الهام کوهی اقدم

کتب درسی یکی از مهم ترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام های آموزشی محسوب می شود. به لحاظ اهمیتی که محتوای کتابهای درسی در برانگیختن و تأمین نیازها و نیز تسهیل در امر یادگیری دانش آموزان دارد، این مقاله  به بررسی محتوای  کتاب  درسی مطالعات  اجتماعی دوره دوم ابتدایی بر  اساس شاخص های هویت ملی، اخلاق، آداب و مهارت های زندگی در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش(1390) پرداخته است. جامعه اول پژوهش، کتاب مطالعات  اجتماعی دوره دوم ابتدایی(پایه چهارم ،پنجم و ششم) و واحد تحلیل جملات کتاب است. جامعه دوم تعداد ۳۰ نفر از معلمان  منتخب سه پایه (چهارم ،پنجم و ششم) ابتدایی شهرستان دماوند بخش مهرآباد رودهن به صورت تمام شماری بود. روش تحقیق توصیفی از نوع تحلیل محتوا بود. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بر اساس سه مقوله فوق و سیاهه تحلیل محتوا بود. برای محاسبه پایایی و روایی از آلفای کرونباخ با 80/۰ وروایی محتوایی استفاده شد؛ درمجموع با استفاده از آزمون خی دو نتایج زیر حاصل شد: از دید معلمان، کتاب اجتماعی دوره دوم ابتدایی در سطح متوسط (۴۳ %) به مؤلفه هویت ملی، در سطح پایین تر از متوسط با ( ۳۶ %) به مؤلفه آداب و مهارت های زندگی و در سطح متوسطی (۵۰%) به مؤلفه اخلاق در نظام اجتماعی پرداخته است. در تحلیل محتوا، از میان مقوله های هویت ملی به ویژگی های جغرافیایی با (۲۳ % ) بیشترین توجه و به نماد ملی و اسطوره ملی به ترتیب با (۵/۱۵% و ۰۷ %) کمترین توجه شده است. از میان مقوله های آداب و مهارت های زندگی به تصمیم گیری بیشترین توجه (۴۹%) و به تفکر انتقادی و مقابله با استرس با (۰۶% و ۵% ) درصد به ترتیب کمترین توجه شده است. از میان مقوله های اخلاق در نظام اجتماعی به میهن دوستی بیشترین توجه (۳۲%) و به عدالت جویی (۱۳%) کمترین توجه شده است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان ﺗﺄثیر گذار بودن جایگاه مثبت تربیت شهروندی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در دوره ابتدایی بر اساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بوده است . جامعه آماری کتب مطالعات اجتماعی دوره ی ابتدایی که شامل (مطالعات اجتماعی پایه سوم ، چهارم ، پنجم ،ششم) در سال تحصیلی 1401-1400 می باشد و محتوای کتب فوق که شامل متن و تصویر است مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.به علت محدود بودن جامعه آماری نمونه گیری صورت نگرفته است . ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش کتب مطالعات اجتماعی و فارسی خوانداری (بخوانیم )دوره ابتدایی ، فرم تحلیل محتوا باشد. و در روش تحلیل محتوا از تکنیک های آمار توصیفی (فراوانی ، درصد فراوانی و نمودار ستونی) برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است . یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر دلالت بر آن دارد که در راستای سوال اصلی پژوهش انجام شده و طی آن مؤلفه مفهومی مرتبط با مفاهیم کتاب در محتوای کتاب های مذکور بررسی شده است . نتایج حاصل از بررسی نشان می دهدکه محورهای مفهومی در کتاب های فوق الذکر که تربیت شهروندی به صورت جدی و پررنگ تنظیم نشده و نیاز به بازبینی و تصمیم گیری های جدیدی در راستای افزایش محتوای برنامه درسی در دوکتاب مذکور و در جهت تربیت شهروندی و اهداف های پیش رو در این چارچوب قرار گیرد

مدیریت تکنولوژی، کیفیت خدمات،چابکی سازمانی، شرکت ایرتویا.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه میزان استفاده از رسانه های جمعی (با تأکید بر تلویزیون) با ارتقای سطح سواد زیست محیطی معلمان مقطع راهنمایی درشهر تهران انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ ماهیت و هدف از نوع کاربردی، و از لحاظ روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه معلمان مقطع راهنمایی شهر تهران بوده که با توجه به حجم 9899 نفری جامعه پژوهش و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 370 نفر از آنان به عنوان نمونه، از مناطق 19 گانه شهر تهران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی پرسش نامه با بهره گیری از نظرات کارشناسان محیط زیست و آموزش و پرورش مورد تأیید قرارگرفت و پایایی پرسش نامه براساس ضریب آلفای کرونباخ 79/0 برآورد گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه) و از طریق نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج پژوهش به لحاظ آماری بیان گر آن بود که بین میزان تماشای رسانه های جمعی (با ﺗﺄکید بر تلویزیون) و سطح دانش، نگرش، رفتار و به طورکلی سطح سواد زیست محیطی معلمان رابطه وجود دارد. هم چنین، نتایج آزمون رگرسیون چندمتغیره نشان داد، با توجه به ضریب همبستگی چندگانه (809/0 =R)، شدت رابطه بین متغیرهای ملاک و متغیر پیش بین بسیار قوی و اثر گذار بوده است.