق انداختن نگرانی، چالش با باورهای مربوط به خطر، متوقف کردن مهار رفتارهای اجتنابی، دارای کارآیی بالینی مناسبی در جهت بهبود تاب آوری بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر به شمار می رود.

زمینه: یکی از سازه های اساسی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، درگیری تحصیلی است. ارتباط درگیری تحصیلی با متغیرهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. مرور پژوهشی نشان از شکاف پژوهشی در بررسی نقش توانایی شناختی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی در پیش بینی درگیری تحصیلی دانش آموزان دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش توانایی شناختی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی در پیش بینی درگیری تحصیلی در دانش آموزان دختر متوسطه شهرستان رومشکان در سال 97-96 انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی - همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهرستان رومشکان بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تعداد 317 نفر انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو (2013)، پرسشنامه توانایی شناختی نجاتی (1392) و پرسشنامه محقق ساخته وضعیت اجتماعی - اقتصادی و اطلاعات جمعیت شناختی بود. یافته ها: ضریب همبستگی نشان از ارتباط مثبت و معنی دار بین توانایی شناختی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی با درگیری تحصیلی دارد و ضریب رگرسیون چندگانه برای پیش بینی درگیری تحصیلی از طریق توانایی شناختی برابر با 0/561 و وضعیت اجتماعی - اقتصادی برابر با 0/436 بود (0/005≥ P ). در نهایت نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که در حدود 49 درصد از تغییرات در متغیر وابسته (درگیری تحصیلی دانش آموزان) از طریق متغیرهای پیش بین (توانایی شناختی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی) قابل تعیین است. نتیجه گیری: با افزایش توانایی شناختی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی با احتمال زیادی درگیری تحصیلی دانش آموزان افزایش پیدا می کند.

طلاق هیجانی مهم ترین عامل ازهم گسیختگی خانواده است که آثار و پیامدهای آن بیشتر از طلاق قانونی است. سبک دل بستگی و تعارض زناشویی از عوامل روانشناسی مؤثر در ایجاد فاصله عاطفی میان زوجین است. سبک های دل بستگی چارچوبی را برای فهم دقیق و بهتر روابط زناشویی و شیوه های مقابله با تعارض فراهم می کند. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مدل گشتاوری السون بر سبک های دل بستگی و تعارض های زناشویی در زوجین در معرض طلاق هیجانی بود. پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. از بین مراجعه کنندگان متقاضی زوج درمانی به کلینیک نیستان در فاصله سال 96- 95، تعداد 16 زوج با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که پس از مصاحبه به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه (دو گروه 8 زوجی) قرار گرفتند؛ در طول اجرای برنامه، یک زوج از گروه آزمایش خارج شد. قبل و پس از آموزش، پرسشنامه های طلاق هیجانی گاتمن (1995)،سیاهه سبک های دل بستگی کولینزو رید (1990) و پرسشنامه تعارضات زناشویی ثنایی (1387) اجرا و بعد از جمع آوری داده ها، با استفاده از روش تحلیل کوواریانس بررسی شدند. نتایج تفاوت معناداری را در نمرات تعارض (01/0Sig= و 778/7F=) و رفتارهای مخرب برخاسته از دل بستگی اجتنابی (002/0Sig= و 873/11F = ) و اضطرابی/ دوسوگرا (0001/0Sig= و 611/23F = ) بین دو گروه نشان دادند اما در متغیر دل بستگی ایمن (123/0Sig= و 549/2F=) تفاوت معناداری ایجاد نکرد (05/0 p<). بر اساس یافته ها، این روش به نظر می رسد در کاهش رفتارهای متعارض زناشویی و نیز رفتارهای برخاسته از سبک های دل بستگی ناایمن اثربخش باشد.

زمینه: اختلال وسواس – ناخودداری به واسطه بروز علائم منجر به مشکلاتی در روابط بین فردی افراد مبتلا می شود، که می تواند باعث تشدید و یا عود این بیماری شود . از این رو به نظر می رسد روان درمانی تحلیلی کارکردی با تأکید بر صمیمیت و مشکلات بین فردی، می تواند بر بهبود علائم و پیشگیری از عود مجدد این اختلال مؤثر واقع شود. هدف: هدف پژوهش حاضر اثربخشی این مداخله بر بهبود افسردگی و توانش ارتباطی بیماران مبتلا به اختلال وسواس – ناخودداری بود. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با گروه آزمایش وگواه بود. از اینرو، تعداد 24 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس، از بین افراد مبتلا به اختلال وسواس – ناخودداری انتخاب و در دو گروه آزمایش وگواه جای گماری شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های افسردگی بک (ویرایش- II ، (1996)) و توانش ارتباطی بین فردی (1983) بود. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که اثر گروه آزمایش به صورت معناداری (0/01 p< ) بر افسردگی و توانش ارتباطی تأثیر دارد. نتیجه گیری: این بدان معناست که روان درمانی تحلیلی کارکردی موجب کاهش افسردگی و افزایش توانش ارتباطی افراد مبتلا به وسواس – ناخودداری شد.

این پژوهش با هدف بررسی کارایی اموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر میزان پرخاشگری و اضطراب بیماران مبتلا به هراس انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی ، پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. بدین منظورازبین بیماران 20 تا40 ساله مراجعه کننده به برخی مراکز مشاوره و درمانی و کلینیک های روانپزشکی شهر تهران در سال 1394 بودند، وبراساس تشخیص بالینی روانپزشک معالج، افراد مبتلا به اختلال هراس شناسایی شدند وبا استفاده ازروش غربالگری مقیاس های اضطراب اسپیلبرگر و پرخاشگری باس و پری، به شیوه در دسترس ،نمونه ای20 نفر دردوگروه ازمایش(10نفر) وکنترل(10نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. سپس گروه آزمایش به دفعات 6جلسه وبه مدت90دقیقه مداخله درمان مبتنی برپذیرش و تعهد را دریافت کرد و گروه گواه هیچگونه مداخله ایی دریافت نکرد.پس ازاتمام دوره وپیگیری،پرسشنامه ها مجددا در هر دو گروه اجراوداده های حاصل از پیش ازمون ،پس ازمون وپیگیری از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته ها بواسطه تاثیر اموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بین نمره های دوگروه تفاوت معنا داری را نشان دادند.با توجه به نتایج پژوهش می توان روش اموزش گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهدرا به عنوان شیوه ای موثر وکارامد با قابلیت کاربرد وسیع دربهبود اضطراب و پرخاشگری در بیماران مبتلا به اختلال حمله هراس به کار برد.

پایش بهداشت روانی و تعیین کننده های آن در بین دانشجویان، برای توسعه و همچنین برنامه های پیشگیری و ارتقای سطح سلامت افراد ضروری است، این مطاالعه با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و خودکارآمدی با مولفه های بهداشت روان در بین دانشجویان انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی می باشد، جامعه آماری را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد واحد رودهن تشکیل داده و نمونه مورد مطالعه شامل 150 نفر از دانشجویان که بصورت روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند می باشد، جهت جمع آوری داده ها در این پژوهش از مقیاس کوتاه ارزیابی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی ، پرسشنامه خود کارآمدی عمومی شوارتز و جروسلم و مقیاس بهداشت روان گلدبرگ استفاده شد ، داده های بدست آمده از پرسشنامه ها با آزمون همبستگی پیرسون و نرم افزار 22 SPSS تجزیه و تحلیل گردید، نتایج بدست آمده نشان داد که بین کیفیت زندگی و خودکارآمدی با بهداشت روانی در دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد.(001/23 F= و 01/ 0 p < ) . این یافته نشان می دهد که با افزایش کیفیت زندگی و خودکارآمدی در دانشجویان مؤلفه های بهداشت روان نیز در آنان افزایش می یابد. کلید واژه: کیفیت زندگی ، خودکارآمدی ، بهداشت روانی

پیش زمینه و هدف: آموزش مهارت های زندگی از راه های مؤثر در درمان افراد مبتلا به ایدز می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر افزایش رضایت زناشویی و امید به زندگی افراد دارای ایدز بود. مواد و روش کار: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه این تحقیق کلیه افراد مبتلا به ایدز مراجعه کننده به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری شهر قم بودند. نمونه شامل 20 نفر که به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل با تعداد برابر (10 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ و مقیاس امید به زندگی میلر استفاده شد که آزمودنی های هر دو گروه قبل و بعد از آموزش آن ها را تکمیل نمودند. آزمودنی های گروه آزمایشی به مدت 2 ماه مهارت های زندگی شامل مهارت های خودآگاهی، ارتباط مؤثر، روابط بین فردی، حل مسأله، تصمیم گیری، مقابله با خلق منفی و مدیریت استرس را آموزش دیدند. یافته ها: داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس (ANCOVA) نشان داد آموزش مهارت های زندگی رضایت زناشویی و امید به زندگی را به طور مثبت و معنی داری در گروه آزمایشی افزایش داده، در حالی که گروه کنترل هیچ تغییر معنی داری را در پس آزمون نشان ندادند. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، می توان پیشنهاد کرد که برای افزایش رضایت زناشویی و امید به زندگی افراد مبتلا به ایدز می توان از مداخله آموزش مهارت های زندگی استفاده نمود.

مقدمه: هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه سرعت یادگیری و انتقال اطلاعات در نیمکره های مغز دختران و پسران دانشجو است. روش: در این پژوهش تعداد 60 نفر (30 دختر و 30 پسر) از دانشجویان روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن که در نیمسال اول تحصیلی 1394-1393درس روان شناسی تجربی داشتند انتخاب شدند و حجم نمونه را تشکیل دادند. برای سنجش عملکرد نیمکره های مغز در این آزمون از دستگاه ترسیم در آینه استفاده شد تا معلوم گردد انتقال اثر صورت می گیرد. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس یک راهه و نرم افزار SPSS16 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که بین جنسیت و میزان انتقال اطلاعات در نیمکره های مغز رابطه معناداری وجود ندارد که نشان می دهد انتقال اثر در هر دو جنس صورت گرفته است. این در حالی است که جنسیت بر روی سرعت یادگیری اثر معناداری دارد. نتیجه گیری: به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که سرعت یادگیری در دختران سریعتر از پسران است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تعییین سهم امیدواری و بهزیستی فردی در رضایت از زندگی سالمندان تهران است. روش بررسی: برای نیل به هدف مذ کور، با مراجعه به مکانهای عمومی مانند مراکز خرید، بوستانها و فرهنگسراها یک نمونهمشتمل بر 220 سالمند (122 زن و 98 مرد) به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. سپس افراد سالمند به وسیله مقیاس های امیدواری، بهزیستی فردی و رضایت از زندگی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی (روش همبستگی پیرسون ) و آمار استنباطی (روش رگرسیون چندگانه) استفاده شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان دادند که بین امیدواری و بهزیستی فردی در رضایت از زندگی از سالمندان تهران همبستگی مثبتمعنی دار وجود دارد. نتیجه گیری: امیدواری و بهزیستی فردی با رضایت از زندگی سالمندان رابطه مثبت وجود دارد.